Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/b/a/p/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles/b////a/p/Baptistère.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Baptistère - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Baptistère</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <p>Un <b>baptistère</b> est un bâtiment spécifiquement destiné à pratiquer le <a href="../../../../articles/b/a/p/Bapt%C3%AAme.html" title="Baptême">baptême</a>, chez les chrétiens. Comportant une <a href="../../../../articles/c/u/v/Cuve_baptismale.html" class="mw-redirect" title="Cuve baptismale">cuve baptismale</a> (elle a parfois disparu), il est adossé à une église ou le plus souvent à une <a href="../../../../articles/c/a/t/Cath%C3%A9drale.html" title="Cathédrale">cathédrale</a>. Ces édifices sont souvent, comme les fonts baptismaux qu'ils abritaient, de formes ronde ou polygonale.</p>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:202px;"><a href="../../../../articles/b/a/p/Image%7EBaptisterePiseItalie021028.JPG_cf33.html" class="image" title="Le baptistère de la Piazza Del Duomo de Pise - Italie - Oct 2002- Médiéval"><img alt="Le baptistère de la Piazza Del Duomo de Pise - Italie - Oct 2002- Médiéval" src="../../../../images/local/thumb/9/93/BaptisterePiseItalie021028.JPG/200px-BaptisterePiseItalie021028.JPG" width="200" height="300" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/b/a/p/Image%7EBaptisterePiseItalie021028.JPG_cf33.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Le baptistère de la Piazza Del Duomo de Pise - Italie - Oct 2002- Médiéval</div>
</div>
</div>
<p>L’ampleur prise par la cérémonie sacramentelle et la splendeur du bâtiment reflètent l’importance du <a href="../../../../articles/s/a/c/Sacrement.html" title="Sacrement">sacrement</a> pour les <a href="../../../../articles/c/h/r/Christianisme.html" title="Christianisme">chrétiens</a> de la fin du <a href="../../../../articles/m/o/y/Moyen_%C3%82ge_dcc4.html" title="Moyen Âge">Moyen Âge</a> et de la <a href="../../../../articles/r/e/n/Renaissance.html" title="Renaissance">Renaissance</a>.</p>
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#Architecture"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Architecture</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Usage"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Usage</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Quelques_baptist.C3.A8res"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Quelques baptistères</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Voir_aussi"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Voir aussi</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-2"><a href="#Liens_internes"><span class="tocnumber">4.1</span> <span class="toctext">Liens internes</span></a></li>
</ul>
</li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script>
<p><a name="Architecture" id="Architecture"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/a/p/Baptist%C3%A8re.html" title="Modifier la section&#160;: Architecture">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Architecture</span></h2>
<p>Le plan octogonal du <a href="../../../../articles/b/a/p/Baptist%C3%A8re_du_Latran_d161.html" title="Baptistère du Latran">baptistère du Latran</a>, première construction expressément dédiée à cette fonction, est assez largement suivi, avec des variantes (plan à douze côtés ou rond, comme à <a href="../../../../articles/p/i/s/Pise.html" title="Pise">Pise</a>). Il figure les sept jours de la semaine (et de la Création du monde) plus le jour de la Résurrection et de la Vie Éternelle. (le nombre huit symbolise également le passage d'un degré de réalité à un autre). Le plan dodécagonal symbolise lui les douze <a href="../../../../articles/a/p/%C3%B4/Ap%C3%B4tres.html" class="mw-redirect" title="Apôtres">Apôtres</a>, le plan circulaire la perfection et la <a href="../../../../articles/s/a/i/Sainte-Trinit%C3%A9_ee18.html" class="mw-redirect" title="Sainte-Trinité">Sainte-Trinité</a>. Dans un <a href="../../../../articles/n/a/r/Narthex.html" title="Narthex">narthex</a> ou une antichambre, les <a href="../../../../articles/c/a/t/Cat%C3%A9chisme.html" title="Catéchisme">catéchumènes</a> reçoivent l’instruction chrétienne et font leur <a href="../../../../articles/p/r/o/Profession_de_foi.html" title="Profession de foi">profession de foi</a> avant le baptême.</p>
<p>L’espace intérieur est organisé autour des <a href="../../../../articles/f/o/n/Fonts_baptismaux.html" title="Fonts baptismaux">fonts baptismaux</a>, dans lequel le baptême se fait par une triple immersion. Trois marches descendent au fond du bassin, en pierre le plus souvent (bien que tardivement, certains ont été en métal). Au-dessus, est suspendue une <a href="../../../../articles/c/o/l/Colombe.html" title="Colombe">colombe</a>, représentant le <a href="../../../../articles/s/a/i/Saint-Esprit_39f5.html" title="Saint-Esprit">Saint-Esprit</a>, en or ou en argent.</p>
<p>Les <a href="../../../../articles/f/r/e/Fresque.html" title="Fresque">fresques</a> ou les <a href="../../../../articles/m/o/s/Mosa%C3%AFque_%28art%29.html" title="Mosaïque (art)">mosaïques</a> murales représentent fréquemment des scènes de la vie de <a href="../../../../articles/s/a/i/Saint_Jean-Baptiste_8f5c.html" class="mw-redirect" title="Saint Jean-Baptiste">saint Jean-Baptiste</a>.</p>
<p>Les fonts baptismaux étaient fréquemment alimentés par une source naturelle (comme au baptistère du Latran), ou dans d’autres lieux où la christianisation d’une source païenne présentait un intérêt naturel. Ainsi également, <a href="../../../../articles/g/r/%C3%A9/Gr%C3%A9goire_de_Tours_b91c.html" title="Grégoire de Tours">Grégoire de Tours</a> ou l’<a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_des_%C3%A9v%C3%AAques_de_Turin_acd1.html" class="mw-redirect" title="Liste des évêques de Turin">évêque de Turin</a> <a href="../../../../articles/m/a/x/Maxime_de_Turin_3acc.html" title="Maxime de Turin">Maximus</a> (mort vers 466) ont converti de telles sources miraculeuses en baptistères.</p>
<p>Le bassin est ordinairement rond ou octogonal&#160;; il est parfois en forme de croix, comme celui de l'église Sainte-Marie, dans le <a href="../../../../articles/d/%C3%A9/s/D%C3%A9sert_du_Neguev_7059.html" class="mw-redirect" title="Désert du Neguev">désert du Neguev</a>.</p>
<p><a name="Usage" id="Usage"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/a/p/Baptist%C3%A8re.html" title="Modifier la section&#160;: Usage">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Usage</span></h2>
<p>Les baptistères ont été construit à une époque où l’Église baptisait un grand nombre de catéchumènes adultes, et où le baptême par immersion était la règle. Avant que <a href="../../../../articles/c/o/n/Constantin_Ier_%28empereur_romain%29_8fbe.html" title="Constantin Ier (empereur romain)">Constantin</a> ne donne un statut officiel au christianisme, on n'en trouve pas trace ailleurs. Du <a href="../../../../articles/i/v/e/IVe_si%C3%A8cle_b62e.html" title="IVe siècle"><span class="romain" title="Nombre&#160;écrit en chiffres romains">IV</span><sup class="exposant">e</sup>&#160;siècle</a> jusqu’au début du <a href="../../../../articles/v/i/e/VIe_si%C3%A8cle_b0f0.html" title="VIe siècle"><span class="romain" title="Nombre&#160;écrit en chiffres romains">VI</span><sup class="exposant">e</sup>&#160;siècle</a>, les fonts baptismaux étaient disposés sous le porche de l’église, ou dans l’église elle-même. Après le <a href="../../../../articles/i/x/e/IXe_si%C3%A8cle_3e6d.html" title="IXe siècle"><span class="romain" title="Nombre&#160;écrit en chiffres romains">IX</span><sup class="exposant">e</sup>&#160;siècle</a>, lorsque le baptême des nouveau-nés est devenu la règle, peu de baptistères sont construits.</p>
<p>Les baptistères étaient fréquemment de grande taille, si grands que certains <a href="../../../../articles/c/o/n/Concile.html" title="Concile">conciles</a> ou <a href="../../../../articles/s/y/n/Synode.html" title="Synode">synodes</a> se sont tenus dans un baptistère. Cette grande taille était due à plusieurs causes&#160;:</p>
<ul>
<li>dans l'Église primitive, c’est habituellement l’<a href="../../../../articles/%C3%A9/v/%C3%AA/%C3%89v%C3%AAque.html" title="Évêque">évêque</a> en personne qui baptise les catéchumènes de son <a href="../../../../articles/d/i/o/Dioc%C3%A8se.html" title="Diocèse">diocèse</a> (raison pour laquelle les baptistères sont habituellement rattachés à une cathédrale et non à une église paroissiale)&#160;;</li>
<li>ce rite ne pouvait se tenir que trois fois par an.</li>
</ul>
<p>Quand il ne servait pas, les portes du baptistère étaient scellées du sceau de l’évêque, afin de contrôler l’orthodoxie de tous les baptêmes du diocèse.</p>
<p>Quelques baptistères ont deux bassins, ou certaines églises ont deux baptistères, un pour chaque sexe. Une cheminée est souvent présente pour réchauffer les néophytes après l’immersion.</p>
<p>Bien que le concile d'Auxerre (<a href="../../../../articles/5/7/8/578.html" title="578">578</a>) interdise qu’on enterre dans les baptistères, ils sont souvent utilisés comme tombe. Ainsi, l’<a href="../../../../articles/a/n/t/Antipape.html" title="Antipape">antipape</a> <a href="../../../../articles/f/l/o/Florence_%28Italie%29_a81b.html" class="mw-redirect" title="Florence (Italie)">Florence</a> <a href="../../../../articles/j/e/a/Jean_XXIII_%28antipape%29_92c3.html" title="Jean XXIII (antipape)">Jean XXIII</a> est enseveli dans le baptistère de <a href="../../../../articles/f/l/o/Florence.html" title="Florence">Florence</a>, tout comme de nombreux <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_des_archev%C3%AAques_de_Canterbury_d717.html" class="mw-redirect" title="Liste des archevêques de Canterbury">archevêques de Canterbury</a>.</p>
<p><a name="Quelques_baptist.C3.A8res" id="Quelques_baptist.C3.A8res"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/a/p/Baptist%C3%A8re.html" title="Modifier la section&#160;: Quelques baptistères">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Quelques baptistères</span></h2>
<div class="noprint wikilien_alternatif" style="clear:right; float:right;margin:0 0 1em 1em;width:250px;border:solid #AAAAAA 1px; background:#f9f9f9;padding:0px;font-size:90%;text-align:left;">
<table cellpadding="2" cellspacing="0" style="background-color:transparent">
<tr valign="middle">
<td style="line-height:50px;vertical-align:middle;position:relative" align="center" valign="middle">
<div style="position: relative;"><a href="http://commons.wikimedia.org/wiki/Accueil" title="commons:Accueil"><img alt="commons:Accueil" src="../../../../images/shared/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png" width="50" height="67" border="0" /></a></div>
</td>
<td valign="middle">
<p><span class="plainlinks"><a href="../../../../articles/w/i/k/Wikimedia_Commons_7b57.html" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a> propose des documents multimédia libres sur <b><a href="http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Baptistries?uselang=fr" class="external text" title="http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Baptistries?uselang=fr" rel="nofollow">Baptistères</a></b>.</span></p>
</td>
</tr>
</table>
</div>
<p>Les baptistères les plus célèbres&#160;:</p>
<ul>
<li>Baptistère d'<a href="../../../../articles/a/i/x/Aix-en-Provence_366e.html" title="Aix-en-Provence">Aix-en-Provence</a></li>
<li>Baptistère de <a href="../../../../articles/f/r/%C3%A9/Fr%C3%A9jus.html" title="Fréjus">Fréjus</a></li>
<li>Baptistère de<a href="../../../../articles/v/e/n/Venasque.html" title="Venasque">Venasqueà</a> <a href="http://venasque.fr" class="external autonumber" title="http://venasque.fr" rel="nofollow">[1]</a>(Vaucluse) <a href="http://venasque.fr/index.cfm?srub=21" class="external autonumber" title="http://venasque.fr/index.cfm?srub=21" rel="nofollow">[2]</a></li>
<li><a href="../../../../articles/b/a/p/Baptist%C3%A8re_des_Orthodoxes_4ee9.html" title="Baptistère des Orthodoxes">Baptistère des Orthodoxes</a> à <a href="../../../../articles/r/a/v/Ravenne.html" title="Ravenne">Ravenne</a></li>
<li><a href="../../../../articles/b/a/p/Baptist%C3%A8re_des_Ariens_a8f7.html" title="Baptistère des Ariens">Baptistère des Ariens</a> à <a href="../../../../articles/r/a/v/Ravenne.html" title="Ravenne">Ravenne</a></li>
<li><a href="../../../../articles/b/a/p/Baptist%C3%A8re_Saint-Jean_%28Florence%29_e6c9.html" title="Baptistère Saint-Jean (Florence)">Baptistère <i>san Giovanni</i></a> de <a href="../../../../articles/f/l/o/Florence.html" title="Florence">Florence</a></li>
<li><a href="../../../../articles/b/a/p/Baptist%C3%A8re_Saint-Jean_%28Poitiers%29_d1d6.html" title="Baptistère Saint-Jean (Poitiers)">Baptistère Saint-Jean</a> de <a href="../../../../articles/p/o/i/Poitiers.html" title="Poitiers">Poitiers</a></li>
<li>Baptistère de <a href="../../../../articles/p/a/r/Parme.html" title="Parme">Parme</a></li>
<li><a href="../../../../articles/b/a/p/Baptist%C3%A8re_de_Pise_c483.html" title="Baptistère de Pise">Baptistère de Pise</a></li>
<li>Baptistère de Santa Maria Assunta à <a href="../../../../articles/t/o/r/Torcello.html" title="Torcello">Torcello</a> (ruines)</li>
<li><a href="../../../../articles/b/a/p/Baptist%C3%A8re_du_Latran_d161.html" title="Baptistère du Latran">Baptistère du Latran</a> à <a href="../../../../articles/r/o/m/Rome.html" title="Rome">Rome</a></li>
</ul>
<p><a name="Voir_aussi" id="Voir_aussi"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/a/p/Baptist%C3%A8re.html" title="Modifier la section&#160;: Voir aussi">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Voir aussi</span></h2>
<p><a name="Liens_internes" id="Liens_internes"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/a/p/Baptist%C3%A8re.html" title="Modifier la section&#160;: Liens internes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Liens internes</span></h3>
<ul>
<li><a href="../../../../articles/a/n/t/Antiquit%C3%A9_tardive.html" title="Antiquité tardive">Antiquité tardive</a></li>
</ul>
<table class="navbox collapsible noprint autocollapse" style="margin:auto;">
<tr>
<th colspan="2" style="text-align:center;">
<div style="float:left; width:6em; text-align:left">
<div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="../../../../articles/a/r/c/Mod%C3%A8le%7EArchitecture_des_%C3%A9glises_a42a.html" title="Modèle:Architecture des églises"><span title="Voir ce modèle.">v</span></a>&#160;· <a href="../../../../articles/a/r/c/Discussion_Mod%C3%A8le%7EArchitecture_des_%C3%A9glises_9053.html" title="Discussion Modèle:Architecture des églises"><span style="color:#002bb8;" title="Discussion sur ce modèle.">d</span></a>&#160;· <a href="http://fr.wikipedia.org../../../../articles/a/r/c/Mod%C3%A8le%7EArchitecture_des_%C3%A9glises_a42a.html" class="external text" title="http://fr.wikipedia.org../../../../articles/a/r/c/Mod%C3%A8le%7EArchitecture_des_%C3%A9glises_a42a.html" rel="nofollow"><span title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</span></a></div>
</div>
<span style="font-size:110%">Architecture religieuse chrétienne</span></th>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="">Parties du plan<br />
d'une <a href="../../../../articles/%C3%A9/g/l/%C3%89glise_%28%C3%A9difice%29.html" title="Église (édifice)">église</a></td>
<td class="list" style="" colspan="1"><span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/a/b/s/Abside.html" title="Abside">Abside</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/b/a/s/Bas-c%C3%B4t%C3%A9.html" title="Bas-côté">Bas-côté</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/c/h/a/Chapelle_absidiale.html" title="Chapelle absidiale">Chapelle absidiale</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/c/h/e/Chevet.html" title="Chevet">Chevet</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/c/h/%C5%93/Ch%C5%93ur_%28architecture%29.html" title="Chœur (architecture)">Chœur</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/c/l/o/Clocher.html" title="Clocher">Clocher</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/c/r/o/Crois%C3%A9e_du_transept.html" title="Croisée du transept">Croisée du transept</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/c/r/y/Crypte.html" title="Crypte">Crypte</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/d/%C3%A9/a/D%C3%A9ambulatoire.html" title="Déambulatoire">Déambulatoire</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/f/l/%C3%A8/Fl%C3%A8che_%28architecture%29.html" title="Flèche (architecture)">Flèche</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/j/u/b/Jub%C3%A9.html" title="Jubé">Jubé</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/n/a/r/Narthex.html" title="Narthex">Narthex</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/n/e/f/Nef.html" title="Nef">Nef</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/p/a/r/Parvis.html" title="Parvis">Parvis</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/t/o/u/Tour-lanterne.html" title="Tour-lanterne">Tour-lanterne</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/t/r/a/Transept.html" title="Transept">Transept</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/t/r/a/Trav%C3%A9e.html" title="Travée">Travée</a></span></td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="">Bâtiments et monuments</td>
<td class="list even" style="" colspan="1"><span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/a/b/b/Abbaye.html" title="Abbaye">Abbaye</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><strong class="selflink">Baptistère</strong> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/b/a/s/Basilique.html" title="Basilique">Basilique</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/c/a/l/Calvaire_%28sculpture%29.html" title="Calvaire (sculpture)">Calvaire</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/c/a/m/Campanile.html" title="Campanile">Campanile</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/c/a/t/Cath%C3%A9drale.html" title="Cathédrale">Cathédrale</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/c/h/a/Chapelle.html" title="Chapelle">Chapelle</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/c/l/o/Clo%C3%AEtre.html" title="Cloître">Cloître</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/c/o/l/Coll%C3%A9giale.html" title="Collégiale">Collégiale</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/%C3%A9/g/l/%C3%89glise_%28%C3%A9difice%29.html" title="Église (édifice)">Église</a></span></td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="">Éléments d’architecture</td>
<td class="list" style="" colspan="1"><span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/a/r/c/Arc_%28architecture%29.html" title="Arc (architecture)">Arc</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/a/r/c/Arc-boutant.html" title="Arc-boutant">Arc-boutant</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/c/h/a/Chapiteau_%28architecture%29.html" title="Chapiteau (architecture)">Chapiteau</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/c/o/l/Colonne_%28architecture%29.html" title="Colonne (architecture)">Colonne</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/c/o/n/Contrefort.html" title="Contrefort">Contrefort</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/v/o/%C3%BB/Vo%C3%BBte.html" title="Voûte">Voûte</a></span></td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="">Éléments de décoration</td>
<td class="list even" style="" colspan="1"><span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/g/a/r/Gargouille.html" title="Gargouille">Gargouille</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/l/i/n/Linteau_%28architecture%29.html" title="Linteau (architecture)">Linteau</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/r/o/s/Rosace.html" title="Rosace">Rosace</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/t/r/u/Trumeau.html" title="Trumeau">Trumeau</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/t/y/m/Tympan_%28architecture%29.html" title="Tympan (architecture)">Tympan</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/v/i/t/Vitrail.html" title="Vitrail">Vitrail</a></span></td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="">Époques</td>
<td class="list" style="" colspan="1"><span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/a/r/c/Architecture_romane.html" title="Architecture romane">Architecture romane</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/a/r/c/Architecture_gothique.html" title="Architecture gothique">Architecture gothique</a> •</span> <span style="white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/a/r/c/Architecture_religieuse_au_Moyen_%C3%82ge_136f.html" class="mw-redirect" title="Architecture religieuse au Moyen Âge">Architecture religieuse au Moyen Âge</a></span></td>
</tr>
</table>
<p><br /></p>
<ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail">
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/n/o/t/Image%7ENotre-Dame_de_Paris.jpg_a34c.html" class="image" title="Icône du portail de l’architecture chrétienne"><img alt="Icône du portail de l’architecture chrétienne" src="../../../../images/local/thumb/0/08/Notre-Dame_de_Paris.jpg/32px-Notre-Dame_de_Paris.jpg" width="32" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/a/r/c/Portail%7EArchitecture_chr%C3%A9tienne_4b0b.html" title="Portail:Architecture chrétienne">Portail de l’architecture chrétienne</a></span></span></li>
</ul>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 759/1000000
Post-expand include size: 19351/2048000 bytes
Template argument size: 7454/2048000 bytes
Expensive parser function count: 1/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégorie</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/a/r/c/Cat%C3%A9gorie%7EArchitecture_chr%C3%A9tienne_d6cc.html" title="Catégorie:Architecture chrétienne">Architecture chrétienne</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/b/a/p/Baptist%C3%A8re.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/b/a/p/Discuter%7EBaptist%C3%A8re_6648.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Baptist%C3%A8re">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	<div id="p-lang" class="portlet">
	  <h5>Autres langues</h5>
	  <div class="pBody">
	    <ul>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ca/articles/b/a/p/Baptisteri.html">Català</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../cs/articles/b/a/p/Baptisterium.html">Česky</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../de/articles/b/a/p/Baptisterium.html">Deutsch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../en/articles/b/a/p/Baptistery.html">English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../eo/articles/b/a/p/Baptisterio.html">Esperanto</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../es/articles/b/a/p/Baptisterio.html">Español</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../eu/articles/b/a/t/Bataiategi.html">Euskara</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../he/articles/%D7%91/%D7%A4/%D7%98/%D7%91%D7%A4%D7%98%D7%99%D7%A1%D7%98%D7%A8%D7%99%D7%95%D7%9D.html">עברית</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../hr/articles/k/r/s/Krstionica.html">Hrvatski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../it/articles/b/a/t/Battistero.html">Italiano</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../li/articles/d/u/i/Duipkapel.html">Limburgs</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../nl/articles/b/a/p/Baptisterium.html">Nederlands</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../no/articles/b/a/p/Baptisterium.html">‪Norsk (bokmål)‬</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pl/articles/b/a/p/Baptysterium.html">Polski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pt/articles/b/a/t/Batist%C3%A9rio.html">Português</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ru/articles/%D0%B1/%D0%B0/%D0%BF/%D0%91%D0%B0%D0%BF%D1%82%D0%B8%D1%81%D1%82%D0%B5%D1%80%D0%B8%D0%B9.html">Русский</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sk/articles/b/a/p/Baptist%C3%A9rium.html">Slovenčina</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sv/articles/b/a/p/Baptisterium.html">Svenska</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../th/articles/%E0%B8%AB/%E0%B8%AD/%E0%B8%A8/%E0%B8%AB%E0%B8%AD%E0%B8%A8%E0%B8%B5%E0%B8%A5%E0%B8%88%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1.html">ไทย</a>
	      </li>
	      	    </ul>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 18 avril 2008 à 15:19 par Utilisateur <a href="../../../../articles/i/p/_/Utilisateur%7EIP_84.5_d34e.html" title="Utilisateur:IP 84.5">IP 84.5</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/h/e/r/Utilisateur%7EHerculeBot_3523.html" title="Utilisateur:HerculeBot">HerculeBot</a>, <a href="../../../../articles/v/o/l/Utilisateur%7EVolkovBot_0e6c.html" title="Utilisateur:VolkovBot">VolkovBot</a>, <a href="../../../../articles/e/s/c/Utilisateur%7EEscarbot_177b.html" title="Utilisateur:Escarbot">Escarbot</a>, <a href="../../../../articles/a/n/t/Utilisateur%7EAntal_1631.html" title="Utilisateur:Antal">Antal</a>, <a href="../../../../articles/d/u/m/Utilisateur%7EDumZiBoT_1015.html" title="Utilisateur:DumZiBoT">DumZiBoT</a>, <a href="../../../../articles/m/a/t/Utilisateur%7EMathieuw_9157.html" title="Utilisateur:Mathieuw">Mathieuw</a>, <a href="../../../../articles/l/o/u/Utilisateur%7ELouperibot_13b7.html" title="Utilisateur:Louperibot">Louperibot</a>, <a href="../../../../articles/p/o/l/Utilisateur%7EPolmars_7b89.html" title="Utilisateur:Polmars">Polmars</a>, <a href="../../../../articles/m/a/f/Utilisateur%7EMaffemonde_78ee.html" title="Utilisateur:Maffemonde">Maffemonde</a>, <a href="../../../../articles/l/a/m/Utilisateur%7ELamiot_247c.html" title="Utilisateur:Lamiot">Lamiot</a>, <a href="../../../../articles/f/l/a/Utilisateur%7EFlaBot_bc06.html" title="Utilisateur:FlaBot">FlaBot</a>, <a href="../../../../articles/m/a/m/Utilisateur%7EMampocomam_07b4.html" title="Utilisateur:Mampocomam">Mampocomam</a>, <a href="../../../../articles/l/o/u/Utilisateur%7ELouis-garden_07d1.html" title="Utilisateur:Louis-garden">Louis-garden</a>, <a href="../../../../articles/d/a/v/Utilisateur%7EDavid_Berardan_beca.html" title="Utilisateur:David Berardan">David Berardan</a>, <a href="../../../../articles/r/o/b/Utilisateur%7ERobbot_646e.html" title="Utilisateur:Robbot">Robbot</a>, <a href="../../../../articles/j/i/b/Utilisateur%7EJibi44_893d.html" title="Utilisateur:Jibi44">Jibi44</a>, <a href="../../../../articles/a/r/c/Utilisateur%7EArcheos_5ff8.html" title="Utilisateur:Archeos">Archeos</a>, <a href="../../../../articles/h/o/m/Utilisateur%7EHomonymiseur_6fda.html" title="Utilisateur:Homonymiseur">Homonymiseur</a>, <a href="../../../../articles/r/a/t/Utilisateur%7ERatigan_0e19.html" title="Utilisateur:Ratigan">Ratigan</a>, <a href="../../../../articles/g/%C3%A9/r/Utilisateur%7EG%C3%A9rard_e506.html" title="Utilisateur:Gérard">Gérard</a>, <a href="../../../../articles/m/e/d/Utilisateur%7EMedBot_8f10.html" title="Utilisateur:MedBot">MedBot</a>, <a href="../../../../articles/y/u/r/Utilisateur%7EYurikBot_0f63.html" title="Utilisateur:YurikBot">YurikBot</a>, <a href="../../../../articles/r/o/b/Utilisateur%7ERobotQuistnix_d78e.html" title="Utilisateur:RobotQuistnix">RobotQuistnix</a>, <a href="../../../../articles/b/o/b/Utilisateur%7EBob08_5a46.html" title="Utilisateur:Bob08">Bob08</a>, <a href="../../../../articles/p/r/o/Utilisateur%7EProbot_1ba4.html" title="Utilisateur:Probot">Probot</a>, <a href="../../../../articles/v/i/b/Utilisateur%7EVibby_5057.html" title="Utilisateur:Vibby">Vibby</a>, <a href="../../../../articles/a/e/b/Utilisateur%7EAeblinger_6378.html" title="Utilisateur:Aeblinger">Aeblinger</a>, <a href="../../../../articles/e/u/g/Utilisateur%7EEugene_van_der_Pijll_e04a.html" title="Utilisateur:Eugene van der Pijll">Eugene van der Pijll</a>, <a href="../../../../articles/v/i/n/Utilisateur%7EVincent_Ramos_f0a3.html" title="Utilisateur:Vincent Ramos">Vincent Ramos</a>, <a href="../../../../articles/f/a/b/Utilisateur%7EFabos_a434.html" title="Utilisateur:Fabos">Fabos</a>, <a href="../../../../articles/a/n/t/Utilisateur%7EAntoinel_2158.html" title="Utilisateur:Antoinel">Antoinel</a> et <a href="../../../../articles/y/o/p/Utilisateur%7EYopohari_8c1b.html" title="Utilisateur:Yopohari">Yopohari</a> et Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX