Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/b/i/b/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles/b/////i/b/Bibliothèque_du_Congrès_a3dd.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Bibliothèque du Congrès - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Bibliothèque du Congrès</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:177px;"><a href="../../../../articles/u/s/-/Image%7EUS-LibraryOfCongress-Logo.svg_7ea3.html" class="image" title="Logo de la bibliothèque du Congrès"><img alt="Logo de la bibliothèque du Congrès" src="../../../../images/shared/thumb/4/41/US-LibraryOfCongress-Logo.svg/175px-US-LibraryOfCongress-Logo.svg.png" width="175" height="191" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/u/s/-/Image%7EUS-LibraryOfCongress-Logo.svg_7ea3.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
<a href="../../../../articles/l/o/g/Logo.html" class="mw-redirect" title="Logo">Logo</a> de la bibliothèque du <a href="../../../../articles/c/o/n/Congr%C3%A8s_des_%C3%89tats-Unis_5c35.html" title="Congrès des États-Unis">Congrès</a></div>
</div>
</div>
<p>La <b>Bibliothèque du Congrès</b> (<i>Library of Congress</i> en <a href="../../../../articles/a/n/g/Anglais.html" title="Anglais">anglais</a>) assure la fonction de <a href="../../../../articles/b/i/b/Biblioth%C3%A8que_nationale.html" title="Bibliothèque nationale">bibliothèque nationale</a> pour les <a href="../../../../articles/%C3%A9/t/a/%C3%89tats-Unis_08e2.html" title="États-Unis">États-Unis</a>. Elle se situe à <a href="../../../../articles/w/a/s/Washington%2C_DC_48ce.html" class="mw-redirect" title="Washington, DC">Washington</a>.</p>
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#Histoire"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Histoire</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Description"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Description</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-2"><a href="#Acc.C3.A8s"><span class="tocnumber">2.1</span> <span class="toctext">Accès</span></a></li>
<li class="toclevel-2"><a href="#Ses_tr.C3.A9sors"><span class="tocnumber">2.2</span> <span class="toctext">Ses trésors</span></a></li>
</ul>
</li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Gestion_informatique"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Gestion informatique</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Biblioth.C3.A9caires_du_Congr.C3.A8s"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Bibliothécaires du Congrès</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Voir_aussi"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Voir aussi</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Liens_externes"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Liens externes</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">Notes et références</span></a></li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script>
<p><a name="Histoire" id="Histoire"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/b/Biblioth%C3%A8que_du_Congr%C3%A8s_a3dd.html" title="Modifier la section&#160;: Histoire">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Histoire</span></h2>
<div class="thumb tleft">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/l/i/b/Image%7ELibraryOfCongress_07130009.jpg_4490.html" class="image" title="Le Thomas Jefferson Building, le plus ancien des trois bâtiments de la Bibliothèque du Congrès"><img alt="Le Thomas Jefferson Building, le plus ancien des trois bâtiments de la Bibliothèque du Congrès" src="../../../../images/shared/thumb/b/bb/LibraryOfCongress_07130009.jpg/250px-LibraryOfCongress_07130009.jpg" width="250" height="193" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/l/i/b/Image%7ELibraryOfCongress_07130009.jpg_4490.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Le <i><a href="../../../../articles/t/h/o/Thomas_Jefferson_Building_0de3.html" title="Thomas Jefferson Building">Thomas Jefferson Building</a></i>, le plus ancien des trois bâtiments de la Bibliothèque du Congrès</div>
</div>
</div>
<p>La <a href="../../../../articles/b/i/b/Biblioth%C3%A8que.html" title="Bibliothèque">bibliothèque</a> du <a href="../../../../articles/c/o/n/Congr%C3%A8s_des_%C3%89tats-Unis_5c35.html" title="Congrès des États-Unis">Congrès</a> est fondée le <a href="../../../../articles/2/4/_/24_avril.html" title="24 avril">24</a>&#160;<a href="../../../../articles/a/v/r/Avril.html" title="Avril">avril</a>&#160;<a href="../../../../articles/1/8/0/1800.html" title="1800">1800</a> par le <a href="../../../../articles/p/r/%C3%A9/Pr%C3%A9sident_des_%C3%89tats-Unis_762f.html" title="Président des États-Unis">président</a> <a href="../../../../articles/j/o/h/John_Adams_%28pr%C3%A9sident_des_%C3%89tats-Unis%29_33f0.html" title="John Adams (président des États-Unis)">John Adams</a> en même temps que le transfert du siège du gouvernement de <a href="../../../../articles/p/h/i/Philadelphie.html" title="Philadelphie">Philadelphie</a> à Washington, DC. La loi instituant la Bibliothèque accorde <span style="whitespace:nowrap">5&#160;000&#160;$</span> pour acheter des livres qui seront utiles au Congrès des États-Unis. La première collection est constituée de 740 livres et trois cartes qui sont achetés à <a href="../../../../articles/l/o/n/Londres.html" title="Londres">Londres</a> et arrivent aux États-Unis en <a href="../../../../articles/1/8/0/1801.html" title="1801">1801</a> <sup id="cite_ref-loc_legacy_0-0" class="reference"><a href="#cite_note-loc_legacy-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p>C'est le Président <a href="../../../../articles/t/h/o/Thomas_Jefferson_1b17.html" title="Thomas Jefferson">Thomas Jefferson</a> qui signe, le <a href="../../../../articles/2/6/_/26_janvier.html" title="26 janvier">26</a>&#160;<a href="../../../../articles/j/a/n/Janvier.html" title="Janvier">janvier</a>&#160;<a href="../../../../articles/1/8/0/1802.html" title="1802">1802</a>, la loi établissant le rôle et les fonctions de cette nouvelle institution. Dorénavant, à la tête de la bibliothèque se trouve un Bibliothécaire du Congrès qui est nommé par le Président. Le budget et les différents règlements sont du ressort du Congrès à travers le Comité mixte de la Bibliothèque. L'emprunt des livres est accordé au Président et à son Vice-Président et avec le temps est étendu aux membres de diverses institutions fédérales <sup id="cite_ref-loc_legacy_0-1" class="reference"><a href="#cite_note-loc_legacy-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p>Ce n'est pas uniquement sur le plan légal que Thomas Jefferson a été un personnage important dans l'histoire de la Bibliothèque du Congrès. Il s'est particulièrement investit dans la vie de cette institution car il considérait que la raison était un aspect important de toute société <a href="../../../../articles/d/%C3%A9/m/D%C3%A9mocratie.html" title="Démocratie">démocratique</a> et à ce titre possède une vaste collection de livre. Durant sa présidence, il a lui même recommandé à la Bibliothèque d'acheter certains livres. Lorsque les troupes <a href="../../../../articles/r/o/y/Royaume-Uni_06fe.html" title="Royaume-Uni">britanniques</a> envahissent Washington et brûlent le Capitole et les 3&#160;000 ouvrages qui s'y trouvaient, il propose de vendre à la Bibliothèque sa collection personnelle composée de 6&#160;487 livres. Cet achat est accepté en <a href="../../../../articles/1/8/1/1815.html" title="1815">1815</a> pour la somme de <span style="whitespace:nowrap">23&#160;940&#160;$</span> <sup id="cite_ref-loc_legacy_0-2" class="reference"><a href="#cite_note-loc_legacy-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/l/i/b/Image%7ELibrary_of_Congress_Interior_Jan_2006.jpg_3544.html" class="image" title="Intérieur du Thomas Jefferson Building"><img alt="Intérieur du Thomas Jefferson Building" src="../../../../images/shared/thumb/4/4d/Library_of_Congress_Interior_Jan_2006.jpg/250px-Library_of_Congress_Interior_Jan_2006.jpg" width="250" height="209" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/l/i/b/Image%7ELibrary_of_Congress_Interior_Jan_2006.jpg_3544.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Intérieur du <i><a href="../../../../articles/t/h/o/Thomas_Jefferson_Building_0de3.html" title="Thomas Jefferson Building">Thomas Jefferson Building</a></i></div>
</div>
</div>
<p>Non content de doubler le nombre d'ouvrage, cet achat étend également les sujets couverts par la Bibliothèque et couvre non seulement le <a href="../../../../articles/d/r/o/Droit.html" title="Droit">droit</a>, l'<a href="../../../../articles/%C3%A9/c/o/%C3%89conomie.html" title="Économie">économie</a> et l'<a href="../../../../articles/h/i/s/Histoire.html" title="Histoire">Histoire</a> comme dans la précédent collection, mais également d'autres thèmes comme l'<a href="../../../../articles/a/r/c/Architecture.html" title="Architecture">architecture</a>, l'<a href="../../../../articles/a/r/t/Art.html" title="Art">art</a>, la <a href="../../../../articles/s/c/i/Science.html" title="Science">science</a>, la <a href="../../../../articles/l/i/t/Litt%C3%A9rature.html" title="Littérature">littérature</a> et la <a href="../../../../articles/g/%C3%A9/o/G%C3%A9ographie.html" title="Géographie">géographie</a>. Cette nouvelle collection ne contient pas uniquement des livres en <a href="../../../../articles/a/n/g/Anglais.html" title="Anglais">anglais</a>, mais également en <a href="../../../../articles/f/r/a/Fran%C3%A7ais.html" title="Français">français</a>, <a href="../../../../articles/e/s/p/Espagnol.html" title="Espagnol">espagnol</a>, <a href="../../../../articles/a/l/l/Allemand.html" title="Allemand">allemand</a>, <a href="../../../../articles/l/a/t/Latin.html" title="Latin">latin</a>, <a href="../../../../articles/g/r/e/Grec_ancien.html" title="Grec ancien">grec</a> ou encore <a href="../../../../articles/r/u/s/Russe.html" title="Russe">russe</a> <sup id="cite_ref-loc_legacy_0-3" class="reference"><a href="#cite_note-loc_legacy-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p>Durant le début des <a href="../../../../articles/a/n/n/Ann%C3%A9es_1850.html" title="Années 1850">années 1850</a> le bibliothécaire du <a href="../../../../articles/s/m/i/Smithsonian_Institution_925c.html" title="Smithsonian Institution">Smithsonian</a>, Charles Coffin Jewett, tente de faire de cette institution la bibliothèque nationale des États-Unis. Mais cette volonté est contrecarrée par le secrétaire du Smithsonian, <a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_Henry_5124.html" title="Joseph Henry">Joseph Henry</a>, qui désire que son institution se recentre sur la <a href="../../../../articles/r/e/c/Recherche_scientifique.html" title="Recherche scientifique">recherche scientifique</a> et la publication. Il considère également que le rôle de bibliothèque nationale devrait revenir à la Bibliothèque du Congrès. Le <a href="../../../../articles/1/0/_/10_juillet.html" title="10 juillet">10</a>&#160;<a href="../../../../articles/j/u/i/Juillet.html" title="Juillet">juillet</a>&#160;<a href="../../../../articles/1/8/5/1854.html" title="1854">1854</a>, Henry renvoie Jewett et met ainsi fin à la possibilité du Smithsonian de devenir la bibliothèque nationale des États-Unis et en <a href="../../../../articles/1/8/6/1866.html" title="1866">1866</a>, les 40&#160;000 ouvrages du Smithsonian sont transféré à la Bibliothèque du Congrès <sup id="cite_ref-loc_legacy_0-4" class="reference"><a href="#cite_note-loc_legacy-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p>La rivalité entre le nord et le sud qui précède la <a href="../../../../articles/g/u/e/Guerre_de_S%C3%A9cession_3fa2.html" title="Guerre de Sécession">Guerre de Sécession</a> fait obstacle au développement de toute institution fédérale et est à ce titre une période difficile pour la Bibliothèque du Congrès. Pour ne rien arranger, un important incendie se déclare fin <a href="../../../../articles/1/8/5/1851.html" title="1851">1851</a>, détruisant les deux tiers des 55&#160;000 ouvrages et incluant les deux tiers de ceux qui ont appartenus à Thomas Jefferson. La somme de <span style="whitespace:nowrap">168&#160;700&#160;$</span> est allouée pour remplacer les livres détruits, mais rien n'est fait pour accroître la collection, ce qui s'inscrit dans la politique conservatrice du bibliothécaire de l'époque, <a href="../../../../articles/j/o/h/John_Silva_Meehan_98bf.html" title="John Silva Meehan">John Silva Meehan</a> et du président de la commission mixte, le <a href="../../../../articles/s/%C3%A9/n/S%C3%A9nat_des_%C3%89tats-Unis_782f.html" title="Sénat des États-Unis">sénateur</a> James Pearce, qui préfèrent limiter les activité de la bibliothèque <sup id="cite_ref-loc_legacy_0-5" class="reference"><a href="#cite_note-loc_legacy-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p>C'est en <a href="../../../../articles/1/8/7/1870.html" title="1870">1870</a> qu'elle devient <a href="../../../../articles/d/%C3%A9/p/D%C3%A9p%C3%B4t_l%C3%A9gal.html" title="Dépôt légal">dépôt légal</a> aux États-Unis <sup id="cite_ref-Heffer28_1-0" class="reference"><a href="#cite_note-Heffer28-1" title=""><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. En <a href="../../../../articles/1/8/9/1897.html" title="1897">1897</a>, elle intègre le <a href="../../../../articles/t/h/o/Thomas_Jefferson_Building_0de3.html" title="Thomas Jefferson Building">Thomas Jefferson Building</a> <sup id="cite_ref-Heffer28_1-1" class="reference"><a href="#cite_note-Heffer28-1" title=""><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Elle est agrandie en <a href="../../../../articles/1/9/3/1939.html" title="1939">1939</a> avec la construction du <a href="../../../../articles/j/o/h/John_Adams_Building_ef2f.html" title="John Adams Building">John Adams Building</a> et en <a href="../../../../articles/1/9/8/1980.html" title="1980">1980</a> avec le <a href="../../../../articles/j/a/m/James_Madison_Memorial_Building_596d.html" title="James Madison Memorial Building">James Madison Memorial Building</a>.</p>
<p>La bibliothèque fut marquée par deux bibliothècaires&#160;: <a href="../../../../articles/a/i/n/Ainsworth_Rand_Spofford_325e.html" title="Ainsworth Rand Spofford">Ainsworth Rand Spofford</a> (1864-1897) et <a href="../../../../articles/h/e/r/Herbert_Putnam_c133.html" title="Herbert Putnam">Herbert Putnam</a> (1899-1939). Ils sont directement nommés par le Président <sup id="cite_ref-Heffer29_2-0" class="reference"><a href="#cite_note-Heffer29-2" title=""><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p>Au fil des années, elle a enrichi sa collection au point de dépasser en nombre d'ouvrages les collections situées en <a href="../../../../articles/e/u/r/Europe.html" title="Europe">Europe</a>.</p>
<p>Fin novembre <a href="../../../../articles/2/0/0/2005.html" title="2005">2005</a>, la bibliothèque a annoncé le lancement futur du projet <a href="../../../../articles/w/o/r/World_Digital_Library_43bf.html" class="mw-redirect" title="World Digital Library">World Digital Library</a>, visant à préserver sous forme numérique les livres et autres <a href="../../../../articles/m/%C3%A9/d/M%C3%A9dia.html" title="Média">médias</a> des diverses cultures mondiales.</p>
<p>En janvier <a href="../../../../articles/2/0/0/2006.html" title="2006">2006</a>, son bibliothécaire (<i>The Librarian of Congress</i>) est le docteur <a href="../../../../articles/j/a/m/James_H._Billington_0f6c.html" class="mw-redirect" title="James H. Billington">James H. Billington</a>. Il a été nommé par le Président <a href="../../../../articles/r/o/n/Ronald_Reagan_9da1.html" title="Ronald Reagan">Ronald Reagan</a> en avril <a href="../../../../articles/1/9/8/1987.html" title="1987">1987</a> et est à ce titre le 13<sup class="exposant">e</sup> bibliothécaire du Congrès.</p>
<p><a name="Description" id="Description"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/b/Biblioth%C3%A8que_du_Congr%C3%A8s_a3dd.html" title="Modifier la section&#160;: Description">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Description</span></h2>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/l/i/b/Image%7ELibrary_of_Congress.jpg_4fed.html" class="image" title="La salle de lecture principale du Thomas Jefferson Building"><img alt="La salle de lecture principale du Thomas Jefferson Building" src="../../../../images/shared/thumb/4/42/Library_of_Congress.jpg/250px-Library_of_Congress.jpg" width="250" height="159" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/l/i/b/Image%7ELibrary_of_Congress.jpg_4fed.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
La salle de lecture principale du <i><a href="../../../../articles/t/h/o/Thomas_Jefferson_Building_0de3.html" title="Thomas Jefferson Building">Thomas Jefferson Building</a></i></div>
</div>
</div>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/l/o/c/Image%7ELoC_Main_Reading_Room_dome.jpg_f863.html" class="image" title="Le Dôme de la salle de lecture principale du Thomas Jefferson Building"><img alt="Le Dôme de la salle de lecture principale du Thomas Jefferson Building" src="../../../../images/shared/thumb/a/a4/LoC_Main_Reading_Room_dome.jpg/250px-LoC_Main_Reading_Room_dome.jpg" width="250" height="188" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/l/o/c/Image%7ELoC_Main_Reading_Room_dome.jpg_f863.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Le <a href="../../../../articles/d/%C3%B4/m/D%C3%B4me_%28architecture%29.html" title="Dôme (architecture)">Dôme</a> de la salle de lecture principale du <i><a href="../../../../articles/t/h/o/Thomas_Jefferson_Building_0de3.html" title="Thomas Jefferson Building">Thomas Jefferson Building</a></i></div>
</div>
</div>
<p>Avec plus de <span style="whitespace:nowrap">128&#160;millions</span> de documents, elle est la plus importante du monde et également la plus vieille institution fédérale aux États-Unis. La bibliothèque est répartie sur trois bâtiments, tous à Washington&#160;:</p>
<ul>
<li>le <i><a href="../../../../articles/t/h/o/Thomas_Jefferson_Building_0de3.html" title="Thomas Jefferson Building">Thomas Jefferson Building</a></i></li>
<li>le <i><a href="../../../../articles/j/o/h/John_Adams_Building_ef2f.html" title="John Adams Building">John Adams Building</a></i></li>
<li>le <i><a href="../../../../articles/j/a/m/James_Madison_Memorial_Building_596d.html" title="James Madison Memorial Building">James Madison Memorial Building</a></i></li>
</ul>
<p>En 2003, ses ressources financières étaient de <span style="whitespace:nowrap">540&#160;millions</span> de <a href="../../../../articles/d/o/l/Dollar_US_5f5b.html" class="mw-redirect" title="Dollar US">dollars</a>. <span style="whitespace:nowrap">4&#160;800&#160;agents</span> travaillent dans les <span style="whitespace:nowrap">350&#160;000&#160;m²</span> de la bibliothèque et <span style="whitespace:nowrap">850&#160;km</span> de rayonnages sont destinés au savoir universel.</p>
<p>Aujourd'hui, sa collection comprend notamment&#160;:</p>
<ul>
<li>29 millions de livres et autres imprimés (trois fois les réserves de la <a href="../../../../articles/b/i/b/Biblioth%C3%A8que_nationale_de_France_0ab3.html" title="Bibliothèque nationale de France">Bibliothèque nationale de France</a>)</li>
<li>58 millions de <a href="../../../../articles/m/a/n/Manuscrit.html" title="Manuscrit">manuscrits</a></li>
<li>12 millions de <a href="../../../../articles/p/h/o/Photographie.html" title="Photographie">photographies</a></li>
<li>9 millions de photos</li>
<li>4,8 millions de plans et de cartes</li>
<li>2,7 millions de disques</li>
</ul>
<p>Son système de <a href="../../../../articles/c/l/a/Classification_de_la_Biblioth%C3%A8que_du_Congr%C3%A8s_dbcc.html" title="Classification de la Bibliothèque du Congrès">classification</a> s'impose dans le monde malgré des imperfections. Le caractère très volumineux de son catalogue, l'importance de ses moyens financiers et le professionnalisme de ses équipes sont reconnus. Mais ils ne l'empêchent pas d'avoir de sérieuses carences, notoires dans les sphères bibliophiliques. Autant elle est remarquable pour tout ce qui concerne les <a href="../../../../articles/a/m/%C3%A9/Am%C3%A9rique.html" title="Amérique">Amériques</a>, l'<a href="../../../../articles/e/u/r/Europe.html" title="Europe">Europe</a> et les <a href="../../../../articles/s/c/i/Science_politique.html" title="Science politique">sciences politiques</a>, autant ses faiblesses apparaissent rapidement dès qu'il s'agit de l'<a href="../../../../articles/o/r/i/Orient.html" title="Orient">Orient</a> ou du <a href="../../../../articles/p/r/o/Proche-Orient_50e5.html" title="Proche-Orient">Proche-Orient</a>.</p>
<p>Par manque de place, elle développe une vaste campagne de <a href="../../../../articles/n/u/m/Num%C3%A9risation.html" title="Numérisation">numérisation</a> de ses documents. Elle mène des recherches sur la conservation de ceux-ci et applique en ce moment d'importants moyens à la désacidification du papier de <a href="../../../../articles/b/o/i/Bois.html" title="Bois">bois</a> produit au <a href="../../../../articles/x/i/x/XIXe_si%C3%A8cle_ab42.html" title="XIXe siècle"><span class="romain" title="Nombre&#160;écrit en chiffres romains">XIX</span><sup class="exposant">e</sup>&#160;siècle</a>.</p>
<p><a name="Acc.C3.A8s" id="Acc.C3.A8s"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/b/Biblioth%C3%A8que_du_Congr%C3%A8s_a3dd.html" title="Modifier la section&#160;: Accès">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Accès</span></h3>
<p>La bibliothèque est ouverte au public pour des recherches et des visites sont organisées. Seules les personnes disposant d'une carte d'identification de lecteur (<i>Reader Identification Card</i>), disponible au Madison building, peuvent accéder aux salles de lecture et à la collection. Cette carte peut être acquise par toute personne ayant 18 ans minimum sur présentation d'un document officiel ayant une photo (comme les <a href="../../../../articles/p/e/r/Permis_de_conduire.html" title="Permis de conduire">permis de conduire</a>, les <a href="../../../../articles/c/a/r/Carte_d%27identit%C3%A9.html" title="Carte d'identité">cartes d'identité</a> d'un État ou un <a href="../../../../articles/p/a/s/Passeport.html" title="Passeport">passeport</a>).</p>
<p>Seuls les membres du Congrès des États-Unis et leurs équipes, certains officiels du gouvernement et les membres de la <a href="../../../../articles/c/o/u/Cour_supr%C3%AAme_des_%C3%89tats-Unis_d%27Am%C3%A9rique_f779.html" class="mw-redirect" title="Cour suprême des États-Unis d'Amérique">Cour suprême</a> et leurs assistants peuvent emprunter des livres. Des accords avec des bibliothèques universitaires peuvent être passés pour échanger des documents, à condition qu'aucune institution des États-Unis n'en ait besoin.</p>
<p><a name="Ses_tr.C3.A9sors" id="Ses_tr.C3.A9sors"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/b/Biblioth%C3%A8que_du_Congr%C3%A8s_a3dd.html" title="Modifier la section&#160;: Ses trésors">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Ses trésors</span></h3>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/g/u/t/Image%7EGutenberg_Bible.jpg_96b1.html" class="image" title="Bible de Gutenberg de la Bibliothèque du Congrès"><img alt="Bible de Gutenberg de la Bibliothèque du Congrès" src="../../../../images/shared/thumb/b/b0/Gutenberg_Bible.jpg/250px-Gutenberg_Bible.jpg" width="250" height="169" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/g/u/t/Image%7EGutenberg_Bible.jpg_96b1.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
<i><a href="../../../../articles/b/i/b/Bible_de_Gutenberg_53d0.html" title="Bible de Gutenberg">Bible de Gutenberg</a></i> de la Bibliothèque du Congrès</div>
</div>
</div>
<p>Des éditions rares d'auteurs grecs (<a href="../../../../articles/h/%C3%A9/r/H%C3%A9rodote.html" title="Hérodote">Hérodote</a>...), latins (<a href="../../../../articles/l/u/c/Lucr%C3%A8ce.html" title="Lucrèce">Lucrèce</a>...), renaissants (<a href="../../../../articles/n/i/c/Nicolas_Copernic_81e1.html" title="Nicolas Copernic">Copernic</a>, <a href="../../../../articles/v/%C3%A9/s/V%C3%A9sale.html" class="mw-redirect" title="Vésale">Vésale</a>, <a href="../../../../articles/g/i/o/Giorgio_Vasari_a473.html" title="Giorgio Vasari">Vasari</a>) et français (<a href="../../../../articles/r/e/n/Ren%C3%A9_Descartes_a8ce.html" title="René Descartes">Descartes</a>, <a href="../../../../articles/j/a/c/Jacques_B%C3%A9nigne_Bossuet_1cbb.html" class="mw-redirect" title="Jacques Bénigne Bossuet">Bossuet</a>, <a href="../../../../articles/m/o/n/Montesquieu_%28philosophe%29.html" class="mw-redirect" title="Montesquieu (philosophe)">Montesquieu</a>, entre autres) y sont présentes. Les <a href="../../../../articles/h/i/s/Historien.html" title="Historien">historiens</a> peuvent y trouver des <a href="../../../../articles/m/a/n/Manuscrit.html" title="Manuscrit">manuscrits</a> <a href="../../../../articles/m/o/y/Moyen_%C3%82ge_dcc4.html" title="Moyen Âge">médiévaux</a> comme les <i>Institutes</i> (<a href="../../../../articles/x/i/i/XIIIe_si%C3%A8cle_b0b3.html" title="XIIIe siècle"><span class="romain" title="Nombre&#160;écrit en chiffres romains">XIII</span><sup class="exposant">e</sup>&#160;siècle</a>), le <i>Grand Coutumier de <a href="../../../../articles/n/o/r/Normandie.html" title="Normandie">Normandie</a> illustré</i> (vers 1500).</p>
<p>Elle conserve la plus grande collection occidentale d'<a href="../../../../articles/i/n/c/Incunable.html" title="Incunable">incunables</a> <sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3" title=""><span class="cite_crochet">[</span>4<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. En particulier une des 48 <i><a href="../../../../articles/b/i/b/Bible_de_Gutenberg_53d0.html" title="Bible de Gutenberg">Bibles de Gutenberg</a></i> imprimée en 1454-1455 et une des quatre en parfait <a href="../../../../articles/v/%C3%A9/l/V%C3%A9lin.html" title="Vélin">vélin</a> et acheté en <a href="../../../../articles/1/9/3/1930.html" title="1930">1930</a> <sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4" title=""><span class="cite_crochet">[</span>5<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>plus de <span style="whitespace:nowrap">600&#160;000&#160;$</span>. Est également présente la première édition complète de l'<a href="../../../../articles/e/n/c/Encyclop%C3%A9die_ou_Dictionnaire_raisonn%C3%A9_des_sciences%2C_des_arts_et_des_m%C3%A9tiers_9016.html" title="Encyclopédie ou Dictionnaire raisonné des sciences, des arts et des métiers">Encyclopédie</a> de <a href="../../../../articles/d/i/d/Diderot.html" class="mw-redirect" title="Diderot">Diderot</a>.</p>
<p>Elle possède des cartes anciennes, comme la première <i>Géographie</i> de <a href="../../../../articles/p/t/o/Ptol%C3%A9m%C3%A9e.html" title="Ptolémée">Ptolémée</a> publiée à <a href="../../../../articles/v/e/n/Venise.html" title="Venise">Venise</a> en <a href="../../../../articles/1/4/7/1475.html" title="1475">1475</a>.</p>
<p><a name="Gestion_informatique" id="Gestion_informatique"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/b/Biblioth%C3%A8que_du_Congr%C3%A8s_a3dd.html" title="Modifier la section&#160;: Gestion informatique">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Gestion informatique</span></h2>
<p>La bibliothèque du Congrès est la mieux équipée au monde en systèmes informatiques. Elle a établi le <a href="../../../../articles/f/o/r/Format_MARC_57ad.html" class="mw-redirect" title="Format MARC">format MARC</a>, un standard de communications pour l'échange de <a href="../../../../articles/d/o/n/Donn%C3%A9e.html" title="Donnée">données</a> bibliographiques.</p>
<p><a name="Biblioth.C3.A9caires_du_Congr.C3.A8s" id="Biblioth.C3.A9caires_du_Congr.C3.A8s"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/b/Biblioth%C3%A8que_du_Congr%C3%A8s_a3dd.html" title="Modifier la section&#160;: Bibliothécaires du Congrès">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Bibliothécaires du Congrès</span></h2>
<p>Le poste de bibliothécaire du Congrès a été créé en <a href="../../../../articles/1/8/0/1802.html" title="1802">1802</a>. Il est attribué à vie, par le <a href="../../../../articles/p/r/%C3%A9/Pr%C3%A9sident_des_%C3%89tats-Unis_762f.html" title="Président des États-Unis">président des États-Unis</a>, sur conseil et avec l'accord du <a href="../../../../articles/s/%C3%A9/n/S%C3%A9nat_des_%C3%89tats-Unis_782f.html" title="Sénat des États-Unis">Sénat des États-Unis</a>. Le Congrès n'a obtenu ce droit qu'en <a href="../../../../articles/1/8/9/1897.html" title="1897">1897</a>. Voici la liste des bibliothécaires du Congrès <sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5" title=""><span class="cite_crochet">[</span>6<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>&#160;:</p>
<table class="gallery" cellspacing="0" cellpadding="0">
<tr>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 13px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/g/e/o/Image%7EGeorge_watterson.jpg_3817.html" class="image" title="George watterson.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/1/13/George_watterson.jpg/96px-George_watterson.jpg" width="96" height="120" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p><a href="../../../../articles/g/e/o/George_Watterston_713d.html" title="George Watterston">George Watterston</a> (1815–1829)</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 13px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/s/i/l/Image%7ESilva_meehan.jpg_436d.html" class="image" title="Silva meehan.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/f/f2/Silva_meehan.jpg/106px-Silva_meehan.jpg" width="106" height="120" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p><a href="../../../../articles/j/o/h/John_Silva_Meehan_98bf.html" title="John Silva Meehan">John Silva Meehan</a> (1829–1861)</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 13px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/j/o/h/Image%7EJohn_g_stephenson.jpg_5837.html" class="image" title="John g stephenson.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/8/89/John_g_stephenson.jpg/102px-John_g_stephenson.jpg" width="102" height="120" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p><a href="../../../../articles/j/o/h/John_Gould_Stephenson_f28a.html" title="John Gould Stephenson">John Gould Stephenson</a> (1861–1864)</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 13px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/a/i/n/Image%7EAinsworth_Rand_Spofford.jpg_92e9.html" class="image" title="Ainsworth Rand Spofford.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/2/21/Ainsworth_Rand_Spofford.jpg/95px-Ainsworth_Rand_Spofford.jpg" width="95" height="119" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p><a href="../../../../articles/a/i/n/Ainsworth_Rand_Spofford_325e.html" title="Ainsworth Rand Spofford">Ainsworth Rand Spofford</a> (1864–1897)</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 13px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/j/o/h/Image%7EJohn_Russell_Young.jpg_76b8.html" class="image" title="John Russell Young.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/8/82/John_Russell_Young.jpg/107px-John_Russell_Young.jpg" width="107" height="120" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p><a href="../../../../articles/j/o/h/John_Russell_Young_dd7b.html" title="John Russell Young">John Russell Young</a> (1897–1899)</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 13px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/h/e/r/Image%7EHerbert_putnam.jpg_cc7b.html" class="image" title="Herbert putnam.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/5/5d/Herbert_putnam.jpg/75px-Herbert_putnam.jpg" width="75" height="120" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p><a href="../../../../articles/h/e/r/Herbert_Putnam_c133.html" title="Herbert Putnam">Herbert Putnam</a> (1899–1939)</p>
</div>
</div>
</td>
</tr>
<tr>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 13px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/a/r/c/Image%7EArchibaldmacleish.jpeg_4ec6.html" class="image" title="Archibaldmacleish.jpeg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/2/29/Archibaldmacleish.jpeg/106px-Archibaldmacleish.jpeg" width="106" height="120" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p><a href="../../../../articles/a/r/c/Archibald_MacLeish_d45f.html" title="Archibald MacLeish">Archibald MacLeish</a> (1939–1944)</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 13px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/l/u/t/Image%7ELuther_Evans.jpg_345f.html" class="image" title="Luther Evans.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/c/c6/Luther_Evans.jpg/91px-Luther_Evans.jpg" width="91" height="119" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p><a href="../../../../articles/l/u/t/Luther_Evans_c3e3.html" title="Luther Evans">Luther H. Evans</a> (1945–1953)</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 13px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/l/a/w/Image%7ELawrence_Quincy_Mumford.jpg_8733.html" class="image" title="Lawrence Quincy Mumford.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/9/96/Lawrence_Quincy_Mumford.jpg/91px-Lawrence_Quincy_Mumford.jpg" width="91" height="119" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p><a href="../../../../articles/l/a/w/Lawrence_Quincy_Mumford_52ca.html" title="Lawrence Quincy Mumford">Lawrence Quincy Mumford</a> (1954–1974)</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 13px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/d/a/n/Image%7EDaniel_Boorstin.jpg_ffd8.html" class="image" title="Daniel Boorstin.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/1/14/Daniel_Boorstin.jpg/93px-Daniel_Boorstin.jpg" width="93" height="120" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p><a href="../../../../articles/d/a/n/Daniel_J._Boorstin_258e.html" title="Daniel J. Boorstin">Daniel J. Boorstin</a> (1975–1987)</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 13px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/j/a/m/Image%7EJames_Hadley_Billington.jpg_cba1.html" class="image" title="James Hadley Billington.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/1/1c/James_Hadley_Billington.jpg/91px-James_Hadley_Billington.jpg" width="91" height="120" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p><a href="../../../../articles/j/a/m/James_Hadley_Billington_0b6c.html" title="James Hadley Billington">James Hadley Billington</a> (1987–)</p>
</div>
</div>
</td>
</tr>
</table>
<p><a name="Voir_aussi" id="Voir_aussi"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/b/Biblioth%C3%A8que_du_Congr%C3%A8s_a3dd.html" title="Modifier la section&#160;: Voir aussi">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Voir aussi</span></h2>
<ul>
<li><i><a href="../../../../articles/n/a/t/National_Union_Catalog_5882.html" title="National Union Catalog">National Union Catalog</a></i>, catalogue papier centré sur son fonds.</li>
<li><a href="../../../../articles/s/t/o/StoryCorps_9e75.html" title="StoryCorps">StoryCorps</a>, programme d'enregistrement de la biographie des citoyens américains</li>
</ul>
<p><a name="Liens_externes" id="Liens_externes"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/b/Biblioth%C3%A8que_du_Congr%C3%A8s_a3dd.html" title="Modifier la section&#160;: Liens externes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Liens externes</span></h2>
<div class="noprint wikilien_alternatif" style="clear:right; float:right;margin:0 0 1em 1em;width:250px;border:solid #AAAAAA 1px; background:#f9f9f9;padding:0px;font-size:90%;text-align:left;">
<table cellpadding="2" cellspacing="0" style="background-color:transparent">
<tr valign="middle">
<td style="line-height:50px;vertical-align:middle;position:relative" align="center" valign="middle">
<div style="position: relative;"><a href="http://commons.wikimedia.org/wiki/Accueil" title="commons:Accueil"><img alt="commons:Accueil" src="../../../../images/shared/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png" width="50" height="67" border="0" /></a></div>
</td>
<td valign="middle">
<p><span class="plainlinks"><a href="../../../../articles/w/i/k/Wikimedia_Commons_7b57.html" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a> propose des documents multimédia libres sur <b><a href="http://commons.wikimedia.org/wiki/Library_of_Congress?uselang=fr" class="external text" title="http://commons.wikimedia.org/wiki/Library_of_Congress?uselang=fr" rel="nofollow">Bibliothèque du Congrès.</a></b></span></p>
</td>
</tr>
</table>
</div>
<ul>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> <a href="http://www.loc.gov/" class="external text" title="http://www.loc.gov/" rel="nofollow">Site officiel</a></li>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> <a href="http://www.transfert.net/a3727" class="external text" title="http://www.transfert.net/a3727" rel="nofollow">Actualité</a></li>
</ul>
<p><a name="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences" id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/b/Biblioth%C3%A8que_du_Congr%C3%A8s_a3dd.html" title="Modifier la section&#160;: Notes et références">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Notes et références</span></h2>
<div class="references-small" style="column-count:1; -moz-column-count:1; -webkit-column-count:1;">
<div style="font-size: 85%">
<ol class="references">
<li id="cite_note-loc_legacy-0"><span class="renvois_vers_le_texte">↑ <a href="#cite_ref-loc_legacy_0-0" title=""><sup style="padding-left: 1px;">a</sup></a>  <a href="#cite_ref-loc_legacy_0-1" title=""><sup style="padding-left: 1px;">b</sup></a>  <a href="#cite_ref-loc_legacy_0-2" title=""><sup style="padding-left: 1px;">c</sup></a>  <a href="#cite_ref-loc_legacy_0-3" title=""><sup style="padding-left: 1px;">d</sup></a>  <a href="#cite_ref-loc_legacy_0-4" title=""><sup style="padding-left: 1px;">e</sup></a>  <a href="#cite_ref-loc_legacy_0-5" title=""><sup style="padding-left: 1px;">f</sup></a> </span> <span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> <cite style="font-style:normal" class="ouvrage" id="Jefferson.27s_Legacy:_A_Brief_History_of_the_Library_of_Congress_-_The_Library_Of_Congress.2C_1800-1992"><a href="http://www.loc.gov/loc/legacy/loc.html" class="external text" title="http://www.loc.gov/loc/legacy/loc.html" rel="nofollow">Jefferson's Legacy: A Brief History of the Library of Congress - The Library Of Congress, 1800-1992</a>, <a href="../../../../articles/3/0/_/30_mars.html" title="30 mars">30</a>&#160;<a href="../../../../articles/m/a/r/Mars_2006.html" title="Mars 2006">mars</a>&#160;<a href="../../../../articles/2/0/0/2006.html" title="2006">2006</a>, Library of Congress. Consulté le <a href="../../../../articles/2/0/_/20_mai.html" title="20 mai">20</a>&#160;<a href="../../../../articles/m/a/i/Mai_2008.html" title="Mai 2008">mai</a>&#160;<a href="../../../../articles/2/0/0/2008.html" title="2008">2008</a></cite></li>
<li id="cite_note-Heffer28-1"><span class="renvois_vers_le_texte">↑ <a href="#cite_ref-Heffer28_1-0" title=""><sup style="padding-left: 1px;">a</sup></a>  <a href="#cite_ref-Heffer28_1-1" title=""><sup style="padding-left: 1px;">b</sup></a> </span> Jean Heffer, François Weil, <i>Chantiers d'histoire américaine</i>, Paris, Belin, 1994, <small>(<a href="../../../../articles/o/u/v/Special%7EOuvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence_2701116139_7d43.html" class="internal">ISBN 2701116139</a>)</small>, p.28</li>
<li id="cite_note-Heffer29-2"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-Heffer29_2-0" title="">↑</a></span> Jean Heffer, François Weil, <i>Chantiers d'histoire américaine</i>, Paris, Belin, 1994, <small>(<a href="../../../../articles/o/u/v/Special%7EOuvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence_2701116139_7d43.html" class="internal">ISBN 2701116139</a>)</small>, p.29</li>
<li id="cite_note-3"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-3" title="">↑</a></span> les deux tiers des incunables européens connus</li>
<li id="cite_note-4"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-4" title="">↑</a></span> <span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> <cite style="font-style:normal" class="ouvrage" id="Gutenberg_Bible_Census"><a href="http://www.clausenbooks.com/gutenbergcensus.htm" class="external text" title="http://www.clausenbooks.com/gutenbergcensus.htm" rel="nofollow">Gutenberg Bible Census</a>, Clausen Books. Consulté le <a href="../../../../articles/7/_/j/7_janvier.html" title="7 janvier">7</a>&#160;<a href="../../../../articles/j/a/n/Janvier_2008.html" title="Janvier 2008">janvier</a>&#160;<a href="../../../../articles/2/0/0/2008.html" title="2008">2008</a></cite></li>
<li id="cite_note-5"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-5" title="">↑</a></span> <span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> <cite style="font-style:normal" class="ouvrage" id="Librarians_Of_Congress"><a href="http://www.loc.gov/loc/legacy/librs.html" class="external text" title="http://www.loc.gov/loc/legacy/librs.html" rel="nofollow">Librarians Of Congress</a>, Bibliothèque du Congrès. Mis en ligne le <a href="../../../../articles/3/0/_/30_mars.html" title="30 mars">30</a>&#160;<a href="../../../../articles/m/a/r/Mars_2006.html" title="Mars 2006">mars</a>&#160;<a href="../../../../articles/2/0/0/2006.html" title="2006">2006</a>, consulté le <a href="../../../../articles/3/1/_/31_ao%C3%BBt.html" title="31 août">31</a>&#160;<a href="../../../../articles/a/o/%C3%BB/Ao%C3%BBt_2007.html" title="Août 2007">août</a>&#160;<a href="../../../../articles/2/0/0/2007.html" title="2007">2007</a></cite></li>
</ol>
</div>
</div>
<p><br /></p>
<ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail">
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/f/l/a/Image%7EFlag_of_the_United_States.svg_d767.html" class="image" title="Icône du portail des États-Unis"><img alt="Icône du portail des États-Unis" src="../../../../images/shared/thumb/a/a4/Flag_of_the_United_States.svg/46px-Flag_of_the_United_States.svg.png" width="46" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/%C3%A9/t/a/Portail%7E%C3%89tats-Unis_7b1b.html" title="Portail:États-Unis">Portail des États-Unis</a></span></span></li>
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/n/u/v/Image%7ENuvola_apps_bookcase.svg_7da6.html" class="image" title="Icône du portail des sciences de l’information et des bibliothèques"><img alt="Icône du portail des sciences de l’information et des bibliothèques" src="../../../../images/shared/thumb/a/a5/Nuvola_apps_bookcase.svg/24px-Nuvola_apps_bookcase.svg.png" width="24" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/s/c/i/Portail%7ESciences_de_l%27information_et_des_biblioth%C3%A8ques_c1d1.html" title="Portail:Sciences de l'information et des bibliothèques">Portail des sciences de l’information et des bibliothèques</a></span></span></li>
</ul>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 1344/1000000
Post-expand include size: 10579/2048000 bytes
Template argument size: 3029/2048000 bytes
Expensive parser function count: 8/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/w/a/s/Cat%C3%A9gorie%7EWashington%2C_DC_ea75.html" title="Catégorie:Washington, DC">Washington, DC</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/b/i/b/Cat%C3%A9gorie%7EBiblioth%C3%A8que_nationale_9373.html" title="Catégorie:Bibliothèque nationale">Bibliothèque nationale</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/n/a/t/Cat%C3%A9gorie%7ENational_Historic_Landmark_290c.html" title="Catégorie:National Historic Landmark">National Historic Landmark</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/b/i/b/Cat%C3%A9gorie%7EBiblioth%C3%A8que_am%C3%A9ricaine_2e24.html" title="Catégorie:Bibliothèque américaine">Bibliothèque américaine</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/a/d/m/Cat%C3%A9gorie%7EAdministration_du_gouvernement_des_%C3%89tats-Unis_4b52.html" title="Catégorie:Administration du gouvernement des États-Unis">Administration du gouvernement des États-Unis</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/b/r/a/Cat%C3%A9gorie%7EBranche_l%C3%A9gislative_du_gouvernement_des_%C3%89tats-Unis_d%27Am%C3%A9rique_9faf.html" title="Catégorie:Branche législative du gouvernement des États-Unis d'Amérique">Branche législative du gouvernement des États-Unis d'Amérique</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/b/i/b/Biblioth%C3%A8que_du_Congr%C3%A8s_a3dd.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/b/i/b/Discuter%7EBiblioth%C3%A8que_du_Congr%C3%A8s_56dd.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Biblioth%C3%A8que_du_Congr%C3%A8s">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	<div id="p-lang" class="portlet">
	  <h5>Autres langues</h5>
	  <div class="pBody">
	    <ul>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ar/articles/%D9%85/%D9%83/%D8%AA/%D9%85%D9%83%D8%AA%D8%A8%D8%A9_%D8%A7%D9%84%D9%83%D9%88%D9%86%D8%BA%D8%B1%D8%B3.html">العربية</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ast/articles/b/i/b/Biblioteca_del_Congresu_d%27Estaos_Xun%C3%ADos_233c.html">Asturianu</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../de/articles/l/i/b/Library_of_Congress_f2f1.html">Deutsch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../en/articles/l/i/b/Library_of_Congress_f2f1.html">English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../eo/articles/b/i/b/Biblioteko_de_Kongreso_0c9a.html">Esperanto</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../es/articles/b/i/b/Biblioteca_del_Congreso_de_Estados_Unidos_46fa.html">Español</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../fa/articles/%DA%A9/%D8%AA/%D8%A7/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D9%85%D9%84%DB%8C_%DA%A9%D9%86%DA%AF%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7.html">فارسی</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../he/articles/%D7%A1/%D7%A4/%D7%A8/%D7%A1%D7%A4%D7%A8%D7%99%D7%99%D7%AA_%D7%94%D7%A7%D7%95%D7%A0%D7%92%D7%A8%D7%A1.html">עברית</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../it/articles/b/i/b/Biblioteca_del_Congresso_8cb5.html">Italiano</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ja/articles/%E3%82%A2/%E3%83%A1/%E3%83%AA/%E3%82%A2%E3%83%A1%E3%83%AA%E3%82%AB%E8%AD%B0%E4%BC%9A%E5%9B%B3%E6%9B%B8%E9%A4%A8.html">日本語</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ko/articles/%EB%AF%B8/%EA%B5%AD/_/%EB%AF%B8%EA%B5%AD_%EC%9D%98%ED%9A%8C%EB%8F%84%EC%84%9C%EA%B4%80.html">한국어</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../lb/articles/l/i/b/Library_of_Congress_f2f1.html">Lëtzebuergesch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../nl/articles/l/i/b/Library_of_Congress_f2f1.html">Nederlands</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../no/articles/l/i/b/Library_of_Congress_f2f1.html">‪Norsk (bokmål)‬</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pl/articles/b/i/b/Biblioteka_Kongresu_Stan%C3%B3w_Zjednoczonych_5d66.html">Polski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pt/articles/b/i/b/Biblioteca_do_Congresso_386e.html">Português</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ru/articles/%D0%B1/%D0%B8/%D0%B1/%D0%91%D0%B8%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0_%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%81%D0%B0_4c61.html">Русский</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../simple/articles/l/i/b/Library_of_Congress_f2f1.html">Simple English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sk/articles/l/i/b/Library_of_Congress_f2f1.html">Slovenčina</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sr/articles/%D0%BA/%D0%BE/%D0%BD/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D1%80%D0%B5%D1%81%D0%BD%D0%B0_%D0%B1%D0%B8%D0%B1%D0%BB%D0%B8%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0.html">Српски / Srpski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sv/articles/s/_/k/USA%7Es_kongressbibliotek_2650.html">Svenska</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../tr/articles/a/m/e/Amerika_Birle%C5%9Fik_Devletleri_Kongre_K%C3%BCt%C3%BCphanesi_e48b.html">Türkçe</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../uk/articles/%D0%B1/%D1%96/%D0%B1/%D0%91%D1%96%D0%B1%D0%BB%D1%96%D0%BE%D1%82%D0%B5%D0%BA%D0%B0_%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D0%B3%D1%80%D0%B5%D1%81%D1%83_d07c.html">Українська</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../zh/articles/%E5%9C%8B/%E6%9C%83/%E5%9C%96/%E5%9C%8B%E6%9C%83%E5%9C%96%E6%9B%B8%E9%A4%A8_%28%E7%BE%8E%E5%9C%8B%29.html">中文</a>
	      </li>
	      	    </ul>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 28 mai 2008 à 13:35 par Utilisateur <a href="../../../../articles/s/a/n/Utilisateur%7ESanao_f541.html" title="Utilisateur:Sanao">Sanao</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/k/l/a/Utilisateur%7EKlapaucjusz_7c06.html" title="Utilisateur:Klapaucjusz">Klapaucjusz</a>, Misterfrb, <a href="../../../../articles/t/x/i/Utilisateur%7ETXiKiBoT_cfd6.html" title="Utilisateur:TXiKiBoT">TXiKiBoT</a>, <a href="../../../../articles/a/l/l/Utilisateur%7EAlleborgoBot_c888.html" title="Utilisateur:AlleborgoBot">AlleborgoBot</a>, <a href="../../../../articles/l/o/v/Utilisateur%7ELoveless_6fc1.html" title="Utilisateur:Loveless">Loveless</a>, <a href="../../../../articles/o/k/b/Utilisateur%7EOKBot_56a4.html" title="Utilisateur:OKBot">OKBot</a>, <a href="../../../../articles/a/i/b/Utilisateur%7EAibot_a883.html" title="Utilisateur:Aibot">Aibot</a>, <a href="../../../../articles/b/a/b/Utilisateur%7EBabinski_d2dd.html" title="Utilisateur:Babinski">Babinski</a>, <a href="../../../../articles/b/a/d/Utilisateur%7EBadmood_4dbf.html" title="Utilisateur:Badmood">Badmood</a>, <a href="../../../../articles/s/y/l/Utilisateur%7ESylfred1977_3447.html" title="Utilisateur:Sylfred1977">Sylfred1977</a>, <a href="../../../../articles/d/u/m/Utilisateur%7EDumZiBoT_1015.html" title="Utilisateur:DumZiBoT">DumZiBoT</a>, <a href="../../../../articles/a/l/e/Utilisateur%7EAlexbot_53c6.html" title="Utilisateur:Alexbot">Alexbot</a>, <a href="../../../../articles/k/e/l/Utilisateur%7EKelson_c689.html" title="Utilisateur:Kelson">Kelson</a>, <a href="../../../../articles/m/a/r/Utilisateur%7EMartouf_1186.html" title="Utilisateur:Martouf">Martouf</a>, <a href="../../../../articles/i/p/_/Utilisateur%7EIP_84.5_d34e.html" title="Utilisateur:IP 84.5">IP 84.5</a>, <a href="../../../../articles/u/r/b/Utilisateur%7EUrban_6e23.html" title="Utilisateur:Urban">Urban</a>, <a href="../../../../articles/g/r/e/Utilisateur%7EGregory.Lussier_5033.html" title="Utilisateur:Gregory.Lussier">Gregory.Lussier</a>, <a href="../../../../articles/e/r/a/Utilisateur%7EErabot_61a5.html" title="Utilisateur:Erabot">Erabot</a>, <a href="../../../../articles/a/l/n/Utilisateur%7EAlnoktaBOT_68ba.html" title="Utilisateur:AlnoktaBOT">AlnoktaBOT</a>, <a href="../../../../articles/a/n/a/Utilisateur%7EAnalphabot_18d0.html" title="Utilisateur:Analphabot">Analphabot</a>, <a href="../../../../articles/b/o/t/Utilisateur%7EBotMultichill_5179.html" title="Utilisateur:BotMultichill">BotMultichill</a>, <a href="../../../../articles/d/o/d/Utilisateur%7EDodekBot_bc21.html" title="Utilisateur:DodekBot">DodekBot</a>, <a href="../../../../articles/p/i/x/Utilisateur%7EPixeltoo_d08c.html" title="Utilisateur:Pixeltoo">Pixeltoo</a>, <a href="../../../../articles/r/o/b/Utilisateur%7ERobotQuistnix_d78e.html" title="Utilisateur:RobotQuistnix">RobotQuistnix</a>, <a href="../../../../articles/p/a/u/Utilisateur%7EPautard_be72.html" title="Utilisateur:Pautard">Pautard</a>, <a href="../../../../articles/e/d/u/Utilisateur%7EEDUCA33E_3425.html" title="Utilisateur:EDUCA33E">EDUCA33E</a>, <a href="../../../../articles/s/a/s/Utilisateur%7ESashatoBot_387e.html" title="Utilisateur:SashatoBot">SashatoBot</a>, <a href="../../../../articles/g/a/m/Utilisateur%7EGaMip_3119.html" title="Utilisateur:GaMip">GaMip</a>, <a href="../../../../articles/t/h/i/Utilisateur%7EThijs%21bot_c2d6.html" title="Utilisateur:Thijs!bot">Thijs!bot</a>, <a href="../../../../articles/a/r/n/Utilisateur%7EArnaudh_bb58.html" title="Utilisateur:Arnaudh">Arnaudh</a>, <a href="../../../../articles/s/t/a/Utilisateur%7EStanlekub_9f3f.html" title="Utilisateur:Stanlekub">Stanlekub</a>, <a href="../../../../articles/y/u/r/Utilisateur%7EYurikBot_0f63.html" title="Utilisateur:YurikBot">YurikBot</a>, <a href="../../../../articles/a/d/a/Utilisateur%7EAdamantane_7e2d.html" title="Utilisateur:Adamantane">Adamantane</a>, <a href="../../../../articles/e/s/k/Utilisateur%7EEskimbot_5ab8.html" title="Utilisateur:Eskimbot">Eskimbot</a>, <a href="../../../../articles/c/a/l/Utilisateur%7ECalifornia_dream_ea4d.html" title="Utilisateur:California dream">California dream</a>, <a href="../../../../articles/v/i/e/Utilisateur%7EVieuxSale_5da9.html" title="Utilisateur:VieuxSale">VieuxSale</a>, <a href="../../../../articles/a/r/c/Utilisateur%7EArcheos_5ff8.html" title="Utilisateur:Archeos">Archeos</a>, <a href="../../../../articles/s/h/e/Utilisateur%7ESherbrooke_9f52.html" title="Utilisateur:Sherbrooke">Sherbrooke</a>, <a href="../../../../articles/p/e/t/Utilisateur%7EPetetheJock_37ec.html" title="Utilisateur:PetetheJock">PetetheJock</a>, <a href="../../../../articles/w/a/r/Utilisateur%7EWartBot_ca29.html" title="Utilisateur:WartBot">WartBot</a>, <a href="../../../../articles/f/r/e/Utilisateur%7EFred.th_1d4d.html" title="Utilisateur:Fred.th">Fred.th</a>, <a href="../../../../articles/b/r/o/Utilisateur%7EBrozouf_f26f.html" title="Utilisateur:Brozouf">Brozouf</a>, <a href="../../../../articles/h/o/l/Utilisateur%7EHolycharly_dc2b.html" title="Utilisateur:Holycharly">Holycharly</a>, <a href="../../../../articles/d/a/v/Utilisateur%7EDavid_Berardan_beca.html" title="Utilisateur:David Berardan">David Berardan</a>, <a href="../../../../articles/f/l/a/Utilisateur%7EFlaBot_bc06.html" title="Utilisateur:FlaBot">FlaBot</a>, <a href="../../../../articles/g/p/v/Utilisateur%7EGpvosbot_14c2.html" title="Utilisateur:Gpvosbot">Gpvosbot</a>, <a href="../../../../articles/o/2E/_/Utilisateur%7EO._Morand_d190.html" title="Utilisateur:O. Morand">O. Morand</a>, <a href="../../../../articles/b/o/b/Utilisateur%7EBob08_5a46.html" title="Utilisateur:Bob08">Bob08</a>, <a href="../../../../articles/h/a/s/Utilisateur%7EHasharBot_01f0.html" title="Utilisateur:HasharBot">HasharBot</a>, <a href="../../../../articles/l/m/a/Utilisateur%7ELmaltier_4140.html" title="Utilisateur:Lmaltier">Lmaltier</a>, <a href="../../../../articles/p/s/e/Utilisateur%7EPseudomoi_f04e.html" title="Utilisateur:Pseudomoi">Pseudomoi</a>, <a href="../../../../articles/m/e/d/Utilisateur%7EMedBot_8f10.html" title="Utilisateur:MedBot">MedBot</a>, <a href="../../../../articles/a/l/a/Utilisateur%7EAlain_Caraco_450e.html" title="Utilisateur:Alain Caraco">Alain Caraco</a>, <a href="../../../../articles/o/r/t/Utilisateur%7EOrthogaffe_792d.html" title="Utilisateur:Orthogaffe">Orthogaffe</a>, <a href="../../../../articles/l/o/o/Utilisateur%7ELooxix_a2d5.html" title="Utilisateur:Looxix">Looxix</a>, <a href="../../../../articles/t/h/i/Utilisateur%7EThierry-l_a3ae.html" title="Utilisateur:Thierry-l">Thierry-l</a>, <a href="../../../../articles/c/%C5%93/u/Utilisateur%7EC%C5%93ur_8df5.html" title="Utilisateur:Cœur">Cœur</a>, <a href="../../../../articles/m/a/r/Utilisateur%7EMarc_Mongenet_f355.html" title="Utilisateur:Marc Mongenet">Marc Mongenet</a>, <a href="../../../../articles/r/o/b/Utilisateur%7ERoby_6b40.html" title="Utilisateur:Roby">Roby</a>, <a href="../../../../articles/h/o/w/Utilisateur%7EHoward_Drake_6f46.html" title="Utilisateur:Howard Drake">Howard Drake</a> et <a href="../../../../articles/h/a/s/Utilisateur%7EHashar_d19a.html" title="Utilisateur:Hashar">Hashar</a> et Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX