Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/u/r/b/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles//u/r/b/Urbain_VIII_ce1d.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Urbain VIII - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Urbain VIII</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <div class="homonymie">Pour les articles <a href="../../../../articles/h/o/m/Aide%7EHomonymie_2a52.html" title="Aide:Homonymie">homonymes</a>, voir <a href="../../../../articles/b/a/r/Barberini.html" title="Barberini">Barberini</a>. <a href="../../../../articles/d/i/s/Image%7EDisambig.svg_8f13.html" class="image" title="Disambig.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/7/72/Disambig.svg/20px-Disambig.svg.png" width="20" height="16" border="0" /></a></div>
<table style="border:1px solid #aaaaaa; color:black; margin: 0 0 0.5em 1em; background-color: #FFFFFF; padding: 0px; float: right; clear: right; width: 300px; text-align: left; vertical-align:top; font-size: 90%; line-height:14px" cellspacing="10">
<tr style="">
<th colspan="2" style="background-color: #FED600; text-align: center; font-size:larger;">Urbain VIII<br />
<small><small><a href="../../../../articles/p/a/p/Pape.html" title="Pape">Pape</a> de l’<a href="../../../../articles/%C3%A9/g/l/%C3%89glise_catholique_romaine.html" title="Église catholique romaine">Église catholique romaine</a></small></small></th>
</tr>
<tr>
<td align="center" colspan="2"><a href="../../../../articles/u/r/b/Image%7EUrbanVIII.jpg_b088.html" class="image" title="Image du pape Urbain VIII"><img alt="Image du pape Urbain VIII" src="../../../../images/shared/thumb/5/52/UrbanVIII.jpg/240px-UrbanVIII.jpg" width="240" height="327" border="0" /></a></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2" align="center" style="background-color:white;"><i>"</i>Lilium et rosa<i>"</i></td>
</tr>
<tr>
<td align="center" colspan="2"><a href="../../../../articles/b/l/a/Image%7EBlason_UrbainVIII.svg_ddb5.html" class="image" title="Armoiries pontificales de Urbain VIII"><img alt="Armoiries pontificales de Urbain VIII" src="../../../../images/shared/thumb/b/be/Blason_UrbainVIII.svg/100px-Blason_UrbainVIII.svg.png" width="100" height="110" border="0" /></a></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructureMaffeo Barberini">
<td><small><b>Nom de naissance</b></small></td>
<td>Maffeo Barberini</td>
</tr>
<tr class="hiddenStructureavril [[1568]], à [[Florence]]">
<td><small><b>Naissance</b></small></td>
<td>avril <a href="../../../../articles/1/5/6/1568.html" title="1568">1568</a>, à <a href="../../../../articles/f/l/o/Florence.html" title="Florence">Florence</a></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure[[6 août]] [[1623]]">
<td><small><b>Élection</b><br />
<b>au pontificat</b></small></td>
<td><a href="../../../../articles/6/_/a/6_ao%C3%BBt.html" title="6 août">6 août</a> <a href="../../../../articles/1/6/2/1623.html" title="1623">1623</a></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure[[29 septembre]] [[1623]]">
<td><small><b>Intronisation:</b></small></td>
<td><a href="../../../../articles/2/9/_/29_septembre.html" title="29 septembre">29 septembre</a> <a href="../../../../articles/1/6/2/1623.html" title="1623">1623</a></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure[[29 juillet]] [[1644]]">
<td><small><b>Fin du</b><br />
<b>pontificat :</b></small></td>
<td><a href="../../../../articles/2/9/_/29_juillet.html" title="29 juillet">29 juillet</a> <a href="../../../../articles/1/6/4/1644.html" title="1644">1644</a></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure[[Grégoire XV]]">
<td><small><b>Prédécesseur :</b></small></td>
<td><a href="../../../../articles/g/r/%C3%A9/Gr%C3%A9goire_XV_3d07.html" title="Grégoire XV">Grégoire XV</a></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure[[Innocent X]]">
<td><small><b>Successeur :</b></small></td>
<td><a href="../../../../articles/i/n/n/Innocent_X_ff45.html" title="Innocent X">Innocent X</a></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure noprint">
<td colspan="2"></td>
</tr>
<tr class="hiddenStructure noprint">
<td><small><b>Antipape :</b></small></td>
<td></td>
</tr>
<tr>
<td style="text-align: center; background-color: #FED600;" colspan="2"><small>Listes des papes: <a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_des_papes.html" title="Liste des papes">chronologie</a> · <a href="../../../../articles/p/a/p/Cat%C3%A9gorie%7EPape_afc9.html" title="Catégorie:Pape">alphabétique</a></small></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2" style="background:#DEB600; text-align:center;"><small>Projets <a href="../../../../articles/c/a/t/Projet%7ECatholicisme_eaf0.html" title="Projet:Catholicisme">Catholicisme</a> et <a href="../../../../articles/c/l/i/Projet%7ECliop%C3%A9dia_8543.html" title="Projet:Cliopédia">Cliopédia</a> · <a href="../../../../articles/p/a/p/Mod%C3%A8le%7EPape_de_L%27%C3%89glise_catholique_c09b.html" title="Modèle:Pape de L'Église catholique">Modèle</a></small></td>
</tr>
</table>
<p><br />
<b>Maffeo Barberini</b> (<a href="../../../../articles/f/l/o/Florence.html" title="Florence">Florence</a>, avril <a href="../../../../articles/1/5/6/1568.html" title="1568">1568</a>– <a href="../../../../articles/r/o/m/Rome.html" title="Rome">Rome</a>, <a href="../../../../articles/2/9/_/29_juillet.html" title="29 juillet">29 juillet</a> <a href="../../../../articles/1/6/4/1644.html" title="1644">1644</a>), 233<sup class="exposant">e</sup> <a href="../../../../articles/p/a/p/Pape.html" title="Pape">pape</a>, de <a href="../../../../articles/1/6/2/1623.html" title="1623">1623</a> à <a href="../../../../articles/1/6/4/1644.html" title="1644">1644</a>, sous le nom d’<b>Urbain VIII</b> (en <a href="../../../../articles/l/a/t/Latin.html" title="Latin">latin</a> <i>Urbanus VIII</i>, en <a href="../../../../articles/i/t/a/Italien.html" title="Italien">italien</a> <i>Urbano VIII</i>). "<i>Lilium et rosa</i>" dans la <a href="../../../../articles/p/r/o/Proph%C3%A9tie_de_Saint_Malachie_a3b3.html" class="mw-redirect" title="Prophétie de Saint Malachie">prophétie de Saint Malachie</a>.</p>
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#Jeunesse_et_carri.C3.A8re_curiale"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Jeunesse et carrière curiale</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Le_pontificat"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Le pontificat</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-2"><a href="#L.27affaire_Galil.C3.A9e"><span class="tocnumber">2.1</span> <span class="toctext">L'affaire Galilée</span></a></li>
<li class="toclevel-2"><a href="#Un_pape_b.C3.A2tisseur"><span class="tocnumber">2.2</span> <span class="toctext">Un pape bâtisseur</span></a></li>
<li class="toclevel-2"><a href="#Le_sens_de_la_famille"><span class="tocnumber">2.3</span> <span class="toctext">Le sens de la famille</span></a></li>
</ul>
</li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Bibliographie"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Bibliographie</span></a></li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script>
<p><a name="Jeunesse_et_carri.C3.A8re_curiale" id="Jeunesse_et_carri.C3.A8re_curiale"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/u/r/b/Urbain_VIII_ce1d.html" title="Modifier la section&#160;: Jeunesse et carrière curiale">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Jeunesse et carrière curiale</span></h2>
<p>Son père Antonio Barberini, gentilhomme <a href="../../../../articles/f/l/o/Florence.html" title="Florence">florentin</a>, meurt quand Maffeo n'a que trois ans et sa mère, Camilla Barbadoro, l'emmène très jeune à <a href="../../../../articles/r/o/m/Rome.html" title="Rome">Rome</a> où il est confié à la garde de son oncle, Francesco Barberini, <a href="../../../../articles/p/r/o/Protonotaire_apostolique.html" class="mw-redirect" title="Protonotaire apostolique">protonotaire apostolique</a>. Il est éduqué au Collège romain, prestigieuse institution d'enseignement tenue par les <a href="../../../../articles/j/%C3%A9/s/J%C3%A9suites.html" class="mw-redirect" title="Jésuites">Jésuites</a>, avant de suivre des études de droit à l'<a href="../../../../articles/u/n/i/Universit%C3%A9_de_Pise_463c.html" title="Université de Pise">Université de Pise</a> d'où il sort avec le titre de docteur en droit.</p>
<p>En <a href="../../../../articles/1/5/8/1589.html" title="1589">1589</a>, après son doctorat, il entre à la <a href="../../../../articles/c/u/r/Curie_romaine.html" title="Curie romaine">Curie romaine</a> comme <a href="../../../../articles/a/b/r/Abr%C3%A9viateur.html" title="Abréviateur">abréviateur</a> et référendaire au <a href="../../../../articles/t/r/i/Tribunal_supr%C3%AAme_de_la_Signature_apostolique_e147.html" title="Tribunal suprême de la Signature apostolique">Tribunal suprême de la Signature apostolique</a>. En <a href="../../../../articles/1/5/9/1592.html" title="1592">1592</a>, le <a href="../../../../articles/p/a/p/Pape.html" title="Pape">pape</a> <a href="../../../../articles/c/l/%C3%A9/Cl%C3%A9ment_VIII_cffc.html" title="Clément VIII">Clément VIII</a> le nomme gouverneur de <a href="../../../../articles/f/a/n/Fano_%28Italie%29_1a46.html" title="Fano (Italie)">Fano</a>, puis <a href="../../../../articles/p/r/o/Protonotaire_apostolique.html" class="mw-redirect" title="Protonotaire apostolique">protonotaire apostolique</a>.</p>
<p>En <a href="../../../../articles/1/6/0/1601.html" title="1601">1601</a>, il est nommé <a href="../../../../articles/l/%C3%A9/g/L%C3%A9gat_apostolique.html" title="Légat apostolique">légat apostolique</a> pour présenter à <a href="../../../../articles/h/e/n/Henri_IV_de_France_c67d.html" title="Henri IV de France">Henri IV</a> les félicitations pontificales pour la naissance du futur <a href="../../../../articles/l/o/u/Louis_XIII_de_France_aec3.html" title="Louis XIII de France">Louis XIII</a>. Le <a href="../../../../articles/2/0/_/20_octobre.html" title="20 octobre">20 octobre</a> <a href="../../../../articles/1/6/0/1604.html" title="1604">1604</a>, il revient à <a href="../../../../articles/p/a/r/Paris.html" title="Paris">Paris</a> en tant que <a href="../../../../articles/n/o/n/Nonce_apostolique.html" title="Nonce apostolique">nonce apostolique</a> et archevêque <i>in partibus</i> de <a href="../../../../articles/n/a/z/Nazareth.html" title="Nazareth">Nazareth</a>&#160;; dans cette position il devient très influent auprès d'Henri IV. Le <a href="../../../../articles/1/1/_/11_septembre.html" title="11 septembre">11 septembre</a> <a href="../../../../articles/1/6/0/1606.html" title="1606">1606</a>, <a href="../../../../articles/p/a/u/Paul_V_8186.html" title="Paul V">Paul V</a> le crée <a href="../../../../articles/c/a/r/Cardinal_%28religion%29.html" title="Cardinal (religion)">cardinal</a>-prêtre, attaché à l'église S. Pietro in Montorio, qu'il échange contre celle de S. Onofrio le 5 septembre 1610. De <a href="../../../../articles/1/6/0/1608.html" title="1608">1608</a> à <a href="../../../../articles/1/6/1/1617.html" title="1617">1617</a>, il prend des responsabilités pastorales à <a href="../../../../articles/s/p/o/Spol%C3%A8te.html" title="Spolète">Spolète</a> où il réunit un synode, achève le séminaire, et construit deux autres séminaires diocésains, à Spello et Visso&#160;; il revient ensuite à la Curie comme préfet de la Signature apostolique.</p>
<p><a name="Le_pontificat" id="Le_pontificat"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/u/r/b/Urbain_VIII_ce1d.html" title="Modifier la section&#160;: Le pontificat">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Le pontificat</span></h2>
<p>Le 19 juillet 1623, cinquante-cinq cardinaux entrèrent en conclave pour donner un successeur à Grégoire XV&#160;; le 6 août, le cardinal Maffeo Barberini reçut cinquante voix et prit le nom d'Urbain VIII. En raison des fièvres qui sévissaient à Rome, il fut obligé de reporter son couronnement au 29 septembre. On raconte que, avant de s'autoriser à revêtir la tenue pontificale, il se prosterna devant l'autel, priant Dieu de le faire mourir si son pontificat ne devait pas se faire pour le bien de l'Église.</p>
<p>Il commença son règne en officialisant le jour même de son élection les bulles de canonisation de Philippe Néri, Ignace de Loyola, François-Xavier, qui avaient été canonisés par Grégoire XV. Lui-même canonisa Élisabeth de Portugal, le 25 mai 1625, et André Corsini, le 22 avril 1629. Il béatifia&#160;:</p>
<ul>
<li><a href="../../../../articles/j/a/c/Jacques_de_la_Marche_d5d8.html" title="Jacques de la Marche">Jacques de la Marche</a>, <a href="../../../../articles/f/r/a/Franciscain.html" class="mw-redirect" title="Franciscain">franciscain</a> observant, le 12 août 1624&#160;;</li>
<li><a href="../../../../articles/f/r/a/Fran%C3%A7ois_Borgia_2a45.html" title="François Borgia">François Borgia</a>, jésuite, le 23 novembre 1624&#160;;</li>
<li><a href="../../../../articles/a/n/d/Andr%C3%A9_Avellin_81ff.html" title="André Avellin">André Avellin</a>, le 10 juin 1625&#160;;</li>
<li><a href="../../../../articles/f/%C3%A9/l/F%C3%A9lix_de_Cantalice_a01f.html" title="Félix de Cantalice">Félix de Cantalice</a>, minorite, le 1er octobre 1625&#160;;</li>
<li><a href="../../../../articles/m/a/r/Marie-Madeleine_de_Pazzi_03ca.html" title="Marie-Madeleine de Pazzi">Marie-Madeleine de Pazzi</a>, le 8 mai 1626&#160;;</li>
<li><a href="../../../../articles/g/a/%C3%A9/Ga%C3%A9tan_de_Thiene_3651.html" title="Gaétan de Thiene">Gaétan de Thiene</a>, le fondateur des <a href="../../../../articles/o/r/d/Ordre_des_Th%C3%A9atins_edc5.html" title="Ordre des Théatins">Théatins</a>, le 8 octobre 1629&#160;;</li>
<li><a href="../../../../articles/j/e/a/Jean_de_Dieu_27b1.html" title="Jean de Dieu">Jean de Dieu</a>, le 21 septembre 1630, et</li>
<li><a href="../../../../articles/j/o/s/Josaphat_Konc%C3%A9vitch_7277.html" title="Josaphat Koncévitch">Josaphat Koncévitch</a>, le 16 mai, 1643.</li>
</ul>
<p>Il réserva au Saint-Siège les béatifications de saints et, dans une bulle du 30 octobre 1625, interdit qu'on représentât avec l'auréole de sainteté des personnes n'ayant pas été canonisées ou béatifiées, et qu'on plaçât devant leur sépulture des lampes, des tables, etc. On ne devait pas non plus imprimer les miracles ou les révélations qu'on leur attribuait. Une bulle ultérieure, du 13 septembre 1642, réduisit à trente-quatre le nombre de jours de fête d'obligation en dehors du dimanche. Il introduisit dans le bréviaire de nombreux nouveaux offices. Il composa la totalité de l'office propre de sainte Elizabeth et écrivit les hymnes, tels qu'ils sont dans le Bréviaire, pour les fêtes de saint Martin, saint Herménégilde, et sainte Élisabeth de Portugal. Un livre de poèmes, qu'il avait écrits avant de devenir pape, fut publié pendant son pontificat avec le titre: <i>Maphei Cardinalis poemata Barberini</i> (Rome, 1637). En 1629, il nomma un comité pour la réforme du bréviaire, en approuva les corrections, incomplètes et souvent mal avisées, le 19 septembre 1631, et les intégra à l'édition officielle du Bréviaire romain qui fut publiée l'année suivante. En 1627 il donna sa forme définitive à la célèbre bulle <i>In Cœna Domini</i>. En 1634 il enjoignit à tous les évêques exerçant des fonctions, cardinaux compris, de respecter la résidence dans leur évêché ordonnée par le <a href="../../../../articles/c/o/n/Concile_de_Trente_7d0d.html" title="Concile de Trente">Concile de Trente</a>. Au cours de son pontificat eut lieu le deuxième procès de Galilée et sa condamnation par l'Inquisition romaine. Le <a href="../../../../articles/6/_/m/6_mars.html" title="6 mars">6 mars</a> <a href="../../../../articles/1/6/4/1642.html" title="1642">1642</a>, il publia la <a href="../../../../articles/b/u/l/Bulle_%28diplomatique%29.html" title="Bulle (diplomatique)">bulle</a> <i><a href="../../../../articles/i/n/_/In_eminenti.html" title="In eminenti">In eminenti</a></i> qui condamnait l'<i><a href="../../../../articles/a/u/g/Augustinus.html" title="Augustinus">Augustinus</a></i> de <a href="../../../../articles/c/o/r/Cornelius_Jansen_9483.html" title="Cornelius Jansen">Jansénius</a>. Il favorisa également les missions, et créa de nombreux <a href="../../../../articles/d/i/o/Dioc%C3%A8se.html" title="Diocèse">diocèses</a> dans les pays en voie d'évangélisation. En <a href="../../../../articles/1/6/2/1627.html" title="1627">1627</a>, il fonda le <i>Collegium Urbanum</i>, destiné à former les futurs <a href="../../../../articles/m/i/s/Missionnaire_%28chr%C3%A9tien%29.html" title="Missionnaire (chrétien)">missionnaires</a>.</p>
<p>Il fut également le dernier pape à étendre les <a href="../../../../articles/%C3%A9/t/a/%C3%89tats_pontificaux.html" title="États pontificaux">états pontificaux</a>.</p>
<p><a name="L.27affaire_Galil.C3.A9e" id="L.27affaire_Galil.C3.A9e"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/u/r/b/Urbain_VIII_ce1d.html" title="Modifier la section&#160;: L'affaire Galilée">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">L'affaire Galilée</span></h3>
<p>Du <a href="../../../../articles/2/3/_/23_septembre.html" title="23 septembre">23 septembre</a> <a href="../../../../articles/1/6/3/1632.html" title="1632">1632</a> au <a href="../../../../articles/2/2/_/22_juin.html" title="22 juin">22 juin</a> <a href="../../../../articles/1/6/3/1633.html" title="1633">1633</a> se déroule le procès de <a href="../../../../articles/g/a/l/Galileo_Galilei_17f8.html" title="Galileo Galilei">Galileo Galilei</a>, au terme duquel l'<a href="../../../../articles/i/n/q/Inquisition.html" title="Inquisition">Inquisition</a> obtient la condamnation et l'abjuration du savant florentin.</p>
<p>La thèse (discutée) de Pietro Redondi mérite d'être brièvement présentée ici.<br />
Dans le contexte de la <a href="../../../../articles/c/o/n/Contre-R%C3%A9forme_eb3e.html" title="Contre-Réforme">Contre-Réforme</a> et de lutte contre le <a href="../../../../articles/p/r/o/Protestantisme.html" title="Protestantisme">protestantisme</a>, sur fond de <a href="../../../../articles/g/u/e/Guerre_de_Trente_Ans_f49b.html" title="Guerre de Trente Ans">guerre de Trente Ans</a> (précisément à un moment où les forces protestantes de <a href="../../../../articles/g/u/s/Gustave_II_Adolphe_de_Su%C3%A8de_ae27.html" title="Gustave II Adolphe de Suède">Gustave II Adolphe de Suède</a> vont de victoire en victoire), Urbain VIII est attaqué et gravement mis en cause en plein <a href="../../../../articles/c/o/n/Consistoire_%28catholicisme%29.html" title="Consistoire (catholicisme)">consistoire</a> le <a href="../../../../articles/8/_/m/8_mars.html" title="8 mars">8 mars</a> <a href="../../../../articles/1/6/3/1632.html" title="1632">1632</a>. Une coterie de prélats pro-espagnols conduits par le cardinal Borgia lui reproche sa mollesse envers les <a href="../../../../articles/h/%C3%A9/r/H%C3%A9r%C3%A9tique.html" class="mw-redirect" title="Hérétique">hérétiques</a>. Les Barberini sont en très grande difficulté.</p>
<p>Par ailleurs, de très graves accusations sur les conséquences théologiques implicites des thèses galiléennes sont dénoncées de longue date au <a href="../../../../articles/s/a/i/Saint-Office_e22b.html" class="mw-redirect" title="Saint-Office">Saint-Office</a> par des <a href="../../../../articles/c/o/m/Compagnie_de_J%C3%A9sus_425e.html" title="Compagnie de Jésus">jésuites</a>. Elles reposent sur un point central du <a href="../../../../articles/c/a/t/Catholicisme.html" title="Catholicisme">dogme catholique</a> tel que l'a défini la treizième session du <a href="../../../../articles/c/o/n/Concile_de_Trente_7d0d.html" title="Concile de Trente">Concile de Trente</a>&#160;: la <a href="../../../../articles/t/r/a/Transsubstantiation.html" title="Transsubstantiation">Transsubstantiation</a> lors de l'<a href="../../../../articles/e/u/c/Eucharistie.html" title="Eucharistie">Eucharistie</a>.</p>
<p>Si l'accusation était prouvée, l'amitié, de notoriété publique, qui lie le pape florentin à l'astronome pourrait compromettre définitivement le <a href="../../../../articles/s/o/u/Souverain_pontife.html" class="mw-redirect" title="Souverain pontife">Souverain pontife</a>. La publication du <i>Dialogo</i> de Galilée aurait été l'occasion, plus que la cause du fameux procès. Le procès de Galilée n'aurait donc été qu'un subterfuge&#160;: condamner le savant pour des griefs mineurs (<a href="../../../../articles/h/%C3%A9/l/H%C3%A9liocentrisme.html" title="Héliocentrisme">héliocentrisme</a>, non respect de l'interdit de <a href="../../../../articles/n/i/c/Nicolas_Copernic_81e1.html" title="Nicolas Copernic">Copernic</a> prononcé en <a href="../../../../articles/1/6/1/1616.html" title="1616">1616</a> par le cardinal <a href="../../../../articles/r/o/b/Robert_Bellarmin_95d1.html" title="Robert Bellarmin">Bellarmin</a>) pour lui éviter l'<a href="../../../../articles/a/n/a/Anath%C3%A8me.html" title="Anathème">anathème</a> et le <a href="../../../../articles/b/%C3%BB/c/B%C3%BBcher.html" title="Bûcher">bûcher</a>. De plus, en sacrifiant <a href="../../../../articles/g/a/l/Galileo_Galilei_17f8.html" title="Galileo Galilei">Galilée</a>, le pape se serait sauvé lui-même.</p>
<p>Toujours ami du savant, il adoucit d'ailleurs immédiatement ses conditions de détention.</p>
<p>En <a href="../../../../articles/1/6/4/1642.html" title="1642">1642</a>, c'est lui qui condamne le livre <i>Augustinus</i> de <a href="../../../../articles/c/o/r/Cornelius_Jansen_9483.html" title="Cornelius Jansen">Jansenius</a>.</p>
<p><a name="Un_pape_b.C3.A2tisseur" id="Un_pape_b.C3.A2tisseur"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/u/r/b/Urbain_VIII_ce1d.html" title="Modifier la section&#160;: Un pape bâtisseur">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Un pape bâtisseur</span></h3>
<p>Urbain VIII a également été un grand bâtisseur. Admirateur du <a href="../../../../articles/g/i/a/Gian_Lorenzo_Bernini_f163.html" title="Gian Lorenzo Bernini">Bernin</a>, il lui demande d'achever le <a href="../../../../articles/p/a/l/Palais_Barberini_8fbb.html" title="Palais Barberini">palais Barberini</a> commencé par <a href="../../../../articles/c/a/r/Carlo_Maderno_0b4c.html" title="Carlo Maderno">Carlo Maderno</a> et <a href="../../../../articles/f/r/a/Francesco_Borromini_f9d7.html" title="Francesco Borromini">Francesco Borromini</a>. Il lui commande également le célèbre baldaquin surplombant l'autel pontifical de la <a href="../../../../articles/b/a/s/Basilique_Saint-Pierre_e452.html" title="Basilique Saint-Pierre">basilique Saint-Pierre</a> (<a href="../../../../articles/1/6/3/1633.html" title="1633">1633</a>). Le bronze nécessaire à sa construction est arraché au fronton du <a href="../../../../articles/p/a/n/Panth%C3%A9on_de_Rome_c9e2.html" title="Panthéon de Rome">Panthéon</a>, d'où la célèbre phrase&#160;: <i>Quod non fecerunt Barbari, fecerunt Barberini</i> («&#160;ce que n'ont pas fait les barbares, les Barberini l'ont fait&#160;»).</p>
<p>En <a href="../../../../articles/1/6/2/1626.html" title="1626">1626</a>, il inaugure la nouvelle basilique. Il fait également fortifier le <a href="../../../../articles/c/h/%C3%A2/Ch%C3%A2teau_Saint-Ange_4071.html" title="Château Saint-Ange">château Saint-Ange</a> et transforme <a href="../../../../articles/c/i/v/Civitavecchia.html" title="Civitavecchia">Civitavecchia</a> en port militaire.</p>
<p>Important mécène, il soutient des artistes comme les peintres <a href="../../../../articles/n/i/c/Nicolas_Poussin_aea7.html" title="Nicolas Poussin">Nicolas Poussin</a> ou <a href="../../../../articles/c/l/a/Claude_Lorrain_4993.html" class="mw-redirect" title="Claude Lorrain">Claude Lorrain</a>. C'est lui aussi qui, en <a href="../../../../articles/1/6/3/1635.html" title="1635">1635</a>, nomme <a href="../../../../articles/a/t/h/Athanasius_Kircher_5c70.html" title="Athanasius Kircher">Athanasius Kircher</a> au <a href="../../../../articles/c/o/l/Coll%C3%A8ge_romain.html" class="mw-redirect" title="Collège romain">Collège romain</a>.</p>
<p><a name="Le_sens_de_la_famille" id="Le_sens_de_la_famille"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/u/r/b/Urbain_VIII_ce1d.html" title="Modifier la section&#160;: Le sens de la famille">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Le sens de la famille</span></h3>
<p>Le pontificat d'Urbain VIII se caractérise par un usage assez courant à l'époque, mais poussé à un rare degré sous le pape Barberini&#160;: le <a href="../../../../articles/n/%C3%A9/p/N%C3%A9potisme.html" title="Népotisme">népotisme</a>, qui fut peut-être son plus grand défaut.</p>
<p>Trois jours après son sacre, il nomma <a href="../../../../articles/c/a/r/Cardinal_%28religion%29.html" title="Cardinal (religion)">cardinal</a> son neveu <a href="../../../../articles/f/r/a/Francesco_Barberini_cd43.html" title="Francesco Barberini">Francesco Barberini</a>, en 1627 il le fit bibliothécaire du Vatican&#160;; et en 1632 vice-chancelier. Francesco toutefois n'abusa pas de son pouvoir. Il construisit le grand palais Barberini et fonda la célèbre bibliothèque Barberini qui fut acquise par le pape Léon XIII en 1902 et fait partie de la Bibliothèque du <a href="../../../../articles/v/a/t/Vatican.html" title="Vatican">Vatican</a>. Un neveu d'Urbain, Antonio Barberini le Jeune, fut créé cardinal en 1627, devint <a href="../../../../articles/c/a/m/Camerlingue.html" title="Camerlingue">camerlingue</a> en 1638, puis commandant en chef des troupes pontificales. Il était légat à Avignon et à Urbino en 1633&#160;; à Bologne, à Ferrare et en Romagne en 1641. Francesco toutefois n'abusa pas de son pouvoir. Il construisit le grand palais Barberini et fonda la célèbre bibliothèque Barberini qui fut acquise par le pape Léon XIII en 1902 et fait partie de la Bibliothèque du <a href="../../../../articles/v/a/t/Vatican.html" title="Vatican">Vatican</a>. Un neveu d'Urbain, Antonio Barberini le Jeune, fut sacré cardinal en 1627, devint <a href="../../../../articles/c/a/m/Camerlingue.html" title="Camerlingue">camerlingue</a> en 1638, puis commandant en chef des troupes pontificales. Il était légat à Avignon et à Urbino en 1633&#160;; à Bologne, à Ferrare et en Romagne en 1641. Antonio, le frère d'Urbain, qui était capucin, reçut en 1625 le diocèse de Senigaglia, fut créé cardinal en 1628, et plus tard nommé grand pénitencier et bibliothécaire du Vatican. Un troisième neveu, Taddeo Barberini, fut fait prince de Palestrina et préfet de Rome. On imagine difficilement toutes les richesses que la famille Barberini a pu accumuler grâce au népotisme d'Urbain VIII. Enfin, tourmenté de scrupules au sujet de ce népotisme, Urbain VIII nomma deux fois une commission spéciale de théologiens pour étudier si ses neveux pouvaient légitimement conserver leurs possessions, mais à chaque fois que la commission se prononça en leur faveur. Dans la deuxième commission siégeaient le Cardinal Lugo et le Père Lupis.</p>
<p>Abusant de leur crédit, les <a href="../../../../articles/b/a/r/Barberini.html" title="Barberini">Barberini</a> voulurent enlever au duc de <a href="../../../../articles/d/u/c/Duch%C3%A9_de_Parme_47e0.html" title="Duché de Parme">Parme</a>, <a href="../../../../articles/%C3%A9/d/o/%C3%89douard_Ier_Farn%C3%A8se_39aa.html" title="Édouard Ier Farnèse">Édouard Farnèse</a>, les duchés de <a href="../../../../articles/c/a/s/Castro.html" title="Castro">Castro</a> et de <a href="../../../../articles/r/o/n/Ronciglione.html" title="Ronciglione">Ronciglione</a>, et firent déclarer la guerre à ce prince par le pape&#160;; après d'inutiles efforts, ils furent obligés de renoncer à leur projet. Ils se rendirent si odieux par leurs exactions, qu'à la mort d'Urbain VIII, en <a href="../../../../articles/1/6/4/1644.html" title="1644">1644</a>, ils furent forcés de quitter l'Italie. Dans l'ensemble, la famille Barberini a amassé de grandes richesses sous le pontificat d'Urbain VIII, mais elle connaitra quelques déboires sous les papes suivants, et sera obligée de se venir se réfugier en <a href="../../../../articles/f/r/a/France.html" title="France">France</a>.</p>
<p><a name="Bibliographie" id="Bibliographie"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/u/r/b/Urbain_VIII_ce1d.html" title="Modifier la section&#160;: Bibliographie">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Bibliographie</span></h2>
<ul>
<li>Pietro Redondi&#160;: <i>Galilée hérétique</i>, Gallimard, 1985 — <small>(<a href="../../../../articles/o/u/v/Special%7EOuvrages_de_r%C3%A9f%C3%A9rence_207070419X_1076.html" class="internal">ISBN 2-070-70419-X</a>)</small></li>
</ul>
<hr />
<div class="noprint wikilien_alternatif" style="clear:right; float:right;margin:0 0 1em 1em;width:250px;border:solid #AAAAAA 1px; background:#f9f9f9;padding:0px;font-size:90%;text-align:left;">
<table cellpadding="2" cellspacing="0" style="background-color:transparent">
<tr valign="middle">
<td style="line-height:50px;vertical-align:middle;position:relative" align="center" valign="middle">
<div style="position: relative;"><a href="http://commons.wikimedia.org/wiki/Accueil" title="commons:Accueil"><img alt="commons:Accueil" src="../../../../images/shared/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/50px-Commons-logo.svg.png" width="50" height="67" border="0" /></a></div>
</td>
<td valign="middle">
<p><span class="plainlinks"><a href="../../../../articles/w/i/k/Wikimedia_Commons_7b57.html" title="Wikimedia Commons">Wikimedia Commons</a> propose des documents multimédia libres sur <b><a href="http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Urbanus_VIII?uselang=fr" class="external text" title="http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Urbanus_VIII?uselang=fr" rel="nofollow">Urbain VIII.</a></b></span></p>
</td>
</tr>
</table>
</div>
<p><br /></p>
<table rules="all" align="center" cellpadding="2" border="1" style="width:80%; clear:both; margin:0.5em auto; background-color:#f7f8ff; border:1px solid #aaa;border-collapse: collapse;font-size: 95%;">
<tr>
<th scope="col" width="30%" align="center" style="font-weight: normal">Précédé par</th>
<th scope="col" width="40%" align="center">Urbain VIII</th>
<th scope="col" width="30%" align="center" style="font-weight: normal">Suivi par</th>
</tr>
<tr>
<td align="center" bgcolor="#FFE600"><b><a href="../../../../articles/g/r/%C3%A9/Gr%C3%A9goire_XV_3d07.html" title="Grégoire XV">Grégoire XV</a></b></td>
<td align="center" bgcolor="#FED600" style="padding:1px">
<table width="100%" align="center" border="0" cellspacing="0" cellpadding="0" style="background-color:transparent;padding-top:3px">
<tr>
<td align="center"><a href="../../../../articles/e/m/b/Image%7EEmblem_of_the_Papacy_SE.svg_f08d.html" class="image" title="Emblem of the Papacy SE.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/8/81/Emblem_of_the_Papacy_SE.svg/29px-Emblem_of_the_Papacy_SE.svg.png" width="29" height="39" border="0" /></a></td>
</tr>
<tr>
<td align="center"><b><a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_des_papes.html" title="Liste des papes">Liste des papes</a></b></td>
</tr>
</table>
</td>
<td align="center" bgcolor="#FFE600"><b><a href="../../../../articles/i/n/n/Innocent_X_ff45.html" title="Innocent X">Innocent X</a></b></td>
</tr>
</table>
<hr />
<ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail">
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/i/h/s/Image%7EIHS-monogram-Jesus-medievalesque.svg_3666.html" class="image" title="Icône du portail du catholicisme"><img alt="Icône du portail du catholicisme" src="../../../../images/shared/thumb/9/91/IHS-monogram-Jesus-medievalesque.svg/28px-IHS-monogram-Jesus-medievalesque.svg.png" width="28" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/c/a/t/Portail%7ECatholicisme_5be5.html" title="Portail:Catholicisme">Portail du catholicisme</a></span></span></li>
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/l/o/u/Image%7ELouisXIV.jpg_eb07.html" class="image" title="Icône du portail du XVIIe&#160;siècle"><img alt="Icône du portail du XVIIe&#160;siècle" src="../../../../images/shared/thumb/5/58/LouisXIV.jpg/17px-LouisXIV.jpg" width="17" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/x/v/i/Portail%7EXVIIe_si%C3%A8cle_831c.html" title="Portail:XVIIe siècle">Portail du <span class="romain" title="Nombre&#160;écrit en chiffres romains">XVII</span><sup class="exposant">e</sup>&#160;siècle</a></span></span></li>
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/f/l/a/Image%7EFlag_of_the_Vatican_City.svg_caee.html" class="image" title="Icône du portail du Vatican"><img alt="Icône du portail du Vatican" src="../../../../images/shared/thumb/0/00/Flag_of_the_Vatican_City.svg/24px-Flag_of_the_Vatican_City.svg.png" width="24" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/v/a/t/Portail%7EVatican_2f13.html" title="Portail:Vatican">Portail du Vatican</a></span></span></li>
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/f/l/a/Image%7EFlag_of_Italy.svg_0ea8.html" class="image" title="Icône du portail de l’Italie"><img alt="Icône du portail de l’Italie" src="../../../../images/shared/thumb/0/03/Flag_of_Italy.svg/36px-Flag_of_Italy.svg.png" width="36" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/i/t/a/Portail%7EItalie_332e.html" title="Portail:Italie">Portail de l’Italie</a></span></span></li>
</ul>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 574/1000000
Post-expand include size: 12119/2048000 bytes
Template argument size: 1829/2048000 bytes
Expensive parser function count: 0/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/n/a/i/Cat%C3%A9gorie%7ENaissance_%C3%A0_Florence_de5c.html" title="Catégorie:Naissance à Florence">Naissance à Florence</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/p/e/r/Cat%C3%A9gorie%7EPersonnalit%C3%A9_italienne_du_XVIe_si%C3%A8cle_10ff.html" title="Catégorie:Personnalité italienne du XVIe siècle">Personnalité italienne du XVIe siècle</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/p/e/r/Cat%C3%A9gorie%7EPersonnalit%C3%A9_italienne_du_XVIIe_si%C3%A8cle_0adb.html" title="Catégorie:Personnalité italienne du XVIIe siècle">Personnalité italienne du XVIIe siècle</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/r/e/l/Cat%C3%A9gorie%7EReligieux_italien_4551.html" title="Catégorie:Religieux italien">Religieux italien</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/p/a/p/Cat%C3%A9gorie%7EPape_afc9.html" title="Catégorie:Pape">Pape</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/n/a/i/Cat%C3%A9gorie%7ENaissance_en_1568_9ac5.html" title="Catégorie:Naissance en 1568">Naissance en 1568</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/d/%C3%A9/c/Cat%C3%A9gorie%7ED%C3%A9c%C3%A8s_en_1644_bb1c.html" title="Catégorie:Décès en 1644">Décès en 1644</a></span></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-cats-hidden">Catégorie cachée&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/p/o/r/Cat%C3%A9gorie%7EPortail%7EItalie_Articles_li%C3%A9s_3812.html" title="Catégorie:Portail:Italie/Articles liés">Portail:Italie/Articles liés</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/u/r/b/Urbain_VIII_ce1d.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/u/r/b/Discuter%7EUrbain_VIII_8fd7.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Urbain_VIII">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	<div id="p-lang" class="portlet">
	  <h5>Autres langues</h5>
	  <div class="pBody">
	    <ul>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../bg/articles/%D1%83/%D1%80/%D0%B1/%D0%A3%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BD_VIII_b272.html">Български</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ca/articles/u/r/b/Urb%C3%A0_VIII_3ba6.html">Català</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../cs/articles/u/r/b/Urban_VIII._63f7.html">Česky</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../de/articles/u/r/b/Urban_VIII._63f7.html">Deutsch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../en/articles/p/o/p/Pope_Urban_VIII_ee60.html">English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../es/articles/u/r/b/Urbano_VIII_b300.html">Español</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../et/articles/u/r/b/Urbanus_VIII_0c06.html">Eesti</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../fi/articles/u/r/b/Urbanus_VIII_0c06.html">Suomi</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../gl/articles/u/r/b/Urbano_VIII%2C_papa_a789.html">Galego</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../hu/articles/v/i/i/VIII._Orb%C3%A1n_p%C3%A1pa_1c04.html">Magyar</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../id/articles/p/a/u/Paus_Urbanus_VIII_eb2d.html">Bahasa Indonesia</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../is/articles/%C3%BA/r/b/%C3%9Arbanus_8..html">Íslenska</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../it/articles/p/a/p/Papa_Urbano_VIII_ebab.html">Italiano</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ja/articles/%E3%82%A6/%E3%83%AB/%E3%83%90/%E3%82%A6%E3%83%AB%E3%83%90%E3%83%8C%E3%82%B98%E4%B8%96_%28%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%9E%E6%95%99%E7%9A%87%29.html">日本語</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ka/articles/%E1%83%A3/%E1%83%A0/%E1%83%91/%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%9C_VIII_a297.html">ქართული</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ko/articles/%EA%B5%90/%ED%99%A9/_/%EA%B5%90%ED%99%A9_%EC%9A%B0%EB%A5%B4%EB%B0%94%EB%85%B8_8%EC%84%B8.html">한국어</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../la/articles/u/r/b/Urbanus_VIII_0c06.html">Latina</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../nl/articles/p/a/u/Paus_Urbanus_VIII_eb2d.html">Nederlands</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../no/articles/u/r/b/Urban_VIII_e8d8.html">‪Norsk (bokmål)‬</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pl/articles/u/r/b/Urban_VIII_e8d8.html">Polski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pt/articles/p/a/p/Papa_Urbano_VIII_ebab.html">Português</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ro/articles/p/a/p/Papa_Urban_al_VIII-lea_b4a5.html">Română</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ru/articles/%D1%83/%D1%80/%D0%B1/%D0%A3%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BD_VIII_%28%D0%BF%D0%B0%D0%BF%D0%B0_%D1%80%D0%B8%D0%BC%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9%29_fb95.html">Русский</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sl/articles/p/a/p/Pape%C5%BE_Urban_VIII._289a.html">Slovenščina</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sv/articles/u/r/b/Urban_VIII_e8d8.html">Svenska</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../th/articles/%E0%B8%AA/%E0%B8%A1/%E0%B9%80/%E0%B8%AA%E0%B8%A1%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%88%E0%B8%9E%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%95%E0%B8%B0%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B8%9B%E0%B8%B2%E0%B9%80%E0%B8%AD%E0%B8%AD%E0%B8%A3%E0%B9%8C%E0%B8%9A%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88_8.html">ไทย</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../tl/articles/u/r/b/Urbano_VIII_b300.html">Tagalog</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../uk/articles/%D1%83/%D1%80/%D0%B1/%D0%A3%D1%80%D0%B1%D0%B0%D0%BD_VIII_b272.html">Українська</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../vec/articles/p/a/p/Papa_Urbano_VIII_ebab.html">Vèneto</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../zh/articles/%E7%83%8F/%E7%88%BE/%E5%B7%B4/%E7%83%8F%E7%88%BE%E5%B7%B4%E8%AB%BE%E5%85%AB%E4%B8%96.html">中文</a>
	      </li>
	      	    </ul>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 3 juin 2008 à 17:30 par Utilisateur <a href="../../../../articles/v/o/l/Utilisateur%7EVolkovBot_0e6c.html" title="Utilisateur:VolkovBot">VolkovBot</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/d/u/m/Utilisateur%7EDumZiBoT_1015.html" title="Utilisateur:DumZiBoT">DumZiBoT</a>, <a href="../../../../articles/p/r/a/Utilisateur%7EPramzan_cd59.html" title="Utilisateur:Pramzan">Pramzan</a>, <a href="../../../../articles/p/o/l/Utilisateur%7EPolmars_7b89.html" title="Utilisateur:Polmars">Polmars</a>, <a href="../../../../articles/u/l/t/Utilisateur%7EUltratomio_6008.html" title="Utilisateur:Ultratomio">Ultratomio</a>, <a href="../../../../articles/a/l/e/Utilisateur%7EAlecs.bot_6f7d.html" title="Utilisateur:Alecs.bot">Alecs.bot</a>, <a href="../../../../articles/%28/3A/j/Utilisateur%7E%28%7EJulien%7E%29_f041.html" title="Utilisateur:(:Julien:)">(:Julien:)</a>, <a href="../../../../articles/a/r/c/Utilisateur%7EArchibald_Tuttle_6e42.html" title="Utilisateur:Archibald Tuttle">Archibald Tuttle</a>, <a href="../../../../articles/m/o/l/Utilisateur%7EMolinensis_07bc.html" title="Utilisateur:Molinensis">Molinensis</a>, <a href="../../../../articles/j/a/n/Utilisateur%7EJAnDbot_ea65.html" title="Utilisateur:JAnDbot">JAnDbot</a>, <a href="../../../../articles/l/u/c/Utilisateur%7ELuc._c2f7.html" title="Utilisateur:Luc.">Luc.</a>, <a href="../../../../articles/g/u/s/Utilisateur%7EGustave_Graetzlin_9a0e.html" title="Utilisateur:Gustave Graetzlin">Gustave Graetzlin</a>, <a href="../../../../articles/d/i/l/Utilisateur%7EDiligent_f5a7.html" title="Utilisateur:Diligent">Diligent</a>, Endenich, <a href="../../../../articles/h/x/h/Utilisateur%7EHxhbot_2335.html" title="Utilisateur:Hxhbot">Hxhbot</a>, <a href="../../../../articles/m/m/b/Utilisateur%7EMMBot_510c.html" title="Utilisateur:MMBot">MMBot</a>, <a href="../../../../articles/g/r/e/Utilisateur%7EGretaz_d754.html" title="Utilisateur:Gretaz">Gretaz</a>, <a href="../../../../articles/r/e/m/Utilisateur%7ERemi_Mathis_4ae5.html" title="Utilisateur:Remi Mathis">Remi Mathis</a>, <a href="../../../../articles/a/n/n/Utilisateur%7EAnne97432_6af9.html" title="Utilisateur:Anne97432">Anne97432</a>, <a href="../../../../articles/i/s/a/Utilisateur%7EIsaac_Sanolnacov_61ad.html" title="Utilisateur:Isaac Sanolnacov">Isaac Sanolnacov</a>, <a href="../../../../articles/j/e/d/Utilisateur%7EJed_830d.html" title="Utilisateur:Jed">Jed</a>, <a href="../../../../articles/n/i/c/Utilisateur%7ENico86_c846.html" title="Utilisateur:Nico86">Nico86</a>, <a href="../../../../articles/e/s/c/Utilisateur%7EEscarbot_177b.html" title="Utilisateur:Escarbot">Escarbot</a>, <a href="../../../../articles/j/i/b/Utilisateur%7EJibi44_893d.html" title="Utilisateur:Jibi44">Jibi44</a>, <a href="../../../../articles/r/%C3%A9/m/Utilisateur%7ER%C3%A9mih_4f34.html" title="Utilisateur:Rémih">Rémih</a>, <a href="../../../../articles/t/h/i/Utilisateur%7EThijs%21bot_c2d6.html" title="Utilisateur:Thijs!bot">Thijs!bot</a>, <a href="../../../../articles/r/o/b/Utilisateur%7ERobotQuistnix_d78e.html" title="Utilisateur:RobotQuistnix">RobotQuistnix</a>, <a href="../../../../articles/e/s/k/Utilisateur%7EEskimbot_5ab8.html" title="Utilisateur:Eskimbot">Eskimbot</a>, <a href="../../../../articles/s/t/a/Utilisateur%7EStanlekub_9f3f.html" title="Utilisateur:Stanlekub">Stanlekub</a>, <a href="../../../../articles/y/u/r/Utilisateur%7EYurikBot_0f63.html" title="Utilisateur:YurikBot">YurikBot</a>, <a href="../../../../articles/l/o/v/Utilisateur%7ELoveless_6fc1.html" title="Utilisateur:Loveless">Loveless</a>, <a href="../../../../articles/z/y/x/Utilisateur%7EZyxwvut-Bot_ee10.html" title="Utilisateur:Zyxwvut-Bot">Zyxwvut-Bot</a>, <a href="../../../../articles/j/p/m/Utilisateur%7EJpm2112_1537.html" title="Utilisateur:Jpm2112">Jpm2112</a>, <a href="../../../../articles/j/e/f/Utilisateur%7EJef-Infojef_b31d.html" title="Utilisateur:Jef-Infojef">Jef-Infojef</a>, <a href="../../../../articles/b/a/d/Utilisateur%7EBadmood_4dbf.html" title="Utilisateur:Badmood">Badmood</a>, <a href="../../../../articles/j/a/s/Utilisateur%7EJastrow_4522.html" title="Utilisateur:Jastrow">Jastrow</a>, <a href="../../../../articles/b/r/o/Utilisateur%7EBrozouf_f26f.html" title="Utilisateur:Brozouf">Brozouf</a>, <a href="../../../../articles/s/p/o/Utilisateur%7ESpooky_4745.html" title="Utilisateur:Spooky">Spooky</a>, <a href="../../../../articles/b/o/d/Utilisateur%7EBodHaleg_00ef.html" title="Utilisateur:BodHaleg">BodHaleg</a>, <a href="../../../../articles/z/u/b/Utilisateur%7EZubro_13e7.html" title="Utilisateur:Zubro">Zubro</a>, <a href="../../../../articles/c/h/o/Utilisateur%7EChobot_0dd0.html" title="Utilisateur:Chobot">Chobot</a>, <a href="../../../../articles/b/o/b/Utilisateur%7EBob08_5a46.html" title="Utilisateur:Bob08">Bob08</a>, <a href="../../../../articles/o/l/i/Utilisateur%7EOliviosu_7539.html" title="Utilisateur:Oliviosu">Oliviosu</a>, <a href="../../../../articles/b/e/l/Utilisateur%7EBel_ami_293b.html" title="Utilisateur:Bel ami">Bel ami</a>, <a href="../../../../articles/r/a/t/Utilisateur%7ERatigan_0e19.html" title="Utilisateur:Ratigan">Ratigan</a>, <a href="../../../../articles/m/e/d/Utilisateur%7EMedBot_8f10.html" title="Utilisateur:MedBot">MedBot</a>, <a href="../../../../articles/k/a/t/Utilisateur%7EKatz_6534.html" title="Utilisateur:Katz">Katz</a>, <a href="../../../../articles/g/o/l/Utilisateur%7EGoliadkine_c247.html" title="Utilisateur:Goliadkine">Goliadkine</a>, <a href="../../../../articles/n/a/t/Utilisateur%7ENataraja_6089.html" title="Utilisateur:Nataraja">Nataraja</a>, <a href="../../../../articles/o/r/t/Utilisateur%7EOrthogaffe_792d.html" title="Utilisateur:Orthogaffe">Orthogaffe</a>, <a href="../../../../articles/t/r/e/Utilisateur%7ETreanna_4f24.html" title="Utilisateur:Treanna">Treanna</a>, <a href="../../../../articles/m/e/d/Utilisateur%7EMed_63f8.html" title="Utilisateur:Med">Med</a> et <a href="../../../../articles/j/e/a/Utilisateur%7EJeantosti_119d.html" title="Utilisateur:Jeantosti">Jeantosti</a> et Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX