Server : Apache System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64 User : hednacluml ( 122243) PHP Version : 8.3.9 Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl Directory : /home/hednacluml/encyclo/articles/b/r/o/ |
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" /> <!-- headlinks removed --> <link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/> <title>Bronze final - Wikipédia</title> <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" /> <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]--> <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]--> <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]--> <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script> <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]--> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script> <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css"; @import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css"; @import "../../../../raw/gen.css"; /*]]>*/</style> </head> <body class="ns-0"> <div id="globalWrapper"> <div id="column-content"> <div id="content"> <a name="top" id="contentTop"></a> <h1 class="firstHeading">Bronze final</h1> <div id="bodyContent"> <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3> <div id="contentSub"></div> <!-- start content --> <div class="plainlinks bandeau-niveau-modere bandeau"> <table style="background-color:transparent"> <tr> <td class="bandeau-icone"> <div style="width:45px; text-align:center"><a href="../../../../articles/q/u/e/Image%7EQuestion_book-3.svg_1bf7.html" class="image" title="Question book-3.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/e/e3/Question_book-3.svg/44px-Question_book-3.svg.png" width="44" height="35" border="0" /></a></div> </td> <td> <div class="bandeau-titre"><strong>Cet article ou cette section <a href="../../../../articles/c/i/t/Wikip%C3%A9dia%7ECitez_vos_sources_%21_3edd.html" title="Wikipédia:Citez vos sources !">ne cite pas suffisamment ses sources</a>.</strong> <small>(date inconnue)</small></div> <div class="bandeau-texte">Son contenu est donc sujet à caution. Wikipédia doit être fondée sur des sources fiables et indépendantes. <a href="http://fr.wikipedia.org../../../../articles/b/r/o/Bronze_final.html" class="external text" title="http://fr.wikipedia.org../../../../articles/b/r/o/Bronze_final.html" rel="nofollow">Améliorez cet article</a> en liant les informations à des <a href="../../../../articles/a/r/t/Wikip%C3%A9dia%7EArticle_bien_sourc%C3%A9_aa96.html" title="Wikipédia:Article bien sourcé">sources</a>, au moyen de <b><a href="../../../../articles/n/o/t/Aide%7ENote_931f.html" title="Aide:Note">notes de bas de page</a></b> (voir les <a href="../../../../articles/s/o/u/Aide%7ESourcer_f12f.html" title="Aide:Sourcer">recommandations</a>).</div> </td> </tr> </table> </div> <div class="plainlinks bandeau-niveau-ebauche bandeau"> <table style="background-color:transparent"> <tr> <td class="bandeau-icone"> <div style="text-align:center;white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/b/i/f/Image%7EBiface.jpg_a5f5.html" class="image" title="Biface.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/7/75/Biface.jpg/32px-Biface.jpg" width="32" height="35" border="0" /></a></div> </td> <td> <div class="bandeau-titre"><strong>Cet article est une <a href="../../../../articles/%C3%A9/b/a/Aide%7E%C3%89bauche_a94d.html" title="Aide:Ébauche">ébauche</a> concernant la <a href="../../../../articles/p/r/%C3%A9/Portail%7EPr%C3%A9histoire_890a.html" title="Portail:Préhistoire">Préhistoire</a>.</strong></div> <div class="bandeau-texte">Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant. <b>(<a href="../../../../articles/c/o/m/Aide%7EComment_modifier_une_page_32be.html" title="Aide:Comment modifier une page">Comment ?</a>)</b>.</div> </td> </tr> </table> </div> <table width="225" align="right" border="2" cellspacing="0" cellpadding="4" rules="all" style="margin:1em 1em 1em 0; margin-left:2em; margin-top:0em; border:solid 1px #AAAAAA; border-collapse:collapse; background-color:#F9F9F9; font-size:95%; empty-cells:show;"> <tr align="center"> <td bgcolor="#FF8888" colspan="5"><b><a href="../../../../articles/%C3%A2/g/e/%C3%82ges_pr%C3%A9historiques.html" title="Âges préhistoriques">Âges préhistoriques</a></b></td> </tr> <tr align="center"> <td bgcolor="#AADCDC" colspan="1" rowspan="10" width="15%" style="writing-mode:tb-rl"><b><a href="../../../../articles/h/o/l/Holoc%C3%A8ne.html" title="Holocène">Holocène</a></b></td> <td colspan="2" bgcolor="#BB7301">  <a href="../../../../articles/l/a/_/La_T%C3%A8ne_dd7a.html" title="La Tène">La Tène</a></td> <td rowspan="3" bgcolor="#DD7301"> </td> <td bgcolor="#FFFF99" rowspan="8"><a href="../../../../articles/p/r/o/Protohistoire.html" title="Protohistoire">Protohistoire</a></td> </tr> <tr align="center"> <td colspan="2" bgcolor="#DD7301">  <a href="../../../../articles/c/i/v/Civilisation_de_Hallstatt_3cab.html" title="Civilisation de Hallstatt">Hallstatt</a></td> </tr> <tr align="center"> <td bgcolor="#DD7301" colspan="3"><b><a href="../../../../articles/%C3%A2/g/e/%C3%82ge_du_fer.html" title="Âge du fer">Âge du fer</a></b></td> </tr> <tr align="center"> <td colspan="2" bgcolor="#EB9301">  <strong class="selflink">Bronze final</strong></td> <td rowspan="4" bgcolor="#EAC672"> </td> </tr> <tr align="center"> <td colspan="2" bgcolor="#EAAD43">  <a href="../../../../articles/b/r/o/Bronze_moyen.html" title="Bronze moyen">Bronze moyen</a></td> </tr> <tr align="center"> <td colspan="2" bgcolor="#FFB300">  <a href="../../../../articles/b/r/o/Bronze_ancien.html" title="Bronze ancien">Bronze ancien</a></td> </tr> <tr align="center"> <td colspan="3" bgcolor="#EAC672"><b><a href="../../../../articles/%C3%A2/g/e/%C3%82ge_du_bronze.html" title="Âge du bronze">Âge du bronze</a></b></td> </tr> <tr align="center"> <td colspan="1" bgcolor="#FBD783">    <a href="../../../../articles/c/h/a/Chalcolithique.html" title="Chalcolithique">Chalcolithique</a></td> <td rowspan="2" bgcolor="#EEEEEE"> </td> <td rowspan="8" bgcolor="#CCCCCC"> </td> </tr> <tr align="center"> <td colspan="2" bgcolor="#EEEEEE">  <a href="../../../../articles/n/%C3%A9/o/N%C3%A9olithique.html" title="Néolithique">Néolithique</a></td> <td bgcolor="#FFFFAA" rowspan="7"><a href="../../../../articles/p/r/%C3%A9/Pr%C3%A9histoire.html" title="Préhistoire">Préhistoire</a></td> </tr> <tr align="center"> <td colspan="2" bgcolor="#DEDEDE"><a href="../../../../articles/m/%C3%A9/s/M%C3%A9solithique.html" title="Mésolithique">Mésolithique</a> / <a href="../../../../articles/%C3%A9/p/i/%C3%89pipal%C3%A9olithique.html" title="Épipaléolithique">Épipal.</a></td> </tr> <tr align="center"> <td rowspan="5" bgcolor="#AADCFF" style="writing-mode:tb-rl"><b><a href="../../../../articles/p/l/%C3%A9/Pl%C3%A9istoc%C3%A8ne.html" title="Pléistocène">Pléistocène</a></b></td> <td bgcolor="#D0D0D0">    <a href="../../../../articles/p/a/l/Pal%C3%A9olithique_sup%C3%A9rieur.html" title="Paléolithique supérieur">Paléolithique supérieur</a></td> <td rowspan="4" bgcolor="#A0A0A0"> </td> </tr> <tr align="center"> <td bgcolor="#C0C0C0">    <a href="../../../../articles/p/a/l/Pal%C3%A9olithique_moyen.html" title="Paléolithique moyen">Paléolithique moyen</a></td> </tr> <tr align="center"> <td bgcolor="#B0B0B0">    <a href="../../../../articles/p/a/l/Pal%C3%A9olithique_inf%C3%A9rieur.html" title="Paléolithique inférieur">Paléolithique inférieur</a></td> </tr> <tr align="center"> <td colspan="2" bgcolor="#A0A0A0">  <a href="../../../../articles/p/a/l/Pal%C3%A9olithique.html" title="Paléolithique">Paléolithique</a></td> </tr> <tr align="center"> <td colspan="3" bgcolor="#CCCCCC"><b><a href="../../../../articles/%C3%A2/g/e/%C3%82ge_de_la_pierre.html" title="Âge de la pierre">Âge de la pierre</a></b></td> </tr> </table> <p>Le <b>Bronze final</b> est une période se situant à des époques très différentes suivant les continents.</p> <p><span class="need_ref" style="cursor:help;" title="Ce passage nécessite une référence.">L'<a href="../../../../articles/a/f/r/Afrique.html" title="Afrique">Afrique</a> passe directement de l'utilisation de la pierre à celle du fer sans âge du bronze</span><sup style="padding-left:2px; cursor:help;" title="Ce passage nécessite une référence."><a href="../../../../articles/r/%C3%A9/f/Mod%C3%A8le%7ER%C3%A9f%C3%A9rence_n%C3%A9cessaire_Explication_2835.html" title="Modèle:Référence nécessaire/Explication">[réf. nécessaire]</a></sup>.</p> <p>L'<a href="../../../../articles/%C3%A2/g/e/%C3%82ge_du_fer.html" title="Âge du fer">âge du fer</a>, période marquant la fin de l'âge du bronze, débute en <a href="../../../../articles/a/n/a/Anatolie.html" title="Anatolie">Anatolie</a> au IIème millénaire avant notre ère, puis dans tout le <a href="../../../../articles/m/o/y/Moyen-Orient_2d55.html" title="Moyen-Orient">Moyen-Orient</a> et l'<a href="../../../../articles/%C3%A9/g/y/%C3%89gypte.html" title="Égypte">Égypte</a>, la <a href="../../../../articles/g/r/%C3%A8/Gr%C3%A8ce.html" title="Grèce">Grèce</a>, l'<a href="../../../../articles/i/t/a/Italie.html" title="Italie">Italie</a> et toute l'<a href="../../../../articles/e/u/r/Europe.html" title="Europe">Europe</a> vers 900 avant notre ère, et seulement à partir de 500 avant notre ère en <a href="../../../../articles/a/s/i/Asie.html" title="Asie">Asie</a>.</p> <p>En <a href="../../../../articles/e/u/r/Europe.html" title="Europe">Europe</a> de l'ouest, le Bronze final se caractérise notamment par la « <a href="../../../../articles/c/i/v/Civilisation_des_champs_d%27urnes.html" title="Civilisation des champs d'urnes">civilisation des champs d'urnes</a> ». Les modalités de diffusion des « champs d'urnes » sont souvent difficiles à préciser : <a href="../../../../articles/i/n/v/Invasion_%28action_militaire%29.html" title="Invasion (action militaire)">invasions</a>, <a href="../../../../articles/m/i/g/Migration.html" title="Migration">migrations</a>, <a href="../../../../articles/a/c/c/Acculturation.html" title="Acculturation">acculturation</a>, échanges de nature commerciale, probablement toutes suivant les circonstances et les régions.</p> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/v/e/n/Image%7EVenus_of_Brassempouy.jpg_6122.html" class="image" title="Icône du portail de la Préhistoire"><img alt="Icône du portail de la Préhistoire" src="../../../../images/shared/thumb/6/6b/Venus_of_Brassempouy.jpg/31px-Venus_of_Brassempouy.jpg" width="31" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/p/r/%C3%A9/Portail%7EPr%C3%A9histoire_890a.html" title="Portail:Préhistoire">Portail de la Préhistoire</a></span></span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Preprocessor node count: 395/1000000 Post-expand include size: 8099/2048000 bytes Template argument size: 1987/2048000 bytes Expensive parser function count: 3/500 --> <div class="printfooter"> </div> <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégorie</a> : <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/p/r/o/Cat%C3%A9gorie%7EProtohistoire_be06.html" title="Catégorie:Protohistoire">Protohistoire</a></span></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/a/r/t/Cat%C3%A9gorie%7EArticle_manquant_de_r%C3%A9f%C3%A9rence_depuis_date_inconnue_e470.html" title="Catégorie:Article manquant de référence depuis date inconnue">Article manquant de référence depuis date inconnue</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/w/i/k/Cat%C3%A9gorie%7EWikip%C3%A9dia%7E%C3%A9bauche_Pr%C3%A9histoire_2c4f.html" title="Catégorie:Wikipédia:ébauche Préhistoire">Wikipédia:ébauche Préhistoire</a></span></div></div></div> <!-- end content --> <div class="visualClear"></div> </div> </div> </div> <div id="column-one"> <div id="p-cactions" class="portlet"> <h5>Views</h5> <ul> <li id="ca-nstab-main" class="selected" ><a href="../../../../articles/b/r/o/Bronze_final.html">Article</a></li><li id="ca-talk" ><a href="../../../../articles/b/r/o/Discuter%7EBronze_final_09c4.html">Discussion</a></li><li id="ca-current" ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Bronze_final">Version actuelle</a></li> </ul> </div> <div class="portlet" id="p-logo"> <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);" href="../../../../index.html" title="Accueil"></a> </div> <script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script> <div class='portlet' id='p-navigation'> <h5>Navigation</h5> <div class='pBody'> <ul> <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li> <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li> <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li> <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li> <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li> </ul> </div> </div> <div class='portlet' id='p-Contribuer'> <h5>Contribuer</h5> <div class='pBody'> <ul> <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li> <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li> <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li> <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li> <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-search" class="portlet"> <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5> <div id="searchBody" class="pBody"> <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div> <input id="searchInput" name="search" type="text" accesskey="C" value="" /> <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton" value="Aller" /> </div></form> </div> </div> <div id="p-lang" class="portlet"> <h5>Autres langues</h5> <div class="pBody"> <ul> <li> <a href="../../../../../de/articles/s/p/%C3%A4/Sp%C3%A4te_Bronzezeit_c8d5.html">Deutsch</a> </li> <li> <a href="../../../../../mk/articles/%D0%B4/%D0%BE/%D1%86/%D0%94%D0%BE%D1%86%D0%BD%D0%BE_%D0%B1%D1%80%D0%BE%D0%BD%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D0%BE_%D0%B4%D0%BE%D0%B1%D0%B0.html">Македонски</a> </li> </ul> </div> </div> </div><!-- end of the left (by default at least) column --> <div class="visualClear"></div> <div id="footer"> <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div> <div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div> <ul id="f-list"> <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 31 mai 2008 à 03:08 par Utilisateur <a href="../../../../articles/i/r/4/Utilisateur%7EIr4ubot_1de3.html" title="Utilisateur:Ir4ubot">Ir4ubot</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/p/t/b/Utilisateur%7EPtbotgourou_53d0.html" title="Utilisateur:Ptbotgourou">Ptbotgourou</a>, <a href="../../../../articles/1/2/0/Utilisateur%7E120.html" title="Utilisateur:120">120</a>, <a href="../../../../articles/d/u/m/Utilisateur%7EDumZiBoT_1015.html" title="Utilisateur:DumZiBoT">DumZiBoT</a>, <a href="../../../../articles/g/u/%C3%A9/Utilisateur%7EGu%C3%A9rin_Nicolas_c544.html" title="Utilisateur:Guérin Nicolas">Guérin Nicolas</a>, <a href="../../../../articles/g/r/o/Utilisateur%7EGrook_Da_Oger_3394.html" title="Utilisateur:Grook Da Oger">Grook Da Oger</a>, <a href="../../../../articles/g/a/m/Utilisateur%7EGaMip_3119.html" title="Utilisateur:GaMip">GaMip</a>, <a href="../../../../articles/e/l/g/Utilisateur%7EElg_d7e4.html" title="Utilisateur:Elg">Elg</a>, <a href="../../../../articles/p/i/e/Utilisateur%7EPieRRoBoT_0564.html" title="Utilisateur:PieRRoBoT">PieRRoBoT</a>, <a href="../../../../articles/p/i/x/Utilisateur%7EPixeltoo_d08c.html" title="Utilisateur:Pixeltoo">Pixeltoo</a>, <a href="../../../../articles/k/a/t/Utilisateur%7EKaTeznik_a2ab.html" title="Utilisateur:KaTeznik">KaTeznik</a>, <a href="../../../../articles/r/o/s/Utilisateur%7ERosier_4d52.html" title="Utilisateur:Rosier">Rosier</a> et <a href="../../../../articles/c/d/a/Utilisateur%7ECdang_59c5.html" title="Utilisateur:Cdang">Cdang</a> et Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia.</li> <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/> Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li> <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li> </ul> </div> </div> </body> </html>