Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/b/i/a/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles/b/////i/a/Biafra.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Biafra - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Biafra</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <div class="plainlinks bandeau-niveau-information bandeau">
<table style="background-color:transparent">
<tr>
<td class="bandeau-icone">
<div style="width:45px; text-align:center"><a href="../../../../articles/c/r/y/Image%7ECrystal_Clear_app_fonts.svg_d26e.html" class="image" title="Crystal Clear app fonts.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/1/1c/Crystal_Clear_app_fonts.svg/35px-Crystal_Clear_app_fonts.svg.png" width="35" height="35" border="0" /></a></div>
</td>
<td>
<div class="bandeau-titre"><strong>Cette page contient des caractères et des mots comme ị.</strong></div>
<div class="bandeau-texte">Consultez l'article <i><a href="../../../../articles/a/l/p/Alphabet_pan-nig%C3%A9rian.html" title="Alphabet pan-nigérian">Alphabet pan-nigérian</a></i> pour plus de détails. Si certains caractères de cet article s’affichent mal (carrés vides, points d’interrogation, etc.), consultez également la <b><a href="../../../../articles/u/n/i/Aide%7EUnicode_5cc7.html" title="Aide:Unicode">page d’aide Unicode</a></b>.</div>
</td>
</tr>
</table>
</div>
<table style="border:1px solid #aaaaaa; color:black; margin: 0 0 0.5em 1em; background-color: #f9f9f9; padding: 0px; float: right; clear: right; width: 270px; text-align: left; vertical-align:top; font-size: 90%;" cellspacing="9">
<tr>
<td colspan="2" style="color:black;text-align:center;background-color:rgb(210,210,210);font-weight:bold;font-size:150%; height:55px; max-height:55px;">Republic of Biafra <small>(en)</small><br />
<br />
<small>(République du Biafra)</small></td>
</tr>
<tr>
<th colspan="2" style="background-color: rgb(230,230,230); color:black; text-align: center; padding: 7px; line-height: 15px;">{{{année début}}}&#160;—&#160;{{{année fin}}}
<hr />
<a href="../../../../articles/r/%C3%A9/p/R%C3%A9publique.html" title="République">République</a> sécessionniste</th>
</tr>
<tr>
<td colspan="2">
<table style="text-align:center; width:100%">
<tr>
<td style="width:100%"><a href="../../../../articles/f/l/a/Image%7EFlag_of_Biafra.svg_f209.html" class="image" title="Flag of Biafra.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/8/82/Flag_of_Biafra.svg/110px-Flag_of_Biafra.svg.png" width="110" height="63" border="0" class="thumbborder" /></a></td>
</tr>
<tr>
<td>Drapeau</td>
</tr>
</table>
</td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2" style="text-align:center;"><a href="../../../../articles/l/o/c/Image%7ELocationBiafra.PNG_3619.html" class="image" title="Carte de localisation du Biafra"><img alt="Carte de localisation du Biafra" src="../../../../images/shared/f/fd/LocationBiafra.PNG" width="250" height="115" border="0" class="thumbborder" /></a><br />
<small>Carte de localisation du Biafra</small></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2" style="font-size: 12px;text-align: center;border-width:0px;">
<hr /></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructureCréation">
<th style="width:40%">Création</th>
<td><a href="../../../../articles/3/0/_/30_mai.html" title="30 mai">30</a>&#160;<a href="../../../../articles/m/a/i/Mai_1967.html" title="Mai 1967">mai</a>&#160;<a href="../../../../articles/1/9/6/1967.html" title="1967">1967</a></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<th></th>
<td></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<th></th>
<td></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<th></th>
<td></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<th></th>
<td></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<th></th>
<td></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<th></th>
<td></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<th></th>
<td></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<th></th>
<td></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<th></th>
<td></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2" style="font-size: 12px;text-align: center;border-width:0px;">
<hr /></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure[[Enugu]]">
<th>Capitale</th>
<td><a href="../../../../articles/e/n/u/Enugu.html" title="Enugu">Enugu</a></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure[[igbo]], [[anglais]]">
<th>Langue(s)</th>
<td><a href="../../../../articles/i/g/b/Igbo.html" title="Igbo">igbo</a>, <a href="../../../../articles/a/n/g/Anglais.html" title="Anglais">anglais</a></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure[[Catholicisme]], [[protestantisme]], [[animisme]]">
<th>Religion</th>
<td><a href="../../../../articles/c/a/t/Catholicisme.html" title="Catholicisme">Catholicisme</a>, <a href="../../../../articles/p/r/o/Protestantisme.html" title="Protestantisme">protestantisme</a>, <a href="../../../../articles/a/n/i/Animisme.html" title="Animisme">animisme</a></td>
</tr>
<tr>
<th>Superficie</th>
<td><span style="whitespace:nowrap">76&#160;364&#160;km<sup class="exposant">2</sup></span> <small>(revendiqué)</small></td>
</tr>
<tr>
<th>Population</th>
<td>environ 13&#160;500&#160;000 <small>(1967)</small></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2" style="font-size: 12px;text-align: center;border-width:0px;">
<hr /></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<th><a href="../../../../articles/p/i/b/PIB_98d7.html" class="mw-redirect" title="PIB">PIB</a></th>
<td></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<th>PIB/hab.</th>
<td></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure[[Livre du Biafra]]">
<th><a href="../../../../articles/m/o/n/Monnaie.html" title="Monnaie">Monnaie</a></th>
<td><a href="../../../../articles/l/i/v/Livre_du_Biafra_09f0.html" title="Livre du Biafra">Livre du Biafra</a></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure[[UTC+1]]">
<th><a href="../../../../articles/f/u/s/Fuseau_horaire.html" title="Fuseau horaire">Fuseau horaire</a></th>
<td><a href="../../../../articles/u/t/c/UTC%2B1_f823.html" title="UTC+1">UTC+1</a></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<th><a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_des_domaines_de_premier_niveau_d%27Internet_8fcb.html" title="Liste des domaines de premier niveau d'Internet">Domaine internet</a></th>
<td></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructuren/a">
<th><a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_des_indicatifs_t%C3%A9l%C3%A9phoniques_internationaux_par_pays.html" title="Liste des indicatifs téléphoniques internationaux par pays">Indicatif téléphonique</a></th>
<td>n/a</td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure">
<th><a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_des_devises_nationales.html" title="Liste des devises nationales">Devise</a></th>
<td>{{{devise}}}</td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure[[Hymne du Biafra|Land of the Rising Sun]]">
<th><a href="../../../../articles/h/y/m/Hymne_national.html" title="Hymne national">Hymne</a></th>
<td><a href="../../../../articles/h/y/m/Hymne_du_Biafra_9b4e.html" title="Hymne du Biafra">Land of the Rising Sun</a></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2" style="font-size: 12px;text-align: center;border-width:0px;">
<hr /></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2">
<table style="width: 100%; border: none; font-size: 90%;">
<tr style="vertical-align:top;">
<td style="width:50%; background-color: rgb(235,235,235); padding: 5px; text-align: left;">
<div align="center"><b>Entité précédente</b></div>
<table style="background:none;">
<tr>
<td style="width:20px; padding:none;"><a href="../../../../articles/f/l/a/Image%7EFlag_of_Nigeria.svg_2cc4.html" class="image" title="Flag of Nigeria.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/7/79/Flag_of_Nigeria.svg/20px-Flag_of_Nigeria.svg.png" width="20" height="10" border="0" class="thumbborder" /></a></td>
<td><a href="../../../../articles/n/i/g/Nigeria.html" title="Nigeria">Nigeria</a></td>
</tr>
</table>
</td>
<td style="width:50%; background-color: rgb(235,235,235); padding: 5px; text-align: right;">
<div align="center"><b>Entité suivante</b></div>
<table style="background:none; width:100%">
<tr>
<td><a href="../../../../articles/n/i/g/Nigeria.html" title="Nigeria">Nigeria</a></td>
<td style="width:20px; padding:none;"><a href="../../../../articles/f/l/a/Image%7EFlag_of_Nigeria.svg_2cc4.html" class="image" title="Flag of Nigeria.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/7/79/Flag_of_Nigeria.svg/20px-Flag_of_Nigeria.svg.png" width="20" height="10" border="0" class="thumbborder" /></a></td>
</tr>
</table>
</td>
</tr>
</table>
</td>
</tr>
</table>
<p>La <b>république du Biafra</b> (<b>Bịafra</b> en <a href="../../../../articles/a/l/p/Alphabet_pan-nig%C3%A9rian.html" title="Alphabet pan-nigérian">alphabet pan-nigérian</a>) était un État sécessionniste de <a href="../../../../articles/1/9/6/1967.html" title="1967">1967</a> situé dans la partie Sud-Est du <a href="../../../../articles/n/i/g/Nigeria.html" title="Nigeria">Nigeria</a>, la plus riche en réserves de <a href="../../../../articles/p/%C3%A9/t/P%C3%A9trole.html" title="Pétrole">pétrole</a>. Le nom <i>Biafra</i> vient du <a href="../../../../articles/g/o/l/Golfe_du_Biafra_6e34.html" title="Golfe du Biafra">golfe du Biafra</a> situé au Sud, sur la côte <a href="../../../../articles/o/c/%C3%A9/Oc%C3%A9an_Atlantique_3acf.html" title="Océan Atlantique">atlantique</a>.</p>
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#G.C3.A9ographie"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Géographie</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Histoire"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Histoire</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Population"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Population</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Le_Biafra.2C_creuset_de_l.27action_humanitaire_d.27aujourd.27hui"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Le Biafra, creuset de l'action humanitaire d'aujourd'hui</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Annexes"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Annexes</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-2"><a href="#Articles_connexes"><span class="tocnumber">5.1</span> <span class="toctext">Articles connexes</span></a></li>
<li class="toclevel-2"><a href="#Liens_externes"><span class="tocnumber">5.2</span> <span class="toctext">Liens externes</span></a></li>
<li class="toclevel-2"><a href="#Sources"><span class="tocnumber">5.3</span> <span class="toctext">Sources</span></a></li>
<li class="toclevel-2"><a href="#R.C3.A9f.C3.A9rences"><span class="tocnumber">5.4</span> <span class="toctext">Références</span></a></li>
</ul>
</li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script>
<p><a name="G.C3.A9ographie" id="G.C3.A9ographie"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/a/Biafra.html" title="Modifier la section&#160;: Géographie">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Géographie</span></h2>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="../../../../articles/b/i/a/Image%7EBiafra_independent_state_map-fr.svg_d95e.html" class="image" title="Carte des territoires revendiqués par la république du Biafra."><img alt="Carte des territoires revendiqués par la république du Biafra." src="../../../../images/shared/thumb/9/9f/Biafra_independent_state_map-fr.svg/300px-Biafra_independent_state_map-fr.svg.png" width="300" height="232" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/b/i/a/Image%7EBiafra_independent_state_map-fr.svg_d95e.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Carte des territoires revendiqués par la république du Biafra.</div>
</div>
</div>
<p>La superficie revendiquée et contrôlée au début de la guerre du Biafra était celle de la région de l'Est soit 76&#160;364&#160;km². La majorité du territoire est composé de plaines et du <a href="../../../../articles/d/e/l/Delta_%28fleuve%29.html" title="Delta (fleuve)">delta</a> <a href="../../../../articles/m/a/r/Mar%C3%A9cage.html" class="mw-redirect" title="Marécage">marécageux</a> du <a href="../../../../articles/n/i/g/Niger_%28fleuve%29.html" title="Niger (fleuve)">Niger</a> à l'ouest où le <a href="../../../../articles/p/a/l/Palmier_%C3%A0_huile_d%27Afrique_e728.html" title="Palmier à huile d'Afrique">palmier à huile</a>, l'<a href="../../../../articles/h/%C3%A9/v/H%C3%A9v%C3%A9a.html" title="Hévéa">hévéa</a> et le <a href="../../../../articles/c/a/c/Cacaoyer.html" title="Cacaoyer">cacaoyer</a> étaient cultivés. Des gisements de <a href="../../../../articles/p/%C3%A9/t/P%C3%A9trole.html" title="Pétrole">pétrole</a> avaient été trouvés dans la région. Des collines, début de la <a href="../../../../articles/v/o/l/Volcan.html" title="Volcan">chaîne volcanique</a> de la «&#160;ligne du Cameroun&#160;», s'élèvent à la frontière Est avec le <a href="../../../../articles/c/a/m/Cameroun.html" title="Cameroun">Cameroun</a> et le fleuve Niger marque la frontière Ouest. Le Biafra s'ouvre au Sud sur le <a href="../../../../articles/g/o/l/Golfe_du_Biafra_6e34.html" title="Golfe du Biafra">golfe du Biafra</a> de l'<a href="../../../../articles/o/c/%C3%A9/Oc%C3%A9an_Atlantique_3acf.html" title="Océan Atlantique">océan Atlantique</a>.</p>
<p><a name="Histoire" id="Histoire"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/a/Biafra.html" title="Modifier la section&#160;: Histoire">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Histoire</span></h2>
<div class="detail"><span><a href="../../../../articles/s/e/a/Image%7ESearchtool-80%25.png_e347.html" class="image" title="Icône de détail"><img alt="Icône de détail" src="../../../../images/shared/thumb/1/1a/Searchtool-80%.png/15px-Searchtool-80%.png" width="15" height="15" border="0" /></a> <span>Article détaillé&#160;: <a href="../../../../articles/g/u/e/Guerre_du_Biafra_01f7.html" title="Guerre du Biafra">Guerre du Biafra</a>.</span></span></div>
<p>Le désir des <a href="../../../../articles/i/b/o/Ibo.html" title="Ibo">Ibo</a> (de langue <a href="../../../../articles/i/g/b/Igbo.html" title="Igbo">igbo</a>) de s'affranchir du régime fédéral au main des deux autres ethnies majoritaires du <a href="../../../../articles/n/i/g/Nigeria.html" title="Nigeria">Nigeria</a> déclencha une <a href="../../../../articles/g/u/e/Guerre_civile.html" title="Guerre civile">guerre civile</a> avec la déclaration d'<a href="../../../../articles/i/n/d/Ind%C3%A9pendance.html" title="Indépendance">indépendance</a> de la république du Biafra par son chef <a href="../../../../articles/o/d/u/Odumegwu_Emeka_Ojukwu_24c5.html" title="Odumegwu Emeka Ojukwu">Odumegwu Emeka Ojukwu</a> le <a href="../../../../articles/3/0/_/30_mai.html" title="30 mai">30 mai</a> <a href="../../../../articles/1/9/6/1967.html" title="1967">1967</a>. Une des raisons de la sécession était que l'ethnie Ibo, en majorité <a href="../../../../articles/c/h/r/Christianisme.html" title="Christianisme">chrétienne</a> et <a href="../../../../articles/a/n/i/Animisme.html" title="Animisme">animiste</a> souhaitait s'affranchir de la tutelle fédérale des <a href="../../../../articles/h/a/o/Haoussa.html" title="Haoussa">Haoussa</a>, en majorité <a href="../../../../articles/i/s/l/Islam.html" title="Islam">musulmans</a>. Cette guerre politique, religieuse et ethnique, très meurtrière, s'acheva le <a href="../../../../articles/1/5/_/15_janvier.html" title="15 janvier">15 janvier</a> <a href="../../../../articles/1/9/7/1970.html" title="1970">1970</a>.</p>
<p>La sécession ne remettait pas en cause les concessions déjà accordées à des compagnies pétrolières existantes concernant le sous-sol du Biafra. Toutefois, il a été suggéré (notamment dans des récits mettant en cause le rôle de la <a href="../../../../articles/f/r/a/France.html" title="France">France</a> en <a href="../../../../articles/a/f/r/Afrique.html" title="Afrique">Afrique</a> à partir des <a href="../../../../articles/a/n/n/Ann%C3%A9es_1960.html" title="Années 1960">années 1960</a>) que les belligérants étaient soutenus par des puissances européennes en fonction des avantages escomptés sur des exploitations.</p>
<p>Quatre pays africains (Tanzanie, Gabon, Côte d'Ivoire, Zambie) et Haïti reconnurent la jeune république du Biafra. La France l'aida de façon discrète par des envois comprenant des armes et des mercenaires. Le Nigeria réagit en décrétant le <a href="../../../../articles/b/l/o/Blocus.html" title="Blocus">blocus</a> et en déclenchant la guerre, aidé par le <a href="../../../../articles/r/o/y/Royaume-Uni_06fe.html" title="Royaume-Uni">Royaume-Uni</a>, l'<a href="../../../../articles/u/n/i/Union_des_r%C3%A9publiques_socialistes_sovi%C3%A9tiques.html" title="Union des républiques socialistes soviétiques">Union soviétique</a> et les <a href="../../../../articles/%C3%A9/t/a/%C3%89tats-Unis_08e2.html" title="États-Unis">États-Unis</a>. Les hostilités feront plus d'un million de morts, notamment du fait de la famine. Au cours du blocus, au moins un avion de la <a href="../../../../articles/m/o/u/Mouvement_international_de_la_Croix-Rouge_et_du_Croissant-Rouge_e212.html" title="Mouvement international de la Croix-Rouge et du Croissant-Rouge">Croix-Rouge</a> fut abattu par le Nigeria, en violation des conventions internationales.</p>
<p>Selon <a href="../../../../articles/r/o/n/Rony_Brauman_d233.html" title="Rony Brauman">Rony Brauman</a><sup id="cite_ref-0" class="reference"><a href="#cite_note-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>, <span class="citation">«&#160;À l'automne 68 […] le gouvernement français mobilisait la Croix-Rouge et mettait en place, dans un même mouvement, un dispositif clandestin d'assistance militaire. Sous la direction d'un mercenaire américain, des pilotes français, <a href="../../../../articles/r/h/o/Rhod%C3%A9sie.html" title="Rhodésie">rhodésiens</a>, <a href="../../../../articles/a/f/r/Afrique_du_Sud_d0e6.html" title="Afrique du Sud">sud-africains</a> et <a href="../../../../articles/p/o/r/Portugal.html" title="Portugal">portugais</a>, convoyaient des armements depuis le Portugal jusqu'au réduit biafrais via <a href="../../../../articles/s/a/o/Sao_Tom%C3%A9-et-Principe_9244.html" title="Sao Tomé-et-Principe">Sao Tome</a> où ils embarquaient équipes humanitaires, médicaments et vivres. La France et l'Afrique du Sud finançaient conjointement ce pont aérien.&#160;»</span></p>
<p><a name="Population" id="Population"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/a/Biafra.html" title="Modifier la section&#160;: Population">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Population</span></h2>
<p>Les habitants du Biafra sont majoritairement des <a href="../../../../articles/i/b/o/Ibo.html" title="Ibo">Ibos</a> (de langue igbo) qui formaient environ 70% de la population du Biafra et 18% de celle du Nigeria. L'écrivain <a href="../../../../articles/k/u/r/Kurt_Vonnegut_46cd.html" title="Kurt Vonnegut">Kurt Vonnegut</a> les présente comme plus avancés dans l'éducation que les autres ethnies du pays (il mentionne le nombre d'Ibos effectuant des études supérieures internationales) et selon lui détestés du reste des Nigérians pour cette raison.</p>
<p>Les autres importants groupes ethniques sont les Ibibios, Ijaws, Ogojas, Ekois, Efiks,...</p>
<p>La majorité de la population est <a href="../../../../articles/c/a/t/Catholicisme.html" title="Catholicisme">catholique</a>, <a href="../../../../articles/p/r/o/Protestantisme.html" title="Protestantisme">protestante</a> et <a href="../../../../articles/a/n/i/Animisme.html" title="Animisme">animiste</a>.</p>
<p><a name="Le_Biafra.2C_creuset_de_l.27action_humanitaire_d.27aujourd.27hui" id="Le_Biafra.2C_creuset_de_l.27action_humanitaire_d.27aujourd.27hui"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/a/Biafra.html" title="Modifier la section&#160;: Le Biafra, creuset de l'action humanitaire d'aujourd'hui">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Le Biafra, creuset de l'action humanitaire d'aujourd'hui</span></h2>
<div class="plainlinks bandeau-niveau-modere bandeau">
<table style="background-color:transparent">
<tr>
<td class="bandeau-icone">
<div style="width:45px; text-align:center"><a href="../../../../articles/f/a/i/Image%7EFairytale_no.png_bbd0.html" class="image" title="Fairytale no.png"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/e/e1/Fairytale_no.png/35px-Fairytale_no.png" width="35" height="35" border="0" /></a></div>
</td>
<td>
<div class="bandeau-titre"><strong>La <a href="../../../../articles/p/e/r/Wikip%C3%A9dia%7EPertinence_8abb.html" class="mw-redirect" title="Wikipédia:Pertinence">pertinence</a> du contenu de cet article est remise en cause.</strong></div>
<div class="bandeau-texte">Considérez le contenu de cet article avec précaution. <a href="../../../../articles/b/i/a/Discuter%7EBiafra_2912.html" title="Discuter:Biafra">Discutez-en</a> ou <a href="http://fr.wikipedia.org../../../../articles/b/i/a/Biafra.html" class="external text" title="http://fr.wikipedia.org../../../../articles/b/i/a/Biafra.html" rel="nofollow">améliorez-le</a>&#160;!</div>
</td>
</tr>
</table>
</div>
<div style="float:right;display:none;margin-top:1em;" class="icone_de_titre">
<div style="position: relative;"><a href="../../../../articles/b/i/a/Discuter%7EBiafra_2912.html" title="Article soupçonné de non pertinence. Cliquez pour suivre ou participer au débat."><img alt="Article soupçonné de non pertinence. Cliquez pour suivre ou participer au débat." src="../../../../images/shared/thumb/e/e1/Fairytale_no.png/15px-Fairytale_no.png" width="15" height="15" border="0" /></a></div>
</div>
<p>La <a href="../../../../articles/g/u/e/Guerre_du_Biafra_01f7.html" title="Guerre du Biafra">Guerre du Biafra</a> est très connue pour avoir été le <i>déclencheur</i> d'une action humanitaire d'un nouveau genre, le <i>sans-frontièrisme</i>. En effet, pendant la guerre, la télévision retransmet des images insoutenables de réfugiés et des combats. Pourtant les États et les organisations traditionnelles sont paralysés. En effet, ni l'<a href="../../../../articles/o/r/g/Organisation_des_Nations_unies_594e.html" title="Organisation des Nations unies">ONU</a> ni les autres pays ne peuvent agir dans un conflit intérieur à un pays et le gouvernement du <a href="../../../../articles/n/i/g/Nigeria.html" title="Nigeria">Nigeria</a> refuse l'action de la <a href="../../../../articles/m/o/u/Mouvement_international_de_la_Croix-Rouge_et_du_Croissant-Rouge_e212.html" title="Mouvement international de la Croix-Rouge et du Croissant-Rouge">Croix-Rouge</a> - au point que l'armée du <a href="../../../../articles/n/i/g/Nigeria.html" title="Nigeria">Nigeria</a> tira en dépit des conventions internationales sur des avions de la Croix-Rouge apportant en principe des secours au Biafra assiégé. Interpellés à ce sujet, les dirigeants de ce pays affirmèrent n'avoir pas disposé de preuves que ces avions ne transportaient pas des armes.</p>
<p>Devant ces blocages, quelques médecins français, dont <a href="../../../../articles/b/e/r/Bernard_Kouchner_5afb.html" title="Bernard Kouchner">Bernard Kouchner</a> (qui était parti en mission avec la Croix-Rouge), se révoltent et décident de fonder <a href="../../../../articles/m/%C3%A9/d/M%C3%A9decins_sans_fronti%C3%A8res.html" title="Médecins sans frontières">Médecins sans frontières</a>. C'est la première d'une longue lignée d'<a href="../../../../articles/o/r/g/Organisation_non_gouvernementale.html" title="Organisation non gouvernementale">organisations non gouvernementales</a> bien connues aujourd'hui, plus <i>engagées</i> dans la dénonciation des malheurs du monde et en rupture avec la stricte <i>neutralité</i> de la Croix-Rouge. Ces ONG inaugurent un mode d'action humanitaire gérée par de petites missions privées qui seront, espèrent-ils, plus proches des besoins des populations et loin des structures pesantes de l'action humanitaire traditionnelle. Sortant de l'absolue neutralité de la Croix-Rouge, ils seront, en effet, mieux à même de dénoncer les exactions commises par les belligérants, étatiques et non étatiques. Ils courront aussi le risque de prendre parti dans les conflits et d'être utilisés par les stratèges de la communication.</p>
<p>Sans porter de jugement sur la justesse de la cause biafraise, on peut considérer que la guerre du Biafra sera également l'occasion de commencer à s'interroger sur la relation des <a href="../../../../articles/m/%C3%A9/d/M%C3%A9dias.html" class="mw-redirect" title="Médias">médias</a> à l'événement. En effet, on peut y voir l'une des origines de ce que certains appelleront la <i>dictature de l'émotion</i>, la rébellion biafraise parvenant, au travers des médias de masse, à instrumentaliser la mauvaise conscience des populations occidentales au bénéfice de sa cause.</p>
<p><a name="Annexes" id="Annexes"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/a/Biafra.html" title="Modifier la section&#160;: Annexes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Annexes</span></h2>
<p><a name="Articles_connexes" id="Articles_connexes"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/a/Biafra.html" title="Modifier la section&#160;: Articles connexes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Articles connexes</span></h3>
<ul>
<li><a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_des_pays_disparus.html" title="Liste des pays disparus">Liste des pays disparus</a></li>
<li><a href="../../../../articles/g/u/e/Guerre_du_Biafra_01f7.html" title="Guerre du Biafra">Guerre du Biafra</a></li>
<li><a href="../../../../articles/h/i/s/Histoire_du_Nigeria_c577.html" title="Histoire du Nigeria">Histoire du Nigeria</a></li>
<li><a href="../../../../articles/i/n/d/Ind%C3%A9pendantisme.html" title="Indépendantisme">Indépendantisme</a></li>
<li><a href="../../../../articles/m/o/u/Mouvement_international_de_la_Croix-Rouge_et_du_Croissant-Rouge_e212.html" title="Mouvement international de la Croix-Rouge et du Croissant-Rouge">Croix-Rouge</a></li>
<li><a href="../../../../articles/m/%C3%A9/d/M%C3%A9decins_sans_fronti%C3%A8res.html" title="Médecins sans frontières">Médecins sans frontières</a></li>
<li><a href="../../../../articles/v/o/i/Voice_of_Biafra_International_7bba.html" title="Voice of Biafra International">Voice of Biafra International</a></li>
<li><a href="../../../../articles/b/e/r/Bernard_Kouchner_5afb.html" title="Bernard Kouchner">Bernard Kouchner</a></li>
</ul>
<p><a name="Liens_externes" id="Liens_externes"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/a/Biafra.html" title="Modifier la section&#160;: Liens externes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Liens externes</span></h3>
<div class="noprint wikilien_alternatif" style="clear:right; float:right;margin:0 0 1em 1em;width:250px;border:solid #AAAAAA 1px; background:#f9f9f9;padding:0px;font-size:90%;text-align:left;">
<table cellpadding="2" cellspacing="0" style="background-color:transparent">
<tr valign="middle">
<td style="line-height:50px;vertical-align:middle;position:relative" align="center" valign="middle">
<div style="position: relative;"><a href="http://commons.wikimedia.org/wiki/Accueil" title="commons:Accueil"><img alt="commons:Accueil" src="../../../../images/shared/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png" width="50" height="67" border="0" /></a></div>
</td>
<td valign="middle">
<p><span class="plainlinks"><a href="../../../../articles/w/i/k/Wikimedia_Commons_7b57.html" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a> propose des documents multimédia libres sur <b><a href="http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Biafra?uselang=fr" class="external text" title="http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Biafra?uselang=fr" rel="nofollow">le Biafra.</a></b></span></p>
</td>
</tr>
</table>
</div>
<ul>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> <a href="http://www.biafraland.com/" class="external text" title="http://www.biafraland.com/" rel="nofollow">Site de la <i>nation</i> du Biafra</a></li>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> <a href="http://www.brushfirewars.org/aircraft/mfi_9b_biafran/mfi_9b_biafran_1.htm" class="external text" title="http://www.brushfirewars.org/aircraft/mfi_9b_biafran/mfi_9b_biafran_1.htm" rel="nofollow">Les MFI-9B "MiniCOIN" dans l'armée de l'air du Biafra</a></li>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: français">(fr)</span> <a href="http://www.afrik.com/dossier185.html" class="external text" title="http://www.afrik.com/dossier185.html" rel="nofollow">Dossiers sur le Biafra</a></li>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: français">(fr)</span> <a href="http://www.lexpress.fr/info/monde/dossier/nigeria/dossier.asp?ida=366314&amp;p=1" class="external text" title="http://www.lexpress.fr/info/monde/dossier/nigeria/dossier.asp?ida=366314&amp;p=1" rel="nofollow">L'Express, article de Georges Henein et Claudine La Haye le 19 janvier 1970</a></li>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: français">(fr)</span> <a href="http://www.msf.fr/site/site.nsf/pages/70biafra" class="external text" title="http://www.msf.fr/site/site.nsf/pages/70biafra" rel="nofollow">Réflexion de Rony Brauman sur le rôle des ONG pendant la guerre du Biafra</a></li>
</ul>
<p><a name="Sources" id="Sources"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/a/Biafra.html" title="Modifier la section&#160;: Sources">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Sources</span></h3>
<ul>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> <a href="http://www.fotw.net/flags/ng-biaf.html" class="external text" title="http://www.fotw.net/flags/ng-biaf.html" rel="nofollow">Drapeau du Biafra</a></li>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> <a href="http://www.worldstatesmen.org/Nigeria.htm#Biafra" class="external text" title="http://www.worldstatesmen.org/Nigeria.htm#Biafra" rel="nofollow">Le Biafra sur Worldstatesmen</a></li>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> <a href="http://users.erols.com/mwhite28/biafra.htm" class="external text" title="http://users.erols.com/mwhite28/biafra.htm" rel="nofollow">Evolution territoriale du Biafra</a></li>
</ul>
<p><a name="R.C3.A9f.C3.A9rences" id="R.C3.A9f.C3.A9rences"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/b/i/a/Biafra.html" title="Modifier la section&#160;: Références">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Références</span></h3>
<ul>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> Cet article est partiellement ou en totalité issu d’une traduction de l’article de Wikipédia en <a href="../../../../articles/a/n/g/Anglais.html" title="Anglais">anglais</a> intitulé «&#160;<i><span class="plainlinks"><a href="http://en.wikipedia.org../../../../articles/b/i/a/Biafra.html" class="external text" title="http://en.wikipedia.org../../../../articles/b/i/a/Biafra.html" rel="nofollow">Biafra</a></span></i>&#160;».</li>
</ul>
<div style="font-size: 85%">
<ol class="references">
<li id="cite_note-0"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-0" title="">↑</a></span> <span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: français">(fr)</span> <a href="http://www.msf.fr/site/bibli.nsf/documents/arti211004brauman" class="external text" title="http://www.msf.fr/site/bibli.nsf/documents/arti211004brauman" rel="nofollow">Rony Brauman, <i>Biafra - Cambodge&#160;: un génocide et une famine fabriqués</i></a> sur le site de Médecins Sans Frontières</li>
</ol>
</div>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 858/1000000
Post-expand include size: 14348/2048000 bytes
Template argument size: 3860/2048000 bytes
Expensive parser function count: 1/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/a/r/t/Cat%C3%A9gorie%7EArticle_soup%C3%A7onn%C3%A9_de_non_pertinence_5592.html" title="Catégorie:Article soupçonné de non pertinence">Article soupçonné de non pertinence</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/a/n/c/Cat%C3%A9gorie%7EAncien_pays_d%27Afrique_8059.html" title="Catégorie:Ancien pays d'Afrique">Ancien pays d'Afrique</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/h/i/s/Cat%C3%A9gorie%7EHistoire_du_Nigeria_5295.html" title="Catégorie:Histoire du Nigeria">Histoire du Nigeria</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/b/i/a/Biafra.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/b/i/a/Discuter%7EBiafra_2912.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Biafra">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	<div id="p-lang" class="portlet">
	  <h5>Autres langues</h5>
	  <div class="pBody">
	    <ul>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ar/articles/%D8%A8/%D9%8A/%D8%A7/%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D9%81%D8%B1%D8%A7.html">العربية</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../bg/articles/%D0%B1/%D0%B8/%D0%B0/%D0%91%D0%B8%D0%B0%D1%84%D1%80%D0%B0.html">Български</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../br/articles/b/i/a/Biafra.html">Brezhoneg</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ca/articles/b/i/a/Biafra.html">Català</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../cs/articles/b/i/a/Biafra.html">Česky</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../da/articles/b/i/a/Biafra.html">Dansk</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../de/articles/b/i/a/Biafra.html">Deutsch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../en/articles/b/i/a/Biafra.html">English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../es/articles/b/i/a/Biafra.html">Español</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../et/articles/b/i/a/Biafra.html">Eesti</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../fi/articles/b/i/a/Biafra.html">Suomi</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../gl/articles/b/i/a/Biafra.html">Galego</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../he/articles/%D7%91/%D7%99/%D7%90/%D7%91%D7%99%D7%90%D7%A4%D7%A8%D7%94.html">עברית</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ht/articles/b/i/a/Biafra.html">Kreyòl ayisyen</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../id/articles/b/i/a/Biafra.html">Bahasa Indonesia</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ig/articles/b/%E1%BB%8B/a/B%E1%BB%8Bafra.html">Igbo</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../io/articles/b/i/a/Biafra.html">Ido</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../is/articles/b/%C3%AD/a/B%C3%ADafra.html">Íslenska</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../it/articles/b/i/a/Biafra.html">Italiano</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ja/articles/%E3%83%93/%E3%82%A2/%E3%83%95/%E3%83%93%E3%82%A2%E3%83%95%E3%83%A9%E5%85%B1%E5%92%8C%E5%9B%BD.html">日本語</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ku/articles/s/e/r/Serxweb%C3%BBna_B%C3%AEafray%C3%AA_ff0c.html">Kurdî / كوردی</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../nl/articles/r/e/p/Republiek_Biafra_5559.html">Nederlands</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../nn/articles/b/i/a/Biafra.html">‪Norsk (nynorsk)‬</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../no/articles/b/i/a/Biafra.html">‪Norsk (bokmål)‬</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pl/articles/b/i/a/Biafra.html">Polski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pt/articles/b/i/a/Biafra.html">Português</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ru/articles/%D0%B1/%D0%B8/%D0%B0/%D0%91%D0%B8%D0%B0%D1%84%D1%80%D0%B0.html">Русский</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sk/articles/b/i/a/Biafra.html">Slovenčina</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sv/articles/b/i/a/Biafra.html">Svenska</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sw/articles/b/i/a/Biafra.html">Kiswahili</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../tr/articles/b/i/a/Biafra_Cumhuriyeti_7ad8.html">Türkçe</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../yo/articles/b/i/a/Biafra.html">Yorùbá</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../zh/articles/%E6%AF%94/%E4%BA%9A/%E6%B3%95/%E6%AF%94%E4%BA%9A%E6%B3%95%E6%8B%89.html">中文</a>
	      </li>
	      	    </ul>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 16 juin 2008 à 14:06 par Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/t/h/i/Utilisateur%7EThijs%21bot_c2d6.html" title="Utilisateur:Thijs!bot">Thijs!bot</a>, <a href="../../../../articles/a/l/a/Utilisateur%7EAlain_Schneider_282d.html" title="Utilisateur:Alain Schneider">Alain Schneider</a>, <a href="../../../../articles/l/o/v/Utilisateur%7ELoveless_6fc1.html" title="Utilisateur:Loveless">Loveless</a>, <a href="../../../../articles/a/l/e/Utilisateur%7EAlecs.bot_6f7d.html" title="Utilisateur:Alecs.bot">Alecs.bot</a>, <a href="../../../../articles/p/i/p/Utilisateur%7EPipepBot_2d31.html" title="Utilisateur:PipepBot">PipepBot</a>, <a href="../../../../articles/a/l/e/Utilisateur%7EAlexbot_53c6.html" title="Utilisateur:Alexbot">Alexbot</a>, <a href="../../../../articles/j/a/n/Utilisateur%7EJAnDbot_ea65.html" title="Utilisateur:JAnDbot">JAnDbot</a>, <a href="../../../../articles/i/n/i/Utilisateur%7EInisheer_5d71.html" title="Utilisateur:Inisheer">Inisheer</a>, <a href="../../../../articles/r/%C3%A9/m/Utilisateur%7ER%C3%A9mih_4f34.html" title="Utilisateur:Rémih">Rémih</a>, <a href="../../../../articles/p/o/u/Utilisateur%7EPoulpy_9a68.html" title="Utilisateur:Poulpy">Poulpy</a>, <a href="../../../../articles/p/i/n/Utilisateur%7EPingui-King_3350.html" title="Utilisateur:Pingui-King">Pingui-King</a>, <a href="../../../../articles/b/e/n/Utilisateur%7EBenoniBot_40ff.html" title="Utilisateur:BenoniBot">BenoniBot</a>, <a href="../../../../articles/a/l/n/Utilisateur%7EAlnoktaBOT_68ba.html" title="Utilisateur:AlnoktaBOT">AlnoktaBOT</a>, <a href="../../../../articles/g/a/l/Utilisateur%7EGalufa43_1ed8.html" title="Utilisateur:Galufa43">Galufa43</a>, <a href="../../../../articles/p/o/p/Utilisateur%7EPopolon_c02a.html" title="Utilisateur:Popolon">Popolon</a>, <a href="../../../../articles/e/r/a/Utilisateur%7EErabot_61a5.html" title="Utilisateur:Erabot">Erabot</a>, <a href="../../../../articles/t/x/i/Utilisateur%7ETXiKiBoT_cfd6.html" title="Utilisateur:TXiKiBoT">TXiKiBoT</a>, <a href="../../../../articles/r/o/b/Utilisateur%7ERobotQuistnix_d78e.html" title="Utilisateur:RobotQuistnix">RobotQuistnix</a>, <a href="../../../../articles/e/s/c/Utilisateur%7EEscarbot_177b.html" title="Utilisateur:Escarbot">Escarbot</a>, <a href="../../../../articles/y/f/_/Utilisateur%7EYf_6003.html" title="Utilisateur:Yf">Yf</a>, <a href="../../../../articles/s/t/i/Utilisateur%7ESting_710f.html" title="Utilisateur:Sting">Sting</a>, <a href="../../../../articles/x/f/i/Utilisateur%7EXfigpower_fe11.html" title="Utilisateur:Xfigpower">Xfigpower</a>, <a href="../../../../articles/m/o/y/Utilisateur%7EMoyogo_c67e.html" title="Utilisateur:Moyogo">Moyogo</a>, <a href="../../../../articles/j/m/a/Utilisateur%7EJmax_6344.html" title="Utilisateur:Jmax">Jmax</a>, <a href="../../../../articles/b/a/d/Utilisateur%7EBadmood_4dbf.html" title="Utilisateur:Badmood">Badmood</a>, <a href="../../../../articles/m/o/u/Utilisateur%7EMoumine_2e99.html" title="Utilisateur:Moumine">Moumine</a>, Zococo, <a href="../../../../articles/p/o/m/Utilisateur%7EPoM_18a3.html" title="Utilisateur:PoM">PoM</a>, <a href="../../../../articles/y/u/r/Utilisateur%7EYurikBot_0f63.html" title="Utilisateur:YurikBot">YurikBot</a>, <a href="../../../../articles/b/o/b/Utilisateur%7EBob08_5a46.html" title="Utilisateur:Bob08">Bob08</a>, <a href="../../../../articles/k/o/r/Utilisateur%7EKorrigan_4cd3.html" title="Utilisateur:Korrigan">Korrigan</a>, <a href="../../../../articles/d/e/n/Utilisateur%7EDenniss_ab9d.html" title="Utilisateur:Denniss">Denniss</a>, <a href="../../../../articles/j/a/y/Utilisateur%7EJaymz_Height-Field_ffa2.html" title="Utilisateur:Jaymz Height-Field">Jaymz Height-Field</a>, <a href="../../../../articles/m/u/t/Utilisateur%7EMutatis_mutandis_fc64.html" title="Utilisateur:Mutatis mutandis">Mutatis mutandis</a>, <a href="../../../../articles/c/h/l/Utilisateur%7EChlewbot_f9d2.html" title="Utilisateur:Chlewbot">Chlewbot</a>, <a href="../../../../articles/i/z/n/Utilisateur%7EIznogood_72b4.html" title="Utilisateur:Iznogood">Iznogood</a>, <a href="../../../../articles/f/l/a/Utilisateur%7EFlaBot_bc06.html" title="Utilisateur:FlaBot">FlaBot</a>, <a href="../../../../articles/f/e/l/Utilisateur%7EFelipeh_aa5b.html" title="Utilisateur:Felipeh">Felipeh</a>, <a href="../../../../articles/r/o/b/Utilisateur%7ERobotE_4c36.html" title="Utilisateur:RobotE">RobotE</a>, <a href="../../../../articles/p/e/c/Utilisateur%7EPeco_9d74.html" title="Utilisateur:Peco">Peco</a>, <a href="../../../../articles/%CF%83/3A/-/Utilisateur%7E%CE%A3%7E-%CE%B6%29%CE%BE_818a.html" title="Utilisateur:Σ:-ζ)ξ">Σ:-ζ)ξ</a>, <a href="../../../../articles/b/r/i/Utilisateur%7EBrightRaven_f19e.html" title="Utilisateur:BrightRaven">BrightRaven</a>, <a href="../../../../articles/m/e/d/Utilisateur%7EMedBot_8f10.html" title="Utilisateur:MedBot">MedBot</a>, <a href="../../../../articles/g/r/u/Utilisateur%7EGrum_96a9.html" title="Utilisateur:Grum">Grum</a>, <a href="../../../../articles/s/a/m/Utilisateur%7ESam_Hocevar_d973.html" title="Utilisateur:Sam Hocevar">Sam Hocevar</a>, <a href="../../../../articles/y/a/n/Utilisateur%7EYann_2991.html" title="Utilisateur:Yann">Yann</a>, <a href="../../../../articles/s/a/n/Utilisateur%7ESanao_f541.html" title="Utilisateur:Sanao">Sanao</a>, <a href="../../../../articles/p/i/o/Utilisateur%7EPiolinfax_6ddf.html" title="Utilisateur:Piolinfax">Piolinfax</a>, <a href="../../../../articles/o/r/t/Utilisateur%7EOrthogaffe_792d.html" title="Utilisateur:Orthogaffe">Orthogaffe</a>, <a href="../../../../articles/t/r/e/Utilisateur%7ETreanna_4f24.html" title="Utilisateur:Treanna">Treanna</a>, <a href="../../../../articles/f/r/a/Utilisateur%7EFran%C3%A7ois-Dominique_9d3f.html" title="Utilisateur:François-Dominique">François-Dominique</a>, <a href="../../../../articles/f/a/f/Utilisateur%7EFafnir_81ca.html" title="Utilisateur:Fafnir">Fafnir</a>, <a href="../../../../articles/k/o/y/Utilisateur%7EKoyuki_0284.html" title="Utilisateur:Koyuki">Koyuki</a>, <a href="../../../../articles/h/a/s/Utilisateur%7EHasharBot_01f0.html" title="Utilisateur:HasharBot">HasharBot</a>, <a href="../../../../articles/a/l/v/Utilisateur%7EAlvaro_5ca6.html" title="Utilisateur:Alvaro">Alvaro</a> et <a href="../../../../articles/h/a/s/Utilisateur%7EHashar_d19a.html" title="Utilisateur:Hashar">Hashar</a>.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX