Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/p/a/t/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles//p/a/t/Patrimoine_funéraire.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Patrimoine funéraire - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Patrimoine funéraire</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <div class="plainlinks bandeau-niveau-modere bandeau">
<table style="background-color:transparent">
<tr>
<td class="bandeau-icone">
<div style="width:45px; text-align:center"><a href="../../../../articles/g/n/o/Image%7EGnome-globe.svg_903e.html" class="image" title="Gnome-globe.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/f/f3/Gnome-globe.svg/35px-Gnome-globe.svg.png" width="35" height="35" border="0" /></a></div>
</td>
<td>
<div class="bandeau-titre"><strong>Cet article adopte un point de vue régional ou culturel particulier et doit être <b><a href="../../../../articles/g/u/i/Wikip%C3%A9dia%7EGuide_d%27internationalisation_9992.html" title="Wikipédia:Guide d'internationalisation">internationalisé</a>.</b></strong></div>
<div class="bandeau-texte"><a href="../../../../articles/p/a/t/Discuter%7EPatrimoine_fun%C3%A9raire_040e.html" title="Discuter:Patrimoine funéraire">Discutez-en</a> <b>ou</b> <a href="http://fr.wikipedia.org../../../../articles/p/a/t/Patrimoine_fun%C3%A9raire.html" class="external text" title="http://fr.wikipedia.org../../../../articles/p/a/t/Patrimoine_fun%C3%A9raire.html" rel="nofollow">améliorez-le</a>&#160;! <b><small>(<a href="../../../../articles/i/n/t/Mod%C3%A8le%7EInternationaliser_df8e.html" title="Modèle:Internationaliser">La pose de ce bandeau est-elle pertinente ?</a>)</small></b></div>
</td>
</tr>
</table>
</div>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:182px;"><a href="../../../../articles/w/i/e/Image%7EWien_Allerseelen_1903.jpg_f06e.html" class="image" title="Sur le chemin du cimetière, à Vienne (Autriche), en 1903, le 2 novembre pour la Fête des morts."><img alt="Sur le chemin du cimetière, à Vienne (Autriche), en 1903, le 2 novembre pour la Fête des morts." src="../../../../images/shared/thumb/6/63/Wien_Allerseelen_1903.jpg/180px-Wien_Allerseelen_1903.jpg" width="180" height="152" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/w/i/e/Image%7EWien_Allerseelen_1903.jpg_f06e.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Sur le chemin du cimetière, à <a href="../../../../articles/v/i/e/Vienne_%28Autriche%29_0b34.html" title="Vienne (Autriche)">Vienne</a> (<a href="../../../../articles/a/u/t/Autriche.html" title="Autriche">Autriche</a>), en 1903, le 2 novembre pour la <i><a href="../../../../articles/c/o/m/Comm%C3%A9moration_des_fid%C3%A8les_d%C3%A9funts.html" title="Commémoration des fidèles défunts">Fête des morts</a></i>.</div>
</div>
</div>
<p>Le <b>patrimoine funéraire</b> inclut les sites (<a href="../../../../articles/c/i/m/Cimeti%C3%A8re.html" title="Cimetière">cimetières</a>, <a href="../../../../articles/n/%C3%A9/c/N%C3%A9cropole.html" title="Nécropole">nécropoles</a>, tombes isolées) et plus généralement toutes les installations visibles et invisibles, de même que toute variété dans les mentalités et la ritualisation face à la mort et au deuil, ainsi que les sources et documents permettant de comprendre ces pratiques.<sup id="cite_ref-0" class="reference"><a href="#cite_note-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup><sup class="reference" style="padding-left:0px; padding-right:1px;">,</sup><sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1" title=""><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup></p>
<center>
<table class="gallery" cellspacing="0" cellpadding="0">
<tr>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 26px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/a/b/s/Image%7EAbsarokee_Burial.jpg_da06.html" class="image" title="Absarokee Burial.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/7/73/Absarokee_Burial.jpg/120px-Absarokee_Burial.jpg" width="120" height="93" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Surélévation de la dépouille d'un membre d'une tribu <a href="../../../../articles/a/m/%C3%A9/Am%C3%A9rindienne.html" class="mw-redirect" title="Amérindienne">amérindienne</a> des <a href="../../../../articles/c/r/o/Crows.html" title="Crows">Crows</a>.</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 32px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/b/u/r/Image%7EBurial_Site_2.jpg_0159.html" class="image" title="Burial Site 2.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/1/1d/Burial_Site_2.jpg/120px-Burial_Site_2.jpg" width="120" height="81" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Site funéraire <a href="../../../../articles/t/o/r/Toraja.html" title="Toraja">toraja</a> en <a href="../../../../articles/i/n/d/Indon%C3%A9sie.html" title="Indonésie">Indonésie</a>&#160;: balcon creusé dans la falaise avec exposition de poupées à l'effigie des défunts.</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 39px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/s/s/_/Image%7ESS_Atlantic_shipwreck_burial.jpg_e8ad.html" class="image" title="SS Atlantic shipwreck burial.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/3/36/SS_Atlantic_shipwreck_burial.jpg/120px-SS_Atlantic_shipwreck_burial.jpg" width="120" height="68" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Inhumation des victimes d'un naufrage en 1873, dans la région de <a href="../../../../articles/h/a/l/Halifax_%28Nouvelle-%C3%89cosse%29_33a4.html" title="Halifax (Nouvelle-Écosse)">Halifax</a> (<a href="../../../../articles/c/a/n/Canada.html" title="Canada">Canada</a>).</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 28px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/g/r/a/Image%7EGrave_tombs_near_Shatili.jpg_b2ac.html" class="image" title="Grave tombs near Shatili.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/5/54/Grave_tombs_near_Shatili.jpg/120px-Grave_tombs_near_Shatili.jpg" width="120" height="90" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>en <a href="../../../../articles/g/%C3%A9/o/G%C3%A9orgie_%28pays%29.html" title="Géorgie (pays)">Géorgie</a></p>
</div>
</div>
</td>
</tr>
<tr>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 37px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/1/9/9/Image%7E1997_279-4_Agadez_Haruna%27s_grave.jpg_3b67.html" class="image" title="1997 279-4 Agadez Haruna's grave.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/6/62/1997_279-4_Agadez_Haruna's_grave.jpg/120px-1997_279-4_Agadez_Haruna's_grave.jpg" width="120" height="72" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>près de <a href="../../../../articles/a/g/a/Agadez.html" title="Agadez">Agadez</a> (<a href="../../../../articles/n/i/g/Niger.html" title="Niger">Niger</a>)</p>
</div>
</div>
</td>
</tr>
</table>
</center>
<p>Pour ce qui est des installations (encore ou facilement) visibles des lieux d'inhumation, on peut distinguer le <b>patrimoine funéraire architectural</b> (que l'on peut définir globalement comme relatif aux tombes et monuments dus au travail de la pierre par des marbriers et des sculpteurs, et qui désigne les emplacements) du <b>patrimoine funéraire</b> plus spécifiquement <b>symbolique et décoratif</b> (<a href="../../../../articles/f/e/r/Ferronnerie.html" title="Ferronnerie">ferronnerie</a>, couronnes mortuaires, <a href="../../../../articles/c/r/o/Croix.html" title="Croix">croix</a>, tous objets de dimensions plus réduites et de poids moindre).</p>
<p>Monuments plus ou moins imposants, chapelles mortuaires, dalles mais aussi modestes stèles, ou simples croix relèvent de la section <i>funéraire</i> de ce qui est identifié désormais comme «&#160;<i>petit patrimoine</i>&#160;», c'est-à-dire l'ensemble religieux ou civil des édifices (par exemple les tours, fours à pain, moulins, cabanes, fontaines, lavoirs, puits, chapelles, oratoires et croix de chemins, oratoires et niches, colombiers, halles, ponts, mares, remises de pompe à incendie, kiosques à musique) ou objets (<a href="../../../../articles/c/a/d/Cadran_solaire.html" title="Cadran solaire">cadrans solaires</a>, gargouilles, girouettes, enseignes, brancards, corbillards, pompes à incendie) qui ne sont pas (ou pas encore&#160;?) classés comme <a href="../../../../articles/m/o/n/Monuments_Historiques_4620.html" class="mw-redirect" title="Monuments Historiques">Monuments Historiques</a>.</p>
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#Le_droit_du_patrimoine_fun.C3.A9raire"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Le droit du patrimoine funéraire</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#L.27.C3.A9tat_du_patrimoine"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">L'état du patrimoine</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-2"><a href="#La_question_de_l.27abandon_et_de_la_reprise_des_monuments"><span class="tocnumber">2.1</span> <span class="toctext">La question de l'abandon et de la reprise des monuments</span></a></li>
<li class="toclevel-2"><a href="#La_d.C3.A9gradation_du_patrimoine"><span class="tocnumber">2.2</span> <span class="toctext">La dégradation du patrimoine</span></a></li>
<li class="toclevel-2"><a href="#Le_prise_de_conscience_de_l.27.C3.A9tat_du_patrimoine_fun.C3.A9raire"><span class="tocnumber">2.3</span> <span class="toctext">Le prise de conscience de l'état du patrimoine funéraire</span></a></li>
</ul>
</li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Notes.2C_sources_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Notes, sources et références</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Article_connexe"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Article connexe</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Liens_externes"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Liens externes</span></a></li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script>
<p><a name="Le_droit_du_patrimoine_fun.C3.A9raire" id="Le_droit_du_patrimoine_fun.C3.A9raire"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/p/a/t/Patrimoine_fun%C3%A9raire.html" title="Modifier la section&#160;: Le droit du patrimoine funéraire">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Le droit du patrimoine funéraire</span></h2>
<p>La question du patrimoine funéraire est majoritairement considérée comme du domaine privé. En France, ce sont ainsi les familles qui ont la charge de l'entretien des <a href="../../../../articles/c/o/n/Concession.html" title="Concession">concessions</a>. Et celles-ci sont valables pour une durée limitée, y compris les concessions dites perpétuelles.</p>
<p><a name="L.27.C3.A9tat_du_patrimoine" id="L.27.C3.A9tat_du_patrimoine"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/p/a/t/Patrimoine_fun%C3%A9raire.html" title="Modifier la section&#160;: L'état du patrimoine">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">L'état du patrimoine</span></h2>
<p><a name="La_question_de_l.27abandon_et_de_la_reprise_des_monuments" id="La_question_de_l.27abandon_et_de_la_reprise_des_monuments"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/p/a/t/Patrimoine_fun%C3%A9raire.html" title="Modifier la section&#160;: La question de l'abandon et de la reprise des monuments">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">La question de l'abandon et de la reprise des monuments</span></h3>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:182px;"><a href="../../../../articles/f/l/e/Image%7EFleurey-sur-Ouche_cimeti%C3%A8re_%28tombe_Auguste_--%29_1a.jpg_5e17.html" class="image" title="Exemple d'affichette vue en 2005 posée depuis environ 2 ans auparavant à Fleurey-sur-Ouche."><img alt="Exemple d'affichette vue en 2005 posée depuis environ 2 ans auparavant à Fleurey-sur-Ouche." src="../../../../images/shared/thumb/8/80/Fleurey-sur-Ouche_cimetière_(tombe_Auguste_--)_1a.jpg/180px-Fleurey-sur-Ouche_cimetière_(tombe_Auguste_--)_1a.jpg" width="180" height="151" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/f/l/e/Image%7EFleurey-sur-Ouche_cimeti%C3%A8re_%28tombe_Auguste_--%29_1a.jpg_5e17.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Exemple d'affichette vue en 2005 posée depuis environ 2 ans auparavant à <a href="../../../../articles/f/l/e/Fleurey-sur-Ouche_1fed.html" title="Fleurey-sur-Ouche">Fleurey-sur-Ouche</a>.</div>
</div>
</div>
<p>Dans les faits, une bonne partie du patrimoine funéraire est laissé à l'abandon dès lors que les tombes ne sont plus visitées, entretenues et fleuries. Ce qui conduit l'administration municipale funéraire à décréter l'état d'abandon de telle ou telle tombe et à reprendre la concession pour la concéder de nouveau. En ce cas,</p>
<ul>
<li>les restes des défunts sont souvent reversés dans un <a href="../../../../articles/o/s/s/Ossuaire.html" title="Ossuaire">ossuaire</a> collectif tandis que les parcelles sont allouées à de nouveaux concessionnaires.</li>
<li>la qualité de patrimoine du monument funéraire abandonné n'est souvent pas pris en compte et le monument est parfois détruit et parfois recyclé.</li>
</ul>
<p>En France, certains se plaignent de ce que l'administration des cimetières - même ceux des petits cimetières ruraux ne manquant pas de place - multiplient depuis les années 2000-2004 les «&#160;<i>petits écriteaux sur lesquels on peut lire&#160;: "Cette concession réputée en état d'abandon fait l'objet d'une procédure de reprise par la mairie."</i>&#160;»<sup id="cite_ref-2" class="reference"><a href="#cite_note-2" title=""><span class="cite_crochet">[</span>3<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p><a name="La_d.C3.A9gradation_du_patrimoine" id="La_d.C3.A9gradation_du_patrimoine"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/p/a/t/Patrimoine_fun%C3%A9raire.html" title="Modifier la section&#160;: La dégradation du patrimoine">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">La dégradation du patrimoine</span></h3>
<p>L'état du patrimoine funéraire relève de plusieurs problématiques&#160;:</p>
<ul>
<li>la dégradation naturelle due au temps (mousse, érosion des pierres tendres, effondrement de monuments)</li>
<li>la dégradation due à la <a href="../../../../articles/p/o/l/Pollution.html" title="Pollution">pollution</a> (<a href="../../../../articles/p/l/u/Pluie_acide.html" title="Pluie acide">pluie acide</a>, etc.)</li>
<li>la dégradation aggravée par les intempéries (par exemple l'impact de la tempête de Noël 1999 sur les cimetières, à l'exemple connu du <a href="../../../../articles/p/%C3%A8/r/P%C3%A8re-Lachaise_c626.html" class="mw-redirect" title="Père-Lachaise">Père-Lachaise</a> à Paris).</li>
<li>le vandalisme et le pillage des monuments.</li>
</ul>
<center>
<table class="gallery" cellspacing="0" cellpadding="0">
<tr>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 27px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/a/r/n/Image%7EArnosvale.broken.graves.arp.jpg_c42c.html" class="image" title="Arnosvale.broken.graves.arp.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/0/02/Arnosvale.broken.graves.arp.jpg/120px-Arnosvale.broken.graves.arp.jpg" width="120" height="92" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>Tombes abîmées au cimetière Arno’s Vale de <a href="../../../../articles/b/r/i/Bristol_%28Angleterre%29_bd52.html" title="Bristol (Angleterre)">Bristol</a> (<a href="../../../../articles/r/o/y/Royaume-Uni_06fe.html" title="Royaume-Uni">Royaume-Uni</a>)</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 28px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/h/e/t/Image%7EHetzendorfer_Friedhof_09.JPG_e0ee.html" class="image" title="Hetzendorfer Friedhof 09.JPG"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/8/80/Hetzendorfer_Friedhof_09.JPG/120px-Hetzendorfer_Friedhof_09.JPG" width="120" height="90" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>à <a href="../../../../articles/v/i/e/Vienne_%28Autriche%29_0b34.html" title="Vienne (Autriche)">Vienne</a> (<a href="../../../../articles/a/u/t/Autriche.html" title="Autriche">Autriche</a>)</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 13px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/m/a/r/Image%7EMarx_cemetery_034.jpg_4ca4.html" class="image" title="Marx cemetery 034.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/d/d2/Marx_cemetery_034.jpg/99px-Marx_cemetery_034.jpg" width="99" height="120" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>dans un autre cimetière de <a href="../../../../articles/v/i/e/Vienne_%28Autriche%29_0b34.html" title="Vienne (Autriche)">Vienne</a> (<a href="../../../../articles/a/u/t/Autriche.html" title="Autriche">Autriche</a>)</p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 33px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/i/s/r/Image%7EIsrael_4_013_Cemetary_in_Jerusalem%2C_Stone.jpg_2354.html" class="image" title="Israel 4 013 Cemetary in Jerusalem, Stone.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/1/1f/Israel_4_013_Cemetary_in_Jerusalem,_Stone.jpg/120px-Israel_4_013_Cemetary_in_Jerusalem,_Stone.jpg" width="120" height="80" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>à <a href="../../../../articles/j/%C3%A9/r/J%C3%A9rusalem.html" title="Jérusalem">Jérusalem</a></p>
</div>
</div>
</td>
</tr>
<tr>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 33px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/k/u/t/Image%7EKutaisi_cemetery_of_Jews_2.jpg_583a.html" class="image" title="Kutaisi cemetery of Jews 2.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/8/8f/Kutaisi_cemetery_of_Jews_2.jpg/120px-Kutaisi_cemetery_of_Jews_2.jpg" width="120" height="80" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>en <a href="../../../../articles/g/%C3%A9/o/G%C3%A9orgie_%28pays%29.html" title="Géorgie (pays)">Géorgie</a></p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 13px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/p/o/n/Image%7EPoniceny_nahrobek.jpg_050e.html" class="image" title="Poniceny nahrobek.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/7/76/Poniceny_nahrobek.jpg/90px-Poniceny_nahrobek.jpg" width="90" height="120" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>en <a href="../../../../articles/r/%C3%A9/p/R%C3%A9publique_tch%C3%A8que.html" title="République tchèque">République tchèque</a></p>
</div>
</div>
</td>
<td>
<div class="gallerybox" style="width: 155px;">
<div class="thumb" style="padding: 28px 0; width: 150px;">
<div style="margin-left: auto; margin-right: auto; width: 120px;"><a href="../../../../articles/g/r/a/Image%7EGrave_Saint_Paraskevi%27s_Cemetery_3.jpg_892f.html" class="image" title="Grave Saint Paraskevi's Cemetery 3.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/8/8a/Grave_Saint_Paraskevi's_Cemetery_3.jpg/120px-Grave_Saint_Paraskevi's_Cemetery_3.jpg" width="120" height="90" border="0" /></a></div>
</div>
<div class="gallerytext">
<p>en <a href="../../../../articles/g/r/%C3%A8/Gr%C3%A8ce.html" title="Grèce">Grèce</a></p>
</div>
</div>
</td>
</tr>
</table>
</center>
<p><a name="Le_prise_de_conscience_de_l.27.C3.A9tat_du_patrimoine_fun.C3.A9raire" id="Le_prise_de_conscience_de_l.27.C3.A9tat_du_patrimoine_fun.C3.A9raire"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/p/a/t/Patrimoine_fun%C3%A9raire.html" title="Modifier la section&#160;: Le prise de conscience de l'état du patrimoine funéraire">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Le prise de conscience de l'état du patrimoine funéraire</span></h3>
<p>Dans certains pays, s'expriment des inquiétudes sur ce que certains qualifient d'«&#160;<i>état général alarmant des cimetières</i>&#160;». Dans les pays francophones, c'est par exemple le cas du <i>CRHAB</i> en Belgique<sup id="cite_ref-3" class="reference"><a href="#cite_note-3" title=""><span class="cite_crochet">[</span>4<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>ainsi qu'au Québec. En France, chaque région pratiquement a vu naître des associations se mobilisant pour faire connaître la valeur de ces témoins du passé, et pour tenter d'obtenir des subventions pour la restauration et la sauvegarde de certaines tombes remarquables. Ces associations sont parfois organisées en réseaux par lesquels circulent le savoir-faire et un minimum logistique relatifs aux longues démarches à entreprendre pour constituer un dossier de demande d'aide. Dans les pays anglo-saxons, en Grande-Bretagne par exemple, la mobilisation<sup id="cite_ref-4" class="reference"><a href="#cite_note-4" title=""><span class="cite_crochet">[</span>5<span class="cite_crochet">]</span></a></sup> est tout aussi effective, comme à Bristol, pour le cimetière <i>Arnos Vale</i><sup id="cite_ref-5" class="reference"><a href="#cite_note-5" title=""><span class="cite_crochet">[</span>6<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. En France, la question est d'ordre juridique&#160;: la tombe est propriété de la famille. si la municipalité est propriétaire du cimetière, elle ne peut en aucun cas substituer son autorité à la responsabilité des usagers, sauf si la tombe (et cela concernera plutôt une chapelle funéraire ou une tombe monumentale) menace ruine et présente un risque pour la sécurité des usagers du cimetière; toutefois, dans ce cas, le maire devra prendre toutes les mesures pour écarter le danger mais ne pourra en aucun cas faire procéder à des travaux. Pourtant, il serait nécessaire que l'état français légifère pour permettre de préserver ce patrimoine parfois très riche dans nos communes qui s'oblitère petit à petit faisant ainsi disparaître un patrimoine commun et une mémoire de nos ancètres.</p>
<div class="detail"><span><a href="../../../../articles/s/e/a/Image%7ESearchtool-80%25.png_e347.html" class="image" title="Icône de détail"><img alt="Icône de détail" src="../../../../images/shared/thumb/1/1a/Searchtool-80%.png/15px-Searchtool-80%.png" width="15" height="15" border="0" /></a> <span>Article détaillé&#160;: <a href="../../../../articles/d/e/s/Description_et_pr%C3%A9servation_du_petit_patrimoine_fun%C3%A9raire_dans_les_pays_francophones.html" class="mw-redirect" title="Description et préservation du petit patrimoine funéraire dans les pays francophones">Description et préservation du petit patrimoine funéraire dans les pays francophones</a>.</span></span></div>
<p><a name="Notes.2C_sources_et_r.C3.A9f.C3.A9rences" id="Notes.2C_sources_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/p/a/t/Patrimoine_fun%C3%A9raire.html" title="Modifier la section&#160;: Notes, sources et références">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Notes, sources et références</span></h2>
<div style="font-size: 85%">
<ol class="references">
<li id="cite_note-0"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-0" title="">↑</a></span> <a href="http://www.ecomuseedelau-dela.net/declarations.html" class="external text" title="http://www.ecomuseedelau-dela.net/declarations.html" rel="nofollow">Déclaration pour une Charte internationale du patrimoine funéraire</a></li>
<li id="cite_note-1"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-1" title="">↑</a></span> <a href="http://agora.qc.ca/thematiques/mort.nsf/Documents/Ecomusee_de_lAu-dela--Declaration_pour_une_Charte_internationale_du_patrimoine_funeraire_par_LEcomusee_de_lau-dela" class="external text" title="http://agora.qc.ca/thematiques/mort.nsf/Documents/Ecomusee_de_lAu-dela--Declaration_pour_une_Charte_internationale_du_patrimoine_funeraire_par_LEcomusee_de_lau-dela" rel="nofollow">Encyclopédie sur la mort</a></li>
<li id="cite_note-2"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-2" title="">↑</a></span> <a href="http://www.ladepeche.fr/article/2006/10/30/53600-Defunts-chasses-des-cimetieres.html?refresh=1&amp;filename=Defunts-chasses-des-cimetieres" class="external text" title="http://www.ladepeche.fr/article/2006/10/30/53600-Defunts-chasses-des-cimetieres.html?refresh=1&amp;filename=Defunts-chasses-des-cimetieres" rel="nofollow">La Dépêche</a></li>
<li id="cite_note-3"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-3" title="">↑</a></span> <a href="http://www.crhab.be/pdf/RW-CelluleGestionPatrimoineFuneraire.pdf" class="external text" title="http://www.crhab.be/pdf/RW-CelluleGestionPatrimoineFuneraire.pdf" rel="nofollow">en Wallonie</a></li>
<li id="cite_note-4"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-4" title="">↑</a></span> <span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span><a href="http://www.cemeteryfriends.org.uk/" class="external text" title="http://www.cemeteryfriends.org.uk/" rel="nofollow">Cemeteryfriends.org</a></li>
<li id="cite_note-5"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-5" title="">↑</a></span> <span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span><a href="../../../../../en/articles/a/r/n/Arnos_Vale_Cemetery_f41d.html" class="extiw" title="en:Arnos_Vale_Cemetery">Arnos Vale Cemetery</a>, article sur Wikipédia anglophone</li>
</ol>
</div>
<p><a name="Article_connexe" id="Article_connexe"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/p/a/t/Patrimoine_fun%C3%A9raire.html" title="Modifier la section&#160;: Article connexe">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Article connexe</span></h2>
<ul>
<li><a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_des_cimeti%C3%A8res.html" title="Liste des cimetières">Liste des cimetières</a></li>
</ul>
<p><a name="Liens_externes" id="Liens_externes"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/p/a/t/Patrimoine_fun%C3%A9raire.html" title="Modifier la section&#160;: Liens externes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Liens externes</span></h2>
<ul>
<li><a href="http://www.fondation-patrimoine.com/fr/delegations-projet.php4?id=20&amp;PHPSESSID=17c4e8921f6e0a623a679e105d542067" class="external text" title="http://www.fondation-patrimoine.com/fr/delegations-projet.php4?id=20&amp;PHPSESSID=17c4e8921f6e0a623a679e105d542067" rel="nofollow">Fondation du Patrimoine</a></li>
<li><a href="http://www.pu-strasbourg.com/alsacien/thebault.htm" class="external text" title="http://www.pu-strasbourg.com/alsacien/thebault.htm" rel="nofollow">Frédéric Thébault, <i>Le patrimoine funéraire en Alsace (1804-1939) - Du culte des morts à l'oubli</i></a></li>
<li><a href="http://www.patrimoine-rhonalpin.org/pra/telech/article_pierre_actual.pdf" class="external text" title="http://www.patrimoine-rhonalpin.org/pra/telech/article_pierre_actual.pdf" rel="nofollow">Aides de la Fondation du Patrimoine</a></li>
<li><a href="http://www.vendee.fr/vendee/actualites/default.asp?art=1848" class="external text" title="http://www.vendee.fr/vendee/actualites/default.asp?art=1848" rel="nofollow">Colloque de 8 conférences en Vendée en 2007</a></li>
<li><a href="http://assembly.coe.int/mainf.asp?Link=/documents/adoptedtext/ta80/frec898.htm" class="external text" title="http://assembly.coe.int/mainf.asp?Link=/documents/adoptedtext/ta80/frec898.htm" rel="nofollow">Recommandation 898 Monuments commémoratifs (dont le Patrimoine funéraire,…)</a> [Recommandation 898 (1980)].</li>
</ul>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 312/1000000
Post-expand include size: 3169/2048000 bytes
Template argument size: 957/2048000 bytes
Expensive parser function count: 0/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/p/a/t/Cat%C3%A9gorie%7EPatrimoine_486e.html" title="Catégorie:Patrimoine">Patrimoine</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/r/i/t/Cat%C3%A9gorie%7ERite_fun%C3%A9raire_99f0.html" title="Catégorie:Rite funéraire">Rite funéraire</a></span></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-cats-hidden">Catégorie cachée&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/a/r/t/Cat%C3%A9gorie%7EArticle_%C3%A0_internationaliser_ccfa.html" title="Catégorie:Article à internationaliser">Article à internationaliser</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/p/a/t/Patrimoine_fun%C3%A9raire.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/p/a/t/Discuter%7EPatrimoine_fun%C3%A9raire_040e.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Patrimoine_fun%C3%A9raire">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 7 mai 2008 à 17:26 par Utilisateur <a href="../../../../articles/o/l/l/Utilisateur%7EOllamh_5bf0.html" title="Utilisateur:Ollamh">Ollamh</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/a/l/e/Utilisateur%7EAlecs.bot_6f7d.html" title="Utilisateur:Alecs.bot">Alecs.bot</a>, Saintba, <a href="../../../../articles/w/i/k/Utilisateur%7EWikiCleanerBot_c797.html" title="Utilisateur:WikiCleanerBot">WikiCleanerBot</a>, <a href="../../../../articles/r/e/n/Utilisateur%7ERen%C3%A9_Dinkel_7a0a.html" title="Utilisateur:René Dinkel">René Dinkel</a>, <a href="../../../../articles/s/e/b/Utilisateur%7ESebjarod_ed78.html" title="Utilisateur:Sebjarod">Sebjarod</a>, <a href="../../../../articles/m/a/r/Utilisateur%7EMarkus3_bfe5.html" title="Utilisateur:Markus3">Markus3</a>, <a href="../../../../articles/m/a/r/Utilisateur%7EMarc_Mongenet_f355.html" title="Utilisateur:Marc Mongenet">Marc Mongenet</a>, <a href="../../../../articles/j/e/f/Utilisateur%7EJef-Infojef_b31d.html" title="Utilisateur:Jef-Infojef">Jef-Infojef</a>, <a href="../../../../articles/t/i/n/Utilisateur%7ETinodela_4c15.html" title="Utilisateur:Tinodela">Tinodela</a>, <a href="../../../../articles/d/a/u/Utilisateur%7EDauphin%C3%A9_1a49.html" title="Utilisateur:Dauphiné">Dauphiné</a> et <a href="../../../../articles/e/s/c/Utilisateur%7EEscherichia_coli_9114.html" title="Utilisateur:Escherichia coli">Escherichia coli</a>.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX