Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/b/i/l/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles/b/////i/l/Bilharziose.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Bilharziose - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Bilharziose</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <table style="width:20em; background-color:#EBF3FF; border:1px solid #AAAAAA; padding: 3px;" align="right">
<tr>
<td align="center" style="background: #AACCFF; padding: 0px; text-align:center; font-size:130%; width:38px;"><a href="../../../../articles/s/t/a/Image%7EStar_of_life3.svg_c27d.html" class="image" title="Star of life3.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/6/6a/Star_of_life3.svg/38px-Star_of_life3.svg.png" width="38" height="38" border="0" /></a></td>
<td align="center" style="background: #AACCFF; padding: 0px; text-align:center; font-size:130%;"><b>Bilharziose</b></td>
</tr>
<tr>
<td style="font-size:90%;"><b><a href="../../../../articles/c/l/a/Classification_internationale_des_maladies.html" title="Classification internationale des maladies">CIM</a>-<a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_de_codes_CIM-10_8980.html" title="Liste de codes CIM-10">10</a>:</b></td>
<td>B56</td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<td colspan="2">
<hr width="100%" />
<small>{{{CIM10}}}.0 {{{X.0}}}</small></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<td colspan="2"><small>B56.1 {{{X.1}}}</small></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<td colspan="2"><small>B56.2 {{{X.2}}}</small></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<td colspan="2"><small>B56.3 {{{X.3}}}</small></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<td colspan="2"><small>B56.4 {{{X.4}}}</small></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<td colspan="2"><small>B56.5 {{{X.5}}}</small></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<td colspan="2"><small>B56.6 {{{X.6}}}</small></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<td colspan="2"><small>B56.7 {{{X.7}}}</small></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<td colspan="2"><small>B56.8 {{{X.8}}}</small></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<td colspan="2"><small>B56.9 {{{X.9}}}</small></td>
</tr>
</table>
<p><br />
Seconde <a href="../../../../articles/e/n/d/End%C3%A9mie.html" title="Endémie">endémie</a> parasitaire mondiale après le <a href="../../../../articles/p/a/l/Paludisme.html" title="Paludisme">paludisme</a>, la schistosomiase ou <b>bilharziose</b> est une maladie chronique et débilitante dont la prévalence atteint 200 millions d’individus. Le parasite responsable, <i><a href="../../../../articles/s/c/h/Schistosoma_haematobium.html" title="Schistosoma haematobium">Schistosoma haematobium</a></i>, a été identifié en <a href="../../../../articles/1/8/5/1851.html" title="1851">1851</a> par le <a href="../../../../articles/p/a/r/Parasitologie.html" title="Parasitologie">parasitologiste</a> allemand <a href="../../../../articles/t/h/%C3%A9/Th%C3%A9odore_Bilharz_e2c8.html" title="Théodore Bilharz">Théodore Bilharz</a>, d'où le nom de la maladie.</p>
<p>Cette <a href="../../../../articles/p/a/r/Parasitose.html" title="Parasitose">parasitose</a>, retrouvée en zones tropicales et subtropicales en <a href="../../../../articles/a/f/r/Afrique.html" title="Afrique">Afrique</a>, en <a href="../../../../articles/a/m/%C3%A9/Am%C3%A9rique_du_Sud_a432.html" title="Amérique du Sud">Amérique du Sud</a> et en <a href="../../../../articles/a/s/i/Asie.html" title="Asie">Asie</a>, est responsable d’environ 500 000 décès chaque année. La morbidité observée chez les populations humaines infectées est essentiellement liée à l’étonnante fécondité du parasite femelle dont les œufs, pondus par centaine chaque jour, sont piégés dans de nombreuses muqueuses et tissus, ce qui est à l’origine de la pathologie.</p>
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#La_taxonomie"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">La taxonomie</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Le_cycle_de_vie_du_schistosome"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Le cycle de vie du schistosome</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#La_pathologie"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">La pathologie</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#La_r.C3.A9ponse_immune_au_cours_de_l.E2.80.99infection"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">La réponse immune au cours de l’infection</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#R.C3.A9f.C3.A9rences"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Références</span></a></li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script>
<p><a name="La_taxonomie" id="La_taxonomie"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/l/Bilharziose.html" title="Modifier la section&#160;: La taxonomie">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">La taxonomie</span></h2>
<p>Les bilharzioses humaines décrites en <a href="../../../../articles/%C3%A9/g/y/%C3%89gypte.html" title="Égypte">Égypte</a> par <a href="../../../../articles/t/h/%C3%A9/Th%C3%A9odore_Bilharz_e2c8.html" title="Théodore Bilharz">T.Bilharz</a>, sont dues à un ver hématophage, le schistosome, appartenant à l’embranchement des <a href="../../../../articles/p/l/a/Plathelminthes.html" class="mw-redirect" title="Plathelminthes">Plathelminthes</a> (vers plats non segmentés), à la classe des <a href="../../../../articles/t/r/%C3%A9/Tr%C3%A9matodes.html" class="mw-redirect" title="Trématodes">Trématodes</a> (appareil digestif avec cæcum), à l’ordre des <a href="../../../../articles/s/t/r/Strigeatida.html" title="Strigeatida">Strigeatida</a> (ventouses ventrale et buccale), ) la famille des <a href="../../../../articles/s/c/h/Schistosomatid%C3%A9s.html" class="mw-redirect" title="Schistosomatidés">Schistosomatidés</a> (cercaires libres) et enfin au genre <a href="../../../../articles/s/c/h/Schistosoma.html" title="Schistosoma">Schistosoma</a>, car l’hôte définitif est un mammifère.</p>
<p>Le genre Schistosoma comporte 18 espèces dont 5 sont pathogènes pour l’homme&#160;:</p>
<ul>
<li><a href="../../../../articles/s/2E/m/S.mansoni.html" class="mw-redirect" title="S.mansoni">S.mansoni</a>&#160;: bilharziose intestinale</li>
<li><a href="../../../../articles/s/2E/h/S.haematobium.html" class="mw-redirect" title="S.haematobium">S.haematobium</a>&#160;: bilharziose urogénitale</li>
<li><a href="../../../../articles/s/2E/i/S.intercalatum.html" class="mw-redirect" title="S.intercalatum">S.intercalatum</a>&#160;: bilharziose rectale et génitale</li>
<li><a href="../../../../articles/s/2E/j/S.japonicum.html" class="mw-redirect" title="S.japonicum">S.japonicum</a>&#160;: bilharziose intestinale avec complications artério-veineuses</li>
<li><a href="../../../../articles/s/2E/m/S.makongii.html" class="mw-redirect" title="S.makongii">S.makongii</a>&#160;: bilharziose intestinale avec complications artério-veineuses</li>
</ul>
<p><a name="Le_cycle_de_vie_du_schistosome" id="Le_cycle_de_vie_du_schistosome"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/l/Bilharziose.html" title="Modifier la section&#160;: Le cycle de vie du schistosome">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Le cycle de vie du schistosome</span></h2>
<p>Le schistosome se développe au cours d’un cycle dixène gonochorique où l’hôte intermédiaire est un <a href="../../../../articles/m/o/l/Mollusque.html" class="mw-redirect" title="Mollusque">mollusque</a> d’<a href="../../../../articles/e/a/u/Eau_douce.html" title="Eau douce">eau douce</a>, spécifique de chaque espèce de schistosome (Biomphalaria glabrata dans le cas de S.mansoni), et l’hôte définitif un vertébré (homme, souris, hamster…).</p>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:402px;"><a href="../../../../articles/s/c/h/Image%7ESchistolifecycle2.jpg_54c3.html" class="image" title="Schéma du cycle de vie de Schistosoma"><img alt="Schéma du cycle de vie de Schistosoma" src="../../../../images/shared/thumb/1/12/Schistolifecycle2.jpg/400px-Schistolifecycle2.jpg" width="400" height="321" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/s/c/h/Image%7ESchistolifecycle2.jpg_54c3.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Schéma du cycle de vie de <a href="../../../../articles/s/c/h/Schistosoma.html" title="Schistosoma">Schistosoma</a></div>
</div>
</div>
<p>La pénétration de la forme infestante, la furcocercaire (<a href="../../../../articles/c/e/r/Cercaire.html" title="Cercaire">cercaire</a> à queue fourchue) issue du <a href="../../../../articles/m/o/l/Mollusque.html" class="mw-redirect" title="Mollusque">mollusque</a>, chez l’hôte définitif, se fait par voie transcutanée, lors de périodes de baignades en eau douce et stagnante. Au cours de la pénétration, la furcocercaire subit des modifications morphologiques et biochimiques - notamment la perte de la queue - aboutissant à sa métamorphose en schistosomule. Deux à quatre jours après l’infection, le schistosomule quitte le <a href="../../../../articles/d/e/r/Derme.html" title="Derme">derme</a>, gagne la lumière d’un vaisseau lymphatique ou sanguin, puis est entraîné jusqu’au <a href="../../../../articles/c/%C5%93/u/C%C5%93ur.html" title="Cœur">cœur</a> et aux <a href="../../../../articles/p/o/u/Poumon.html" title="Poumon">poumons</a> où il séjourne quelques jours, bloqué au niveau des capillaires sanguins. Le schistosomule subit une maturation, essentiellement morphologique, qui lui permet de quitter les poumons et de gagner le système circulatoire péri-hépatique où il se différencie en schistosome adulte mâle ou femelle sexuellement mûr. La femelle atteint sa maturité sexuelle dès lors qu’elle se loge dans le canal gynécophore du mâle. Le couple migre alors vers le lieu de ponte (plexus mésentériques pour <a href="../../../../articles/s/2E/m/S.mansoni.html" class="mw-redirect" title="S.mansoni">S.mansoni</a>) où il se localise définitivement. A ce stade, la femelle commence à pondre des œufs en continu (jusqu’à 300 par jour pour S.mansoni), dont une partie est piégée dans les tissus où ils formeront des granulomes, à l’origine de la pathologie. L’autre partie des œufs traverse la paroi intestinale ou vésicale pour finalement être excrétés dans les selles ou les urines. L’œuf en eau douce va éclore et libérer une forme larvaire, le miracidium, extrêmement mobile, qui est la forme infestante de l’hôte intermédiaire. Chez les mollusques, le miracidium se transforme en <a href="../../../../articles/s/p/o/Sporocyste.html" title="Sporocyste">sporocystes</a> primaires puis, par bourgeonnement, en sporocystes secondaires, chacun donnant naissance à une furcocercaire qui sera libérée à des instants précis de la journée, coïncidant généralement avec les périodes de contact aquatique des populations.</p>
<p><a name="La_pathologie" id="La_pathologie"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/l/Bilharziose.html" title="Modifier la section&#160;: La pathologie">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">La pathologie</span></h2>
<p>Les manifestations pathologiques observées au cours de l’infection par S.mansoni sont essentiellement liées à la formation de <a href="../../../../articles/g/r/a/Granulome.html" title="Granulome">granulomes</a> autour des œufs piégés dans les tissus. Le granulome est la conséquence d’une réaction inflammatoire de type <a href="../../../../articles/h/y/p/Hypersensibilit%C3%A9.html" title="Hypersensibilité">hypersensibilité</a> retardée, provoquée par le dépôt des œufs dans le tissu hépatique (1), se traduisant par un afflux de cellules inflammatoires telles que les <a href="../../../../articles/%C3%A9/o/s/%C3%89osinophile.html" title="Éosinophile">éosinophiles</a>, les <a href="../../../../articles/m/a/c/Macrophage.html" title="Macrophage">macrophages</a> et les <a href="../../../../articles/l/y/m/Lymphocyte.html" title="Lymphocyte">lymphocytes</a>. Ces cellules sont progressivement remplacées par des <a href="../../../../articles/f/i/b/Fibroblaste.html" title="Fibroblaste">fibroblastes</a> producteurs de protéines matricielles (<a href="../../../../articles/c/o/l/Collag%C3%A8ne.html" title="Collagène">collagène</a>) dont l’accumulation va constituer un nodule fibreux. L’évolution en fibrose cicatricielle génère une hypertension portale responsable de l’<a href="../../../../articles/h/%C3%A9/p/H%C3%A9patom%C3%A9galie.html" title="Hépatomégalie">hépatomégalie</a>. Une circulation collatérale peut se développer, avec formation de varices œsophagiennes, dont la rupture peut provoquer des hémorragies mortelles.</p>
<p><a name="La_r.C3.A9ponse_immune_au_cours_de_l.E2.80.99infection" id="La_r.C3.A9ponse_immune_au_cours_de_l.E2.80.99infection"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/l/Bilharziose.html" title="Modifier la section&#160;: La réponse immune au cours de l’infection">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">La réponse immune au cours de l’infection</span></h2>
<p>Des études ont révélé l’existence d’une dichotomie de la réponse immune, essentiellement basée sur la production de <a href="../../../../articles/c/y/t/Cytokine.html" title="Cytokine">cytokines</a> par les <a href="../../../../articles/l/y/m/Lymphocyte.html" title="Lymphocyte">lymphocytes</a> T (CD4+ et CD8+). Des travaux initiaux, réalisés chez la souris ont mis en évidence une réponse de type 1 (Th1/Tc1), caractérisée par la production d’IL-2 et d’IFN-γ, et de type 2 (Th2/Tc2), caractérisée par la production d’IL-4, -5, -10 et -13 (2). La réponse immune apparaît alors comme une balance dont l’équilibre peut être rompu par la sécrétion de cytokines immunorégulatrices (IL-12 et IFN-γ pour un profil de type 1, IL-4 et IL-10 pour un profil de type 2).</p>
<p>Dans le modèle de la schistosomiase murine, il a été montré qu’une réponse de type Th1 se développe, dirigée contre les formes larvaire et adulte du parasite, et caractérisée par la production d’IFN-γ et d’IL-2 par les lymphocytes T CD4+. La réponse humorale est également polarisée vers un profil Th1 puisque sont détectées majoritairement des <a href="../../../../articles/i/m/m/Immunoglobuline.html" class="mw-redirect" title="Immunoglobuline">immunoglobulines</a> d’isotypes IgG2a et IgG2b. Cependant, cette réponse immune reste faible. Ce phénomène pourrait être lié au fait que les stades cutanés interfèrent avec les fonctions immunostimulantes des DCs. A titre d’exemple, une étude a montré que le schistosomule était capable d’inhiber la migration des <a href="../../../../articles/c/e/l/Cellule_de_Langerhans_f110.html" title="Cellule de Langerhans">cellules de Langerhans</a> vers les ganglions lymphatiques par la production d’une <a href="../../../../articles/p/r/o/Prostaglandine.html" title="Prostaglandine">prostaglandine</a>, la PGD2 (3, 4). Par la suite, le dépôt des œufs dans les tissus par les vers femelles induit une réorientation de la réponse immune, spécifique et non-spécifique vers une forte réponse Th2. Cette réponse est caractérisée par la production d’IL-4, IL-5, IL-10 et IL-13. Des immunoglobulines d’isotypes IgG1 et IgE, marqueurs d’un profil Th2, sont également détectées. Les mécanismes précoces responsables de l’induction de la réponse Th2 par les oeufs du schistosome sont cependant encore mal connus. Il est possible que des cellules dendritiques régulatrices (CD11c low) puissent avoir un rôle important.</p>
<p><a name="R.C3.A9f.C3.A9rences" id="R.C3.A9f.C3.A9rences"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/l/Bilharziose.html" title="Modifier la section&#160;: Références">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Références</span></h2>
<ul>
<li>1. Warren, K. S., E. O. Domingo, and R. B. Cowan. 1967. Granuloma formation around schistosome eggs as a manifestation of delayed hypersensitivity. Am J Pathol 51:735.</li>
<li>2. Mosmann, T. R., H. Cherwinski, M. W. Bond, M. A. Giedlin, and R. L. Coffman. 1986. Two types of murine helper T cell clone. I. Definition according to profiles of lymphokine activities and secreted proteins. J Immunol 136:2348.</li>
<li>3. Angeli, V., C. Faveeuw, O. Roye, J. Fontaine, E. Teissier, A. Capron, I. Wolowczuk, M. Capron, and F. Trottein. 2001. Role of the parasite-derived prostaglandin D2 in the inhibition of epidermal Langerhans cell migration during schistosomiasis infection. J Exp Med 193:1135.</li>
<li>4. Herve, M., V. Angeli, E. Pinzar, R. Wintjens, C. Faveeuw, S. Narumiya, A. Capron, Y. Urade, M. Capron, G. Riveau, and F. Trottein. 2003. Pivotal roles of the parasite PGD2 synthase and of the host D prostanoid receptor 1 in schistosome immune evasion. Eur J Immunol 33:2764.</li>
</ul>
<table class="navbox collapsible noprint autocollapse" style="margin:auto;">
<tr>
<th colspan="3" style="text-align:center;">
<div style="float:left; width:6em; text-align:left">
<div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="../../../../articles/p/a/l/Mod%C3%A8le%7EPalette_Helminthiases_0d50.html" title="Modèle:Palette Helminthiases"><span title="Voir ce modèle.">v</span></a>&#160;· <span style="color:#002bb8;" title="Discussion sur ce modèle.">d</span>&#160;· <a href="http://fr.wikipedia.org../../../../articles/p/a/l/Mod%C3%A8le%7EPalette_Helminthiases_0d50.html" class="external text" title="http://fr.wikipedia.org../../../../articles/p/a/l/Mod%C3%A8le%7EPalette_Helminthiases_0d50.html" rel="nofollow"><span title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</span></a></div>
</div>
<span style="font-size:110%"><a href="../../../../articles/h/e/l/Helminthe.html" title="Helminthe">Helminthiases</a></span></th>
</tr>
<tr>
<td class="group" style=""><a href="../../../../articles/d/o/u/Douve.html" title="Douve">Douves</a></td>
<td class="list" style="" colspan="1"><strong class="selflink">Bilharziose</strong> (<strong class="selflink">Dermatite des nageurs</strong> ) - <a href="../../../../articles/c/l/o/Clonorchose.html" title="Clonorchose">Clonorchose</a> - <a href="../../../../articles/f/a/s/Fasciolose.html" title="Fasciolose">Fasciolose</a> - <a href="../../../../articles/d/i/s/Distomatose.html" title="Distomatose">Paragonimus</a> - <a href="../../../../articles/f/a/s/Fasciolopsiase.html" class="mw-redirect" title="Fasciolopsiase">Fasciolopsiase</a></td>
<td rowspan="4" style="vertical-align:middle;padding-left:7px"><a href="../../../../articles/s/t/a/Image%7EStar_of_life2.svg_5979.html" class="image" title="Star of life2.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/5/5b/Star_of_life2.svg/100px-Star_of_life2.svg.png" width="100" height="100" border="0" /></a></td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style=""><a href="../../../../articles/c/e/s/Cestoda.html" title="Cestoda">Infections à Cestodes</a>/<br />
<a href="../../../../articles/p/l/a/Plathelminthe.html" class="mw-redirect" title="Plathelminthe">Infections à vers plats</a></td>
<td class="list even" style="" colspan="1"><a href="../../../../articles/%C3%A9/c/h/%C3%89chinococcose_alv%C3%A9olaire.html" title="Échinococcose alvéolaire">Échinococcose alvéolaire</a> - <a href="../../../../articles/h/y/d/Hydatidose.html" title="Hydatidose">Hydatidose</a>- <a href="../../../../articles/t/%C3%A6/n/T%C3%A6niasis.html" title="Tæniasis">Tæniasis</a> (<a href="../../../../articles/c/y/s/Cysticercose.html" title="Cysticercose">Cysticercose</a>) - <a href="../../../../articles/b/o/t/Bothrioc%C3%A9phalose.html" title="Bothriocéphalose">Bothriocéphalose</a>/<a href="../../../../articles/s/p/i/Spirometra_erinaceieuropaei.html" title="Spirometra erinaceieuropaei">Sparganose</a><br />
- <a href="../../../../articles/h/y/m/Hymenolepis_nana.html" title="Hymenolepis nana">Hymenolepis nana</a></td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style=""><a href="../../../../articles/n/e/m/Nematoda.html" title="Nematoda">Nématodes</a>:<br />
<a href="../../../../articles/s/e/c/Secernentea.html" title="Secernentea">Secernentea</a></td>
<td class="list" style="" colspan="1"><i><a href="../../../../articles/s/p/i/Spirurida.html" title="Spirurida">Spirurida</a>:</i> <a href="../../../../articles/d/r/a/Dracunculose.html" title="Dracunculose">Dracunculose</a> - <a href="../../../../articles/o/n/c/Onchocercose.html" title="Onchocercose">Onchocercose</a> - <a href="../../../../articles/f/i/l/Filariose.html" title="Filariose">Filariose</a> (<a href="../../../../articles/l/o/a/Loase.html" title="Loase">Loase</a>, Mansonellose) - Gnathostomiase
<p><i><a href="../../../../articles/s/t/r/Strongylida.html" title="Strongylida">Strongylida</a>:</i> <a href="../../../../articles/a/n/k/Ankylostome.html" class="mw-redirect" title="Ankylostome">Ankylostome</a> (<a href="../../../../articles/a/n/k/Ankylostome.html" class="mw-redirect" title="Ankylostome">Ankylostoma duodenale</a>, <a href="../../../../articles/a/n/k/Ankylostome.html" class="mw-redirect" title="Ankylostome">Necator americanus</a>, <a href="../../../../articles/l/a/r/Larva_migrans.html" title="Larva migrans">Larva migrans cutanée</a><br />
<i><a href="../../../../articles/a/s/c/Ascaridida.html" title="Ascaridida">Ascaridida</a>:</i> <a href="../../../../articles/a/s/c/Ascaridiose.html" title="Ascaridiose">Ascaridiose</a> - <a href="../../../../articles/a/n/i/Anisakis.html" title="Anisakis">Anisakis</a> - Larva migrans viscérale/ <a href="../../../../articles/t/o/x/Toxocarose.html" title="Toxocarose">Toxocarose</a><br />
<i><a href="../../../../articles/r/h/a/Rhabditida.html" title="Rhabditida">Rhabditida</a>:</i> <a href="../../../../articles/a/n/g/Anguillulose.html" title="Anguillulose">Anguillulose</a></p>
<i><a href="../../../../articles/r/h/a/Rhabditida.html" title="Rhabditida">Oxyurida</a>:</i> <a href="../../../../articles/o/x/y/Oxyurose.html" title="Oxyurose">Oxyurose</a></td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style=""><a href="../../../../articles/n/e/m/Nematoda.html" title="Nematoda">Nematodes</a>:<br />
<a href="../../../../articles/a/d/e/Adenophorea.html" title="Adenophorea">Adenophorea</a></td>
<td class="list even" style="" colspan="1"><a href="../../../../articles/t/r/i/Trichinose.html" title="Trichinose">Trichinose</a> - <a href="../../../../articles/t/r/i/Trichoc%C3%A9phalose.html" title="Trichocéphalose">Trichocéphalose</a></td>
</tr>
<tr>
<td class="below" style="" colspan="3"><a href="../../../../articles/m/a/l/Maladies_infectieuses.html" class="mw-redirect" title="Maladies infectieuses">Maladies infectieuses</a></td>
</tr>
</table>
<p><br /></p>
<ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail">
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/s/t/a/Image%7EStar_of_life2.svg_5979.html" class="image" title="Icône du portail de la médecine"><img alt="Icône du portail de la médecine" src="../../../../images/shared/thumb/5/5b/Star_of_life2.svg/24px-Star_of_life2.svg.png" width="24" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/m/%C3%A9/d/Portail%7EM%C3%A9decine_5a54.html" title="Portail:Médecine">Portail de la médecine</a></span></span></li>
</ul>
<p><span id="ADQ-interwiki-it" style="display:none;" class="AdQ"></span></p>
<p><span class="BA" id="BA-interwiki-pl" style="display:none;"></span></p>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 435/1000000
Post-expand include size: 9815/2048000 bytes
Template argument size: 3430/2048000 bytes
Expensive parser function count: 1/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégorie</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/p/a/r/Cat%C3%A9gorie%7EParasitologie_d750.html" title="Catégorie:Parasitologie">Parasitologie</a></span></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-cats-hidden">Catégorie cachée&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/p/o/r/Cat%C3%A9gorie%7EPortail%7EM%C3%A9decine_Articles_li%C3%A9s_5fb8.html" title="Catégorie:Portail:Médecine/Articles liés">Portail:Médecine/Articles liés</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/b/i/l/Bilharziose.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/b/i/l/Discuter%7EBilharziose_66de.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Bilharziose">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	<div id="p-lang" class="portlet">
	  <h5>Autres langues</h5>
	  <div class="pBody">
	    <ul>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ar/articles/%D8%A8/%D9%84/%D9%87/%D8%A8%D9%84%D9%87%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D9%8A%D8%A7.html">العربية</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../cs/articles/s/c/h/Schistosom%C3%B3za.html">Česky</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../da/articles/b/i/l/Bilharziose.html">Dansk</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../de/articles/s/c/h/Schistosomiasis.html">Deutsch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../en/articles/s/c/h/Schistosomiasis.html">English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../eo/articles/h/e/l/Helika_febro.html">Esperanto</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../es/articles/e/s/q/Esquistosomiasis.html">Español</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../fi/articles/s/k/i/Skistosomiaasi.html">Suomi</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../he/articles/%D7%91/%D7%99/%D7%9C/%D7%91%D7%99%D7%9C%D7%94%D7%A8%D7%A6%D7%99%D7%94.html">עברית</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../hu/articles/b/i/l/Bilharzi%C3%B3zis.html">Magyar</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../it/articles/s/c/h/Schistosomiasi.html">Italiano</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../lt/articles/%C5%A1/i/s/%C5%A0istosomoz%C4%97.html">Lietuvių</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../nl/articles/s/c/h/Schistosomiasis.html">Nederlands</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pl/articles/s/c/h/Schistosomatoza.html">Polski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pt/articles/e/s/q/Esquistossomose.html">Português</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sv/articles/s/n/%C3%A4/Sn%C3%A4ckfeber.html">Svenska</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../tr/articles/%C5%9F/i/s/%C5%9Eistozomiyaz.html">Türkçe</a>
	      </li>
	      	    </ul>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 22 avril 2008 à 20:39 par Utilisateur <a href="../../../../articles/t/o/x/Utilisateur%7EToxicotravail_bb11.html" title="Utilisateur:Toxicotravail">Toxicotravail</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/b/o/b/Utilisateur%7EBob08_5a46.html" title="Utilisateur:Bob08">Bob08</a>, <a href="../../../../articles/b/a/d/Utilisateur%7EBadmood_4dbf.html" title="Utilisateur:Badmood">Badmood</a>, <a href="../../../../articles/d/u/m/Utilisateur%7EDumZiBoT_1015.html" title="Utilisateur:DumZiBoT">DumZiBoT</a>, <a href="../../../../articles/a/l/v/Utilisateur%7EAlvaro_5ca6.html" title="Utilisateur:Alvaro">Alvaro</a>, <a href="../../../../articles/v/o/l/Utilisateur%7EVolkovBot_0e6c.html" title="Utilisateur:VolkovBot">VolkovBot</a>, <a href="../../../../articles/p/i/x/Utilisateur%7EPixelBot_d78c.html" title="Utilisateur:PixelBot">PixelBot</a>, <a href="../../../../articles/s/i/e/Utilisateur%7ESieBot_a9a8.html" title="Utilisateur:SieBot">SieBot</a>, <a href="../../../../articles/b/a/p/Utilisateur%7EBapti_41be.html" title="Utilisateur:Bapti">Bapti</a>, Valentinou, <a href="../../../../articles/a/r/c/Utilisateur%7EArchibald_Tuttle_6e42.html" title="Utilisateur:Archibald Tuttle">Archibald Tuttle</a>, <a href="../../../../articles/m/m/b/Utilisateur%7EMMBot_510c.html" title="Utilisateur:MMBot">MMBot</a>, <a href="../../../../articles/p/l/i/Utilisateur%7EPlic_4886.html" title="Utilisateur:Plic">Plic</a>, <a href="../../../../articles/c/h/i/Utilisateur%7EChicobot_8e22.html" title="Utilisateur:Chicobot">Chicobot</a>, <a href="../../../../articles/n/u/m/Utilisateur%7ENumbo3_e21b.html" title="Utilisateur:Numbo3">Numbo3</a>, <a href="../../../../articles/d/o/d/Utilisateur%7EDodekBot_bc21.html" title="Utilisateur:DodekBot">DodekBot</a>, <a href="../../../../articles/s/u/m/Utilisateur%7ESummerdragoness_2b81.html" title="Utilisateur:Summerdragoness">Summerdragoness</a>, Fvanhout, <a href="../../../../articles/k/o/n/Utilisateur%7EKoniggratz_1806.html" title="Utilisateur:Koniggratz">Koniggratz</a>, <a href="../../../../articles/e/r/a/Utilisateur%7EErasmus_dad3.html" title="Utilisateur:Erasmus">Erasmus</a>, <a href="../../../../articles/y/u/r/Utilisateur%7EYurikBot_0f63.html" title="Utilisateur:YurikBot">YurikBot</a>, <a href="../../../../articles/g/i/l/Utilisateur%7EGillesC_4b5f.html" title="Utilisateur:GillesC">GillesC</a>, <a href="../../../../articles/b/a/r/Utilisateur%7EBaronnet_f445.html" title="Utilisateur:Baronnet">Baronnet</a>, <a href="../../../../articles/e/n/_/Utilisateur%7EEn_rouge_0cb8.html" title="Utilisateur:En rouge">En rouge</a>, <a href="../../../../articles/p/a/d/Utilisateur%7EPadawane_c6b6.html" title="Utilisateur:Padawane">Padawane</a> et <a href="../../../../articles/p/f/i/Utilisateur%7EPfinge_7aed.html" title="Utilisateur:Pfinge">Pfinge</a> et Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX