Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/o/t/i/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles/o/t/i/Otite.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Otite - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Otite</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <p>Les <b>otites</b> sont des <a href="../../../../articles/i/n/f/Inflammation.html" title="Inflammation">inflammations</a> de peau ou de <a href="../../../../articles/m/u/q/Muqueuse.html" title="Muqueuse">muqueuse</a> situées au niveau de l'<a href="../../../../articles/o/r/e/Oreille.html" title="Oreille">oreille</a>. En fonction de la position et des caractéristiques de l'inflammation, l'otite va porter un nom plus spécifique.</p>
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#Les_otites_externes"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Les otites externes</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-2"><a href="#Otite_externe_diffuse"><span class="tocnumber">1.1</span> <span class="toctext">Otite externe diffuse</span></a></li>
<li class="toclevel-2"><a href="#Otite_externe_maligne"><span class="tocnumber">1.2</span> <span class="toctext">Otite externe maligne</span></a></li>
</ul>
</li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Les_otites_moyennes"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Les otites moyennes</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-2"><a href="#L.27otite_moyenne_aigu.C3.AB"><span class="tocnumber">2.1</span> <span class="toctext">L'otite moyenne aiguë</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-3"><a href="#Epid.C3.A9miologie_de_l.27OMA"><span class="tocnumber">2.1.1</span> <span class="toctext">Epidémiologie de l'OMA</span></a></li>
</ul>
</li>
<li class="toclevel-2"><a href="#L.27otite_moyenne_chronique"><span class="tocnumber">2.2</span> <span class="toctext">L'otite moyenne chronique</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-3"><a href="#L.27otite_muqueuse_humide_avec_perforation_tympanique"><span class="tocnumber">2.2.1</span> <span class="toctext">L'otite muqueuse humide avec perforation tympanique</span></a></li>
<li class="toclevel-3"><a href="#L.27otite_s.C3.A8che_s.C3.A9quellaire"><span class="tocnumber">2.2.2</span> <span class="toctext">L'otite sèche séquellaire</span></a></li>
<li class="toclevel-3"><a href="#La_tympanoscl.C3.A9rose"><span class="tocnumber">2.2.3</span> <span class="toctext">La tympanosclérose</span></a></li>
<li class="toclevel-3"><a href="#L.27otite_at.C3.A9lectasique"><span class="tocnumber">2.2.4</span> <span class="toctext">L'otite atélectasique</span></a></li>
<li class="toclevel-3"><a href="#Le_cholest.C3.A9atome"><span class="tocnumber">2.2.5</span> <span class="toctext">Le cholestéatome</span></a></li>
<li class="toclevel-3"><a href="#Les_complications_du_cholest.C3.A9atome"><span class="tocnumber">2.2.6</span> <span class="toctext">Les complications du cholestéatome</span></a></li>
</ul>
</li>
</ul>
</li>
<li class="toclevel-1"><a href="#L.27otite_interne"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">L'otite interne</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Galerie"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Galerie</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Annexes"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Annexes</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-2"><a href="#Liens_externes"><span class="tocnumber">5.1</span> <span class="toctext">Liens externes</span></a></li>
<li class="toclevel-2"><a href="#Sources"><span class="tocnumber">5.2</span> <span class="toctext">Sources</span></a></li>
<li class="toclevel-2"><a href="#R.C3.A9f.C3.A9rences"><span class="tocnumber">5.3</span> <span class="toctext">Références</span></a></li>
</ul>
</li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script>
<p><a name="Les_otites_externes" id="Les_otites_externes"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: Les otites externes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Les otites externes</span></h2>
<p>Les otites externes sont des inflammations se produisant dans le <i>conduit auditif externe</i>, délimité par le tragus en dehors et le <a href="../../../../articles/t/y/m/Tympan_%28anatomie%29.html" title="Tympan (anatomie)">tympan</a> en dedans. Elles se manifestent par des œdèmes des tissus du canal, une vive douleur à la mobilisation du pavillon et parfois un suintement&#160;: l'<a href="../../../../articles/o/t/o/Otorrh%C3%A9e.html" title="Otorrhée">otorrhée</a> (qui devra faire éliminer une otite moyenne aiguë ou chronique).</p>
<p><a name="Otite_externe_diffuse" id="Otite_externe_diffuse"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: Otite externe diffuse">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Otite externe diffuse</span></h3>
<p>Fréquente et bénigne chez l'adulte, elle consiste en une inflammation diffuse, d'origine bactérienne ou mycosique, du <a href="../../../../articles/d/e/r/Derme.html" title="Derme">derme</a> et de l'<a href="../../../../articles/h/y/p/Hypoderme_%28peau%29.html" title="Hypoderme (peau)">hypoderme</a> du méat acoustique externe. Elle se traite par des soins locaux (hygiène et antibiotiques en gouttes auriculaires).</p>
<p><a name="Otite_externe_maligne" id="Otite_externe_maligne"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: Otite externe maligne">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Otite externe maligne</span></h3>
<p>Bien plus grave, l'otite externe maligne survient essentiellement en cas de déficit immunitaire principalement chez le <a href="../../../../articles/d/i/a/Diab%C3%A8te_sucr%C3%A9.html" title="Diabète sucré">diabétique</a> mal équilibré, âgé, après une petite plaie du conduit auditif (nettoyage agressif des oreilles, ablation d'un bouchon de <a href="../../../../articles/c/%C3%A9/r/C%C3%A9rumen.html" title="Cérumen">cérumen</a>). Il se développe une infection à <i><a href="../../../../articles/p/s/e/Pseudomonas.html" title="Pseudomonas">Pseudomonas aeruginosa</a></i> (ou bacille pyocyanique) initialement limitée aux tissus sous-cutanés, et s'étendant rapidement au cartilage, à l'os, puis aux <a href="../../../../articles/m/%C3%A9/n/M%C3%A9ningite.html" title="Méningite">méninges</a> et au <a href="../../../../articles/c/e/r/Cerveau.html" title="Cerveau">cerveau</a>. Le <a href="../../../../articles/p/r/o/Pronostic_%28m%C3%A9decine%29.html" title="Pronostic (médecine)">pronostic</a> est médiocre (la <a href="../../../../articles/m/o/r/Mortalit%C3%A9.html" class="mw-redirect" title="Mortalité">mortalité</a> peut atteindre 20&#160;%), le traitement repose sur une triple <a href="../../../../articles/a/n/t/Antibiotique.html" title="Antibiotique">antibiothérapie</a> <a href="../../../../articles/i/n/t/Intraveineux.html" class="mw-redirect" title="Intraveineux">intraveineuse</a> et sur la correction du déséquilibre <a href="../../../../articles/g/l/y/Glyc%C3%A9mie.html" title="Glycémie">glycémique</a>.</p>
<p><a name="Les_otites_moyennes" id="Les_otites_moyennes"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: Les otites moyennes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Les otites moyennes</span></h2>
<p>Les otites moyennes (<i>otitis media</i>) sont des inflammations de la <i>muqueuse respiratoire</i> qui tapisse la <i>cavité tympanique</i>. Elles sont subdivisées en trois catégories, les <i>otites moyennes aiguës</i>, les <i>otites moyennes chroniques</i> et les <i>otites adhésives</i>. On peut également préciser ces catégories, en ajoutant les <i>otites chroniques suppurées</i> et <i>non suppurées</i>.</p>
<p>Dans la plupart des cas, l'inflammation de la <a href="../../../../articles/t/r/o/Trompe_d%27Eustache_6642.html" title="Trompe d'Eustache">trompe d'Eustache</a> constitue la première étape de l'otite moyenne.</p>
<p><a name="L.27otite_moyenne_aigu.C3.AB" id="L.27otite_moyenne_aigu.C3.AB"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: L'otite moyenne aiguë">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">L'<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite_moyenne_aigu%C3%AB.html" title="Otite moyenne aiguë">otite moyenne aiguë</a></span></h3>
<p>C'est une inflammation aiguë de la muqueuse de l'oreille moyenne, d'origine microbienne (bactérienne ou virale). C'est une atteinte fréquente chez les jeunes enfants, dont la <a href="../../../../articles/t/r/o/Trompe_d%27Eustache_6642.html" title="Trompe d'Eustache">trompe d'Eustache</a> est beaucoup plus courte que chez l'adulte, facilitant l'accès des germes depuis le <a href="../../../../articles/r/h/i/Rhinopharynx.html" title="Rhinopharynx">rhinopharynx</a> jusqu'à la cavité tympanique. Les symptômes couramment constatés sont une otalgie (oreille douloureuse), une irritabilité importante, des vomissements, une <a href="../../../../articles/d/i/a/Diarrh%C3%A9e.html" title="Diarrhée">diarrhée</a> ainsi que de la <a href="../../../../articles/f/i/%C3%A8/Fi%C3%A8vre.html" title="Fièvre">fièvre</a> et une <a href="../../../../articles/o/t/o/Otorrh%C3%A9e.html" title="Otorrhée">otorrhée</a>. Le tympan peut se perforer de façon spontanée ce qui entraine une otorrhée. Après traitement de l'otite, la perforation du tympan tend à se fermer spontanément.</p>
<p>La guérison se fait de façon spontanée (85&#160;% des cas), mais parfois un petit geste chirurgical, la <a href="../../../../articles/p/a/r/Paracent%C3%A8se.html" title="Paracentèse">paracentèse</a>, et/ou l'utilisation d'antibiotiques peuvent être conseillés, la surinfection de ce type d'otite étant rapide.</p>
<p><a name="Epid.C3.A9miologie_de_l.27OMA" id="Epid.C3.A9miologie_de_l.27OMA"></a></p>
<h4><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: Epidémiologie de l'OMA">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Epidémiologie de l'OMA</span></h4>
<p>L’otite moyenne aiguë (OMA) est la pathologie la plus fréquente de l’enfant avant l’âge de 6 ans et surtout entre 6 mois et 2 ans<sup id="cite_ref-Minet_0-0" class="reference"><a href="#cite_note-Minet-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p>Elle est aussi l’une des premières causes de prescription d’antibiotiques<sup id="cite_ref-AFSSPS_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-AFSSPS-1" title=""><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p>A 3 ans, plus de 80% des enfants ont déjà présenté au moins une otite moyenne aiguë, et la moitié d’entre eux trois ou plus<sup id="cite_ref-Minet_0-1" class="reference"><a href="#cite_note-Minet-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p>L’otite moyenne aiguë, bilatérale dans 40% des cas, prédomine d’octobre à avril, tout comme l’incidence des infections des voies supérieures<sup id="cite_ref-Minet_0-2" class="reference"><a href="#cite_note-Minet-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p>La guérison est spontanée dans la majorité des cas, 80% en moyenne, entre le 7<sup class="exposant">e</sup> et le 14<sup class="exposant">e</sup> jour<sup id="cite_ref-AFSSPS_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-AFSSPS-1" title=""><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p><a name="L.27otite_moyenne_chronique" id="L.27otite_moyenne_chronique"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: L'otite moyenne chronique">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">L'otite moyenne chronique</span></h3>
<p>Il s'agit toujours d'une inflammation de la muqueuse qui tapisse la cavité tympanique, mais elle est installée depuis plus de trois mois. Ce genre d'otite a tendance à se répéter régulièrement, et le sujet atteint dresse un tableau pathologique donnant l'impression d'une continuité.<br />
L'évolution de la pathologie vers une otite chronique passe nécessairement par une phase d'<b>otite séro-muqueuse</b>, à distinguer de l'otite moyenne aiguë par ses épanchements de <a href="../../../../articles/m/u/c/Mucus.html" title="Mucus">mucus</a> dans l'oreille moyenne. Il existe différentes manifestations de l'otite moyenne chronique&#160;:</p>
<ul>
<li>l'otite muqueuse humide avec perforation tympanique&#160;;</li>
<li>l'otite sèche séquellaire&#160;;</li>
<li>la tympanosclérose&#160;;</li>
<li>l'otite atélectasique&#160;;</li>
<li>le cholestéatome.</li>
</ul>
<p><a name="L.27otite_muqueuse_humide_avec_perforation_tympanique" id="L.27otite_muqueuse_humide_avec_perforation_tympanique"></a></p>
<h4><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: L'otite muqueuse humide avec perforation tympanique">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">L'otite muqueuse humide avec perforation tympanique</span></h4>
<p>Cette otite fait état d'une otorrhée passant à travers une perforation de la membrane du tympan, en plus des signes de l'inflammation de la muqueuse de l'oreille moyenne.</p>
<p><a name="L.27otite_s.C3.A8che_s.C3.A9quellaire" id="L.27otite_s.C3.A8che_s.C3.A9quellaire"></a></p>
<h4><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: L'otite sèche séquellaire">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">L'otite sèche séquellaire</span></h4>
<p>Stade le plus favorable parmi les otites chroniques non cholestéatomateuses. La surdité est légère, sans otorrhée ni otalgie. Le tympan apparait fragile, désépaissi, souvent perforé. Le traitement&#160;: chirurgical (myringoplastie ou greffe de tympan)</p>
<p><a name="La_tympanoscl.C3.A9rose" id="La_tympanoscl.C3.A9rose"></a></p>
<h4><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: La tympanosclérose">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">La tympanosclérose</span></h4>
<p>La tympanosclérose est une calcification de la membrane du tympan et/ ou des osselets.</p>
<p><a name="L.27otite_at.C3.A9lectasique" id="L.27otite_at.C3.A9lectasique"></a></p>
<h4><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: L'otite atélectasique">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">L'otite atélectasique</span></h4>
<p>Le tympan subit une rétractation dans la cavité de l'oreille moyenne, moulant les osselets.</p>
<p><a name="Le_cholest.C3.A9atome" id="Le_cholest.C3.A9atome"></a></p>
<h4><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: Le cholestéatome">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Le cholestéatome</span></h4>
<p>Le cholestéatome est la présence d'<a href="../../../../articles/%C3%A9/p/i/%C3%89pith%C3%A9lium.html" title="Épithélium">épithélium</a> pavimenteux stratifié dans l'oreille moyenne (c'est-à-dire de peau). Cet épithélium désquame et se kératinise, et peut provoquer l'érosion voire la destruction des structures contenues dans et autour de l'oreille moyenne.</p>
<p>La forme la plus fréquente est le cholestéatome acquis par évolution terminale d'une <strong class="selflink">otite</strong> chronique (poches de rétractions essentiellement). Une perforation tympanique acquise post traumatique ou post otitique peut également entrainer un cholestéatome par migration de l'épiderme du conduit par la perforation surtout si elle est au contact du sulcus (perforation dite marginale).</p>
<p>Un cholestéatome acquis iatrogène (c'est-à-dire, conséquence indésirable d'un traitement) est exceptionnel (après tympanoplastie, après pose d'aérateurs transtympaniques).</p>
<p>Un cholestéatome congénital (de naissance) est possible et apparait comme une masse blanchâtre derrière un tympan normal</p>
<p><a name="Les_complications_du_cholest.C3.A9atome" id="Les_complications_du_cholest.C3.A9atome"></a></p>
<h4><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: Les complications du cholestéatome">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Les complications du cholestéatome</span></h4>
<p>Les complications peuvent être&#160;:</p>
<ul>
<li>Infectieuses (otorrhées purulentes, <a href="../../../../articles/m/a/s/Masto%C3%AFdite.html" title="Mastoïdite">mastoïdite</a>, labyrinthite, <a href="../../../../articles/m/%C3%A9/n/M%C3%A9ningite.html" title="Méningite">méningites</a>, empyème et abcès du cerveau)&#160;;</li>
<li>une <a href="../../../../articles/s/u/r/Surdit%C3%A9.html" title="Surdité">surdité</a> de transmission par érosion du tympan, érosion des osselets (enclume et étrier essentiellement)&#160;;</li>
<li>une surdité de perception par atteinte du labyrinthe&#160;;</li>
<li>des vertiges par fistule périlymphatique ou atteinte du labyrinthe&#160;;</li>
<li>une paralysie faciale périphérique (la 2eme et 3eme portion du nerf facial (VII) étant particulièrement exposé).</li>
</ul>
<p>Le traitement du cholestéatome est chirurgical et a pour but d'éradiquer tout le tissu cholestéatomateux et de reconstruire les lésions anatomiques et fonctionnelles. Les cavités de l'oreille moyenne et de la mastoïde sont complexes avec des angles morts qui rendent souvent la chirurgie difficile (chirurgie sous microscope). Il n'est pas rare d'opérer à plusieurs reprises un patient pour éliminer un cholestéatome résiduel. Il existe deux grandes techniques chirurgicales&#160;: les techniques fermées où le mur osseux du conduit autidif externe est conservé et les techniques ouvertes où ce mur est sacrifié (réservées aux formes récidivantes et/ou très importantes). Le terme d'ossiculoplastie est le fait de rétablir une continuité fonctionnelle entre le tympan et l'oreille interne (effet columellaire) pour remplacer le ou les osselets atteints.</p>
<p><a name="L.27otite_interne" id="L.27otite_interne"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: L'otite interne">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">L'otite interne</span></h2>
<p>Complication exceptionnelle des otites moyennes, l'otite interne se caractérise par l'apparition chez un malade souffrant d'otite moyenne de vertiges, acouphènes, surdité, ... par extension de l'infection vers le labyrinthe.</p>
<p><i>Voir <a href="../../../../articles/l/a/b/Labyrinthite.html" title="Labyrinthite">Labyrinthite</a>.</i></p>
<p><a name="Galerie" id="Galerie"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: Galerie">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Galerie</span></h2>
<table class="gallery" cellspacing="0" cellpadding="0">
<tr>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 23px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/o/t/i/Image%7EOtitis_media_bull%C3%B6s.jpg_e467.html" class="image" title="Otitis media bullös.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/a/ae/Otitis_media_bullös.jpg/120px-Otitis_media_bullös.jpg" width="120" height="99" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Otitis media acuta - Myringitis bullosa</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 25px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/o/t/i/Image%7EOtitis_media_entdifferenziert2.jpg_9d94.html" class="image" title="Otitis media entdifferenziert2.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/5/58/Otitis_media_entdifferenziert2.jpg/120px-Otitis_media_entdifferenziert2.jpg" width="120" height="95" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext"></div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 25px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/o/t/i/Image%7EOtitis_media_grippe.jpg_9b00.html" class="image" title="Otitis media grippe.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/c/c0/Otitis_media_grippe.jpg/120px-Otitis_media_grippe.jpg" width="120" height="96" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Otite/Grippe</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 21px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/o/t/i/Image%7EOtitis_media_incipient.jpg_45e2.html" class="image" title="Otitis media incipient.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/3/39/Otitis_media_incipient.jpg/120px-Otitis_media_incipient.jpg" width="120" height="103" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Otitis media acuta</p>
</div>
</div>
</td>
</tr>
<tr>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 25px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/o/t/i/Image%7EOtitis_media_schollig.jpg_5c08.html" class="image" title="Otitis media schollig.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/6/63/Otitis_media_schollig.jpg/120px-Otitis_media_schollig.jpg" width="120" height="95" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Otitis media acuta</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 16px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/o/t/i/Image%7EOtitis_chron_mesotymp_7.jpg_cf6e.html" class="image" title="Otitis chron mesotymp 7.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/8/8b/Otitis_chron_mesotymp_7.jpg/120px-Otitis_chron_mesotymp_7.jpg" width="120" height="113" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Otitis media chronica mesotympanalis</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 17px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/o/t/i/Image%7EOtitis_chron_mesotymp_4.jpg_1f8f.html" class="image" title="Otitis chron mesotymp 4.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/b/b1/Otitis_chron_mesotymp_4.jpg/120px-Otitis_chron_mesotymp_4.jpg" width="120" height="111" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Otitis media chronica mesotympanalis</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 15px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/o/t/i/Image%7EOtitis_chron_mesotymp_3.jpg_d139.html" class="image" title="Otitis chron mesotymp 3.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/e/e0/Otitis_chron_mesotymp_3.jpg/120px-Otitis_chron_mesotymp_3.jpg" width="120" height="115" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Otitis media chronica mesotympanalis</p>
</div>
</div>
</td>
</tr>
<tr>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 15px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/o/t/i/Image%7EOtitis_chron_mesotymp_1.jpg_9166.html" class="image" title="Otitis chron mesotymp 1.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/5/54/Otitis_chron_mesotymp_1.jpg/120px-Otitis_chron_mesotymp_1.jpg" width="120" height="116" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Otitis media chronica mesotympanalis</p>
</div>
</div>
</td>
</tr>
</table>
<p><a name="Annexes" id="Annexes"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: Annexes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Annexes</span></h2>
<p><a name="Liens_externes" id="Liens_externes"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: Liens externes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Liens externes</span></h3>
<div class="noprint wikilien_alternatif" style="clear:right; float:right;margin:0 0 1em 1em;width:250px;border:solid #AAAAAA 1px; background:#FFFFFF;padding:0px;font-size:90%;text-align:left;">
<table cellpadding="2" cellspacing="0" style="background-color:transparent">
<tr valign="middle">
<td style="line-height:50px;vertical-align:middle;position:relative" align="center" valign="middle">
<div style="position: relative;"><a href="http://fr.wiktionary.org/wiki/" title="wikt:"><img alt="wikt:" src="../../../../images/shared/thumb/9/9f/Wiktprintable_without_text.svg/50px-Wiktprintable_without_text.svg.png" width="50" height="47" border="0" /></a></div>
</td>
<td valign="middle">
<p>Voir «&#160;<b><a href="http://fr.wiktionary.org/wiki/otite" class="extiw" title="wikt:otite">otite</a></b>&#160;» sur le <a href="../../../../articles/w/i/k/Wiktionnaire.html" title="Wiktionnaire">Wiktionnaire</a>.</p>
</td>
</tr>
</table>
</div>
<ul>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: français">(fr)</span> <a href="http://www.gsk.fr/gsk/votresante/otite/definition.html" class="external text" title="http://www.gsk.fr/gsk/votresante/otite/definition.html" rel="nofollow">Dossiers santé sur les otites - Laboratoire GlaxoSmithKline(France)</a></li>
</ul>
<p><a name="Sources" id="Sources"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: Sources">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Sources</span></h3>
<ul>
<li>«&#160;L’otite moyenne aiguë Etiopathogénie et traitement&#160;», A. Minet, N. Deggouj, C. Gilain, M. Gersdodff&#160;; Louvain Med.&#160;: S410-S417, 1998 - <a href="http://www.md.ucl.ac.be/loumed/CD/DATA/117/S410-417.PDF" class="external free" title="http://www.md.ucl.ac.be/loumed/CD/DATA/117/S410-417.PDF" rel="nofollow">http://www.md.ucl.ac.be/loumed/CD/DATA/117/S410-417.PDF</a></li>
<li>«&#160;Antibiothérapie par voie générale en pratique courante dans les infections respiratoires hautes de l’adulte et l’enfant&#160;» - Recommandations et argumentaire. Agence Française de Sécurité Sanitaire des Produits de Santé, octobre 2005. - <a href="http://agmed.sante.gouv.fr/pdf/5/rbp/irh_argu.pdf" class="external free" title="http://agmed.sante.gouv.fr/pdf/5/rbp/irh_argu.pdf" rel="nofollow">http://agmed.sante.gouv.fr/pdf/5/rbp/irh_argu.pdf</a></li>
<li><a href="http://orl.med.univ-tours.fr/Question%2098/otalgie_otite/otite-moyenne-chronique/cours/cours3.htm" class="external text" title="http://orl.med.univ-tours.fr/Question%2098/otalgie_otite/otite-moyenne-chronique/cours/cours3.htm" rel="nofollow">Le cholestéatome sur le site de l'université de Tours</a></li>
<li><a href="http://cours-de-medecine.medsante.com/orl/cholesteatome.htm" class="external text" title="http://cours-de-medecine.medsante.com/orl/cholesteatome.htm" rel="nofollow">Le cholestéatome sur medsanté</a></li>
</ul>
<p><a name="R.C3.A9f.C3.A9rences" id="R.C3.A9f.C3.A9rences"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html" title="Modifier la section&#160;: Références">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Références</span></h3>
<div style="font-size: 85%">
<ol class="references">
<li id="cite_note-Minet-0"><span class="renvois_vers_le_texte">↑ <a href="#cite_ref-Minet_0-0" title=""><sup style="padding-left: 1px;">a</sup></a>  <a href="#cite_ref-Minet_0-1" title=""><sup style="padding-left: 1px;">b</sup></a>  <a href="#cite_ref-Minet_0-2" title=""><sup style="padding-left: 1px;">c</sup></a> </span> «&#160;L’otite moyenne aiguë Etiopathogénie et traitement&#160;», A. Minet, N. Deggouj, C. Gilain, M. Gersdodff&#160;; Louvain Med.&#160;: S410-S417, 1998 - <a href="http://www.md.ucl.ac.be/loumed/CD/DATA/117/S410-417.PDF" class="external free" title="http://www.md.ucl.ac.be/loumed/CD/DATA/117/S410-417.PDF" rel="nofollow">http://www.md.ucl.ac.be/loumed/CD/DATA/117/S410-417.PDF</a></li>
<li id="cite_note-AFSSPS-1"><span class="renvois_vers_le_texte">↑ <a href="#cite_ref-AFSSPS_1-0" title=""><sup style="padding-left: 1px;">a</sup></a>  <a href="#cite_ref-AFSSPS_1-1" title=""><sup style="padding-left: 1px;">b</sup></a> </span> «&#160;Antibiothérapie par voie générale en pratique courante dans les infections respiratoires hautes de l’adulte et l’enfant&#160;» - Recommandations et argumentaire. Agence Française de Sécurité Sanitaire des Produits de Santé, octobre 2005. - <a href="http://agmed.sante.gouv.fr/pdf/5/rbp/irh_argu.pdf" class="external free" title="http://agmed.sante.gouv.fr/pdf/5/rbp/irh_argu.pdf" rel="nofollow">http://agmed.sante.gouv.fr/pdf/5/rbp/irh_argu.pdf</a></li>
</ol>
</div>
<ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail">
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/s/t/a/Image%7EStar_of_life2.svg_5979.html" class="image" title="Icône du portail de la médecine"><img alt="Icône du portail de la médecine" src="../../../../images/shared/thumb/5/5b/Star_of_life2.svg/24px-Star_of_life2.svg.png" width="24" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/m/%C3%A9/d/Portail%7EM%C3%A9decine_5a54.html" title="Portail:Médecine">Portail de la médecine</a></span></span></li>
</ul>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 252/1000000
Post-expand include size: 2270/2048000 bytes
Template argument size: 260/2048000 bytes
Expensive parser function count: 0/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/m/a/l/Cat%C3%A9gorie%7EMaladie_en_oto-rhino-laryngologie_ec78.html" title="Catégorie:Maladie en oto-rhino-laryngologie">Maladie en oto-rhino-laryngologie</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/m/a/l/Cat%C3%A9gorie%7EMaladie_en_p%C3%A9diatrie_3531.html" title="Catégorie:Maladie en pédiatrie">Maladie en pédiatrie</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/i/n/f/Cat%C3%A9gorie%7EInfection_ORL_b047.html" title="Catégorie:Infection ORL">Infection ORL</a></span></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-cats-hidden">Catégorie cachée&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/p/o/r/Cat%C3%A9gorie%7EPortail%7EM%C3%A9decine_Articles_li%C3%A9s_5fb8.html" title="Catégorie:Portail:Médecine/Articles liés">Portail:Médecine/Articles liés</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/o/t/i/Otite.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/o/t/i/Discuter%7EOtite_e38e.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Otite">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	<div id="p-lang" class="portlet">
	  <h5>Autres langues</h5>
	  <div class="pBody">
	    <ul>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ay/articles/j/i/n/Jinchu_usu.html">Aymar</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../bg/articles/%D0%BE/%D1%82/%D0%B8/%D0%9E%D1%82%D0%B8%D1%82.html">Български</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../da/articles/m/e/l/Mellem%C3%B8rebet%C3%A6ndelse.html">Dansk</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../de/articles/a/k/u/Akute_Mittelohrentz%C3%BCndung_bde8.html">Deutsch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../en/articles/o/t/i/Otitis_media.html">English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../es/articles/o/t/i/Otitis.html">Español</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../fi/articles/k/o/r/Korvatulehdus.html">Suomi</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../id/articles/o/t/i/Otitis_media.html">Bahasa Indonesia</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../it/articles/o/t/i/Otite_media.html">Italiano</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ja/articles/%E4%B8%AD/%E8%80%B3/%E7%82%8E/%E4%B8%AD%E8%80%B3%E7%82%8E.html">日本語</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../la/articles/o/t/i/Otitis_media_acuta.html">Latina</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../nl/articles/m/i/d/Middenoorontsteking.html">Nederlands</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pl/articles/z/a/p/Zapalenie_ucha_%C5%9Brodkowego.html">Polski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pt/articles/o/t/i/Otite_m%C3%A9dia.html">Português</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../qu/articles/r/i/n/Rinri_nanay.html">Runa Simi</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ru/articles/%D0%BE/%D1%82/%D0%B8/%D0%9E%D1%82%D0%B8%D1%82.html">Русский</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sv/articles/%C3%B6/r/o/%C3%96roninflammation.html">Svenska</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../zh/articles/%E4%B8%AD/%E8%80%B3/%E7%82%8E/%E4%B8%AD%E8%80%B3%E7%82%8E.html">中文</a>
	      </li>
	      	    </ul>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 4 juin 2008 à 23:40 par Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/e/s/p/Utilisateur%7EEsprit_Fugace_45c3.html" title="Utilisateur:Esprit Fugace">Esprit Fugace</a>, <a href="../../../../articles/p/a/s/Utilisateur%7EPascal_Boulerie_36a9.html" title="Utilisateur:Pascal Boulerie">Pascal Boulerie</a>, <a href="../../../../articles/z/o/u/Utilisateur%7EZouavman_Le_Zouave_fc31.html" title="Utilisateur:Zouavman Le Zouave">Zouavman Le Zouave</a>, <a href="../../../../articles/n/g/u/Utilisateur%7ENguyenld_073f.html" title="Utilisateur:Nguyenld">Nguyenld</a>, <a href="../../../../articles/s/t/o/Utilisateur%7EStockholm_0ec1.html" title="Utilisateur:Stockholm">Stockholm</a>, <a href="../../../../articles/s/i/e/Utilisateur%7ESieBot_a9a8.html" title="Utilisateur:SieBot">SieBot</a>, <a href="../../../../articles/r/h/i/Utilisateur%7ERhizome_5756.html" title="Utilisateur:Rhizome">Rhizome</a>, <a href="../../../../articles/r/%C3%A9/m/Utilisateur%7ER%C3%A9mih_4f34.html" title="Utilisateur:Rémih">Rémih</a>, <a href="../../../../articles/i/d/i/Utilisateur%7EIdioma-bot_01e9.html" title="Utilisateur:Idioma-bot">Idioma-bot</a>, <a href="../../../../articles/a/l/e/Utilisateur%7EAlef_Burzmali_58c5.html" title="Utilisateur:Alef Burzmali">Alef Burzmali</a>, <a href="../../../../articles/d/e/e/Utilisateur%7EDeep_silence_46af.html" title="Utilisateur:Deep silence">Deep silence</a>, <a href="../../../../articles/d/e/e/Utilisateur%7EDeepBot_cd0b.html" title="Utilisateur:DeepBot">DeepBot</a>, <a href="../../../../articles/s/h/e/Utilisateur%7ESherbrooke_9f52.html" title="Utilisateur:Sherbrooke">Sherbrooke</a>, Orlo, <a href="../../../../articles/l/a/r/Utilisateur%7ELarzac_170b.html" title="Utilisateur:Larzac">Larzac</a>, <a href="../../../../articles/l/o/u/Utilisateur%7ELouperibot_13b7.html" title="Utilisateur:Louperibot">Louperibot</a>, <a href="../../../../articles/g/r/o/Utilisateur%7EGrook_Da_Oger_3394.html" title="Utilisateur:Grook Da Oger">Grook Da Oger</a>, <a href="../../../../articles/t/a/v/Utilisateur%7ETavernier_16dd.html" title="Utilisateur:Tavernier">Tavernier</a>, <a href="../../../../articles/l/a/m/Utilisateur%7ELamiot_247c.html" title="Utilisateur:Lamiot">Lamiot</a>, <a href="../../../../articles/t/h/i/Utilisateur%7EThijs%21bot_c2d6.html" title="Utilisateur:Thijs!bot">Thijs!bot</a>, Dr BOUSCAU-FAURE, <a href="../../../../articles/v/a/l/Utilisateur%7EValvino_9811.html" title="Utilisateur:Valvino">Valvino</a>, Look41, <a href="../../../../articles/l/a/b/Utilisateur%7ELab%C3%A9_4856.html" title="Utilisateur:Labé">Labé</a>, <a href="../../../../articles/k/y/l/Utilisateur%7EKyle_the_bot_1d7d.html" title="Utilisateur:Kyle the bot">Kyle the bot</a>, <a href="../../../../articles/m/a/c/Utilisateur%7EMacrakis_6e1b.html" title="Utilisateur:Macrakis">Macrakis</a>, <a href="../../../../articles/j/i/d/Utilisateur%7EJide_c0e7.html" title="Utilisateur:Jide">Jide</a>, <a href="../../../../articles/b/a/d/Utilisateur%7EBadmood_4dbf.html" title="Utilisateur:Badmood">Badmood</a>, <a href="../../../../articles/y/u/r/Utilisateur%7EYurikBot_0f63.html" title="Utilisateur:YurikBot">YurikBot</a>, <a href="../../../../articles/p/a/d/Utilisateur%7EPadawane_c6b6.html" title="Utilisateur:Padawane">Padawane</a>, <a href="../../../../articles/k/i/p/Utilisateur%7EKipmaster_d5e7.html" title="Utilisateur:Kipmaster">Kipmaster</a>, <a href="../../../../articles/r/o/b/Utilisateur%7ERobotQuistnix_d78e.html" title="Utilisateur:RobotQuistnix">RobotQuistnix</a>, <a href="../../../../articles/e/d/u/Utilisateur%7EEDUCA33E_3425.html" title="Utilisateur:EDUCA33E">EDUCA33E</a>, <a href="../../../../articles/h/b/b/Utilisateur%7EHbbk_87f5.html" title="Utilisateur:Hbbk">Hbbk</a>, <a href="../../../../articles/n/i/c/Utilisateur%7ENicolas_Ray_14b8.html" title="Utilisateur:Nicolas Ray">Nicolas Ray</a>, <a href="../../../../articles/e/s/k/Utilisateur%7EEskimbot_5ab8.html" title="Utilisateur:Eskimbot">Eskimbot</a>, <a href="../../../../articles/c/d/a/Utilisateur%7ECdang_59c5.html" title="Utilisateur:Cdang">Cdang</a>, <a href="../../../../articles/m/e/d/Utilisateur%7EMedBot_8f10.html" title="Utilisateur:MedBot">MedBot</a>, <a href="../../../../articles/l/o/b/Utilisateur%7ELobillo_d569.html" title="Utilisateur:Lobillo">Lobillo</a>, <a href="../../../../articles/k/o/r/Utilisateur%7EKorg_74f4.html" title="Utilisateur:Korg">Korg</a>, <a href="../../../../articles/f/r/a/Utilisateur%7EFranzwa_9090.html" title="Utilisateur:Franzwa">Franzwa</a>, <a href="../../../../articles/p/a/d/Utilisateur%7EPadaone_672e.html" title="Utilisateur:Padaone">Padaone</a>, <a href="../../../../articles/e/r/a/Utilisateur%7EErasmus_dad3.html" title="Utilisateur:Erasmus">Erasmus</a>, <a href="../../../../articles/m/i/s/Utilisateur%7EMisterMatt_Bot_f0f9.html" title="Utilisateur:MisterMatt Bot">MisterMatt Bot</a>, <a href="../../../../articles/k/l/e/Utilisateur%7EKley_c22c.html" title="Utilisateur:Kley">Kley</a>, <a href="../../../../articles/t/i/e/Utilisateur%7ETieum_6508.html" title="Utilisateur:Tieum">Tieum</a>, <a href="../../../../articles/s/a/m/Utilisateur%7ESam_Hocevar_d973.html" title="Utilisateur:Sam Hocevar">Sam Hocevar</a>, <a href="../../../../articles/o/r/t/Utilisateur%7EOrthogaffe_792d.html" title="Utilisateur:Orthogaffe">Orthogaffe</a> et <a href="../../../../articles/k/h/a/Utilisateur%7EKhaalif_5692.html" title="Utilisateur:Khaalif">Khaalif</a>.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX