Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/i/d/i/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles/i/d//i/Idiot_utile.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Idiot utile - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Idiot utile</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <p>L’expression «&#160;<b>idiot utile</b>&#160;» s’applique à des personnes qui, de bonne intention et de bonne foi, promeuvent aveuglément une <a href="../../../../articles/p/o/l/Politique.html" title="Politique">politique</a> ou, plus généralement, une idée.</p>
<p>Historiquement, le terme désignait habituellement les sympathisants <a href="../../../../articles/c/o/m/Communisme.html" title="Communisme">communistes</a> occidentaux et la prétendue attitude de l’<a href="../../../../articles/u/n/i/Union_Sovi%C3%A9tique_efc5.html" class="mw-redirect" title="Union Soviétique">Union Soviétique</a> à leur égard. L'expression implique que le sujet est naïf, fou ou en plein déni de réalité. De telles personnes furent cyniquement utilisées par les dirigeants de l’Union Soviétique. Ce terme est maintenant utilisé pour décrire une personne qui se laisse apparemment manipuler par un mouvement politique, un groupe terroriste ou un gouvernement hostile et ne s'applique plus uniquement aux communistes.</p>
<p><a name="L.E2.80.99origine_:_la_l.C3.A9gende" id="L.E2.80.99origine_:_la_l.C3.A9gende"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/i/d/i/Idiot_utile.html" title="Modifier la section&#160;: L’origine&#160;: la légende">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">L’origine&#160;: la légende</span></h2>
<p>On attribue souvent l’expression à <a href="../../../../articles/l/%C3%A9/n/L%C3%A9nine.html" title="Lénine">Lénine</a>, qui renvoie aux intellectuels de gauche occidentaux dont la défense enthousiaste et naïve du régime soviétique rendait bien service à la cause de la révolution d'Octobre.</p>
<p>L’un des premiers «&#160;idiots utiles&#160;» fut Walter Duranty, journaliste au <i><a href="../../../../articles/n/e/w/New_York_Times_d49e.html" class="mw-redirect" title="New York Times">New York Times</a></i> qui affirmait à ses lecteurs <span class="citation">«&#160;qu'il n'y a pas de famine ou de disette véritable, et qu'il n'est pas vraisemblable qu'il y en ait&#160;»</span>, alors même que <a href="../../../../articles/s/t/a/Staline.html" class="mw-redirect" title="Staline">Staline</a> avait délibérément créé une famine en <a href="../../../../articles/u/n/i/Union_sovi%C3%A9tique.html" class="mw-redirect" title="Union soviétique">Union soviétique</a> au début des <a href="../../../../articles/a/n/n/Ann%C3%A9es_1930.html" title="Années 1930">années 1930</a>, l’<a href="../../../../articles/h/o/l/Holodomor.html" title="Holodomor">Holodomor</a>, laquelle a tué plusieurs millions d'Ukrainiens.</p>
<p>Pour Walter Duranty, les comptes-rendus contraires, comme ceux des journalistes <a href="../../../../articles/m/a/l/Malcolm_Muggeridge_a42d.html" title="Malcolm Muggeridge">Malcolm Muggeridge</a> ou <a href="../../../../articles/g/a/r/Gareth_Jones_6c0a.html" title="Gareth Jones">Gareth Jones</a>, n'étaient que «&#160;fabriques de rumeurs&#160;» révélant un «&#160;biais anti-soviétique&#160;».</p>
<p>Lénine lui-même aurait qualifié d'«&#160;idiots utiles&#160;» les ressortissants des démocraties libérales qui, par leur soutien indéfectible à une idéologie totalitaire, préparaient la corde qui allait les pendre<sup id="cite_ref-0" class="reference"><a href="#cite_note-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup></p>
<p>Ce qualificatif se rapporte surtout à toutes les personnes qui sont allés en Union Soviétique et n’y ont vu que ce qu’ils avaient envie d’y voir, ou bien des personnes, sous influence d’agents soviétiques, ayant, de bonne foi mais contre les évidences, répandu les mensonges officiels du régime. Ils étaient ainsi utiles à la machine de propagande et aux intérêts soviétiques.</p>
<p>Souvent, les pacifistes, plus spécifiquement de gauche, furent affublés de ce titre et accusés de faire le jeu du totalitarisme<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1" title=""><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p><a name="L.E2.80.99origine_:_les_faits" id="L.E2.80.99origine_:_les_faits"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/i/d/i/Idiot_utile.html" title="Modifier la section&#160;: L’origine&#160;: les faits">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">L’origine&#160;: les faits</span></h2>
<p>Le terme «&#160;<span class="lang-en" lang="en" xml:lang="en"><i>Useful Idiot</i></span>&#160;» n’apparut aux États-Unis la première fois qu’en <a href="../../../../articles/1/9/4/1948.html" title="1948">1948</a> et ne fut attribué à Lénine que plusieurs décennies plus tard. Cette expression a alors été utilisée dans un article du <i><a href="../../../../articles/n/e/w/New_York_Times_d49e.html" class="mw-redirect" title="New York Times">New York Times</a></i> à propos de la politique italienne. L’expression semble ensuite n’avoir plus été utilisée dans la presse écrite jusqu’en 1961.</p>
<p>Les détracteurs de la parenté historique de cette expression argumentent que le terme «&#160;idiot utile&#160;» n’a jamais été découvert sur les documents publiés de Lénine, et qu’il n’existe aucun témoignage direct de quelqu’un l’ayant entendu dire par Lénine<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2" title=""><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p>Néanmoins, il est confirmé que Lénine a parlé des sympathies gauchistes de l’Ouest en termes très péjoratifs. Dans une lettre du <a href="../../../../articles/1/0/_/10_f%C3%A9vrier.html" title="10 février">10</a>&#160;<a href="../../../../articles/f/%C3%A9/v/F%C3%A9vrier.html" title="Février">février</a>&#160;<a href="../../../../articles/1/9/2/1922.html" title="1922">1922</a> au commissaire soviétique des affaires étrangères <a href="../../../../articles/g/e/o/Georgy_Chicherin_87ab.html" class="mw-redirect" title="Georgy Chicherin">Georgy Chicherin</a> en négociation à la <a href="../../../../articles/a/c/c/Accords_de_G%C3%AAnes_4a5f.html" title="Accords de Gênes">Conférence de Genève</a>, Lénine écrivit<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3" title=""><span class="cite_crochet">[</span>4<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>&#160;:</p>
<p><span class="citation">«&#160;<i><a href="../../../../articles/a/r/t/Arthur_Henderson_b5e4.html" title="Arthur Henderson">Henderson</a> est aussi stupide que <a href="../../../../articles/a/l/e/Alexandre_Kerensky_e84c.html" class="mw-redirect" title="Alexandre Kerensky">Kerensky</a>, et pour cette raison il nous aide. […]</i>&#160;»</span></p>
<p><span class="citation">«&#160;<i>En outre. C'est ultrasecret. Il nous convient que la Conférence de Gênes soit un fiasco, (...) mais pas par notre faute, bien sûr. Réfléchissez-y bien avec <a href="../../../../articles/m/a/x/Maxim_Litvinov_8b85.html" title="Maxim Litvinov">Litvinov</a> et <a href="../../../../articles/a/d/o/Adolf_Joffe_2b46.html" title="Adolf Joffe">Joffe</a> et faites-moi une note. Bien sûr, cela ne doit pas être mentionné, même dans des documents secrets. Rendez-moi cette lettre et je la brûlerai. Nous obtiendrons un meilleur prêt en dehors des accords de Gênes, si nous ne sommes pas de ceux qui coulent Gênes. Nous devons mettre au point des manœuvres plus intelligentes pour que nous ne soyons pas de ceux-là. Par exemple, l'imbécile Henderson et Co. nous aidera beaucoup si nous les poussons intelligemment […]&#160;»</i></span> <span class="citation">«&#160;<i>Tout vole&#160;; à part pour " eux ". C'est la faillite totale (l'<a href="../../../../articles/i/n/d/Inde.html" title="Inde">Inde</a>, etc.). Nous devons provoquer une chute inopinément, pas de nos mains.</i>&#160;»</span></p>
<p>Même si les mots de Lénine à propos d'Arthur Henderson ou d'autres gauchistes occidentaux sont sarcastiques, on n'y retrouve nullement l'expression «&#160;idiot utile&#160;».</p>
<p><a name="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences" id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/i/d/i/Idiot_utile.html" title="Modifier la section&#160;: Notes et références">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Notes et références</span></h2>
<div class="references-small" style="column-count:1; -moz-column-count:1; -webkit-column-count:1;">
<div style="font-size: 85%">
<ol class="references">
<li id="cite_note-0"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-0" title="">↑</a></span> <span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> Article de Bruce C. Thornton, professeur à l'université américaine de Cal State Fresno, sur <a href="http://www.frontpagemag.com/Articles/Read.aspx?GUID=C37E0CB6-A91A-4FA9-91DF-C49D54D0476E" class="external text" title="http://www.frontpagemag.com/Articles/Read.aspx?GUID=C37E0CB6-A91A-4FA9-91DF-C49D54D0476E" rel="nofollow">frontpagemag.com</a>.</li>
<li id="cite_note-1"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-1" title="">↑</a></span> <a href="../../../../articles/g/e/o/George_Orwell_0bc4.html" title="George Orwell">George Orwell</a> écrivait dans <i>Le pacifisme et la guerre</i> (1942)&#160;: <span class="citation">«&#160;Le pacifisme est objectivement pro-fasciste. C'est du bon sens élémentaire. Si vous entravez l'effort de guerre d'un côté, vous aidez automatiquement l'autre&#160;»</span>.</li>
<li id="cite_note-2"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-2" title="">↑</a></span> <span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> Au printemps 1987, Grant Harris, doyen de la bibliothèque du Congrès américain affirma que nul n’avait pu retrouver cette phrase parmi les ouvrages connus de Lénine <cite class="book" style="font-style:normal" id="Reference-Boller.2C_Jr.-1989">Boller, Jr., Paul F.; George, John (1989). <i>They Never Said It: A Book of Fake Quotes, Misquotes, and Misleading Attributions</i>. New York: Oxford University Press. <a href="../../../../articles/o/u/v/Special%7EOuvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence_0195055411_5da4.html" class="internal">ISBN 0-19-505541-1</a>.</cite><span class="Z3988" title="ctx_ver=Z39.88-2004&amp;rft_val_fmt=info%3Aofi%2Ffmt%3Akev%3Amtx%3Abook&amp;rft.genre=book&amp;rft.btitle=They+Never+Said+It%3A+A+Book+of+Fake+Quotes%2C+Misquotes%2C+and+Misleading+Attributions&amp;rft.aulast=Boller%2C+Jr.&amp;rft.aufirst=Paul+F.&amp;rft.date=1989&amp;rft.pub=Oxford+University+Press&amp;rft.place=New+York&amp;rft.isbn=0-19-505541-1">&#160;</span></li>
<li id="cite_note-3"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-3" title="">↑</a></span> Note écrite à la main au Centre Russe pour la Préservation et l’Étude de l’Histoire récente, fond 2, opis 2, delo 1,1119. Publié sous le document 88 in <i>The Unknown Lenin</i>, éd. <a href="../../../../articles/r/i/c/Richard_Pipes_ff08.html" title="Richard Pipes">Richard Pipes</a>, <a href="../../../../articles/y/a/l/Yale_University_Press_15d0.html" title="Yale University Press">Yale University Press</a>, <a href="../../../../articles/1/9/9/1996.html" title="1996">1996</a>, <a href="../../../../articles/o/u/v/Special%7EOuvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence_0300069197_aa5c.html" class="internal">ISBN 0-300-06919-7</a></li>
</ol>
</div>
</div>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 392/1000000
Post-expand include size: 3726/2048000 bytes
Template argument size: 1831/2048000 bytes
Expensive parser function count: 1/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégorie</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/e/x/p/Cat%C3%A9gorie%7EExpression_ou_n%C3%A9ologisme_politique_efc4.html" title="Catégorie:Expression ou néologisme politique">Expression ou néologisme politique</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/i/d/i/Idiot_utile.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       class="new"	       ><a href="../../../../articles/i/d/i/Discuter%7EIdiot_utile_4fe0.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Idiot_utile">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	<div id="p-lang" class="portlet">
	  <h5>Autres langues</h5>
	  <div class="pBody">
	    <ul>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../cs/articles/u/%C5%BE/i/U%C5%BEite%C4%8Dn%C3%BD_idiot.html">Česky</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../en/articles/u/s/e/Useful_idiot.html">English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../no/articles/n/y/t/Nyttig_idiot.html">‪Norsk (bokmål)‬</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pl/articles/p/o/%C5%BC/Po%C5%BCyteczni_idioci.html">Polski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sv/articles/n/y/t/Nyttig_idiot.html">Svenska</a>
	      </li>
	      	    </ul>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 27 mars 2008 à 08:18 par Utilisateur <a href="../../../../articles/a/l/c/Utilisateur%7EAlchemica_c45f.html" title="Utilisateur:Alchemica">Alchemica</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/m/e/t/Utilisateur%7EMetalGearLiquid_d56a.html" title="Utilisateur:MetalGearLiquid">MetalGearLiquid</a>, <a href="../../../../articles/a/n/a/Utilisateur%7EAnalphabot_18d0.html" title="Utilisateur:Analphabot">Analphabot</a> et <a href="../../../../articles/f/l/o/Utilisateur%7EFlot2_1494.html" title="Utilisateur:Flot2">Flot2</a> et Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX