Server : Apache System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64 User : hednacluml ( 122243) PHP Version : 8.3.9 Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl Directory : /home/hednacluml/encyclo/articles/b/o/u/ |
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" /> <!-- headlinks removed --> <link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/> <title>Bou El Mogdad - Wikipédia</title> <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" /> <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]--> <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]--> <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]--> <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script> <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]--> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script> <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css"; @import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css"; @import "../../../../raw/gen.css"; /*]]>*/</style> </head> <body class="ns-0"> <div id="globalWrapper"> <div id="column-content"> <div id="content"> <a name="top" id="contentTop"></a> <h1 class="firstHeading">Bou El Mogdad</h1> <div id="bodyContent"> <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3> <div id="contentSub"></div> <!-- start content --> <p><b>El Hadj Bou El Mogdad Seck</b> (<a href="../../../../articles/1/8/2/1826.html" title="1826">1826</a>-<a href="../../../../articles/1/8/8/1880.html" title="1880">1880</a>) est <a href="../../../../articles/i/n/t/Interpr%C3%A9tation_%28traduction%29.html" title="Interprétation (traduction)">interprète</a>-en-chef et conseiller auprès des gouverneurs de l’administration coloniale au <a href="../../../../articles/s/%C3%A9/n/S%C3%A9n%C3%A9gal.html" title="Sénégal">Sénégal</a>, de <a href="../../../../articles/a/u/g/Auguste-L%C3%A9opold_Protet_8b29.html" title="Auguste-Léopold Protet">Protet</a> en <a href="../../../../articles/1/8/5/1853.html" title="1853">1853</a> jusqu’à <a href="../../../../articles/l/o/u/Louis_Bri%C3%A8re_de_l%27Isle_e7ce.html" title="Louis Brière de l'Isle">Brière de l'Isle</a> en <a href="../../../../articles/1/8/8/1880.html" title="1880">1880</a>, en passant par <a href="../../../../articles/f/a/i/Faidherbe.html" class="mw-redirect" title="Faidherbe">Faidherbe</a> dont il fut un précieux auxiliaire<sup id="cite_ref-0" class="reference"><a href="#cite_note-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p> <table id="toc" class="toc" summary="Sommaire"> <tr> <td> <div id="toctitle"> <h2>Sommaire</h2> </div> <ul> <li class="toclevel-1"><a href="#Biographie"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Biographie</span></a></li> <li class="toclevel-1"><a href="#Post.C3.A9rit.C3.A9"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Postérité</span></a></li> <li class="toclevel-1"><a href="#Notes"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Notes</span></a></li> <li class="toclevel-1"><a href="#Voir_aussi"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Voir aussi</span></a> <ul> <li class="toclevel-2"><a href="#Articles_connexes"><span class="tocnumber">4.1</span> <span class="toctext">Articles connexes</span></a></li> <li class="toclevel-2"><a href="#Bibliographie"><span class="tocnumber">4.2</span> <span class="toctext">Bibliographie</span></a></li> <li class="toclevel-2"><a href="#Liens_externes"><span class="tocnumber">4.3</span> <span class="toctext">Liens externes</span></a></li> </ul> </li> </ul> </td> </tr> </table> <script type="text/javascript"> //<![CDATA[ if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } //]]> </script> <p><a name="Biographie" id="Biographie"></a></p> <h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/o/u/Bou_El_Mogdad_60f1.html" title="Modifier la section : Biographie">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Biographie</span></h2> <p>Bou El Mogdad est issu d’une grande famille saint-louisienne proche de l’administration coloniale. Il est le beau-frère de Hamet Ndiaye Ann<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1" title=""><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, premier <i><a href="../../../../articles/c/a/d/Cadi.html" title="Cadi">cadi</a></i> du tribunal musulman nommé par Faidherbe. Bou El Mogdad est d’abord assesseur au <i>cadi</i>, puis lorsque celui-ci est trop absorbé par ses fonctions judiciaires, il deviendra <i>cadi</i> à son tour.</p> <p>Pendant vingt ans il est l’interprète, le rédacteur et le traducteur de l’<a href="../../../../articles/a/r/a/Arabe.html" title="Arabe">arabe</a> auprès du gouvernement du Sénégal, cité en exemple pour ses capacités à concilier son attachement profond à l’<a href="../../../../articles/i/s/l/Islam.html" title="Islam">islam</a> et sa loyauté envers l’administration coloniale<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2" title=""><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p> <p>C’est aussi un explorateur qui accompagne le capitaine Vincent dans l’<a href="../../../../articles/a/d/r/Adrar.html" title="Adrar">Adrar</a> (<a href="../../../../articles/m/a/u/Mauritanie.html" title="Mauritanie">Mauritanie</a>) de janvier à juin <a href="../../../../articles/1/8/6/1860.html" title="1860">1860</a>, mais la présence d’un officier chrétien semble avoir engendré la méfiance et compromet l’expédition. Ils ne peuvent atteindre <a href="../../../../articles/a/t/a/Atar.html" title="Atar">Atar</a> et <a href="../../../../articles/c/h/i/Chinguetti.html" title="Chinguetti">Chinguetti</a>. Bou El Mogdad offre alors ses services pour effectuer lui-même le voyage transsaharien en se présentant comme un pèlerin en route vers <a href="../../../../articles/l/a/_/La_Mecque_acd1.html" title="La Mecque">La Mecque</a>. À cette époque-là l’administration est préoccupée par la menace grandissante que constituent les <a href="../../../../articles/d/j/i/Djihad.html" class="mw-redirect" title="Djihad">djihads</a> de <a href="../../../../articles/o/u/m/Oumar_Tall_37c9.html" title="Oumar Tall">El Hadj Omar Tall</a> et pense qu'un retour de Bou El Mogdad, désormais paré du titre de <i>El Hadj</i> – une distinction peu commune dans l’<a href="../../../../articles/a/f/r/Afrique_noire.html" class="mw-redirect" title="Afrique noire">Afrique noire</a> d’alors – pourrait avoir des effets bénéfiques sur l’influence française au Sénégal, ce que plaide l'intéressé : « Ce pélerinage pourrait avoir des résulktats très importants parce qu'on saurait dans le pays qu'il a été fait sous le patronage de la France »<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3" title=""><span class="cite_crochet">[</span>4<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p> <p>Même si sa mission n’apporte rien de vraiment nouveau du point de vue de l’exploration des contrées traversées, elle est cependant menée à bien et Bou El Mogdad revient au Sénégal à la fin de <a href="../../../../articles/1/8/6/1861.html" title="1861">1861</a>.</p> <p>En <a href="../../../../articles/1/8/6/1869.html" title="1869">1869</a> il a participé à 22 missions ou expéditions et, après 23 ans de bons et loyaux services, il est nommé officier de la <a href="../../../../articles/l/%C3%A9/g/L%C3%A9gion_d%27honneur.html" title="Légion d'honneur">Légion d'honneur</a>.</p> <p>Bou El Mogdad quitte l'administration coloniale en <a href="../../../../articles/1/8/7/1879.html" title="1879">1879</a> et quelques mois plus tard, en <a href="../../../../articles/1/8/8/1880.html" title="1880">1880</a>, il est nommé <i>tamsir</i><sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4" title=""><span class="cite_crochet">[</span>5<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> et <i><a href="../../../../articles/c/a/d/Cadi.html" title="Cadi">cadi</a></i> à Saint-Louis. Il meurt la même année.</p> <p><a name="Post.C3.A9rit.C3.A9" id="Post.C3.A9rit.C3.A9"></a></p> <h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/o/u/Bou_El_Mogdad_60f1.html" title="Modifier la section : Postérité">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Postérité</span></h2> <div class="thumb tright"> <div class="thumbinner" style="width:202px;"><a href="../../../../articles/b/a/r/Image%7EBarrage_de_Diama.jpg_8f2d.html" class="image" title="Le Bou El Mogdad au passage de l'écluse du barrage de Diama"><img alt="Le Bou El Mogdad au passage de l'écluse du barrage de Diama" src="../../../../images/shared/thumb/9/9b/Barrage_de_Diama.jpg/200px-Barrage_de_Diama.jpg" width="200" height="133" border="0" class="thumbimage" /></a> <div class="thumbcaption"> <div class="magnify"><a href="../../../../articles/b/a/r/Image%7EBarrage_de_Diama.jpg_8f2d.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div> Le <i>Bou El Mogdad</i> au passage de l'écluse du <a href="../../../../articles/b/a/r/Barrage_de_Diama_19d4.html" title="Barrage de Diama">barrage de Diama</a></div> </div> </div> <p>La vieille maison, aujourd’hui en ruines, où il aurait vécu et où il recevait les <a href="../../../../articles/m/a/r/Marabout_%28islam%29.html" title="Marabout (islam)">marabouts</a> en provenance de <a href="../../../../articles/m/a/u/Mauritanie.html" title="Mauritanie">Mauritanie</a> se trouve non loin du quai Roume<sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5" title=""><span class="cite_crochet">[</span>6<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, à l’angle de la rue Boufflers<sup id="cite_ref-6" class="reference"><a href="#cite_note-6" title=""><span class="cite_crochet">[</span>7<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p> <p><i>Bou El Mogdad</i> est le nom du bateau qui assurait le transport de marchandises et de personnes sur le <a href="../../../../articles/f/l/e/Fleuve_S%C3%A9n%C3%A9gal_73e3.html" class="mw-redirect" title="Fleuve Sénégal">fleuve Sénégal</a> entre <a href="../../../../articles/1/9/5/1950.html" title="1950">1950</a> et <a href="../../../../articles/1/9/7/1970.html" title="1970">1970</a>. Aujourd’hui transformé en navire de croisière<sup id="cite_ref-7" class="reference"><a href="#cite_note-7" title=""><span class="cite_crochet">[</span>8<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, il emmène les touristes à <a href="../../../../articles/s/a/i/Saint-Louis_%28S%C3%A9n%C3%A9gal%29_4ba2.html" title="Saint-Louis (Sénégal)">Saint-Louis</a>, au <a href="../../../../articles/p/a/r/Parc_national_des_oiseaux_du_Djoudj_da6a.html" title="Parc national des oiseaux du Djoudj">Parc national des oiseaux du Djoudj</a>, à <a href="../../../../articles/r/i/c/Richard-Toll_9fb3.html" title="Richard-Toll">Richard-Toll</a>, <a href="../../../../articles/d/a/g/Dagana.html" class="mw-redirect" title="Dagana">Dagana</a> et <a href="../../../../articles/p/o/d/Podor.html" title="Podor">Podor</a>.</p> <p><a name="Notes" id="Notes"></a></p> <h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/o/u/Bou_El_Mogdad_60f1.html" title="Modifier la section : Notes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Notes</span></h2> <div style="font-size: 85%"> <ol class="references"> <li id="cite_note-0"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-0" title="">↑</a></span> Y.-J. Saint-Martin, <i>Le Sénégal sous le second Empire, op. cit.</i>, p. 270</li> <li id="cite_note-1"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-1" title="">↑</a></span> Benjamin N. Lawrance, Emily Lynn Osborn et Richard L. Roberts, (dir.), <i>Intermediaries, interpreters, and clerks: African employees in the making of colonial Africa</i>, University of Wisconsin Press, Madison, Wisc., 2006, p. 292</li> <li id="cite_note-2"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-2" title="">↑</a></span> Y.-J. Saint-Martin, <i>Le Sénégal sous le second Empire, op. cit.</i>, p. 270</li> <li id="cite_note-3"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-3" title="">↑</a></span> Lettre de Bou El Mogdad adressée au capitaine Flize, citée par Y.-J. Saint-Martin, <i>Le Sénégal sous le second Empire, op. cit.</i>, p. 269</li> <li id="cite_note-4"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-4" title="">↑</a></span> <i>Tamsir</i> : « chef de la religion musulmane à Saint-Louis, reconnu, sinon intronisé, par le gouverneur » (Y.-J. Saint-Martin, <i>Le Sénégal sous le second Empire, op. cit.</i>, p. 611</li> <li id="cite_note-5"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-5" title="">↑</a></span> Du nom d'<a href="../../../../articles/e/r/n/Ernest_Roume_0ac9.html" title="Ernest Roume">Ernest Roume</a>, gouverneur général de l'<a href="../../../../articles/a/f/r/Afrique_occidentale_fran%C3%A7aise.html" title="Afrique occidentale française">AOF</a></li> <li id="cite_note-6"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-6" title="">↑</a></span> Abdoul Hadir Aïdara, <i>Saint-Louis du Sénégal d'hier à aujourd'hui</i>, Grandvaux, 2004, p. 108</li> <li id="cite_note-7"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-7" title="">↑</a></span> <i>"Bou el Mogdad", le compagnon du fleuve</i>, film documentaire de Pascal Sarragot et Salvatore Guadagnino, France, 2007, 52'</li> </ol> </div> <p><a name="Voir_aussi" id="Voir_aussi"></a></p> <h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/o/u/Bou_El_Mogdad_60f1.html" title="Modifier la section : Voir aussi">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Voir aussi</span></h2> <p><a name="Articles_connexes" id="Articles_connexes"></a></p> <h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/o/u/Bou_El_Mogdad_60f1.html" title="Modifier la section : Articles connexes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Articles connexes</span></h3> <ul> <li><a href="../../../../articles/a/f/r/Afrique_occidentale_fran%C3%A7aise.html" title="Afrique occidentale française">Afrique occidentale française</a></li> <li><a href="../../../../articles/h/i/s/Histoire_du_S%C3%A9n%C3%A9gal_afc4.html" title="Histoire du Sénégal">Histoire du Sénégal</a></li> </ul> <p><a name="Bibliographie" id="Bibliographie"></a></p> <h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/o/u/Bou_El_Mogdad_60f1.html" title="Modifier la section : Bibliographie">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Bibliographie</span></h3> <ul> <li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue : anglais">(en)</span> Benjamin N. Lawrance, Emily Lynn Osborn et Richard L. Roberts, (dir.), <i>Intermediaries, interpreters, and clerks: African employees in the making of colonial Africa</i>, University of Wisconsin Press, Madison, Wisc., 2006, VIII-332 p. <small>(<a href="../../../../articles/o/u/v/Special%7EOuvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence_029921950X_31c0.html" class="internal">ISBN 0-299-21950-X</a>)</small></li> <li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue : français">(fr)</span> Yves-Jean Saint-Martin, <i>Le Sénégal sous le Second Empire</i>, Karthala, Paris, 2000, p. 268-270 <small>(<a href="../../../../articles/o/u/v/Special%7EOuvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence_2865372014_7fcb.html" class="internal">ISBN 2865372014</a>)</small></li> </ul> <p><a name="Liens_externes" id="Liens_externes"></a></p> <h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/o/u/Bou_El_Mogdad_60f1.html" title="Modifier la section : Liens externes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Liens externes</span></h3> <ul> <li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue : français">(fr)</span> « Voyage dans l’Adrar et retour à Saint-Louis, 1860, par M. Vincent, capitaine d’Etat-Major », <i>Le Tour du monde</i>, 1er semestre 1861, p. 49-64 <a href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k343789" class="external autonumber" title="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k343789" rel="nofollow">[1]</a></li> <li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue : français">(fr)</span> « Voyage par terre entre le Sénégal et le Maroc », <i>Revue maritime et coloniale</i>, mai 1861, p. 477-494<a href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k104239b/f490.table" class="external autonumber" title="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k104239b/f490.table" rel="nofollow">[2]</a></li> </ul> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/p/_/v/Image%7EP_vip.svg_9c73.html" class="image" title="Icône du portail des biographies"><img alt="Icône du portail des biographies" src="../../../../images/shared/thumb/6/69/P_vip.svg/24px-P_vip.svg.png" width="24" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/b/i/o/Portail%7EBiographie_9e9b.html" title="Portail:Biographie">Portail des biographies</a></span></span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/f/l/a/Image%7EFlag_of_Senegal.svg_0a6e.html" class="image" title="Icône du portail du Sénégal"><img alt="Icône du portail du Sénégal" src="../../../../images/shared/thumb/f/fd/Flag_of_Senegal.svg/36px-Flag_of_Senegal.svg.png" width="36" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/s/%C3%A9/n/Portail%7ES%C3%A9n%C3%A9gal_d41c.html" title="Portail:Sénégal">Portail du Sénégal</a></span></span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/a/c/_/Image%7EAc_papyrus.png_c7de.html" class="image" title="Icône du portail de l’histoire"><img alt="Icône du portail de l’histoire" src="../../../../images/shared/thumb/6/61/Ac_papyrus.png/30px-Ac_papyrus.png" width="30" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/c/l/i/Portail%7ECliop%C3%A9dia_533a.html" title="Portail:Cliopédia">Portail de l’histoire</a></span></span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/n/u/v/Image%7ENuvola_apps_gaim.png_7f0e.html" class="image" title="Icône du portail des langues"><img alt="Icône du portail des langues" src="../../../../images/shared/thumb/3/3c/Nuvola_apps_gaim.png/24px-Nuvola_apps_gaim.png" width="24" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/l/a/n/Portail%7ELangues_ef49.html" title="Portail:Langues">Portail des langues</a></span></span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Preprocessor node count: 434/1000000 Post-expand include size: 4932/2048000 bytes Template argument size: 467/2048000 bytes Expensive parser function count: 0/500 --> <div class="printfooter"> </div> <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a> : <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/h/i/s/Cat%C3%A9gorie%7EHistoire_du_S%C3%A9n%C3%A9gal_21e7.html" title="Catégorie:Histoire du Sénégal">Histoire du Sénégal</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/e/x/p/Cat%C3%A9gorie%7EExplorateur_de_l%27Afrique_81bf.html" title="Catégorie:Explorateur de l'Afrique">Explorateur de l'Afrique</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/i/n/t/Cat%C3%A9gorie%7EInterpr%C3%A8te_bff6.html" title="Catégorie:Interprète">Interprète</a></span></div></div></div> <!-- end content --> <div class="visualClear"></div> </div> </div> </div> <div id="column-one"> <div id="p-cactions" class="portlet"> <h5>Views</h5> <ul> <li id="ca-nstab-main" class="selected" ><a href="../../../../articles/b/o/u/Bou_El_Mogdad_60f1.html">Article</a></li><li id="ca-talk" class="new" ><a href="../../../../articles/b/o/u/Discuter%7EBou_El_Mogdad_494f.html">Discussion</a></li><li id="ca-current" ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Bou_El_Mogdad">Version actuelle</a></li> </ul> </div> <div class="portlet" id="p-logo"> <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);" href="../../../../index.html" title="Accueil"></a> </div> <script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script> <div class='portlet' id='p-navigation'> <h5>Navigation</h5> <div class='pBody'> <ul> <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li> <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li> <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li> <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li> <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li> </ul> </div> </div> <div class='portlet' id='p-Contribuer'> <h5>Contribuer</h5> <div class='pBody'> <ul> <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li> <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li> <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li> <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li> <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-search" class="portlet"> <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5> <div id="searchBody" class="pBody"> <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div> <input id="searchInput" name="search" type="text" accesskey="C" value="" /> <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton" value="Aller" /> </div></form> </div> </div> </div><!-- end of the left (by default at least) column --> <div class="visualClear"></div> <div id="footer"> <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div> <div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div> <ul id="f-list"> <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 11 juin 2008 à 21:13 par Utilisateur <a href="../../../../articles/j/i/-/Utilisateur%7EJi-Elle_3132.html" title="Utilisateur:Ji-Elle">Ji-Elle</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/g/i/l/Utilisateur%7EGillesC_4b5f.html" title="Utilisateur:GillesC">GillesC</a>.</li> <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/> Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li> <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li> </ul> </div> </div> </body> </html>