Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/o/l/i/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles/o/l/i/Oligocène.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Oligocène - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Oligocène</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <table cellpadding="3" cellspacing="0" style="float:right; margin:5px; border:2px solid;">
<tr align="center">
<td style="border-bottom:2px solid; background:#fafd01;"><small>ère</small><br />
<b><a href="../../../../articles/c/%C3%A9/n/C%C3%A9nozo%C3%AFque.html" title="Cénozoïque">Cénozoïque</a></b></td>
</tr>
<tr align="center" bgcolor="#FFDF80">
<td><b><a href="../../../../articles/n/%C3%A9/o/N%C3%A9og%C3%A8ne.html" title="Néogène">Néogène</a></b></td>
</tr>
<tr bgcolor="#FFF9E5">
<td style="border-top:1px dotted"><i><a href="../../../../articles/h/o/l/Holoc%C3%A8ne.html" title="Holocène">Holocène</a></i></td>
</tr>
<tr bgcolor="#FFF9E5">
<td style="border-top:1px dotted"><i><a href="../../../../articles/p/l/%C3%A9/Pl%C3%A9istoc%C3%A8ne.html" title="Pléistocène">Pléistocène</a></i></td>
</tr>
<tr bgcolor="#FFF9E5">
<td style="border-top:1px dotted"><i><a href="../../../../articles/p/l/i/Plioc%C3%A8ne.html" title="Pliocène">Pliocène</a></i></td>
</tr>
<tr bgcolor="#FFF9E5">
<td style="border-top:1px dotted"><i><a href="../../../../articles/m/i/o/Mioc%C3%A8ne.html" title="Miocène">Miocène</a></i></td>
</tr>
<tr align="center" bgcolor="#FFAE80">
<td style="border-top:1px solid"><b><a href="../../../../articles/p/a/l/Pal%C3%A9og%C3%A8ne.html" title="Paléogène">Paléogène</a></b></td>
</tr>
<tr bgcolor="#FFEFE5">
<td style="border-top:1px dotted"><i><b><strong class="selflink">Oligocène</strong></b></i></td>
</tr>
<tr>
<td>• <a href="../../../../articles/c/h/a/Chattien.html" title="Chattien">Chattien</a></td>
</tr>
<tr>
<td>• <a href="../../../../articles/r/u/p/Rup%C3%A9lien.html" title="Rupélien">Rupélien</a></td>
</tr>
<tr bgcolor="#FFEFE5">
<td style="border-top:1px dotted"><i><a href="../../../../articles/%C3%A9/o/c/%C3%89oc%C3%A8ne.html" title="Éocène">Éocène</a></i></td>
</tr>
<tr bgcolor="#FFEFE5">
<td style="border-top:1px dotted"><i><a href="../../../../articles/p/a/l/Pal%C3%A9oc%C3%A8ne.html" title="Paléocène">Paléocène</a></i></td>
</tr>
</table>
<p>L’<b>Oligocène</b> est une <a href="../../../../articles/%C3%A9/p/o/%C3%89poque_g%C3%A9ologique.html" title="Époque géologique">époque géologique</a> qui s’étend de 33,9 ± 0,1 à 23,03 ± 0,05 <a href="../../../../articles/m/i/l/Million_d%27ann%C3%A9es.html" title="Million d'années">Ma</a><sup id="cite_ref-0" class="reference"><a href="#cite_note-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Elle suit l’<a href="../../../../articles/%C3%A9/o/c/%C3%89oc%C3%A8ne.html" title="Éocène">Éocène</a> et précède le <a href="../../../../articles/m/i/o/Mioc%C3%A8ne.html" title="Miocène">Miocène</a>. C’est la troisième époque de l’ère <a href="../../../../articles/c/%C3%A9/n/C%C3%A9nozo%C3%AFque.html" title="Cénozoïque">Cénozoïque</a> et aussi la troisième du <a href="../../../../articles/p/a/l/Pal%C3%A9og%C3%A8ne.html" title="Paléogène">Paléogène</a>. Son nom se réfère à la rareté d’apparition de nouveaux <a href="../../../../articles/m/a/m/Mammif%C3%A8re.html" title="Mammifère">mammifères</a> modernes en comparaison de leur rapide apparition durant l’Éocène.</p>
<p>Le début de l’Oligocène est marqué par une <a href="../../../../articles/e/x/t/Extinction_massive.html" title="Extinction massive">extinction massive</a> qui est peut être liée à l’impact d’un <a href="../../../../articles/m/%C3%A9/t/M%C3%A9t%C3%A9orite.html" title="Météorite">météorite</a> dans la <a href="../../../../articles/b/a/i/Baie_de_Chesapeake_d96f.html" title="Baie de Chesapeake">baie de Chesapeake</a> au <a href="../../../../articles/%C3%A9/t/a/%C3%89tats-Unis_08e2.html" title="États-Unis">États-Unis</a> et/ou un autre impact en <a href="../../../../articles/s/i/b/Sib%C3%A9rie.html" title="Sibérie">Sibérie</a>. Sa limite supérieure avec le Miocène est moins précisément définie par un événement global, mais plutôt par le climat relativement plus froid du Miocène.</p>
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#Subdivisions"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Subdivisions</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Pal.C3.A9og.C3.A9ographie_et_Pal.C3.A9oclimatologie"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Paléogéographie et Paléoclimatologie</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Biotopes"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Biotopes</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-2"><a href="#Flore"><span class="tocnumber">3.1</span> <span class="toctext">Flore</span></a></li>
<li class="toclevel-2"><a href="#Faune"><span class="tocnumber">3.2</span> <span class="toctext">Faune</span></a></li>
</ul>
</li>
<li class="toclevel-1"><a href="#R.C3.A9f.C3.A9rences"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Références</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Voir_aussi"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Voir aussi</span></a></li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script>
<p><a name="Subdivisions" id="Subdivisions"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/l/i/Oligoc%C3%A8ne.html" title="Modifier la section&#160;: Subdivisions">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Subdivisions</span></h2>
<table>
<tr>
<td><a href="../../../../articles/c/h/a/Chattien.html" title="Chattien">Chattien</a> (28,40 ± 0,10 - 23,03 ± 0,05 Ma)</td>
<td></td>
</tr>
<tr>
<td><a href="../../../../articles/r/u/p/Rup%C3%A9lien.html" title="Rupélien">Rupélien</a> (33,90 ± 0,10 - 28,40 ± 0,10 Ma)</td>
<td></td>
</tr>
</table>
<p><a name="Pal.C3.A9og.C3.A9ographie_et_Pal.C3.A9oclimatologie" id="Pal.C3.A9og.C3.A9ographie_et_Pal.C3.A9oclimatologie"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/l/i/Oligoc%C3%A8ne.html" title="Modifier la section&#160;: Paléogéographie et Paléoclimatologie">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Paléogéographie et Paléoclimatologie</span></h2>
<p>La <a href="../../../../articles/t/e/c/Tectonique_des_plaques.html" title="Tectonique des plaques">dérive des continents</a> continue à les rapprocher de leurs positions actuelles. L’<a href="../../../../articles/a/m/%C3%A9/Am%C3%A9rique_du_Sud_a432.html" title="Amérique du Sud">Amérique du Sud</a> et l’<a href="../../../../articles/a/n/t/Antarctique.html" title="Antarctique">Antarctique</a> se sépare en ouvrant la <a href="../../../../articles/p/a/s/Passage_de_Drake_076b.html" title="Passage de Drake">passage de Drake</a>, le <a href="../../../../articles/c/o/u/Courant_circumpolaire_antarctique.html" title="Courant circumpolaire antarctique">courant circumpolaire antarctique</a> se met en place ce qui conduit à un refroidissement très nette de l’Antarctique qui se couvre de glaces. Ce refroidissement va se poursuivre durant le <a href="../../../../articles/n/%C3%A9/o/N%C3%A9og%C3%A8ne.html" title="Néogène">Néogène</a> pour culminer pendant les glaciations du <a href="../../../../articles/p/l/%C3%A9/Pl%C3%A9istoc%C3%A8ne.html" title="Pléistocène">Pléistocène</a>.</p>
<p>Les montagnes présentes en Amérique du Nord-Ouest continuent leur formation. La <a href="../../../../articles/a/f/r/Afrique_%28plaque_tectonique%29.html" class="mw-redirect" title="Afrique (plaque tectonique)">plaque africaine</a> a continué sa poussée vers le nord isolant les restes de <a href="../../../../articles/t/%C3%A9/t/T%C3%A9thys_%28oc%C3%A9an%29.html" title="Téthys (océan)">Téthys</a> et formant la <a href="../../../../articles/m/e/r/Mer_M%C3%A9diterran%C3%A9e_0c83.html" title="Mer Méditerranée">Méditerranée</a>, les <a href="../../../../articles/a/l/p/Alpes.html" title="Alpes">Alpes</a> sont aussi le résultat de cette collision.</p>
<p>Une incursion marine brève se produit en <a href="../../../../articles/e/u/r/Europe.html" title="Europe">Europe</a> au début de l’Oligocène. La présence d’une faune similaire en <a href="../../../../articles/e/u/r/Europe.html" title="Europe">Europe</a> et en <a href="../../../../articles/a/m/%C3%A9/Am%C3%A9rique_du_Nord_bf0b.html" title="Amérique du Nord">Amérique du Nord</a> indique la présence d’un <a href="../../../../articles/i/s/t/Isthme.html" title="Isthme">isthme</a> les reliant.</p>
<p><a name="Biotopes" id="Biotopes"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/l/i/Oligoc%C3%A8ne.html" title="Modifier la section&#160;: Biotopes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Biotopes</span></h2>
<p>On retrouve des traces de vie datant de l’Oligocène sur tous les continents. La faune marine et terrestre est devenue plus moderne, en raison de l’extinction de formes plus anciennes plutôt que de l’apparition de nouvelles formes.</p>
<p>L’<a href="../../../../articles/a/m/%C3%A9/Am%C3%A9rique_du_Sud_a432.html" title="Amérique du Sud">Amérique du Sud</a> est apparemment isolée des autres continents et héberge une faune distincte durant cette époque.</p>
<p><a name="Flore" id="Flore"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/l/i/Oligoc%C3%A8ne.html" title="Modifier la section&#160;: Flore">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Flore</span></h3>
<p>Les <a href="../../../../articles/a/n/g/Angiosperme.html" class="mw-redirect" title="Angiosperme">Angiospermes</a> ont continué leur expansion. De nombreuses forêts <a href="../../../../articles/t/r/o/Tropique.html" title="Tropique">tropicales et inter-tropicales</a> ont été remplacées par des <a href="../../../../articles/f/o/r/For%C3%AAts_temp%C3%A9r%C3%A9es_d%E2%80%99arbres_%C3%A0_feuilles_caduques.html" class="mw-redirect" title="Forêts tempérées d’arbres à feuilles caduques">forêts tempérées d’arbres à feuilles caduques</a>. Les <a href="../../../../articles/g/r/a/Gramin%C3%A9e.html" class="mw-redirect" title="Graminée">graminées</a> s’étendent depuis les berges des rivières et des lacs mais sans encore former des <a href="../../../../articles/s/a/v/Savane.html" title="Savane">savanes</a> .Les plaines ouvertes et les déserts deviennent plus fréquents.</p>
<p>En Amérique du Nord, des espèces subtropicale dominent avec des <a href="../../../../articles/a/n/a/Anacardier.html" title="Anacardier">anacardiers</a>, des <a href="../../../../articles/l/i/t/Litchi.html" title="Litchi">Litchi</a>, des hêtres et des pins. Les légumineuses, joncs et fougères ont continué à se diversifier.</p>
<p><a name="Faune" id="Faune"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/l/i/Oligoc%C3%A8ne.html" title="Modifier la section&#160;: Faune">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Faune</span></h3>
<p>Le début de l’Oligocène est marquée par un refroidissement général, une aridité croissante et le développement des habitats ouverts de type savane au dépens des milieux forestiers. Ces modifications de l’environnement affectent directement les faunes, particulièrement dans l’hémisphère Nord<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1" title=""><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. L’Europe connait elle une <a href="../../../../articles/e/x/t/Extinction_massive.html" title="Extinction massive">extinction massive</a> et un flux d’animaux d’origine asiatique. S’en suit une <a href="../../../../articles/r/a/d/Radiation_%C3%A9volutive.html" title="Radiation évolutive">radiation évolutive</a> comme par exemple celles de la mégafaune d’herbivores mammifères brouteurs des <a href="../../../../articles/p/%C3%A9/r/P%C3%A9rissodactyle.html" class="mw-redirect" title="Périssodactyle">périssodactyles</a> et <a href="../../../../articles/a/r/t/Artiodactyle.html" class="mw-redirect" title="Artiodactyle">artiodactyles</a>. Les reptiles restent abondant, les <a href="../../../../articles/s/e/r/Serpent.html" title="Serpent">serpents</a> et les <a href="../../../../articles/l/%C3%A9/z/L%C3%A9zard.html" title="Lézard">lézards</a> se diversifient mais les <i>Choristodera</i> disparaissent, peut être à cause du climat.</p>
<p>L’Amérique du sud, isolée des autres continents, développe une faune très particulière, tandis que l’on ne trouve en Australie aucun fossile terrestre. La faune marine évolue et les vertébrés deviennent prééminents. Les cétacés dentés apparaissent ainsi que les <i><a href="../../../../articles/c/a/r/Carcharhinidae.html" title="Carcharhinidae">Carcharhinidae</a></i> (requins).</p>
<p>A l’Oligocène inférieur pratiquement toutes les familles de mammifères modernes sont établies. Il existe fort peu de fossiles d’animaux marins de cet époque en Amérique du Nord.</p>
<p><a name="R.C3.A9f.C3.A9rences" id="R.C3.A9f.C3.A9rences"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/l/i/Oligoc%C3%A8ne.html" title="Modifier la section&#160;: Références">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Références</span></h2>
<div style="font-size: 85%">
<ol class="references">
<li id="cite_note-0"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-0" title="">↑</a></span> <span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> <a href="http://www.stratigraphy.org/geowhen/stages/Oligocene.html" class="external text" title="http://www.stratigraphy.org/geowhen/stages/Oligocene.html" rel="nofollow">GeoWhen database</a></li>
<li id="cite_note-1"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-1" title="">↑</a></span> <cite style="font-style:normal" class="ouvrage">Emmanuel Gheerbrant, «&#160;<a href="http://www.cnrs.fr/cw/dossiers/dosevol/decouv/articles/chap2/gheerbrant.html" class="external text" title="http://www.cnrs.fr/cw/dossiers/dosevol/decouv/articles/chap2/gheerbrant.html" rel="nofollow">Le Paléogène et la radiation des mammifères</a>&#160;», <a href="../../../../articles/c/e/n/Centre_national_de_la_recherche_scientifique.html" title="Centre national de la recherche scientifique">CNRS</a></cite></li>
</ol>
</div>
<p><a name="Voir_aussi" id="Voir_aussi"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/o/l/i/Oligoc%C3%A8ne.html" title="Modifier la section&#160;: Voir aussi">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Voir aussi</span></h2>
<ul>
<li><a href="../../../../articles/%C3%A9/c/h/%C3%89chelle_des_temps_g%C3%A9ologiques.html" title="Échelle des temps géologiques">Échelle des temps géologiques</a></li>
</ul>
<table class="toccolours" style="margin-left:auto; margin-right:auto;">
<tr>
<th style="background:rgb(253,154,82);" colspan="3"><a href="../../../../articles/p/a/l/Pal%C3%A9og%C3%A8ne.html" title="Paléogène">Paléogène</a></th>
</tr>
<tr>
<th style="background:rgb(235,192,109);"><a href="../../../../articles/p/a/l/Pal%C3%A9oc%C3%A8ne.html" title="Paléocène">Paléocène</a></th>
<th style="background:rgb(254,209,59);"><a href="../../../../articles/e/o/c/Eoc%C3%A8ne.html" class="mw-redirect" title="Eocène">Eocène</a></th>
<th style="background:rgb(254,224,144);"><strong class="selflink">Oligocène</strong></th>
</tr>
<tr>
<td style="background:rgb(235,192,109);text-align:center;font-size:90%;"><a href="../../../../articles/d/a/n/Danien.html" title="Danien">Danien</a> | <a href="../../../../articles/m/o/n/Montien.html" title="Montien">Montien</a><br />
<a href="../../../../articles/t/h/a/Than%C3%A9tien.html" title="Thanétien">Thanétien</a></td>
<td style="background:rgb(254,209,59);text-align:center;font-size:90%;"><a href="../../../../articles/y/p/r/Ypr%C3%A9sien.html" title="Yprésien">Yprésien</a> | <a href="../../../../articles/l/u/t/Lut%C3%A9tien.html" title="Lutétien">Lutétien</a><br />
<a href="../../../../articles/b/a/r/Bartonien.html" title="Bartonien">Bartonien</a> | <a href="../../../../articles/p/r/i/Priabonien.html" title="Priabonien">Priabonien</a></td>
<td style="background:rgb(254,224,144);text-align:center;font-size:90%;"><a href="../../../../articles/r/u/p/Rup%C3%A9lien.html" title="Rupélien">Rupélien</a> | <a href="../../../../articles/c/h/a/Chattien.html" title="Chattien">Chattien</a></td>
</tr>
</table>
<ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail">
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/l/o/g/Image%7ELogo_OEV.jpg_0cf4.html" class="image" title="Icône du portail de la paléontologie"><img alt="Icône du portail de la paléontologie" src="../../../../images/local/thumb/7/73/Logo_OEV.jpg/37px-Logo_OEV.jpg" width="37" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/p/a/l/Portail%7EPal%C3%A9ontologie_03e4.html" class="mw-redirect" title="Portail:Paléontologie">Portail de la paléontologie</a></span></span></li>
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/i/c/o/Image%7EIcone_OEV2.jpg_c318.html" class="image" title="Icône du portail de l’origine et de l’évolution du vivant"><img alt="Icône du portail de l’origine et de l’évolution du vivant" src="../../../../images/local/thumb/e/e2/Icone_OEV2.jpg/48px-Icone_OEV2.jpg" width="48" height="23" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/o/r/i/Portail%7EOrigine_et_%C3%A9volution_du_vivant_0a96.html" title="Portail:Origine et évolution du vivant">Portail de l’origine et de l’évolution du vivant</a></span></span></li>
</ul>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 265/1000000
Post-expand include size: 5213/2048000 bytes
Template argument size: 762/2048000 bytes
Expensive parser function count: 0/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/o/l/i/Cat%C3%A9gorie%7EOligoc%C3%A8ne_cc8f.html" title="Catégorie:Oligocène">Oligocène</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/c/%C3%A9/n/Cat%C3%A9gorie%7EC%C3%A9nozo%C3%AFque_49a4.html" title="Catégorie:Cénozoïque">Cénozoïque</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/o/l/i/Oligoc%C3%A8ne.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/o/l/i/Discuter%7EOligoc%C3%A8ne_174d.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Oligoc%C3%A8ne">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	<div id="p-lang" class="portlet">
	  <h5>Autres langues</h5>
	  <div class="pBody">
	    <ul>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ast/articles/o/l/i/Oligocenu.html">Asturianu</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../br/articles/o/l/i/Oligosen.html">Brezhoneg</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ca/articles/o/l/i/Oligoc%C3%A8.html">Català</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../cs/articles/o/l/i/Oligoc%C3%A9n.html">Česky</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../da/articles/o/l/i/Oligoc%C3%A6n.html">Dansk</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../de/articles/o/l/i/Oligoz%C3%A4n.html">Deutsch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../en/articles/o/l/i/Oligocene.html">English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../eo/articles/o/l/i/Oligoceno.html">Esperanto</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../es/articles/o/l/i/Oligoceno.html">Español</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../et/articles/o/l/i/Oligotseen.html">Eesti</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../fi/articles/o/l/i/Oligoseeni.html">Suomi</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../he/articles/%D7%90/%D7%95/%D7%9C/%D7%90%D7%95%D7%9C%D7%99%D7%92%D7%95%D7%A7%D7%9F.html">עברית</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../hu/articles/o/l/i/Oligoc%C3%A9n.html">Magyar</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../id/articles/o/l/i/Oligosen.html">Bahasa Indonesia</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../it/articles/o/l/i/Oligocene.html">Italiano</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ja/articles/%E6%BC%B8/%E6%96%B0/%E4%B8%96/%E6%BC%B8%E6%96%B0%E4%B8%96.html">日本語</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../lb/articles/o/l/i/Oligoz%C3%A4n.html">Lëtzebuergesch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../nds/articles/o/l/i/Oligoz%C3%A4n.html">Plattdüütsch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../nl/articles/o/l/i/Oligoceen.html">Nederlands</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../no/articles/o/l/i/Oligocen.html">‪Norsk (bokmål)‬</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pl/articles/o/l/i/Oligocen.html">Polski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pt/articles/o/l/i/Oligoceno.html">Português</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ro/articles/o/l/i/Oligocen.html">Română</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ru/articles/%D0%BE/%D0%BB/%D0%B8/%D0%9E%D0%BB%D0%B8%D0%B3%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD.html">Русский</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sh/articles/o/l/i/Oligocen.html">Srpskohrvatski / Српскохрватски</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sk/articles/o/l/i/Oligoc%C3%A9n.html">Slovenčina</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sv/articles/o/l/i/Oligocen.html">Svenska</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../tr/articles/o/l/i/Oligosen.html">Türkçe</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../uk/articles/%D0%BE/%D0%BB/%D1%96/%D0%9E%D0%BB%D1%96%D0%B3%D0%BE%D1%86%D0%B5%D0%BD.html">Українська</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../vi/articles/t/h/%E1%BA%BF/Th%E1%BA%BF_Oligocen_6462.html">Tiếng Việt</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../zh/articles/%E6%BC%B8/%E6%96%B0/%E4%B8%96/%E6%BC%B8%E6%96%B0%E4%B8%96.html">中文</a>
	      </li>
	      	    </ul>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 31 mars 2008 à 14:36 par Utilisateur <a href="../../../../articles/b/a/d/Utilisateur%7EBadmood_4dbf.html" title="Utilisateur:Badmood">Badmood</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/v/o/l/Utilisateur%7EVolkovBot_0e6c.html" title="Utilisateur:VolkovBot">VolkovBot</a>, <a href="../../../../articles/p/h/e/Utilisateur%7EPhe_0278.html" title="Utilisateur:Phe">Phe</a>, <a href="../../../../articles/a/l/l/Utilisateur%7EAlleborgoBot_c888.html" title="Utilisateur:AlleborgoBot">AlleborgoBot</a>, P.B, <a href="../../../../articles/s/i/e/Utilisateur%7ESieBot_a9a8.html" title="Utilisateur:SieBot">SieBot</a>, <a href="../../../../articles/j/a/n/Utilisateur%7EJAnDbot_ea65.html" title="Utilisateur:JAnDbot">JAnDbot</a>, <a href="../../../../articles/a/n/a/Utilisateur%7EAnalphabot_18d0.html" title="Utilisateur:Analphabot">Analphabot</a>, <a href="../../../../articles/d/h/a/Utilisateur%7EDhatier_2c62.html" title="Utilisateur:Dhatier">Dhatier</a>, <a href="../../../../articles/e/r/a/Utilisateur%7EErabot_61a5.html" title="Utilisateur:Erabot">Erabot</a>, <a href="../../../../articles/p/o/l/Utilisateur%7EPolmars_7b89.html" title="Utilisateur:Polmars">Polmars</a>, <a href="../../../../articles/l/o/v/Utilisateur%7ELoveless_6fc1.html" title="Utilisateur:Loveless">Loveless</a>, <a href="../../../../articles/v/i/n/Utilisateur%7EVincnet_5010.html" title="Utilisateur:Vincnet">Vincnet</a>, <a href="../../../../articles/f/l/a/Utilisateur%7EFlaBot_bc06.html" title="Utilisateur:FlaBot">FlaBot</a>, <a href="../../../../articles/1/2/0/Utilisateur%7E120.html" title="Utilisateur:120">120</a>, <a href="../../../../articles/g/r/o/Utilisateur%7EGrook_Da_Oger_3394.html" title="Utilisateur:Grook Da Oger">Grook Da Oger</a>, <a href="../../../../articles/r/%C3%A9/m/Utilisateur%7ER%C3%A9mih_4f34.html" title="Utilisateur:Rémih">Rémih</a>, <a href="../../../../articles/a/i/b/Utilisateur%7EAibot_a883.html" title="Utilisateur:Aibot">Aibot</a>, <a href="../../../../articles/g/a/n/Utilisateur%7EGanondorf_b994.html" title="Utilisateur:Ganondorf">Ganondorf</a>, <a href="../../../../articles/2E/a/n/Utilisateur%7E.anacondabot.html" title="Utilisateur:.anacondabot">.anacondabot</a>, <a href="../../../../articles/r/o/b/Utilisateur%7ERobotQuistnix_d78e.html" title="Utilisateur:RobotQuistnix">RobotQuistnix</a>, <a href="../../../../articles/t/h/i/Utilisateur%7EThijs%21bot_c2d6.html" title="Utilisateur:Thijs!bot">Thijs!bot</a>, <a href="../../../../articles/e/s/k/Utilisateur%7EEskimbot_5ab8.html" title="Utilisateur:Eskimbot">Eskimbot</a>, <a href="../../../../articles/y/v/a/Utilisateur%7EYvan_corriveau_6b5b.html" title="Utilisateur:Yvan corriveau">Yvan corriveau</a>, <a href="../../../../articles/y/u/r/Utilisateur%7EYurikBot_0f63.html" title="Utilisateur:YurikBot">YurikBot</a>, <a href="../../../../articles/m/m/b/Utilisateur%7EMMBot_510c.html" title="Utilisateur:MMBot">MMBot</a>, <a href="../../../../articles/s/a/j/Utilisateur%7ESajasaze_7d5a.html" title="Utilisateur:Sajasaze">Sajasaze</a>, <a href="../../../../articles/l/e/o/Utilisateur%7ELeonardoRob0t_2dda.html" title="Utilisateur:LeonardoRob0t">LeonardoRob0t</a>, <a href="../../../../articles/a/n/d/Utilisateur%7EAndre315_4850.html" title="Utilisateur:Andre315">Andre315</a>, <a href="../../../../articles/g/e/m/Utilisateur%7EGemme_a4d0.html" title="Utilisateur:Gemme">Gemme</a>, <a href="../../../../articles/r/o/b/Utilisateur%7ERobotE_4c36.html" title="Utilisateur:RobotE">RobotE</a>, <a href="../../../../articles/m/e/d/Utilisateur%7EMedBot_8f10.html" title="Utilisateur:MedBot">MedBot</a> et <a href="../../../../articles/c/%C3%A9/r/Utilisateur%7EC%C3%A9r%C3%A9ales_Killer_da40.html" title="Utilisateur:Céréales Killer">Céréales Killer</a> et Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX