Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/j/o/s/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles//j/o/s/Joseph_Bédier_b0cf.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Joseph Bédier - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Joseph Bédier</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <div class="homonymie">Pour les articles <a href="../../../../articles/h/o/m/Aide%7EHomonymie_2a52.html" title="Aide:Homonymie">homonymes</a>, voir <a href="../../../../articles/b/%C3%A9/d/B%C3%A9dier.html" title="Bédier">Bédier</a>. <a href="../../../../articles/d/i/s/Image%7EDisambig.svg_8f13.html" class="image" title="Disambig.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/7/72/Disambig.svg/20px-Disambig.svg.png" width="20" height="16" border="0" /></a></div>
<div class="homonymie">Ne doit pas être confondu avec <a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_%28r%C3%A9sistant%29_e239.html" title="Joseph Bédier (résistant)">Joseph Bédier (résistant)</a>. <a href="../../../../articles/c/o/n/Image%7EConfusion.svg_52e9.html" class="image" title="Confusion.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/f/fd/Confusion.svg/20px-Confusion.svg.png" width="20" height="15" border="0" /></a></div>
<p><b>Joseph Bédier</b>, né le <a href="../../../../articles/2/8/_/28_janvier.html" title="28 janvier">28</a>&#160;<a href="../../../../articles/j/a/n/Janvier.html" title="Janvier">janvier</a>&#160;<a href="../../../../articles/1/8/6/1864.html" title="1864">1864</a> à <a href="../../../../articles/p/a/r/Paris.html" title="Paris">Paris</a> et décédé le <a href="../../../../articles/2/9/_/29_ao%C3%BBt.html" title="29 août">29</a>&#160;<a href="../../../../articles/a/o/%C3%BB/Ao%C3%BBt_1938.html" title="Août 1938">août</a>&#160;<a href="../../../../articles/1/9/3/1938.html" title="1938">1938</a> au <a href="../../../../articles/l/e/_/Le_Grand-Serre_d1a4.html" title="Le Grand-Serre">Grand-Serre</a>, était un <a href="../../../../articles/h/i/s/Historien.html" title="Historien">historien</a> <a href="../../../../articles/m/%C3%A9/d/M%C3%A9di%C3%A9viste.html" title="Médiéviste">médiéviste</a> <a href="../../../../articles/f/r/a/France.html" title="France">français</a>.</p>
<p>D'origine <a href="../../../../articles/b/r/e/Bretagne.html" title="Bretagne">bretonne</a>, il passe son enfance à <a href="../../../../articles/l/a/_/La_R%C3%A9union_2961.html" title="La Réunion">la Réunion</a>, puis devient professeur de littérature française du Moyen Âge. Il publie de nombreux textes médiévaux en français moderne, tels que <i><a href="../../../../articles/t/r/i/Tristan_et_Iseut_f507.html" title="Tristan et Iseut">Tristan et Iseut</a></i> (<a href="../../../../articles/1/9/0/1900.html" title="1900">1900</a>), <i><a href="../../../../articles/l/a/_/La_Chanson_de_Roland_8157.html" title="La Chanson de Roland">La Chanson de Roland</a></i> (<a href="../../../../articles/1/9/2/1921.html" title="1921">1921</a>), les <i><a href="../../../../articles/f/a/b/Fabliau.html" title="Fabliau">Fabliaux</a></i> (<a href="../../../../articles/1/8/9/1893.html" title="1893">1893</a>). Il est élu membre de l'<a href="../../../../articles/a/c/a/Acad%C3%A9mie_fran%C3%A7aise.html" title="Académie française">Académie française</a> en <a href="../../../../articles/1/9/2/1920.html" title="1920">1920</a>.</p>
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#Enfance_et_.C3.A9ducation"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Enfance et éducation</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Pendant_la_Premi.C3.A8re_Guerre_mondiale"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Pendant la Première Guerre mondiale</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Fin_de_carri.C3.A8re"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Fin de carrière</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Son_.C5.93uvre"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Son œuvre</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Ouvrages"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Ouvrages</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Liens_externes"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Liens externes</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Source"><span class="tocnumber">7</span> <span class="toctext">Source</span></a></li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script>
<p><a name="Enfance_et_.C3.A9ducation" id="Enfance_et_.C3.A9ducation"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html" title="Modifier la section&#160;: Enfance et éducation">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Enfance et éducation</span></h2>
<p>Il naquit à <a href="../../../../articles/p/a/r/Paris.html" title="Paris">Paris</a>, mais il passa toute son enfance et son adolescence à l'<a href="../../../../articles/%C3%AE/l/e/%C3%8Ele_de_la_R%C3%A9union_6432.html" class="mw-redirect" title="Île de la Réunion">île de la Réunion</a> d'où étaient ses parents, jusqu'à ce qu'en <a href="../../../../articles/1/8/8/1883.html" title="1883">1883</a>, à l'âge de dix-neuf ans, il fût admis à l'<a href="../../../../articles/%C3%A9/c/o/%C3%89cole_normale_sup%C3%A9rieure_%28Ulm%29_8057.html" class="mw-redirect" title="École normale supérieure (Ulm)">École normale supérieure</a>, où il resta jusqu'à l'agrégation. Désireux d'apprendre davantage, il ne manquait pas d'assister aux conférences organisées par l'<a href="../../../../articles/%C3%A9/c/o/%C3%89cole_pratique_des_hautes_%C3%A9tudes.html" title="École pratique des hautes études">École pratique des hautes études</a> et le <a href="../../../../articles/c/o/l/Coll%C3%A8ge_de_France_72bc.html" title="Collège de France">Collège de France</a>, où il connut son maître, <a href="../../../../articles/g/a/s/Gaston_Paris_6fbd.html" title="Gaston Paris">Gaston Paris</a>, qui exerça toujours sur lui une grande influence et qu'il ne cessa de vénérer. Par la suite, il fréquenta l'<a href="../../../../articles/u/n/i/Universit%C3%A9_de_Fribourg_7d5b.html" title="Université de Fribourg">Université de Fribourg</a>, récemment inaugurée, mais dont l'atmosphère religieuse était incompatible avec son agnosticisme profond. Il rentra en France en <a href="../../../../articles/1/8/9/1891.html" title="1891">1891</a> pour occuper un poste à la Faculté de lettres de Caen et se maria avec Eugénie Bizarelli, dont il eut trois enfants. Il sut trouver du temps pour publier divers travaux dans <i>Romania</i> et dans <i><a href="../../../../articles/l/a/_/La_Revue_des_Deux_Mondes_4770.html" title="La Revue des Deux Mondes">La Revue des Deux Mondes</a></i>.</p>
<p><a name="Pendant_la_Premi.C3.A8re_Guerre_mondiale" id="Pendant_la_Premi.C3.A8re_Guerre_mondiale"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html" title="Modifier la section&#160;: Pendant la Première Guerre mondiale">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Pendant la Première Guerre mondiale</span></h2>
<p>Quand en <a href="../../../../articles/1/9/1/1914.html" title="1914">1914</a> éclata la guerre, la situation changea complètement, puisqu'il mit ses connaissances en allemand à la disposition de l'état-major. Le travail de Bédier au ministère de la Guerre le maintint éloigné de l'enseignement jusqu'en <a href="../../../../articles/1/9/2/1920.html" title="1920">1920</a>, année où il fut admis à l'<a href="../../../../articles/a/c/a/Acad%C3%A9mie_fran%C3%A7aise.html" title="Académie française">Académie française</a>, au fauteuil d'<a href="../../../../articles/e/d/m/Edmond_Rostand_bdce.html" title="Edmond Rostand">Edmond Rostand</a>.</p>
<p><a name="Fin_de_carri.C3.A8re" id="Fin_de_carri.C3.A8re"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html" title="Modifier la section&#160;: Fin de carrière">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Fin de carrière</span></h2>
<p>Après <a href="../../../../articles/1/9/1/1918.html" title="1918">1918</a>, sa carrière de romaniste passa après sa carrière administrative, ce qui nuisit à ses recherches. À partir de <a href="../../../../articles/1/9/2/1928.html" title="1928">1928</a>, il n'écrit plus guère dans ce domaine. En <a href="../../../../articles/1/9/2/1929.html" title="1929">1929</a>, il est élu directeur du <a href="../../../../articles/c/o/l/Coll%C3%A8ge_de_France_72bc.html" title="Collège de France">Collège de France</a>. En <a href="../../../../articles/1/9/3/1936.html" title="1936">1936</a>, à soixante-douze ans, il prend sa retraite et abandonne, en même temps que tous les honneurs, le lieu auquel il avait consacré plus de trente ans de sa vie.</p>
<p>Il meurt subitement au <a href="../../../../articles/l/e/_/Le_Grand-Serre_d1a4.html" title="Le Grand-Serre">Grand-Serre</a> le <a href="../../../../articles/2/9/_/29_ao%C3%BBt.html" title="29 août">29</a>&#160;<a href="../../../../articles/a/o/%C3%BB/Ao%C3%BBt_1938.html" title="Août 1938">août</a>&#160;<a href="../../../../articles/1/9/3/1938.html" title="1938">1938</a> d'une congestion cérébrale.</p>
<p><a name="Son_.C5.93uvre" id="Son_.C5.93uvre"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html" title="Modifier la section&#160;: Son œuvre">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Son œuvre</span></h2>
<p>Bédier a consacré sa vie à l'étude des œuvres les plus importantes de la littérature française du <a href="../../../../articles/m/o/y/Moyen_%C3%82ge_dcc4.html" title="Moyen Âge">Moyen Âge</a>. Son travail est axé autour de l'un de ses soucis constants&#160;: le problème des origines. Mû par cette ardeur, Bédier soumet à un examen attentif tout le corpus des contes étudiés, les classe, les compare. Finalement, il arrive à une conclusion surprenante — face aux théories communément acceptées — que la tradition est moins riche et moins variée qu'on ne l'avait cru jusqu'alors et que les textes les plus anciens possèdent un fonds commun d'éléments disposés selon un ordre constant, qui pourraient remonter à une même origine.</p>
<p>La célébrité et la reconnaissance définitive lui arrivent avec la publication du roman de <i>Tristan et Iseut</i>, histoire qui, jusqu'alors, était ignorée du grand public français.</p>
<p>Parmi ses travaux, il faut citer l'édition de la <i>Chanson de Roland</i>, ainsi que diverses études consacrées à la poésie épique médiévale et aux questions relatives aux origines des grandes œuvres de l'ancienne littérature française.</p>
<p>L'un d'eux, <i>Légendes épiques, recherches sur la formation des chansons de geste</i>, postule une thèse «&#160;individualiste&#160;» au sujet de la création des gestes. Là, il insiste sur la nécessité de «&#160;considérer les œuvres comme elles sont, dans les textes existants […] au lieu de s'épuiser à chercher pour les chansons de geste des modèles hypothétiques qui auraient été perdus&#160;».</p>
<p>Une telle théorie n'a pas manqué de susciter des débats. Certains contradicteurs, par exemple <a href="../../../../articles/r/a/m/Ram%C3%B3n_Men%C3%A9ndez_Pidal_b219.html" title="Ramón Menéndez Pidal">Menéndez Pidal</a>, ont réaffirmé l'idée d'une tradition lyrique et légendaire qui a précédé les chansons de gestes, comme il l'expose dans son livre <i>La Chanson de Roland y el neotradicionalismo</i>.</p>
<p><a name="Ouvrages" id="Ouvrages"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html" title="Modifier la section&#160;: Ouvrages">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Ouvrages</span></h2>
<div class="noprint wikilien_alternatif" style="clear:right; float:right;margin:0 0 1em 1em;width:250px;border:solid #AAAAAA 1px; background:#f9f9f9;padding:0px;font-size:90%;text-align:left;">
<table cellpadding="2" cellspacing="0" style="background-color:transparent">
<tr valign="middle">
<td style="line-height:50px;vertical-align:middle;position:relative" align="center" valign="middle">
<div style="position: relative;"><a href="http://fr.wikisource.org/wiki/Accueil" title="s:Accueil"><img alt="s:Accueil" src="../../../../images/shared/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/50px-Wikisource-logo.svg.png" width="50" height="52" border="0" /></a></div>
</td>
<td valign="middle">
<p>Voir sur <a href="../../../../articles/w/i/k/Wikisource.html" title="Wikisource">Wikisource</a>&#160;: <b><a href="http://fr.wikisource.org/wiki/Joseph_B%C3%A9dier" class="extiw" title="s:Joseph_Bédier">Joseph Bédier</a></b>.</p>
</td>
</tr>
</table>
</div>
<ul>
<li><i>Le Lai de l’ombre</i> (<a href="../../../../articles/1/8/9/1890.html" title="1890">1890</a>)</li>
<li><i>Le Fabliau de Richeut</i> (<a href="../../../../articles/1/8/9/1891.html" title="1891">1891</a>)</li>
<li><i>Les Fabliaux, études de littérature populaire et d’histoire littéraire du Moyen Âge</i> (<a href="../../../../articles/1/8/9/1893.html" title="1893">1893</a>)</li>
<li><i>De Nicolao Museto (gallice Colin Muset), francogallico carminum scriptore</i> (<a href="../../../../articles/1/8/9/1893.html" title="1893">1893</a>)</li>
<li><i>Le Roman de Tristan et Iseut</i> (<a href="../../../../articles/1/9/0/1900.html" title="1900">1900</a>)</li>
<li><i>Le Roman de Tristan par Thomas</i> (2 volumes, <a href="../../../../articles/1/9/0/1902.html" title="1902">1902</a>-<a href="../../../../articles/1/9/0/1905.html" title="1905">05</a>)</li>
<li><i>Études critiques</i> (<a href="../../../../articles/1/9/0/1903.html" title="1903">1903</a>)</li>
<li><i>Les Deux Poèmes de la Folie Tristan</i> (<a href="../../../../articles/1/9/0/1907.html" title="1907">1907</a>)</li>
<li><i>Légendes épiques, recherches sur la formation des chansons de geste</i> (<a href="../../../../articles/1/9/0/1908.html" title="1908">1908</a>-<a href="../../../../articles/1/9/1/1913.html" title="1913">13</a>)</li>
<li><i>Les Chansons de croisade</i> (<a href="../../../../articles/1/9/0/1909.html" title="1909">1909</a>)</li>
<li><i>Les Chansons de Colin Muset</i> (<a href="../../../../articles/1/9/1/1912.html" title="1912">1912</a>)</li>
<li><i>Les Crimes allemands d’après les témoignages allemands</i> (<a href="../../../../articles/1/9/1/1915.html" title="1915">1915</a>)</li>
<li><i>Comment l’Allemagne essaie de justifier ses crimes</i> (<a href="../../../../articles/1/9/1/1915.html" title="1915">1915</a>)</li>
<li><i>L’Effort français</i> (<a href="../../../../articles/1/9/1/1919.html" title="1919">1919</a>)</li>
<li><i>La Chanson de Roland</i> (édition critique, <a href="../../../../articles/1/9/2/1920.html" title="1920">1920</a>)</li>
<li><i>La Chanson de Roland</i> (d'après le manuscrit d'Oxford, <a href="../../../../articles/1/9/2/1922.html" title="1922">1922</a>)</li>
<li><i>Commentaires sur la Chanson de Roland</i> (<a href="../../../../articles/1/9/2/1927.html" title="1927">1927</a>)</li>
</ul>
<p><a name="Liens_externes" id="Liens_externes"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html" title="Modifier la section&#160;: Liens externes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Liens externes</span></h2>
<ul>
<li><a href="http://www.expressionlibre.org" class="external text" title="http://www.expressionlibre.org" rel="nofollow">Textes en ligne</a>&#160;: <i>La Chanson de Roland</i>, <i>Tristan et Iseult</i></li>
<li><a href="http://www.clicanoo.com/article.php3?id_article=97663" class="external text" title="http://www.clicanoo.com/article.php3?id_article=97663" rel="nofollow">Article de Clicanoo sur Joseph Bédier</a></li>
<li><a href="http://www.academie-francaise.fr/immortels/base/academiciens/fiche.asp?param=535" class="external text" title="http://www.academie-francaise.fr/immortels/base/academiciens/fiche.asp?param=535" rel="nofollow">Site de l'Académie française</a></li>
</ul>
<p><a name="Source" id="Source"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html" title="Modifier la section&#160;: Source">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Source</span></h2>
<ul>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: espagnol">(es)</span> Cet article est partiellement ou en totalité issu d’une traduction de l’article de Wikipédia en <a href="../../../../articles/e/s/p/Espagnol.html" title="Espagnol">espagnol</a> intitulé «&#160;<i><span class="plainlinks"><a href="http://es.wikipedia.org../../../../articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html" class="external text" title="http://es.wikipedia.org../../../../articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html" rel="nofollow">Joseph Bédier</a></span></i>&#160;».</li>
</ul>
<p><br clear="all" /></p>
<table align="center" cellpadding="2" width="100%" border="0" style="border: 1px solid #999">
<tr>
<td width="33%" align="center" bgcolor="#F2FFE5">Précédé par<br />
<b><a href="../../../../articles/e/d/m/Edmond_Rostand_bdce.html" title="Edmond Rostand">Edmond Rostand</a></b></td>
<td width="33%" align="center" bgcolor="#FFFFFF"><b><a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_des_membres_de_l%27Acad%C3%A9mie_fran%C3%A7aise_par_fauteuil_7b5c.html#Fauteuil_31" title="Liste des membres de l'Académie française par fauteuil">Fauteuil 31 de l’Académie française<br />
1920-1938</a></b></td>
<td width="33%" align="center" bgcolor="#F2FFE5">Suivi par<br />
<b><a href="../../../../articles/j/%C3%A9/r/J%C3%A9r%C3%B4me_Tharaud_f73b.html" title="Jérôme Tharaud">Jérôme Tharaud</a></b></td>
</tr>
</table>
<table class="navbox collapsible noprint collapsed" style="margin:auto;">
<tr>
<th colspan="2" style="text-align:center;">
<div style="float:left; width:6em; text-align:left">
<div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="../../../../articles/p/a/l/Mod%C3%A8le%7EPalette_Acad%C3%A9mie_fran%C3%A7aise_jour_du_d%C3%A9c%C3%A8s_0767.html" title="Modèle:Palette Académie française jour du décès"><span title="Voir ce modèle.">v</span></a>&#160;· <a href="../../../../articles/p/a/l/Discussion_Mod%C3%A8le%7EPalette_Acad%C3%A9mie_fran%C3%A7aise_jour_du_d%C3%A9c%C3%A8s_e62c.html" title="Discussion Modèle:Palette Académie française jour du décès"><span style="color:#002bb8;" title="Discussion sur ce modèle.">d</span></a>&#160;· <a href="http://fr.wikipedia.org../../../../articles/p/a/l/Mod%C3%A8le%7EPalette_Acad%C3%A9mie_fran%C3%A7aise_jour_du_d%C3%A9c%C3%A8s_0767.html" class="external text" title="http://fr.wikipedia.org../../../../articles/p/a/l/Mod%C3%A8le%7EPalette_Acad%C3%A9mie_fran%C3%A7aise_jour_du_d%C3%A9c%C3%A8s_0767.html" rel="nofollow"><span title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</span></a></div>
</div>
<span style="font-size:110%">Composition de l'<a href="../../../../articles/a/c/a/Acad%C3%A9mie_fran%C3%A7aise.html" title="Académie française">Académie française</a> au jour de sa mort</span></th>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="width:150px;"><a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_des_membres_de_l%27Acad%C3%A9mie_fran%C3%A7aise_par_fauteuil_7b5c.html" title="Liste des membres de l'Académie française par fauteuil">par numéro de fauteuil</a></td>
<td class="list" style="text-align:left;;" colspan="1">
<ul style="column-count:4; -moz-column-count:4; -webkit-column-count:4;">
<li>1. <a href="../../../../articles/%C3%A9/m/i/%C3%89mile_Picard_9b42.html" title="Émile Picard">Émile Picard</a></li>
<li>2. <a href="../../../../articles/%C3%A9/m/i/%C3%89mile_M%C3%A2le_0370.html" title="Émile Mâle">Émile Mâle</a></li>
<li>3. <a href="../../../../articles/a/n/d/Andr%C3%A9_Chaumeix_a339.html" title="André Chaumeix">André Chaumeix</a></li>
<li>4. <a href="../../../../articles/l/o/u/Louis_Bertrand_%28romancier%29_1385.html" title="Louis Bertrand (romancier)">Louis Bertrand</a></li>
<li>5. <a href="../../../../articles/l/o/u/Louis_Madelin_5943.html" title="Louis Madelin">Louis Madelin</a></li>
<li>6. <a href="../../../../articles/p/i/e/Pierre_Benoit_fced.html" title="Pierre Benoit">Pierre Benoit</a></li>
<li>7. <a href="../../../../articles/h/e/n/Henri_Bergson_5d10.html" title="Henri Bergson">Henri Bergson</a></li>
<li>8. <a href="../../../../articles/a/l/f/Alfred_Baudrillart_9087.html" title="Alfred Baudrillart">Alfred Baudrillart</a></li>
<li>9. <a href="../../../../articles/m/a/r/Marcel_Pr%C3%A9vost_87c8.html" title="Marcel Prévost">Marcel Prévost</a></li>
<li>10. <a href="../../../../articles/l/%C3%A9/o/L%C3%A9on_B%C3%A9rard_%28homme_politique%29_e1ce.html" title="Léon Bérard (homme politique)">Léon Bérard</a></li>
<li>11. <a href="../../../../articles/g/e/o/Georges_Goyau_05e6.html" title="Georges Goyau">Georges Goyau</a></li>
<li>12. <a href="../../../../articles/a/b/e/Abel_Bonnard_9c72.html" title="Abel Bonnard">Abel Bonnard</a></li>
<li>13. <a href="../../../../articles/l/o/u/Louis_Gillet_db62.html" title="Louis Gillet">Louis Gillet</a></li>
<li>14. <a href="../../../../articles/l/o/u/Louis_Franchet_d%27Esp%C3%A8rey_edd9.html" title="Louis Franchet d'Espèrey">L. Franchet d'Espèrey</a></li>
<li>15. <a href="../../../../articles/h/e/n/Henri_Lavedan_3e13.html" title="Henri Lavedan">Henri Lavedan</a></li>
<li>16. <a href="../../../../articles/c/h/a/Charles_Maurras_3298.html" title="Charles Maurras">Charles Maurras</a></li>
<li>17. <a href="../../../../articles/g/e/o/Georges_Lecomte_d93b.html" title="Georges Lecomte">Georges Lecomte</a></li>
<li>18. <a href="../../../../articles/p/h/i/Philippe_P%C3%A9tain_385c.html" title="Philippe Pétain">Philippe Pétain</a></li>
<li>19. <a href="../../../../articles/m/a/u/Maurice_Pal%C3%A9ologue_baaf.html" title="Maurice Paléologue">Maurice Paléologue</a></li>
<li>20. <a href="../../../../articles/h/e/n/Henry_Bordeaux_c639.html" title="Henry Bordeaux">Henry Bordeaux</a></li>
<li>21. <a href="../../../../articles/a/n/d/Andr%C3%A9_Chevrillon_7e50.html" title="André Chevrillon">André Chevrillon</a></li>
<li>22. <a href="../../../../articles/f/r/a/Fran%C3%A7ois_Mauriac_20da.html" title="François Mauriac">François Mauriac</a></li>
<li>23. <a href="../../../../articles/a/b/e/Abel_Hermant_cb20.html" title="Abel Hermant">Abel Hermant</a></li>
<li>24. <a href="../../../../articles/%C3%A9/d/o/%C3%89douard_Estauni%C3%A9_a9a2.html" title="Édouard Estaunié">Édouard Estaunié</a></li>
<li>25. <a href="../../../../articles/m/a/u/Maurice_Donnay_6ac5.html" title="Maurice Donnay">Maurice Donnay</a></li>
<li>26. <a href="../../../../articles/a/n/d/Andr%C3%A9_Maurois_c24b.html" title="André Maurois">André Maurois</a></li>
<li>27. <a href="../../../../articles/a/u/g/Auguste_de_La_Force_2f09.html" title="Auguste de La Force">Auguste de La Force</a></li>
<li>28. <a href="../../../../articles/c/l/a/Claude_Farr%C3%A8re_f6dc.html" title="Claude Farrère">Claude Farrère</a></li>
<li>29. <a href="../../../../articles/g/a/b/Gabriel_Hanotaux_c550.html" title="Gabriel Hanotaux">Gabriel Hanotaux</a></li>
<li>30. <a href="../../../../articles/g/e/o/Georges_Duhamel_a0d3.html" title="Georges Duhamel">Georges Duhamel</a></li>
<li>31. <strong class="selflink">Joseph Bédier</strong></li>
<li>32. <a href="../../../../articles/g/e/o/Georges_Grente_460e.html" title="Georges Grente">Georges Grente</a></li>
<li>33. <a href="../../../../articles/e/d/m/Edmond_Jaloux_4fc1.html" title="Edmond Jaloux">Edmond Jaloux</a></li>
<li>34. <a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_de_Pesquidoux_6510.html" title="Joseph de Pesquidoux">Joseph de Pesquidoux</a></li>
<li>35. <a href="../../../../articles/m/a/x/Maxime_Weygand_2211.html" title="Maxime Weygand">Maxime Weygand</a></li>
<li>36. <a href="../../../../articles/a/n/d/Andr%C3%A9_Bellessort_4b30.html" title="André Bellessort">André Bellessort</a></li>
<li>37. <a href="../../../../articles/m/a/u/Maurice_de_Broglie_97f2.html" title="Maurice de Broglie">Maurice de Broglie</a></li>
<li>38. <a href="../../../../articles/p/a/u/Paul_Val%C3%A9ry_ad2b.html" title="Paul Valéry">Paul Valéry</a></li>
<li>39. <a href="../../../../articles/j/a/c/Jacques_de_Lacretelle_3668.html" title="Jacques de Lacretelle">Jacques de Lacretelle</a></li>
<li>40. <a href="../../../../articles/l/u/c/Lucien_Lacaze_b7a8.html" title="Lucien Lacaze">Lucien Lacaze</a></li>
</ul>
</td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="width:150px;">par date d'élection</td>
<td class="list even" style="text-align:left;; background:#ECECFF" colspan="1">1897 <a href="../../../../articles/g/a/b/Gabriel_Hanotaux_c550.html" title="Gabriel Hanotaux">Gabriel Hanotaux</a> • 1898 <a href="../../../../articles/h/e/n/Henri_Lavedan_3e13.html" title="Henri Lavedan">Henri Lavedan</a> • 1907 <a href="../../../../articles/m/a/u/Maurice_Donnay_6ac5.html" title="Maurice Donnay">Maurice Donnay</a> • 1909 <a href="../../../../articles/m/a/r/Marcel_Pr%C3%A9vost_87c8.html" title="Marcel Prévost">Marcel Prévost</a> • 1914 <a href="../../../../articles/h/e/n/Henri_Bergson_5d10.html" title="Henri Bergson">Henri Bergson</a> • 1918 <a href="../../../../articles/a/l/f/Alfred_Baudrillart_9087.html" title="Alfred Baudrillart">Alfred Baudrillart</a> • 1919 <a href="../../../../articles/h/e/n/Henry_Bordeaux_c639.html" title="Henry Bordeaux">Henry Bordeaux</a> • 1920 <strong class="selflink">Joseph Bédier</strong> • 1920 <a href="../../../../articles/a/n/d/Andr%C3%A9_Chevrillon_7e50.html" title="André Chevrillon">André Chevrillon</a> • 1922 <a href="../../../../articles/g/e/o/Georges_Goyau_05e6.html" title="Georges Goyau">Georges Goyau</a> • 1923 <a href="../../../../articles/%C3%A9/d/o/%C3%89douard_Estauni%C3%A9_a9a2.html" title="Édouard Estaunié">Édouard Estaunié</a> • 1924 <a href="../../../../articles/g/e/o/Georges_Lecomte_d93b.html" title="Georges Lecomte">Georges Lecomte</a> • 1924 <a href="../../../../articles/%C3%A9/m/i/%C3%89mile_Picard_9b42.html" title="Émile Picard">Émile Picard</a> • 1925 <a href="../../../../articles/l/o/u/Louis_Bertrand_%28romancier%29_1385.html" title="Louis Bertrand (romancier)">Louis Bertrand</a> • 1925 <a href="../../../../articles/a/u/g/Auguste_de_La_Force_2f09.html" title="Auguste de La Force">Auguste de La Force</a> • 1925 <a href="../../../../articles/p/a/u/Paul_Val%C3%A9ry_ad2b.html" title="Paul Valéry">Paul Valéry</a> • 1927 <a href="../../../../articles/a/b/e/Abel_Hermant_cb20.html" title="Abel Hermant">Abel Hermant</a> • 1927 <a href="../../../../articles/%C3%A9/m/i/%C3%89mile_M%C3%A2le_0370.html" title="Émile Mâle">Émile Mâle</a> • 1927 <a href="../../../../articles/l/o/u/Louis_Madelin_5943.html" title="Louis Madelin">Louis Madelin</a> • 1928 <a href="../../../../articles/m/a/u/Maurice_Pal%C3%A9ologue_baaf.html" title="Maurice Paléologue">Maurice Paléologue</a> • 1929 <a href="../../../../articles/p/h/i/Philippe_P%C3%A9tain_385c.html" title="Philippe Pétain">Philippe Pétain</a> • 1930 <a href="../../../../articles/a/n/d/Andr%C3%A9_Chaumeix_a339.html" title="André Chaumeix">André Chaumeix</a> • 1931 <a href="../../../../articles/p/i/e/Pierre_Benoit_fced.html" title="Pierre Benoit">Pierre Benoit</a> • 1931 <a href="../../../../articles/m/a/x/Maxime_Weygand_2211.html" title="Maxime Weygand">Maxime Weygand</a> • 1932 <a href="../../../../articles/a/b/e/Abel_Bonnard_9c72.html" title="Abel Bonnard">Abel Bonnard</a> • 1933 <a href="../../../../articles/f/r/a/Fran%C3%A7ois_Mauriac_20da.html" title="François Mauriac">François Mauriac</a> • 1934 <a href="../../../../articles/m/a/u/Maurice_de_Broglie_97f2.html" title="Maurice de Broglie">Maurice de Broglie</a> • 1934 <a href="../../../../articles/l/%C3%A9/o/L%C3%A9on_B%C3%A9rard_%28homme_politique%29_e1ce.html" title="Léon Bérard (homme politique)">Léon Bérard</a> • 1934 <a href="../../../../articles/l/o/u/Louis_Franchet_d%27Esp%C3%A8rey_edd9.html" title="Louis Franchet d'Espèrey">Louis Franchet d'Espèrey</a> • 1935 <a href="../../../../articles/a/n/d/Andr%C3%A9_Bellessort_4b30.html" title="André Bellessort">André Bellessort</a> • 1935 <a href="../../../../articles/c/l/a/Claude_Farr%C3%A8re_f6dc.html" title="Claude Farrère">Claude Farrère</a> • 1935 <a href="../../../../articles/l/o/u/Louis_Gillet_db62.html" title="Louis Gillet">Louis Gillet</a> • 1935 <a href="../../../../articles/g/e/o/Georges_Duhamel_a0d3.html" title="Georges Duhamel">Georges Duhamel</a> • 1936 <a href="../../../../articles/e/d/m/Edmond_Jaloux_4fc1.html" title="Edmond Jaloux">Edmond Jaloux</a> • 1936 <a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_de_Pesquidoux_6510.html" title="Joseph de Pesquidoux">Joseph de Pesquidoux</a> • 1936 <a href="../../../../articles/l/u/c/Lucien_Lacaze_b7a8.html" title="Lucien Lacaze">Lucien Lacaze</a> • 1936 <a href="../../../../articles/g/e/o/Georges_Grente_460e.html" title="Georges Grente">Georges Grente</a> • 1936 <a href="../../../../articles/j/a/c/Jacques_de_Lacretelle_3668.html" title="Jacques de Lacretelle">Jacques de Lacretelle</a> • 1938 <a href="../../../../articles/c/h/a/Charles_Maurras_3298.html" title="Charles Maurras">Charles Maurras</a> • 1938 <a href="../../../../articles/a/n/d/Andr%C3%A9_Maurois_c24b.html" title="André Maurois">André Maurois</a></td>
</tr>
</table>
<ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail">
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/v/i/c/Image%7EVictorHugosmallColor.png_39be.html" class="image" title="Icône du portail de la littérature"><img alt="Icône du portail de la littérature" src="../../../../images/shared/thumb/a/ac/VictorHugosmallColor.png/24px-VictorHugosmallColor.png" width="24" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/l/i/t/Portail%7ELitt%C3%A9rature_0dea.html" title="Portail:Littérature">Portail de la littérature</a></span></span></li>
</ul>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 1405/1000000
Post-expand include size: 17761/2048000 bytes
Template argument size: 9200/2048000 bytes
Expensive parser function count: 4/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/%C3%A9/c/r/Cat%C3%A9gorie%7E%C3%89crivain_fran%C3%A7ais_du_XXe_si%C3%A8cle_1921.html" title="Catégorie:Écrivain français du XXe siècle">Écrivain français du XXe siècle</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/%C3%A9/c/r/Cat%C3%A9gorie%7E%C3%89crivain_r%C3%A9unionnais_0152.html" title="Catégorie:Écrivain réunionnais">Écrivain réunionnais</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/n/o/r/Cat%C3%A9gorie%7ENormalien_4135.html" title="Catégorie:Normalien">Normalien</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/m/e/m/Cat%C3%A9gorie%7EMembre_de_l%27Acad%C3%A9mie_fran%C3%A7aise_3083.html" title="Catégorie:Membre de l'Académie française">Membre de l'Académie française</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/c/o/l/Cat%C3%A9gorie%7EColl%C3%A8ge_de_France_6837.html" title="Catégorie:Collège de France">Collège de France</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/n/a/i/Cat%C3%A9gorie%7ENaissance_en_1864_ac0a.html" title="Catégorie:Naissance en 1864">Naissance en 1864</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/d/%C3%A9/c/Cat%C3%A9gorie%7ED%C3%A9c%C3%A8s_en_1938_24c1.html" title="Catégorie:Décès en 1938">Décès en 1938</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/j/o/s/Discuter%7EJoseph_B%C3%A9dier_986a.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Joseph_B%C3%A9dier">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	<div id="p-lang" class="portlet">
	  <h5>Autres langues</h5>
	  <div class="pBody">
	    <ul>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../de/articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html">Deutsch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../en/articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html">English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../es/articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html">Español</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../it/articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html">Italiano</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../kw/articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html">Kernewek</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../lt/articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html">Lietuvių</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pl/articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html">Polski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ru/articles/%D0%B1/%D0%B5/%D0%B4/%D0%91%D0%B5%D0%B4%D1%8C%D0%B5%2C_%D0%96%D0%BE%D0%B7%D0%B5%D1%84_bb5b.html">Русский</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sv/articles/j/o/s/Joseph_B%C3%A9dier_b0cf.html">Svenska</a>
	      </li>
	      	    </ul>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 7 juin 2008 à 13:15 par Utilisateur <a href="../../../../articles/%C5%A1/v/i/Utilisateur%7E%C5%A0vitrigaila_2803.html" title="Utilisateur:Švitrigaila">Švitrigaila</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/y/a/n/Utilisateur%7EYann_2991.html" title="Utilisateur:Yann">Yann</a>, <a href="../../../../articles/l/o/u/Utilisateur%7ELouperibot_13b7.html" title="Utilisateur:Louperibot">Louperibot</a>, <a href="../../../../articles/n/i/c/Utilisateur%7ENicoV_cb3c.html" title="Utilisateur:NicoV">NicoV</a>, <a href="../../../../articles/b/e/n/Utilisateur%7EBenjiBot_8d76.html" title="Utilisateur:BenjiBot">BenjiBot</a>, <a href="../../../../articles/g/u/s/Utilisateur%7EGustave_Graetzlin_9a0e.html" title="Utilisateur:Gustave Graetzlin">Gustave Graetzlin</a>, <a href="../../../../articles/t/h/i/Utilisateur%7EThierry_Caro_9ce2.html" title="Utilisateur:Thierry Caro">Thierry Caro</a>, <a href="../../../../articles/t/h/i/Utilisateur%7EThijs%21bot_c2d6.html" title="Utilisateur:Thijs!bot">Thijs!bot</a>, <a href="../../../../articles/l/p/l/Utilisateur%7ELPLT_69a7.html" title="Utilisateur:LPLT">LPLT</a>, <a href="../../../../articles/m/u/_/Utilisateur%7EMu_fdae.html" title="Utilisateur:Mu">Mu</a>, <a href="../../../../articles/a/l/e/Utilisateur%7EAlecs.y_6240.html" title="Utilisateur:Alecs.y">Alecs.y</a>, <a href="../../../../articles/a/u/x/Utilisateur%7EAuxerroisdu68_7130.html" title="Utilisateur:Auxerroisdu68">Auxerroisdu68</a>, <a href="../../../../articles/c/h/i/Utilisateur%7EChicobot_8e22.html" title="Utilisateur:Chicobot">Chicobot</a>, <a href="../../../../articles/i/d/i/Utilisateur%7EIdioma-bot_01e9.html" title="Utilisateur:Idioma-bot">Idioma-bot</a>, <a href="../../../../articles/b/e/a/Utilisateur%7EBeatrixBelibaste_4c5b.html" title="Utilisateur:BeatrixBelibaste">BeatrixBelibaste</a>, <a href="../../../../articles/p/r/o/Utilisateur%7EProbot_1ba4.html" title="Utilisateur:Probot">Probot</a>, <a href="../../../../articles/k/y/l/Utilisateur%7EKyle_the_bot_1d7d.html" title="Utilisateur:Kyle the bot">Kyle the bot</a>, <a href="../../../../articles/h/u/s/Utilisateur%7EHuster_b4c0.html" title="Utilisateur:Huster">Huster</a>, <a href="../../../../articles/b/o/b/Utilisateur%7EBob08_5a46.html" title="Utilisateur:Bob08">Bob08</a>, <a href="../../../../articles/l/i/q/Utilisateur%7ELiquid-aim-bot_78e0.html" title="Utilisateur:Liquid-aim-bot">Liquid-aim-bot</a>, <a href="../../../../articles/k/a/j/Utilisateur%7EKajimoto_75ae.html" title="Utilisateur:Kajimoto">Kajimoto</a>, <a href="../../../../articles/y/u/r/Utilisateur%7EYurikBot_0f63.html" title="Utilisateur:YurikBot">YurikBot</a>, <a href="../../../../articles/a/b/r/Utilisateur%7EAbrahami_9aba.html" title="Utilisateur:Abrahami">Abrahami</a>, <a href="../../../../articles/c/a/l/Utilisateur%7ECalendula_98a2.html" title="Utilisateur:Calendula">Calendula</a>, <a href="../../../../articles/b/a/d/Utilisateur%7EBadmood_4dbf.html" title="Utilisateur:Badmood">Badmood</a>, <a href="../../../../articles/s/o/l/Utilisateur%7ESolbot_6de6.html" title="Utilisateur:Solbot">Solbot</a>, <a href="../../../../articles/e/s/k/Utilisateur%7EEskimbot_5ab8.html" title="Utilisateur:Eskimbot">Eskimbot</a>, <a href="../../../../articles/s/h/e/Utilisateur%7ESherbrooke_9f52.html" title="Utilisateur:Sherbrooke">Sherbrooke</a>, <a href="../../../../articles/r/o/m/Utilisateur%7ERomary_98d3.html" title="Utilisateur:Romary">Romary</a>, <a href="../../../../articles/m/i/s/Utilisateur%7EMisterMatt_Bot_f0f9.html" title="Utilisateur:MisterMatt Bot">MisterMatt Bot</a> et <a href="../../../../articles/q/u/a/Utilisateur%7EQuartierLatin1968_e74d.html" title="Utilisateur:QuartierLatin1968">QuartierLatin1968</a> et Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX