Server : Apache System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64 User : hednacluml ( 122243) PHP Version : 8.3.9 Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl Directory : /home/hednacluml/encyclo/articles/b/p/m/ |
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" /> <!-- headlinks removed --> <link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/> <title>BPM 37093 - Wikipédia</title> <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" /> <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]--> <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]--> <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]--> <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script> <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]--> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script> <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css"; @import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css"; @import "../../../../raw/gen.css"; /*]]>*/</style> </head> <body class="ns-0"> <div id="globalWrapper"> <div id="column-content"> <div id="content"> <a name="top" id="contentTop"></a> <h1 class="firstHeading">BPM 37093</h1> <div id="bodyContent"> <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3> <div id="contentSub"></div> <!-- start content --> <table class="infobox" style="background: #cedaf2; font-size: 90%;" width="270px"> <caption style="background-color: #003399;">BPM 37093</caption> <tr> <th colspan="2" class="infoboxsoustitre" style="background: #6295da;">Données d'observation<br /> (<a href="../../../../articles/%C3%A9/p/o/%C3%89poque_%28astronomie%29.html" title="Époque (astronomie)">Époque</a> <a href="../../../../articles/j/2/0/J2000.0.html" title="J2000.0">J2000.0</a>)</th> </tr> <tr> <th><a href="../../../../articles/a/s/c/Ascension_droite.html" title="Ascension droite">Ascension droite</a></th> <td>12<sup>h</sup> 38<sup>m</sup> 49,93<sup>s</sup></td> </tr> <tr> <th><a href="../../../../articles/d/%C3%A9/c/D%C3%A9clinaison_%28astronomie%29.html" title="Déclinaison (astronomie)">Déclinaison</a></th> <td>-49° 48′ 01,2″</td> </tr> <tr> <th><a href="../../../../articles/c/o/n/Constellation.html" title="Constellation">Constellation</a></th> <td><a href="../../../../articles/c/e/n/Centaure_%28constellation%29.html" title="Centaure (constellation)">Centaure</a></td> </tr> <tr> <th><a href="../../../../articles/m/a/g/Magnitude_apparente.html" title="Magnitude apparente">Magnitude apparente</a></th> <td>+13,96</td> </tr> <tr> <th>Distance</th> <td>~ 50 <a href="../../../../articles/a/n/n/Ann%C3%A9e-lumi%C3%A8re.html" title="Année-lumière">al</a><br /> (~ 15,33 <a href="../../../../articles/p/a/r/Parsec.html" title="Parsec">pc</a>)</td> </tr> <tr> <th><a href="../../../../articles/t/y/p/Type_spectral.html" title="Type spectral">Type spectral</a></th> <td>DA</td> </tr> <tr> <th colspan="2" class="infoboxsoustitre" style="background: #6295da;">Autres désignations</th> </tr> <tr> <td colspan="2"><span style="white-space: nowrap"><a href="../../../../articles/d/%C3%A9/s/D%C3%A9signation_d%27%C3%A9toiles_variables.html" class="mw-redirect" title="Désignation d'étoiles variables">V*</a> V886 Cen</span>, <a href="../../../../articles/c/a/t/Catalogue_Gliese_a989.html" title="Catalogue Gliese">GJ</a> 2095, <a href="../../../../articles/c/a/t/Catalogues_Luyten_fe5f.html#Catalogue_LFT" title="Catalogues Luyten">LFT</a> 931, <a href="../../../../articles/c/a/t/Catalogues_Luyten_fe5f.html#Catalogue_LTT" title="Catalogues Luyten">LTT</a> 4816, <a href="../../../../articles/c/a/t/Catalogues_Luyten_fe5f.html#Catalogue_LHS" title="Catalogues Luyten">LHS</a> 2594</td> </tr> </table> <p><b>BPM 37093</b> est une <a href="../../../../articles/%C3%A9/t/o/%C3%89toile.html" title="Étoile">étoile</a> <a href="../../../../articles/n/a/i/Naine_blanche.html" title="Naine blanche">naine blanche</a> située dans la constellation du <a href="../../../../articles/c/e/n/Centaure_%28constellation%29.html" title="Centaure (constellation)">Centaure</a>, à environ 50 <a href="../../../../articles/a/n/n/Ann%C3%A9e-lumi%C3%A8re.html" title="Année-lumière">années-lumière</a> du système solaire.</p> <p>Une naine blanche est l'avant-dernière phase de l'<a href="../../../../articles/%C3%A9/v/o/%C3%89volution_des_%C3%A9toiles.html" title="Évolution des étoiles">évolution des étoiles</a> dont la masse est comprise entre 0,8 et 8 fois <a href="../../../../articles/m/a/s/Masse_solaire.html" title="Masse solaire">celle du Soleil</a>. Il s'agit en fait du cœur de l'étoile subsistant après son évolution en <a href="../../../../articles/n/%C3%A9/b/N%C3%A9buleuse_plan%C3%A9taire.html" title="Nébuleuse planétaire">nébuleuse planétaire</a>, alors qu'elle a quasiment épuisé ses réserves d'<a href="../../../../articles/h/y/d/Hydrog%C3%A8ne.html" title="Hydrogène">hydrogène</a> et d'<a href="../../../../articles/h/%C3%A9/l/H%C3%A9lium.html" title="Hélium">hélium</a>. Cette naine blanche est donc majoritairement constituée d'un noyau de <a href="../../../../articles/c/a/r/Carbone.html" title="Carbone">carbone</a> entouré par une couche d'hydrogène et d'hélium.</p> <p>Les modèles d'évolution stellaire prédisaient depuis des décennies que le noyau des naines blanches les plus froides pouvaient <a href="../../../../articles/c/r/i/Cristal.html" title="Cristal">cristalliser</a>, sans qu'aucune preuve directe n'aient été obtenues. BM 37093 étant une <a href="../../../../articles/%C3%A9/t/o/%C3%89toile_variable.html" title="Étoile variable">étoile variable</a> pulsante, l'astronome Travis Metcalfe et son équipe ont annoncé en <a href="../../../../articles/2/0/0/2004.html" title="2004">2004</a><sup id="cite_ref-Metcalfe_0-0" class="reference"><a href="#cite_note-Metcalfe-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> avoir mesuré, par des techniques d'<a href="../../../../articles/a/s/t/Ast%C3%A9rosismologie.html" title="Astérosismologie">astérosismologie</a>, la fraction du noyau à avoir cristallisé, soit 90% de la masse totale de l'étoile.</p> <p>Depuis, d'autres mesures ont été effectuées<sup id="cite_ref-Brassard_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Brassard-1" title=""><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, et tendent à ramener cette proportion entre 32% et 82% de la masse totale de l'astre.</p> <p><a name="Lien_externe" id="Lien_externe"></a></p> <h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/p/m/BPM_37093_c3c5.html" title="Modifier la section : Lien externe">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Lien externe</span></h2> <ul> <li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue : anglais">(en)</span> <a href="http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?protocol=html&Ident=BPM+37093&bibdisplay=none" class="external text" title="http://simbad.u-strasbg.fr/simbad/sim-id?protocol=html&Ident=BPM+37093&bibdisplay=none" rel="nofollow">BPM 37093</a> sur <a href="../../../../articles/s/i/m/Simbad.html" title="Simbad">Simbad</a> (<a href="../../../../articles/c/e/n/Centre_de_donn%C3%A9es_astronomiques_de_Strasbourg_fc30.html" title="Centre de données astronomiques de Strasbourg">Centre de données astronomiques de Strasbourg</a>)</li> </ul> <p><a name="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences" id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></a></p> <h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/p/m/BPM_37093_c3c5.html" title="Modifier la section : Notes et références">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Notes et références</span></h2> <div style="font-size: 85%"> <ol class="references"> <li id="cite_note-Metcalfe-0"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-Metcalfe_0-0" title="">↑</a></span> T.S. Metcalfe, M.H. Montgomery, A. Kanaan, <a href="http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?2004ApJ...605L.133M&db_key=AST&nosetcookie=1" class="external text" title="http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?2004ApJ...605L.133M&db_key=AST&nosetcookie=1" rel="nofollow"><i>Testing White Dwarf Crystallization Theory with Asteroseismology of the Massive Pulsating DA Star BPM 37093</i></a>, The <a href="../../../../articles/a/s/t/Astrophysical_Journal_38da.html" title="Astrophysical Journal">Astrophysical Journal</a>, Volume 605, Issue 2, pp. L133-L136.</li> <li id="cite_note-Brassard-1"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-Brassard_1-0" title="">↑</a></span> P. Brassard, G. Fontaine, <a href="http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?2005ApJ...622..572B&db_key=AST&nosetcookie=1" class="external text" title="http://cdsads.u-strasbg.fr/cgi-bin/nph-bib_query?2005ApJ...622..572B&db_key=AST&nosetcookie=1" rel="nofollow"><i>Asteroseismology of the Crystallized ZZ Ceti Star BPM 37093: A Different View</i></a>, The Astrophysical Journal, Volume 622, Issue 1, pp. 572-576.</li> </ol> </div> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/c/e/l/Image%7ECelestia.png_c7f0.html" class="image" title="Icône du portail de l’astronomie"><img alt="Icône du portail de l’astronomie" src="../../../../images/shared/thumb/8/83/Celestia.png/24px-Celestia.png" width="24" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/a/s/t/Portail%7EAstronomie_c476.html" title="Portail:Astronomie">Portail de l’astronomie</a></span></span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Preprocessor node count: 251/1000000 Post-expand include size: 3432/2048000 bytes Template argument size: 1027/2048000 bytes Expensive parser function count: 0/500 --> <div class="printfooter"> </div> <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a> : <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/c/o/n/Cat%C3%A9gorie%7EConstellation_du_Centaure_0560.html" title="Catégorie:Constellation du Centaure">Constellation du Centaure</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/n/a/i/Cat%C3%A9gorie%7ENaine_blanche_572c.html" title="Catégorie:Naine blanche">Naine blanche</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/%C3%A9/t/o/Cat%C3%A9gorie%7E%C3%89toile_variable_2909.html" title="Catégorie:Étoile variable">Étoile variable</a></span></div></div></div> <!-- end content --> <div class="visualClear"></div> </div> </div> </div> <div id="column-one"> <div id="p-cactions" class="portlet"> <h5>Views</h5> <ul> <li id="ca-nstab-main" class="selected" ><a href="../../../../articles/b/p/m/BPM_37093_c3c5.html">Article</a></li><li id="ca-talk" ><a href="../../../../articles/b/p/m/Discuter%7EBPM_37093_5731.html">Discussion</a></li><li id="ca-current" ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/BPM_37093">Version actuelle</a></li> </ul> </div> <div class="portlet" id="p-logo"> <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);" href="../../../../index.html" title="Accueil"></a> </div> <script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script> <div class='portlet' id='p-navigation'> <h5>Navigation</h5> <div class='pBody'> <ul> <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li> <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li> <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li> <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li> <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li> </ul> </div> </div> <div class='portlet' id='p-Contribuer'> <h5>Contribuer</h5> <div class='pBody'> <ul> <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li> <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li> <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li> <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li> <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-search" class="portlet"> <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5> <div id="searchBody" class="pBody"> <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div> <input id="searchInput" name="search" type="text" accesskey="C" value="" /> <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton" value="Aller" /> </div></form> </div> </div> <div id="p-lang" class="portlet"> <h5>Autres langues</h5> <div class="pBody"> <ul> <li> <a href="../../../../../cs/articles/b/p/m/BPM_37093_c3c5.html">Česky</a> </li> <li> <a href="../../../../../de/articles/b/p/m/BPM_37093_c3c5.html">Deutsch</a> </li> <li> <a href="../../../../../en/articles/b/p/m/BPM_37093_c3c5.html">English</a> </li> <li> <a href="../../../../../es/articles/b/p/m/BPM_37093_c3c5.html">Español</a> </li> <li> <a href="../../../../../it/articles/b/p/m/BPM_37093_c3c5.html">Italiano</a> </li> <li> <a href="../../../../../ko/articles/b/p/m/BPM_37093_c3c5.html">한국어</a> </li> <li> <a href="../../../../../sk/articles/b/p/m/BPM_37093_c3c5.html">Slovenčina</a> </li> <li> <a href="../../../../../sr/articles/%D0%B1/%D0%BF/%D0%BC/%D0%91%D0%9F%D0%9C_37093_4100.html">Српски / Srpski</a> </li> <li> <a href="../../../../../zh/articles/b/p/m/BPM_37093_c3c5.html">中文</a> </li> </ul> </div> </div> </div><!-- end of the left (by default at least) column --> <div class="visualClear"></div> <div id="footer"> <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div> <div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div> <ul id="f-list"> <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 17 juin 2008 à 16:00 par Utilisateur <a href="../../../../articles/t/x/i/Utilisateur%7ETXiKiBoT_cfd6.html" title="Utilisateur:TXiKiBoT">TXiKiBoT</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/g/i/l/Utilisateur%7EGillesC_4b5f.html" title="Utilisateur:GillesC">GillesC</a>, <a href="../../../../articles/d/u/m/Utilisateur%7EDumZiBoT_1015.html" title="Utilisateur:DumZiBoT">DumZiBoT</a>, <a href="../../../../articles/a/l/a/Utilisateur%7EAlain_r_98c0.html" title="Utilisateur:Alain r">Alain r</a>, <a href="../../../../articles/t/h/i/Utilisateur%7EThijs%21bot_c2d6.html" title="Utilisateur:Thijs!bot">Thijs!bot</a>, <a href="../../../../articles/s/t/a/Utilisateur%7EStanlekub_9f3f.html" title="Utilisateur:Stanlekub">Stanlekub</a> et <a href="../../../../articles/v/i/n/Utilisateur%7EVincnet_5010.html" title="Utilisateur:Vincnet">Vincnet</a> et Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia.</li> <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/> Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li> <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li> </ul> </div> </div> </body> </html>