Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/j/o/s/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles//j/o/s/Joseph_Bonnet_ebc3.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Joseph Bonnet - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Joseph Bonnet</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <div class="plainlinks bandeau-niveau-ebauche bandeau">
<table style="background-color:transparent">
<tr>
<td class="bandeau-icone">
<div style="text-align:center;white-space:nowrap"><span style="white-space:nowrap;word-spacing:5px"><a href="../../../../articles/c/l/a/Image%7EClairon.jpg_99e6.html" class="image" title="Clairon.jpg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/5/5c/Clairon.jpg/45px-Clairon.jpg" width="45" height="28" border="0" /></a> <a href="../../../../articles/v/i/o/Image%7EViola_d%27amore.png_78e6.html" class="image" title="Viola d'amore.png"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/1/1a/Viola_d'amore.png/43px-Viola_d'amore.png" width="43" height="35" border="0" /></a></span></div>
</td>
<td>
<div class="bandeau-titre"><strong>Cet article est une <a href="../../../../articles/%C3%A9/b/a/Aide%7E%C3%89bauche_a94d.html" title="Aide:Ébauche">ébauche</a> concernant le <a href="../../../../articles/o/r/g/Portail%7EOrgue_3ad1.html" title="Portail:Orgue">monde de l'orgue</a> et la <a href="../../../../articles/m/u/s/Musique_classique.html" title="Musique classique">musique classique</a>.</strong></div>
<div class="bandeau-texte">Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant. <b>(<a href="../../../../articles/c/o/m/Aide%7EComment_modifier_une_page_32be.html" title="Aide:Comment modifier une page">Comment ?</a>)</b>.</div>
</td>
</tr>
</table>
</div>
<div class="homonymie">Pour les articles <a href="../../../../articles/h/o/m/Aide%7EHomonymie_2a52.html" title="Aide:Homonymie">homonymes</a>, voir <a href="../../../../articles/b/o/n/Bonnet.html" title="Bonnet">Bonnet</a>. <a href="../../../../articles/d/i/s/Image%7EDisambig.svg_8f13.html" class="image" title="Disambig.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/7/72/Disambig.svg/20px-Disambig.svg.png" width="20" height="16" border="0" /></a></div>
<p><b>Joseph Elie Georges Marie Bonnet</b> est un <a href="../../../../articles/c/o/m/Compositeur.html" title="Compositeur">compositeur</a> et <a href="../../../../articles/o/r/g/Organiste.html" title="Organiste">organiste</a> français, né à <a href="../../../../articles/b/o/r/Bordeaux.html" title="Bordeaux">Bordeaux</a> le <a href="../../../../articles/1/7/_/17_mars.html" title="17 mars">17 mars</a> <a href="../../../../articles/1/8/8/1884.html" title="1884">1884</a> et mort <a href="../../../../articles/s/a/i/Sainte-Luce_%28Qu%C3%A9bec%29_fae2.html" title="Sainte-Luce (Québec)">Sainte-Luce</a> (<a href="../../../../articles/c/a/n/Canada.html" title="Canada">Canada</a>) le <a href="../../../../articles/2/_/a/2_ao%C3%BBt.html" title="2 août">2 août</a> <a href="../../../../articles/1/9/4/1944.html" title="1944">1944</a>.</p>
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#Biographie"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Biographie</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#.C5.92uvre"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Œuvre</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-2"><a href="#Compositions"><span class="tocnumber">2.1</span> <span class="toctext">Compositions</span></a></li>
<li class="toclevel-2"><a href="#Enregistrements"><span class="tocnumber">2.2</span> <span class="toctext">Enregistrements</span></a></li>
</ul>
</li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Sources"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Sources</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Liens_externes"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Liens externes</span></a></li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script>
<p><a name="Biographie" id="Biographie"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_Bonnet_ebc3.html" title="Modifier la section&#160;: Biographie">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Biographie</span></h2>
<p>Joseph Bonnet est un élève d'<a href="../../../../articles/a/l/e/Alexandre_Guilmant_a8d8.html" title="Alexandre Guilmant">Alexandre Guilmant</a> et fut longtemps considéré comme son héritier spirituel. Il devient organiste officiel de l'<a href="../../../../articles/%C3%A9/g/l/%C3%89glise_Saint-Eustache_%28Paris%29_941d.html" class="mw-redirect" title="Église Saint-Eustache (Paris)">église Saint-Eustache</a> en 1906 sur concours jusqu'en à 1944, reçoit le premier prix du conservatoire la même année. Il était aussi l'organiste officiel du <a href="../../../../articles/c/o/n/Conservatoire_de_Paris_fce2.html" class="mw-redirect" title="Conservatoire de Paris">conservatoire de Paris</a>. Il participa à de nombreuses tournées en europe jusqu'en <a href="../../../../articles/1/9/1/1914.html" title="1914">1914</a>. Mobilisé pendant la première guerre mondiale, il est réformé en <a href="../../../../articles/1/9/1/1917.html" title="1917">1917</a> pour raison de santé. La même année son unique frère meurt pendant la <a href="../../../../articles/b/a/t/Bataille_des_Dardanelles_cdf9.html" title="Bataille des Dardanelles">Bataille des Dardanelles</a>.</p>
<p>Son rayonnement outre-atlantique fut très important (tournée de <a href="../../../../articles/1/9/1/1917.html" title="1917">1917</a>, fondation de plusieurs écoles d'orgues aux États-Unis et au Canada, cours magistraux à Boston en <a href="../../../../articles/1/9/3/1936.html" title="1936">1936</a>), et de nos jours il est beaucoup plus connu là-bas qu'en France.</p>
<p>Il composa quelques pièces dans les premières années de sa carrière avant de se tourner tout entier vers l'interprétation des classiques à partir des années <a href="../../../../articles/1/9/2/1920.html" title="1920">1920</a>. Très religieux et grand amateur de musique grégorienne, il fonda l'Institut grégorien de Paris en 1923 qu'il présida jusqu'à sa mort.</p>
<p>Il intervient comme expert pendant la réfection de l'orgue de <a href="../../../../articles/%C3%A9/g/l/%C3%89glise_Saint-Eustache_%28Paris%29_941d.html" class="mw-redirect" title="Église Saint-Eustache (Paris)">Saint-Eustache</a> entre 1926 (?) et 1932. Il se maria avec Geneviève Turenne le 1<sup class="exposant">er</sup> avril <a href="../../../../articles/1/9/2/1927.html" title="1927">1927</a>, avec <a href="../../../../articles/c/h/a/Charles-Marie_Widor_6c18.html" title="Charles-Marie Widor">Charles-Marie Widor</a> comme témoin et <a href="../../../../articles/c/h/a/Charles_Tournemire_02d4.html" title="Charles Tournemire">Charles Tournemire</a> comme organiste. Le couple eut deux enfants&#160;: une fille, Françoise et un garçon, Bénédict.</p>
<p>Malgré la guerre, il est envoyé début <a href="../../../../articles/1/9/4/1940.html" title="1940">1940</a> en tournée aux États-Unis avec sa famille. La défaite française lui interdit le retour. Il profita de sa notoriété pour multiplier les galas au profit des prisonniers de guerre français. Sa santé se dégrade en <a href="../../../../articles/1/9/4/1943.html" title="1943">1943</a>. Il mourut en <a href="../../../../articles/1/9/4/1944.html" title="1944">1944</a> au Canada, dans un hôtel où il passait les vacances avec sa femme et ses enfants. Son corps a été enterré au monastère de Saint-Benoît-du-Lac (<a href="../../../../articles/c/a/n/Canada.html" title="Canada">Canada</a>), drapé dans un drapeau tricolore.</p>
<p><a name=".C5.92uvre"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_Bonnet_ebc3.html" title="Modifier la section&#160;: Œuvre">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Œuvre</span></h2>
<p><a name="Compositions" id="Compositions"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_Bonnet_ebc3.html" title="Modifier la section&#160;: Compositions">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Compositions</span></h3>
<p>Compositeur prolifique dans les premières années de sa carrière, Joseph Bonnet a publié l'essentiel de son œuvre entre 1908 et 1913. Il composa encore une pièce en 1925 puis cessa complètement pour se consacrer exclusivement à l'interprétation. Son œuvre compte malgré tout 10 opus dont 2 ont été perdus. Toutes ces pièces ont été écrites pour orgues, avec ou sans accompagnement. Très éclectique, Joseph Bonnet compose pêle-mêle des pages lithurgiques ou pseudo-lithurgiques, des hommages au <a href="../../../../articles/t/i/t/Titanic.html" title="Titanic">Titanic</a>, à la <a href="../../../../articles/c/a/t/Catalogne.html" title="Catalogne">Catalogne</a> ou à la ville de <a href="../../../../articles/p/r/a/Prague.html" title="Prague">Prague</a>, de spièces impressionnistes, des romantiques... A noter que ses Variations sont les seules à ne pas avoir soufferts de désaffection en France.</p>
<ul>
<li>Opus 1&#160;: Variations de concert (orgue). <i>1908&#160;: Ed. E.Leduc, P.Bertrand et cie.</i> Dédicacées à M.Clarence Eddy.</li>
</ul>
<ul>
<li>Opus 2&#160;: Ave Maria (4 voix mixtes avec accompagnement d'orgue). <i>1908&#160;: Editions Mutuelles.</i> Dédicacé à Maurice Emmanuel, maître de chapelle à l'<a href="../../../../articles/%C3%A9/g/l/%C3%89glise_Sainte-Clotilde_e2e7.html" class="mw-redirect" title="Église Sainte-Clotilde">église Sainte-Clotilde</a>.</li>
</ul>
<ul>
<li>Opus 3&#160;: Poèmes d'automne (orgue). <i>1908&#160;: Ed. E.Leduc, P.Bertrand et cie.</i>
<ul>
<li>N°1 Lied des chrysanthèmes. Dédicacé à <a href="../../../../articles/a/l/e/Alexandre_Guilmant_a8d8.html" title="Alexandre Guilmant">Alexandre Guilmant</a>.</li>
<li>N°2 Matin provençal. Dédicacé à William C.Carl</li>
<li>N°3 Poème du soir. Dédicacé à M. et Mme <a href="../../../../articles/c/h/a/Charles_Tournemire_02d4.html" title="Charles Tournemire">Charles Tournemire</a>.</li>
</ul>
</li>
</ul>
<ul>
<li>Opus 4&#160;: perdu</li>
<li>Opus 5&#160;: Douze pièces pour grand-orgue, volume 1. 1909. <i>1908&#160;: Ed. E.Leduc, P.Bertrand et cie.</i>
<ul>
<li>Prélude</li>
<li>Lamento</li>
<li>Toccata</li>
<li>Nocturne</li>
<li>Ave Maris Stella</li>
<li>Rêverie</li>
<li>Intermezzo</li>
<li>Fantaisie sur deux Noëls</li>
<li>Epithalame</li>
<li>Légende symphonique</li>
<li>Canzona</li>
<li>Rhapsodie catalane</li>
</ul>
</li>
</ul>
<ul>
<li>Opus 6. 1910. <i>Ed. E.Leduc, P.Bertrand et cie.</i>
<ul>
<li>Agnus Dei</li>
<li>2e Ave Maria</li>
<li>(3e morceau au titre perdu)</li>
</ul>
</li>
</ul>
<ul>
<li>Opus 7&#160;: Douze pièces pour grand-orgue, volume 2. 1910. <i>Ed. E.Leduc, P.Bertrand et cie.</i>
<ul>
<li>Dédicace</li>
<li>Étude de concert</li>
<li>Clair de lune</li>
<li>Stella Matutina</li>
<li>Songe d'enfant</li>
<li>Chant du printemps</li>
<li>Prélude au Salve Regina</li>
<li>Romances sans paroles</li>
<li>Pastorale</li>
<li>Deuxième légende</li>
<li>Elfes</li>
<li>Caprice héroïque</li>
</ul>
</li>
</ul>
<ul>
<li>Opus 8
<ul>
<li>Paster Noster</li>
<li>Pie Jesu</li>
</ul>
</li>
</ul>
<ul>
<li>Opus 9&#160;: perdu</li>
<li>Opus 10&#160;: Douze pièces pour grand-orgue, volume 3. 1913. <i>Ed. E.Leduc, P.Bertrand et cie.</i>
<ul>
<li>In memoriam <a href="../../../../articles/t/i/t/Titanic.html" title="Titanic">Titanic</a></li>
<li>Ariel</li>
<li>Méditation</li>
<li>Moment musical</li>
<li>Consolation</li>
<li>Berceuse</li>
<li>Magnificat</li>
<li>Chaconne</li>
<li>Paysage</li>
<li>Angelus du soir</li>
<li>Interludes</li>
<li>Pisen Ceskeho Naroda, poème tchèque (dédicacé à la ville de Prague).</li>
</ul>
</li>
</ul>
<ul>
<li>Sans opus&#160;:
<ul>
<li>Chant Triste (1925). A la mémoire de <a href="../../../../articles/j/o/a/Joachim_Gasquet_7c96.html" title="Joachim Gasquet">Joachim Gasquet</a>.</li>
</ul>
</li>
</ul>
<p><a name="Enregistrements" id="Enregistrements"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_Bonnet_ebc3.html" title="Modifier la section&#160;: Enregistrements">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Enregistrements</span></h3>
<p>Concertiste émérite, Bonnet enregistra de nombreuses fois, notamment les œuvres de Frescobaldi et de Bach. Citons pour mémoire sa série "Historian organ recitals", qui connurent un grand succès à l'époque.</p>
<p><a name="Sources" id="Sources"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_Bonnet_ebc3.html" title="Modifier la section&#160;: Sources">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Sources</span></h2>
<ul>
<li><a href="http://www.josephbonnet.org" class="external text" title="http://www.josephbonnet.org" rel="nofollow">Site officiel de Joseph Bonnet</a></li>
<li>Interview de Françoise Brown-Bonnet du 11 octobre 2006, fille aînée de Joseph Bonnet.</li>
<li>Guide de la musique d'orgue, par X.Darasse, B.François-Sappey, G.Guillard, M.Roubinet, F.Sabatier aux Ed. Fayard.</li>
</ul>
<p><a name="Liens_externes" id="Liens_externes"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_Bonnet_ebc3.html" title="Modifier la section&#160;: Liens externes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Liens externes</span></h2>
<ul>
<li><a href="../../../../articles/i/n/t/International_Music_Score_Library_Project_f3f2.html" title="International Music Score Library Project">International Music Score Library Project</a> disposait de partitions libres de Joseph Bonnet, consultables à nouveau à partir de juillet 2008</li>
</ul>
<p><br /></p>
<ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail">
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/m/o/n/Image%7EMontrecusp.jpg_70f4.html" class="image" title="Icône du portail de l’orgue"><img alt="Icône du portail de l’orgue" src="../../../../images/local/thumb/1/1d/Montrecusp.jpg/25px-Montrecusp.jpg" width="25" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/o/r/g/Portail%7EOrgue_3ad1.html" title="Portail:Orgue">Portail de l’orgue</a></span></span></li>
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/v/i/o/Image%7EViola_d%27amore2.png_9338.html" class="image" title="Icône du portail de la musique classique"><img alt="Icône du portail de la musique classique" src="../../../../images/shared/thumb/b/bd/Viola_d'amore2.png/30px-Viola_d'amore2.png" width="30" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/m/u/s/Portail%7EMusique_classique_3859.html" title="Portail:Musique classique">Portail de la musique classique</a></span></span></li>
</ul>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 522/1000000
Post-expand include size: 6602/2048000 bytes
Template argument size: 1214/2048000 bytes
Expensive parser function count: 3/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/c/o/m/Cat%C3%A9gorie%7ECompositeur_fran%C3%A7ais_a635.html" title="Catégorie:Compositeur français">Compositeur français</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/o/r/g/Cat%C3%A9gorie%7EOrganiste_classique_fran%C3%A7ais_7fdb.html" title="Catégorie:Organiste classique français">Organiste classique français</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/n/a/i/Cat%C3%A9gorie%7ENaissance_en_1884_e61b.html" title="Catégorie:Naissance en 1884">Naissance en 1884</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/d/%C3%A9/c/Cat%C3%A9gorie%7ED%C3%A9c%C3%A8s_en_1944_3f77.html" title="Catégorie:Décès en 1944">Décès en 1944</a></span></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/w/i/k/Cat%C3%A9gorie%7EWikip%C3%A9dia%7E%C3%A9bauche_orgue_1e8e.html" title="Catégorie:Wikipédia:ébauche orgue">Wikipédia:ébauche orgue</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/w/i/k/Cat%C3%A9gorie%7EWikip%C3%A9dia%7E%C3%A9bauche_musique_classique_a87d.html" title="Catégorie:Wikipédia:ébauche musique classique">Wikipédia:ébauche musique classique</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/p/o/r/Cat%C3%A9gorie%7EPortail%7EMusique_Articles_li%C3%A9s_8f6c.html" title="Catégorie:Portail:Musique/Articles liés">Portail:Musique/Articles liés</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_Bonnet_ebc3.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/j/o/s/Discuter%7EJoseph_Bonnet_7b57.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Joseph_Bonnet">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	<div id="p-lang" class="portlet">
	  <h5>Autres langues</h5>
	  <div class="pBody">
	    <ul>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../en/articles/j/o/s/Joseph_Bonnet_ebc3.html">English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../nl/articles/j/o/s/Joseph_Bonnet_ebc3.html">Nederlands</a>
	      </li>
	      	    </ul>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 31 mai 2008 à 13:16 par Utilisateur <a href="../../../../articles/f/r/i/Utilisateur%7EFrinck_3b36.html" title="Utilisateur:Frinck">Frinck</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/b/a/d/Utilisateur%7EBadmood_4dbf.html" title="Utilisateur:Badmood">Badmood</a>, <a href="../../../../articles/d/u/m/Utilisateur%7EDumZiBoT_1015.html" title="Utilisateur:DumZiBoT">DumZiBoT</a>, <a href="../../../../articles/h/2/o/Utilisateur%7EH2O_e144.html" title="Utilisateur:H2O">H2O</a>, <a href="../../../../articles/g/i/l/Utilisateur%7EGillesC_4b5f.html" title="Utilisateur:GillesC">GillesC</a>, <a href="../../../../articles/m/y/b/Utilisateur%7EMyBot_d788.html" title="Utilisateur:MyBot">MyBot</a>, <a href="../../../../articles/j/e/f/Utilisateur%7EJef-Infojef_b31d.html" title="Utilisateur:Jef-Infojef">Jef-Infojef</a>, <a href="../../../../articles/s/a/x/Utilisateur%7ESaxon_abc2.html" title="Utilisateur:Saxon">Saxon</a>, <a href="../../../../articles/s/a/n/Utilisateur%7ESand_05da.html" title="Utilisateur:Sand">Sand</a>, <a href="../../../../articles/t/h/i/Utilisateur%7EThijs%21bot_c2d6.html" title="Utilisateur:Thijs!bot">Thijs!bot</a> et <a href="../../../../articles/s/o/n/Utilisateur%7ESonusfaber_343b.html" title="Utilisateur:Sonusfaber">Sonusfaber</a> et Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX