Server : Apache System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64 User : hednacluml ( 122243) PHP Version : 8.3.9 Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl Directory : /home/hednacluml/encyclo/articles/j/o/s/ |
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" /> <!-- headlinks removed --> <link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/> <title>Joseph Roth - Wikipédia</title> <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" /> <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]--> <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]--> <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]--> <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script> <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]--> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script> <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css"; @import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css"; @import "../../../../raw/gen.css"; /*]]>*/</style> </head> <body class="ns-0"> <div id="globalWrapper"> <div id="column-content"> <div id="content"> <a name="top" id="contentTop"></a> <h1 class="firstHeading">Joseph Roth</h1> <div id="bodyContent"> <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3> <div id="contentSub"></div> <!-- start content --> <div class="plainlinks bandeau-niveau-ebauche bandeau"> <table style="background-color:transparent"> <tr> <td class="bandeau-icone"> <div style="text-align:center;white-space:nowrap"><span style="white-space:nowrap;word-spacing:5px"><a href="../../../../articles/f/l/a/Image%7EFlag_of_Austria.svg_44c7.html" class="image" title="Flag of Austria.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/45px-Flag_of_Austria.svg.png" width="45" height="30" border="0" /></a> <a href="../../../../articles/v/i/c/Image%7EVictor_Hugo.jpg_b4e2.html" class="image" title="Victor Hugo.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/7/7c/Victor_Hugo.jpg/26px-Victor_Hugo.jpg" width="26" height="34" border="0" /></a></span></div> </td> <td> <div class="bandeau-titre"><strong>Cet article est une <a href="../../../../articles/%C3%A9/b/a/Aide%7E%C3%89bauche_a94d.html" title="Aide:Ébauche">ébauche</a> concernant l'<a href="../../../../articles/a/u/t/Autriche.html" title="Autriche">Autriche</a> et un <a href="../../../../articles/%C3%A9/c/r/%C3%89crivain.html" title="Écrivain">écrivain</a>.</strong></div> <div class="bandeau-texte">Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant. <b>(<a href="../../../../articles/c/o/m/Aide%7EComment_modifier_une_page_32be.html" title="Aide:Comment modifier une page">Comment ?</a>)</b>.</div> </td> </tr> </table> </div> <div class="homonymie">Pour les articles <a href="../../../../articles/h/o/m/Aide%7EHomonymie_2a52.html" title="Aide:Homonymie">homonymes</a>, voir <a href="../../../../articles/r/o/t/Roth.html" title="Roth">Roth</a>. <a href="../../../../articles/d/i/s/Image%7EDisambig.svg_8f13.html" class="image" title="Disambig.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/7/72/Disambig.svg/20px-Disambig.svg.png" width="20" height="16" border="0" /></a></div> <p><b>Joseph Roth</b> (<a href="../../../../articles/1/8/9/1894.html" title="1894">1894</a>, <a href="../../../../articles/b/r/o/Brody.html" title="Brody">Brody</a>, <a href="../../../../articles/g/a/l/Galicie.html" title="Galicie">Galicie</a> - <a href="../../../../articles/1/9/3/1939.html" title="1939">1939</a>, <a href="../../../../articles/p/a/r/Paris.html" title="Paris">Paris</a>) est un <a href="../../../../articles/%C3%A9/c/r/%C3%89crivain.html" title="Écrivain">écrivain</a> <a href="../../../../articles/a/u/t/Autriche.html" title="Autriche">autrichien</a>.</p> <p><a name="Biographie" id="Biographie"></a></p> <h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_Roth_7ad9.html" title="Modifier la section : Biographie">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Biographie</span></h2> <p>Ses biographes ont dû séparer la réalité de certains récits mégalomanes du romancier sur sa propre vie.</p> <p>Son père, représentant d'une firme de céréales de <a href="../../../../articles/h/a/m/Hambourg.html" title="Hambourg">Hambourg</a>, quitte sa mère et meurt en <a href="../../../../articles/r/u/s/Russie.html" title="Russie">Russie</a>. Joseph Roth fantasmera ce père absent et se dira plus tard enfant illégitime d'un haut fonctionnaire autrichien. Son oncle est tailleur et son grand-père rabbin. Juif né en Galicie, tout près de la frontière russe, Joseph Roth étudie la <a href="../../../../articles/p/h/i/Philosophie.html" title="Philosophie">philosophie</a> et les lettres à <a href="../../../../articles/l/v/i/Lviv.html" title="Lviv">Lemberg</a>(capitale de la Galicie, Ukraine actuelle), puis à <a href="../../../../articles/v/i/e/Vienne_%28Autriche%29_0b34.html" title="Vienne (Autriche)">Vienne</a>. En <a href="../../../../articles/1/9/1/1916.html" title="1916">1916</a>, il s'engage dans l'<i>armée impériale et royale</i> : selon ses dires, il fut un officier prisonnier par les Russes ; en fait, il fut démobilisé et ne semble pas avoir fait partie des unités combattantes.</p> <p>Après <a href="../../../../articles/p/r/e/Premi%C3%A8re_Guerre_mondiale_7dfc.html" title="Première Guerre mondiale">guerre</a>, il devient journaliste (de tendance socialiste jusqu'à un voyage en <a href="../../../../articles/u/n/i/Union_des_r%C3%A9publiques_socialistes_sovi%C3%A9tiques.html" title="Union des républiques socialistes soviétiques">Union soviétique</a> en 1926 qui lui fit perdre ses illusions) à <a href="../../../../articles/b/e/r/Berlin.html" title="Berlin">Berlin</a> pour la <i>Neue Berliner Zeitung</i> et le <i>Berliner Börsen-Courier</i>. Correspondant de la très libérale <i>Frankfurter Zeitung</i> en 1923, il voyage à travers l'Europe. Sa femme fut atteinte de <a href="../../../../articles/s/c/h/Schizophr%C3%A9nie.html" title="Schizophrénie">schizophrénie</a> à la fin des années 1920 ; internée, elle sera éliminée par les <a href="../../../../articles/n/a/z/Nazis.html" class="mw-redirect" title="Nazis">nazis</a> à cause de sa «tare biologique ». De retour à Vienne après l'arrivée au pouvoir d'<a href="../../../../articles/a/d/o/Adolf_Hitler_fdc0.html" title="Adolf Hitler">Hitler</a> en <a href="../../../../articles/a/l/l/Allemagne.html" title="Allemagne">Allemagne</a>, il s'exile dès 1933 à <a href="../../../../articles/p/a/r/Paris.html" title="Paris">Paris</a> où il réside la plupart du temps à l'hôtel Foyot 33 rue de Tournon (voyages en <a href="../../../../articles/p/o/l/Pologne.html" title="Pologne">Pologne</a> et aux <a href="../../../../articles/p/a/y/Pays-Bas_da2f.html" title="Pays-Bas">Pays-Bas</a>). Il sombre dans la misère et l'<a href="../../../../articles/a/l/c/Alcoolisme.html" title="Alcoolisme">alcoolisme</a>, tout en dénonçant l'<a href="../../../../articles/a/n/s/Anschluss.html" title="Anschluss">Anschluss</a> et la montée du <a href="../../../../articles/n/a/z/Nazisme.html" title="Nazisme">nazisme</a> dans les publications émigrées. Devenu <a href="../../../../articles/c/a/t/Catholicisme.html" title="Catholicisme">catholique</a> (conversion liée à la fidélité envers la monarchie austro-hongroise), il meurt à l'<a href="../../../../articles/h/%C3%B4/p/H%C3%B4pital_Necker_d60e.html" title="Hôpital Necker">hôpital Necker</a> de Paris et est enterré à <a href="../../../../articles/t/h/i/Thiais.html" title="Thiais">Thiais</a>.</p> <p>Son écriture se caractérise par une élégance désenchantée et un humour certain. Son œuvre la plus célèbre est son roman <i>La Marche de Radetzky</i>, qui retrace la chute de l'<a href="../../../../articles/e/m/p/Empire_austro-hongrois.html" class="mw-redirect" title="Empire austro-hongrois">Empire austro-hongrois</a> et la désintégration de la société autrichienne à travers trois générations de la famille von Trotta. <i>Le Poids de la grâce</i> fait également partie de ses oeuvres les plus abouties.</p> <p><a name="Oeuvres" id="Oeuvres"></a></p> <h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_Roth_7ad9.html" title="Modifier la section : Oeuvres">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Oeuvres</span></h2> <ul> <li><i>Tarabas</i> ;</li> <li><i>La Marche de Radetzky</i> ;</li> <li><i>La Crypte des Capucins</i> (où le dernier des von Trotta cherche en vain refuge dans la <a href="../../../../articles/c/r/y/Crypte_des_Capucins_b726.html" title="Crypte des Capucins">Crypte des Capucins</a> où gisent ses empereurs) ;</li> <li><i>Le Poids de la grâce</i> ;</li> <li><i>Une Heure avant la fin du monde</i> ;</li> <li><i>À Berlin</i> ;</li> <li><i>La Légende du saint buveur</i> (adapté au cinéma par <a href="../../../../articles/e/r/m/Ermanno_Olmi_d40d.html" title="Ermanno Olmi">Ermanno Olmi</a>, voir <i><a href="../../../../articles/l/a/_/La_L%C3%A9gende_du_saint_buveur_a7f1.html" title="La Légende du saint buveur">La Légende du saint buveur</a></i>) ;</li> <li><i>Juifs en errance</i> ;</li> <li><i>La Filiale de l'enfer</i> (Ecrits de l'émigration) ;</li> <li><i>Le Genre féminin</i> ;</li> <li><i>Symptômes viennois</i> ;</li> <li><i>Zipper et son père</i>;</li> <li><i>Hôtel Savoy</i> ;</li> <li><i>Les fausses Mesures</i> ;</li> <li><i>Conte de la 1002<sup class="exposant">e</sup>e nuit</i> ;</li> <li><i>La Rébellion</i>, <i>Gauche et droite</i> ;</li> <li><i>La Fuite sans fin</i> ;</li> <li><i>La Toile d'araignée</i> ;</li> <li><i>Job</i> ;</li> <li><i>Notre Assassin</i> ;</li> <li><i>Le Roman des cent-jours</i> ;</li> <li><i>La deuxième vie</i> ;</li> <li><i>Confessions d'un meurtrier</i></li> <li><i>Croquis de voyage</i> ;</li> <li><i>Le Buste de l'Empereur</i> ;</li> <li><i>La Tombe de l'Empereur</i> ;</li> <li><i>L'Histoire d'un amour</i></li> <li><i>Le Miroir aveugle</i> ;</li> <li><i>Le Prophète silencieux</i> ;</li> <li><i>Le Léviathan</i>.</li> </ul> <p>Il décrit une <a href="../../../../articles/a/u/t/Autriche-Hongrie_9789.html" title="Autriche-Hongrie">Autriche-Hongrie</a>, creuset des peuples et du <a href="../../../../articles/c/o/s/Cosmopolitisme.html" title="Cosmopolitisme">cosmopolitisme</a>. Lucide sur la <a href="../../../../articles/d/%C3%A9/c/D%C3%A9cadence.html" title="Décadence">décadence</a> et l'ennui de la Vienne fin de siècle, il est pourtant profondément nostalgique de cet empire perdu, de cette monarchie impériale et royale, forgée par la fidélité à l'empereur <a href="../../../../articles/f/r/a/Fran%C3%A7ois-Joseph_d877.html" class="mw-redirect" title="François-Joseph">François-Joseph</a>.</p> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/v/i/c/Image%7EVictorHugosmallColor.png_39be.html" class="image" title="Icône du portail de la littérature"><img alt="Icône du portail de la littérature" src="../../../../images/shared/thumb/a/ac/VictorHugosmallColor.png/24px-VictorHugosmallColor.png" width="24" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/l/i/t/Portail%7ELitt%C3%A9rature_0dea.html" title="Portail:Littérature">Portail de la littérature</a></span></span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/f/l/a/Image%7EFlag_of_Austria.svg_44c7.html" class="image" title="Icône du portail de l’Autriche"><img alt="Icône du portail de l’Autriche" src="../../../../images/shared/thumb/4/41/Flag_of_Austria.svg/36px-Flag_of_Austria.svg.png" width="36" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/a/u/t/Portail%7EAutriche_ae09.html" title="Portail:Autriche">Portail de l’Autriche</a></span></span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Preprocessor node count: 502/1000000 Post-expand include size: 5928/2048000 bytes Template argument size: 1137/2048000 bytes Expensive parser function count: 3/500 --> <div class="printfooter"> </div> <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a> : <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/%C3%A9/c/r/Cat%C3%A9gorie%7E%C3%89crivain_autrichien_0de0.html" title="Catégorie:Écrivain autrichien">Écrivain autrichien</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/%C3%A9/c/r/Cat%C3%A9gorie%7E%C3%89crivain_de_langue_allemande_4d1f.html" title="Catégorie:Écrivain de langue allemande">Écrivain de langue allemande</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/%C3%A9/c/r/Cat%C3%A9gorie%7E%C3%89crivain_catholique_0c33.html" title="Catégorie:Écrivain catholique">Écrivain catholique</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/n/a/i/Cat%C3%A9gorie%7ENaissance_en_1894_9164.html" title="Catégorie:Naissance en 1894">Naissance en 1894</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/d/%C3%A9/c/Cat%C3%A9gorie%7ED%C3%A9c%C3%A8s_en_1939_c825.html" title="Catégorie:Décès en 1939">Décès en 1939</a></span></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/w/i/k/Cat%C3%A9gorie%7EWikip%C3%A9dia%7E%C3%A9bauche_Autriche_b94f.html" title="Catégorie:Wikipédia:ébauche Autriche">Wikipédia:ébauche Autriche</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/w/i/k/Cat%C3%A9gorie%7EWikip%C3%A9dia%7E%C3%A9bauche_%C3%A9crivain_123c.html" title="Catégorie:Wikipédia:ébauche écrivain">Wikipédia:ébauche écrivain</a></span></div></div></div> <!-- end content --> <div class="visualClear"></div> </div> </div> </div> <div id="column-one"> <div id="p-cactions" class="portlet"> <h5>Views</h5> <ul> <li id="ca-nstab-main" class="selected" ><a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_Roth_7ad9.html">Article</a></li><li id="ca-talk" class="new" ><a href="../../../../articles/j/o/s/Discuter%7EJoseph_Roth_f236.html">Discussion</a></li><li id="ca-current" ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Joseph_Roth">Version actuelle</a></li> </ul> </div> <div class="portlet" id="p-logo"> <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);" href="../../../../index.html" title="Accueil"></a> </div> <script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script> <div class='portlet' id='p-navigation'> <h5>Navigation</h5> <div class='pBody'> <ul> <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li> <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li> <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li> <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li> <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li> </ul> </div> </div> <div class='portlet' id='p-Contribuer'> <h5>Contribuer</h5> <div class='pBody'> <ul> <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li> <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li> <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li> <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li> <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-search" class="portlet"> <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5> <div id="searchBody" class="pBody"> <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div> <input id="searchInput" name="search" type="text" accesskey="C" value="" /> <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton" value="Aller" /> </div></form> </div> </div> <div id="p-lang" class="portlet"> <h5>Autres langues</h5> <div class="pBody"> <ul> <li> <a href="../../../../../bg/articles/%D0%B9/%D0%BE/%D0%B7/%D0%99%D0%BE%D0%B7%D0%B5%D1%84_%D0%A0%D0%BE%D1%82_a758.html">Български</a> </li> <li> <a href="../../../../../de/articles/j/o/s/Joseph_Roth_7ad9.html">Deutsch</a> </li> <li> <a href="../../../../../en/articles/j/o/s/Joseph_Roth_7ad9.html">English</a> </li> <li> <a href="../../../../../es/articles/j/o/s/Joseph_Roth_7ad9.html">Español</a> </li> <li> <a href="../../../../../he/articles/%D7%99/%D7%95/%D7%96/%D7%99%D7%95%D7%96%D7%A3_%D7%A8%D7%95%D7%AA.html">עברית</a> </li> <li> <a href="../../../../../it/articles/j/o/s/Joseph_Roth_7ad9.html">Italiano</a> </li> <li> <a href="../../../../../ja/articles/%E3%83%A8/%E3%83%BC/%E3%82%BC/%E3%83%A8%E3%83%BC%E3%82%BC%E3%83%95%E3%83%BB%E3%83%AD%E3%83%BC%E3%83%88.html">日本語</a> </li> <li> <a href="../../../../../la/articles/i/o/s/Iosephus_Roth_bec3.html">Latina</a> </li> <li> <a href="../../../../../nl/articles/j/o/s/Joseph_Roth_7ad9.html">Nederlands</a> </li> <li> <a href="../../../../../no/articles/j/o/s/Joseph_Roth_7ad9.html">Norsk (bokmål)</a> </li> <li> <a href="../../../../../pl/articles/j/%C3%B3/z/J%C3%B3zef_Roth_fc83.html">Polski</a> </li> <li> <a href="../../../../../pt/articles/j/o/s/Joseph_Roth_7ad9.html">Português</a> </li> <li> <a href="../../../../../ro/articles/j/o/s/Joseph_Roth_7ad9.html">Română</a> </li> <li> <a href="../../../../../ru/articles/%D1%80/%D0%BE/%D1%82/%D0%A0%D0%BE%D1%82%2C_%D0%99%D0%BE%D0%B7%D0%B5%D1%84_93d6.html">Русский</a> </li> <li> <a href="../../../../../sh/articles/j/o/s/Joseph_Roth_7ad9.html">Srpskohrvatski / Српскохрватски</a> </li> <li> <a href="../../../../../sv/articles/j/o/s/Joseph_Roth_7ad9.html">Svenska</a> </li> <li> <a href="../../../../../tr/articles/j/o/s/Joseph_Roth_7ad9.html">Türkçe</a> </li> <li> <a href="../../../../../uk/articles/%D1%80/%D0%BE/%D1%82/%D0%A0%D0%BE%D1%82_%D0%99%D0%BE%D0%B7%D0%B5%D1%84_3778.html">Українська</a> </li> </ul> </div> </div> </div><!-- end of the left (by default at least) column --> <div class="visualClear"></div> <div id="footer"> <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div> <div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div> <ul id="f-list"> <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 2 juin 2008 à 00:59 par Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/b/a/d/Utilisateur%7EBadmood_4dbf.html" title="Utilisateur:Badmood">Badmood</a>, <a href="../../../../articles/r/o/b/Utilisateur%7ERobotQuistnix_d78e.html" title="Utilisateur:RobotQuistnix">RobotQuistnix</a>, <a href="../../../../articles/l/o/u/Utilisateur%7ELouperibot_13b7.html" title="Utilisateur:Louperibot">Louperibot</a>, <a href="../../../../articles/d/u/m/Utilisateur%7EDumZiBoT_1015.html" title="Utilisateur:DumZiBoT">DumZiBoT</a>, <a href="../../../../articles/s/i/e/Utilisateur%7ESieBot_a9a8.html" title="Utilisateur:SieBot">SieBot</a>, <a href="../../../../articles/b/a/r/Utilisateur%7EBARBARE42_f287.html" title="Utilisateur:BARBARE42">BARBARE42</a>, <a href="../../../../articles/e/r/a/Utilisateur%7EErabot_61a5.html" title="Utilisateur:Erabot">Erabot</a>, <a href="../../../../articles/h/e/r/Utilisateur%7EHercule_08eb.html" title="Utilisateur:Hercule">Hercule</a>, <a href="../../../../articles/g/o/l/Utilisateur%7EGoliadkine_c247.html" title="Utilisateur:Goliadkine">Goliadkine</a>, <a href="../../../../articles/c/h/i/Utilisateur%7EChicobot_8e22.html" title="Utilisateur:Chicobot">Chicobot</a>, <a href="../../../../articles/r/e/i/Utilisateur%7ERei-bot_2ad1.html" title="Utilisateur:Rei-bot">Rei-bot</a>, <a href="../../../../articles/a/d/m/Utilisateur%7EADM_83cf.html" title="Utilisateur:ADM">ADM</a>, <a href="../../../../articles/a/r/c/Utilisateur%7EArchange79_1cc5.html" title="Utilisateur:Archange79">Archange79</a>, <a href="../../../../articles/f/l/a/Utilisateur%7EFlaBot_bc06.html" title="Utilisateur:FlaBot">FlaBot</a>, <a href="../../../../articles/l/i/q/Utilisateur%7ELiquid-aim-bot_78e0.html" title="Utilisateur:Liquid-aim-bot">Liquid-aim-bot</a>, <a href="../../../../articles/y/u/r/Utilisateur%7EYurikBot_0f63.html" title="Utilisateur:YurikBot">YurikBot</a>, <a href="../../../../articles/t/h/i/Utilisateur%7EThijs%21bot_c2d6.html" title="Utilisateur:Thijs!bot">Thijs!bot</a>, <a href="../../../../articles/l/a/z/Utilisateur%7ELazuli_4c5e.html" title="Utilisateur:Lazuli">Lazuli</a>, <a href="../../../../articles/p/i/e/Utilisateur%7EPieRRoBoT_0564.html" title="Utilisateur:PieRRoBoT">PieRRoBoT</a>, <a href="../../../../articles/e/d/u/Utilisateur%7EEDUCA33E_3425.html" title="Utilisateur:EDUCA33E">EDUCA33E</a>, <a href="../../../../articles/d/a/v/Utilisateur%7EDavid_Legrand_3cc2.html" title="Utilisateur:David Legrand">David Legrand</a>, <a href="../../../../articles/f/r/a/Utilisateur%7EFrank_Renda_9f84.html" title="Utilisateur:Frank Renda">Frank Renda</a>, <a href="../../../../articles/m/a/l/Utilisateur%7EMalassn_2ad9.html" title="Utilisateur:Malassn">Malassn</a>, <a href="../../../../articles/k/e/z/Utilisateur%7EKezia1_674f.html" title="Utilisateur:Kezia1">Kezia1</a>, <a href="../../../../articles/v/a/l/Utilisateur%7EVal%C3%A9rie75_1218.html" title="Utilisateur:Valérie75">Valérie75</a>, <a href="../../../../articles/s/o/l/Utilisateur%7ESolbot_6de6.html" title="Utilisateur:Solbot">Solbot</a>, <a href="../../../../articles/d/a/k/Utilisateur%7EDake_8b68.html" title="Utilisateur:Dake">Dake</a> et <a href="../../../../articles/f/l/o/Utilisateur%7EFlorent%2884%29_e379.html" title="Utilisateur:Florent(84)">Florent(84)</a>.</li> <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/> Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li> <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li> </ul> </div> </div> </body> </html>