Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/b/é/l/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles/b////é/l/Bélier_(machine_de_guerre).html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Bélier (machine de guerre) - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Bélier (machine de guerre)</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <div class="homonymie">Pour les articles <a href="../../../../articles/h/o/m/Aide%7EHomonymie_2a52.html" title="Aide:Homonymie">homonymes</a>, voir <a href="../../../../articles/b/%C3%A9/l/B%C3%A9lier.html" title="Bélier">bélier</a>. <a href="../../../../articles/d/i/s/Image%7EDisambig.svg_8f13.html" class="image" title="Disambig.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/7/72/Disambig.svg/20px-Disambig.svg.png" width="20" height="16" border="0" /></a></div>
<div class="plainlinks bandeau-niveau-ebauche bandeau">
<table style="background-color:transparent">
<tr>
<td class="bandeau-icone">
<div style="text-align:center;white-space:nowrap"><a href="../../../../articles/p/i/e/Image%7EPierre_Mignard_001.jpg_f463.html" class="image" title="Pierre Mignard 001.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/d/d2/Pierre_Mignard_001.jpg/28px-Pierre_Mignard_001.jpg" width="28" height="35" border="0" /></a></div>
</td>
<td>
<div class="bandeau-titre"><strong>Cet article est une <a href="../../../../articles/%C3%A9/b/a/Aide%7E%C3%89bauche_a94d.html" title="Aide:Ébauche">ébauche</a> concernant l’<a href="../../../../articles/h/i/s/Histoire.html" title="Histoire">histoire</a>.</strong></div>
<div class="bandeau-texte">Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant. <b>(<a href="../../../../articles/c/o/m/Aide%7EComment_modifier_une_page_32be.html" title="Aide:Comment modifier une page">Comment ?</a>)</b>.</div>
</td>
</tr>
</table>
</div>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/0/8/6/Image%7E0869-Attack-on-the-walls-of-a-besieged-town-q75-500x412.jpg_8c41.html" class="image" title="Attaque des murs d'une ville assiégée avec un bélier"><img alt="Attaque des murs d'une ville assiégée avec un bélier" src="../../../../images/shared/thumb/3/3e/0869-Attack-on-the-walls-of-a-besieged-town-q75-500x412.jpg/250px-0869-Attack-on-the-walls-of-a-besieged-town-q75-500x412.jpg" width="250" height="206" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/0/8/6/Image%7E0869-Attack-on-the-walls-of-a-besieged-town-q75-500x412.jpg_8c41.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Attaque des murs d'une ville assiégée avec un bélier</div>
</div>
</div>
<p>Un <b>bélier</b> est un <a href="../../../../articles/e/n/g/Engin_de_si%C3%A8ge.html" title="Engin de siège">engin de siège</a>.</p>
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#Histoire"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Histoire</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Forme"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Forme</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Manipulation"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Manipulation</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Voir_aussi"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Voir aussi</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-2"><a href="#Liens"><span class="tocnumber">4.1</span> <span class="toctext">Liens</span></a></li>
</ul>
</li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Notes"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Notes</span></a></li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script>
<p><a name="Histoire" id="Histoire"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/%C3%A9/l/B%C3%A9lier_%28machine_de_guerre%29.html" title="Modifier la section&#160;: Histoire">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Histoire</span></h2>
<p>Le bélier était déjà utilisé dans l'antiquité. Les <i>archives de Mari</i>, tablettes dantant du II<sup class="exposant">e</sup> millénaire av. J.-C.<sup id="cite_ref-0" class="reference"><a href="#cite_note-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, indiquent que le bélier existait déjà à cette époque<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1" title=""><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. <a href="../../../../articles/v/i/t/Vitruve.html" title="Vitruve">Vitruve</a> (<a href="../../../../articles/i/e/r/Ier_si%C3%A8cle_av._J.-C._ac21.html" title="Ier siècle av. J.-C."><span class="romain" title="Nombre&#160;écrit en chiffres romains">I</span><sup class="exposant">er</sup>&#160;siècle <span style="white-space:nowrap">av. J.-C.</span></a>) le mentionne dans son traité d'architecture<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2" title=""><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. <a href="../../../../articles/t/e/r/Tertullien.html" title="Tertullien">Tertullien</a>, né à la fin du I<sup class="exposant">er</sup> siècle ap. J.-C., en attribue très librement l'invention aux Carthaginois<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3" title=""><span class="cite_crochet">[</span>4<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p>C'est une arme classique du <a href="../../../../articles/m/o/y/Moyen_%C3%82ge_dcc4.html" title="Moyen Âge">Moyen Âge</a>. Grâce au bélier, les lourdes portes des forteresses assiégées sont défoncées. Il sert également à ébranler des murs d'enceinte, soit peu épais, soit mal entretenus, et à y provoquer des brèches plus rapidement que par la sape.</p>
<p><a name="Forme" id="Forme"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/%C3%A9/l/B%C3%A9lier_%28machine_de_guerre%29.html" title="Modifier la section&#160;: Forme">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Forme</span></h2>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/b/e/l/Image%7EBelier.medieval.png_c7e2.html" class="image" title="Bélier médiéval, Viollet-le-Duc"><img alt="Bélier médiéval, Viollet-le-Duc" src="../../../../images/shared/thumb/7/7d/Belier.medieval.png/250px-Belier.medieval.png" width="250" height="221" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/b/e/l/Image%7EBelier.medieval.png_c7e2.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Bélier médiéval, <a href="../../../../articles/v/i/o/Viollet-le-Duc_9c06.html" class="mw-redirect" title="Viollet-le-Duc">Viollet-le-Duc</a></div>
</div>
</div>
<p>Il est constitué d'une longue poutre (armée d'une tête de fer), actionnée comme un balancier qui va cogner contre la porte du château. La poutre est suspendue par des cordages ou chaînes. Pour assurer sa protection, ainsi que celles des manipulateurs, le bélier peut être coiffé d'une toiture ou bien ceinturé d'un coffrage en bois.</p>
<p>Généralement, le bélier est recouvert de peaux humides afin de résister plus longtemps aux projectiles enflammés que jettent les défenseurs.</p>
<p><a name="Manipulation" id="Manipulation"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/%C3%A9/l/B%C3%A9lier_%28machine_de_guerre%29.html" title="Modifier la section&#160;: Manipulation">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Manipulation</span></h2>
<p>Il faut, au minimum, une dizaine de soldats pour le déplacer. Pour que le bélier puisse atteindre la base des fortifications, il faut, au préalable, combler les fossés.</p>
<p><a name="Voir_aussi" id="Voir_aussi"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/%C3%A9/l/B%C3%A9lier_%28machine_de_guerre%29.html" title="Modifier la section&#160;: Voir aussi">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Voir aussi</span></h2>
<p><a name="Liens" id="Liens"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/%C3%A9/l/B%C3%A9lier_%28machine_de_guerre%29.html" title="Modifier la section&#160;: Liens">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Liens</span></h3>
<ul>
<li><a href="http://larressingle.free.fr/belier.htm" class="external text" title="http://larressingle.free.fr/belier.htm" rel="nofollow">"Bélier du Camp de Siège de Larressingle"</a></li>
<li><a href="../../../../articles/p/o/l/Poliorc%C3%A9tique.html" class="mw-redirect" title="Poliorcétique">Poliorcétique</a></li>
</ul>
<p><a name="Notes" id="Notes"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/%C3%A9/l/B%C3%A9lier_%28machine_de_guerre%29.html" title="Modifier la section&#160;: Notes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Notes</span></h2>
<div style="font-size: 85%">
<ol class="references">
<li id="cite_note-0"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-0" title="">↑</a></span> Syrie&#160;: mémoire et civilisation, Exposition&#160;: Paris, institut du monde arabe, 14 septembre 1993 - 28 février 1994 1993, pp. 160-161 (Flammarion, Paris, FRANCE (1993) )</li>
<li id="cite_note-1"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-1" title="">↑</a></span> <a href="http://www.unige.ch/lettres/antic/mesopotamie/PI.html" class="external free" title="http://www.unige.ch/lettres/antic/mesopotamie/PI.html" rel="nofollow">http://www.unige.ch/lettres/antic/mesopotamie/PI.html</a></li>
<li id="cite_note-2"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-2" title="">↑</a></span> Il fault donc faire ces tours rondes, ou de plusieurs faces: car si elles sont quarrees, les machines offensives les en ruineront beaucoup plustost, pource que par force de heurter les Beliers demolissent les angles. Mais quand elles sont en rondeur, ilz n'y peuvent faire gueres de mal, ains seulement chassent les pierres devers le centre, comme un maillet pousse des coingz. Pareillement les defenses des tours et des murailles conjoinctes aux rampars, en sont beaucoup plus fortes, et mieux asseurees, par ce que ny Beliers ne Mines, ny autres sortes de machinations ne les peuvent grever.</li>
<li id="cite_note-3"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-3" title="">↑</a></span> Tout le monde sait que cette Carthage, "redoutable par son ardeur belliqueuse,&#160;» inventa le bélier, non pas le bélier que nous décrit Labérius, armé de cornes qui se croisent, recouvert de laine, et traînant un corps vigoureux, mais cette machine en forme de poutre, qui sert à briser les murailles". Tertullien, <i>Le manteau</i>, traduit par M. E.-A. De Genoude, 1852, texte disponible sur wikisource</li>
</ol>
</div>
<ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail">
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/m/i/l/Image%7EMilitary_symbol.svg_472f.html" class="image" title="Icône du portail de l’histoire militaire"><img alt="Icône du portail de l’histoire militaire" src="../../../../images/shared/thumb/5/5d/Military_symbol.svg/43px-Military_symbol.svg.png" width="43" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/h/i/s/Portail%7EHistoire_militaire_acc9.html" title="Portail:Histoire militaire">Portail de l’histoire militaire</a></span></span></li>
</ul>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 480/1000000
Post-expand include size: 4146/2048000 bytes
Template argument size: 800/2048000 bytes
Expensive parser function count: 2/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/a/r/m/Cat%C3%A9gorie%7EArmement_m%C3%A9di%C3%A9val_b263.html" title="Catégorie:Armement médiéval">Armement médiéval</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/e/n/g/Cat%C3%A9gorie%7EEngin_de_si%C3%A8ge_ef71.html" title="Catégorie:Engin de siège">Engin de siège</a></span></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/w/i/k/Cat%C3%A9gorie%7EWikip%C3%A9dia%7E%C3%A9bauche_histoire_eae5.html" title="Catégorie:Wikipédia:ébauche histoire">Wikipédia:ébauche histoire</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/p/o/r/Cat%C3%A9gorie%7EPortail%7EHistoire_militaire_Articles_li%C3%A9s_4735.html" title="Catégorie:Portail:Histoire militaire/Articles liés">Portail:Histoire militaire/Articles liés</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/b/%C3%A9/l/B%C3%A9lier_%28machine_de_guerre%29.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/b/%C3%A9/l/Discuter%7EB%C3%A9lier_%28machine_de_guerre%29_69d1.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/B%C3%A9lier_%28machine_de_guerre%29">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	<div id="p-lang" class="portlet">
	  <h5>Autres langues</h5>
	  <div class="pBody">
	    <ul>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../da/articles/r/a/m/Rambuk.html">Dansk</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../de/articles/r/a/m/Rammbock.html">Deutsch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../en/articles/b/a/t/Battering_ram.html">English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../es/articles/a/r/i/Ariete.html">Español</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../fi/articles/m/u/u/Muurins%C3%A4rkij%C3%A4.html">Suomi</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../he/articles/%D7%90/%D7%99/%D7%9C/%D7%90%D7%99%D7%9C_%D7%A0%D7%99%D7%92%D7%95%D7%97.html">עברית</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../it/articles/a/r/i/Ariete_%28arma%29.html">Italiano</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ja/articles/%E7%A0%B4/%E5%9F%8E/%E6%A7%8C/%E7%A0%B4%E5%9F%8E%E6%A7%8C.html">日本語</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../lt/articles/t/a/r/Taranas.html">Lietuvių</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../nl/articles/s/t/o/Stormram.html">Nederlands</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../no/articles/r/a/m/Rambukk.html">‪Norsk (bokmål)‬</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pl/articles/t/a/r/Taran_%28machina_obl%C4%99%C5%BCnicza%29.html">Polski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pt/articles/a/r/%C3%AD/Ar%C3%ADete.html">Português</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ru/articles/%D1%82/%D0%B0/%D1%80/%D0%A2%D0%B0%D1%80%D0%B0%D0%BD.html">Русский</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sk/articles/b/a/r/Baranidlo.html">Slovenčina</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sl/articles/o/b/l/Oblegovalni_oven.html">Slovenščina</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sr/articles/%D0%B1/%D1%80/%D0%B2/%D0%91%D1%80%D0%B2%D0%BD%D0%BE_%D0%B7%D0%B0_%D1%80%D0%B0%D0%B7%D0%B1%D0%B8%D1%98%D0%B0%D1%9A%D0%B5_%28%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D0%BD%29.html">Српски / Srpski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sv/articles/m/u/r/Murbr%C3%A4cka.html">Svenska</a>
	      </li>
	      	    </ul>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 20 mai 2008 à 21:37 par Utilisateur <a href="../../../../articles/b/o/t/Utilisateur%7EBotSottile_0a07.html" title="Utilisateur:BotSottile">BotSottile</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/z/o/r/Utilisateur%7EZorrobot_585e.html" title="Utilisateur:Zorrobot">Zorrobot</a>, Campsiege, <a href="../../../../articles/d/u/m/Utilisateur%7EDumZiBoT_1015.html" title="Utilisateur:DumZiBoT">DumZiBoT</a>, <a href="../../../../articles/e/n/g/Utilisateur%7EEnguerrand_VII_a228.html" title="Utilisateur:Enguerrand VII">Enguerrand VII</a>, <a href="../../../../articles/t/h/i/Utilisateur%7EThijs%21bot_c2d6.html" title="Utilisateur:Thijs!bot">Thijs!bot</a>, <a href="../../../../articles/a/n/n/Utilisateur%7EAnne97432_6af9.html" title="Utilisateur:Anne97432">Anne97432</a>, <a href="../../../../articles/d/o/d/Utilisateur%7EDodekBot_bc21.html" title="Utilisateur:DodekBot">DodekBot</a>, <a href="../../../../articles/j/c/a/Utilisateur%7EJcapodano_8e10.html" title="Utilisateur:Jcapodano">Jcapodano</a>, <a href="../../../../articles/g/r/i/Utilisateur%7EGribeco_2ab0.html" title="Utilisateur:Gribeco">Gribeco</a>, <a href="../../../../articles/r/e/e/Utilisateur%7EReelax_b08f.html" title="Utilisateur:Reelax">Reelax</a>, <a href="../../../../articles/p/a/d/Utilisateur%7EPadawane_c6b6.html" title="Utilisateur:Padawane">Padawane</a>, <a href="../../../../articles/p/i/e/Utilisateur%7EPieRRoBoT_0564.html" title="Utilisateur:PieRRoBoT">PieRRoBoT</a>, <a href="../../../../articles/b/i/l/Utilisateur%7EBilou_b9b0.html" title="Utilisateur:Bilou">Bilou</a>, <a href="../../../../articles/y/u/r/Utilisateur%7EYurikBot_0f63.html" title="Utilisateur:YurikBot">YurikBot</a>, <a href="../../../../articles/r/o/b/Utilisateur%7ERobotQuistnix_d78e.html" title="Utilisateur:RobotQuistnix">RobotQuistnix</a>, <a href="../../../../articles/a/r/c/Utilisateur%7EArcheos_5ff8.html" title="Utilisateur:Archeos">Archeos</a>, <a href="../../../../articles/b/o/l/Utilisateur%7EBolo1729_f78b.html" title="Utilisateur:Bolo1729">Bolo1729</a>, <a href="../../../../articles/j/y/d/Utilisateur%7EJydidier_0fde.html" title="Utilisateur:Jydidier">Jydidier</a>, <a href="../../../../articles/r/y/o/Utilisateur%7ERyo_c25f.html" title="Utilisateur:Ryo">Ryo</a>, <a href="../../../../articles/g/%C3%A9/d/Utilisateur%7EG%C3%A9d%C3%A9_a716.html" title="Utilisateur:Gédé">Gédé</a>, <a href="../../../../articles/e/e/k/Utilisateur%7EEek_5242.html" title="Utilisateur:Eek">Eek</a> et <a href="../../../../articles/s/e/m/Utilisateur%7ESemnoz_aaac.html" title="Utilisateur:Semnoz">Semnoz</a> et Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX