Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/j/o/s/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles//j/o/s/Joseph-François_Michaud_1fa4.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Joseph-François Michaud - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Joseph-François Michaud</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <div class="homonymie">Pour les articles <a href="../../../../articles/h/o/m/Aide%7EHomonymie_2a52.html" title="Aide:Homonymie">homonymes</a>, voir <a href="../../../../articles/m/i/c/Michaud.html" title="Michaud">Michaud</a>. <a href="../../../../articles/d/i/s/Image%7EDisambig.svg_8f13.html" class="image" title="Disambig.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/7/72/Disambig.svg/20px-Disambig.svg.png" width="20" height="16" border="0" /></a></div>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:182px;"><a href="../../../../articles/j/o/s/Image%7EJoseph_Fran%C3%A7ois_Michaud.jpg_d686.html" class="image" title="Joseph-François Michaud"><img alt="Joseph-François Michaud" src="../../../../images/shared/thumb/9/9c/Joseph_François_Michaud.jpg/180px-Joseph_François_Michaud.jpg" width="180" height="228" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/j/o/s/Image%7EJoseph_Fran%C3%A7ois_Michaud.jpg_d686.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Joseph-François Michaud</div>
</div>
</div>
<p><b>Joseph-François Michaud</b>, né à <a href="../../../../articles/m/o/g/Mognard.html" title="Mognard">Mognard</a> le <a href="../../../../articles/1/9/_/19_juin.html" title="19 juin">19 juin</a> <a href="../../../../articles/1/7/6/1767.html" title="1767">1767</a> et mort à <a href="../../../../articles/p/a/s/Passy_%28Seine%29_60b6.html" title="Passy (Seine)">Passy (Seine)</a> le <a href="../../../../articles/3/0/_/30_septembre.html" title="30 septembre">30 septembre</a> <a href="../../../../articles/1/8/3/1839.html" title="1839">1839</a>, est un historien et pamphlétaire français.</p>
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#Biographie"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Biographie</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Citations.7FUNIQ53e20c4d3e495b4-nowiki-00001B01-QINU.7F1.7FUNIQ53e20c4d3e495b4-nowiki-00001B02-QINU.7F"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Citations<sup>[1]</sup></span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Principales_publications"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Principales publications</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Bibliographie"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Bibliographie</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Liens_externes"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">Liens externes</span></a></li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script>
<p><a name="Biographie" id="Biographie"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph-Fran%C3%A7ois_Michaud_1fa4.html" title="Modifier la section&#160;: Biographie">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Biographie</span></h2>
<p>Il naît dans le <a href="../../../../articles/r/o/y/Royaume_de_Sardaigne_78cb.html" title="Royaume de Sardaigne">Royaume de Sardaigne</a> d'un père notaire. Un ancêtre, Hugues Michaud de Corcelles, aurait été anobli par Charles-Quint, mais aurait dû se réfugier en France. Son grand-père avait obtenu la patente de bourgeois de <a href="../../../../articles/c/h/a/Chamb%C3%A9ry.html" title="Chambéry">Chambéry</a> le 18 juillet 1721.</p>
<p>Il fait ses études au collège ecclésiastique de <a href="../../../../articles/b/o/u/Bourg-en-Bresse_a5c4.html" title="Bourg-en-Bresse">Bourg-en-Bresse</a>. À dix-neuf ans, il devient commis en librairie à <a href="../../../../articles/l/y/o/Lyon.html" title="Lyon">Lyon</a>. L’année suivante, il écrit son premier ouvrage, <i>Voyage littéraire au Mont-Blanc</i>. Présenté à <a href="../../../../articles/f/a/n/Fanny_de_Beauharnais_5e7d.html" title="Fanny de Beauharnais">Fanny de Beauharnais</a> qui lui promet sa protection, il se rend à Paris. Disciple de <a href="../../../../articles/j/e/a/Jean-Jacques_Rousseau_3039.html" title="Jean-Jacques Rousseau">Rousseau</a> et <a href="../../../../articles/v/o/l/Voltaire.html" title="Voltaire">Voltaire</a>, il prend pourtant parti pour la cour et collabore avec Antoine-Marie Cerisier à la <i>Gazette universelle</i> et avec <a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph-Alphonse_Esm%C3%A9nard_06b4.html" title="Joseph-Alphonse Esménard">Joseph-Alphonse Esménard</a> au <i>Postillon de la guerre</i>. Il devient ensuite républicain et publie en 1794 son poème <i>L’immortalité de l’âme</i> où il écrit&#160;: «&#160;Ah&#160;! si jamais des rois et de la tyrannie, Mon cœur subit le joug impie…&#160;». Après le <a href="../../../../articles/9/-/t/9-Thermidor_c913.html" class="mw-redirect" title="9-Thermidor">9-Thermidor</a> il redevient royaliste et collabore à <i><a href="../../../../articles/l/a/_/La_Quotidienne_f8ee.html" title="La Quotidienne">La Quotidienne</a></i>.</p>
<p>Le <a href="../../../../articles/i/n/s/Insurrection_royaliste_du_13_vend%C3%A9miaire_an_IV_ab0a.html" title="Insurrection royaliste du 13 vendémiaire an IV">13 vendémiaire</a>, il marche contre la Convention avec les Royalistes. Il doit prendre la fuite et se réfugie près de <a href="../../../../articles/c/h/a/Chartres.html" title="Chartres">Chartres</a>, où il est arrêté par <a href="../../../../articles/f/r/a/Fran%C3%A7ois-Louis_Bourdon_f63a.html" title="François-Louis Bourdon">Bourdon de l’Oise</a>. Emprisonné, il parvient, d’après <a href="../../../../articles/j/e/a/Jean-Joseph-Fran%C3%A7ois_Poujoulat_9e8f.html" title="Jean-Joseph-François Poujoulat">Jean-Joseph-François Poujoulat</a>, à s’échapper en offrant aux gendarmes chargés de l’escorter au tribunal un repas bien arrosé. Le tribunal militaire le condamne à mort par contumace le 27 octobre 1795. Réfugié en Suisse, puis dans l’Aisne chez des parents, il fait des vers et publie <i>Ermenonville, ou le tombeau de Jean-Jacques</i>, œuvre assez dans le style de l'époque.</p>
<p>Il fonde avec son frère cadet <a href="../../../../articles/l/o/u/Louis-Gabriel_Michaud_b222.html" title="Louis-Gabriel Michaud">Louis-Gabriel</a> en <a href="../../../../articles/1/7/9/1797.html" title="1797">1797</a> une imprimerie spécialisée dans l'impression d'ouvrages religieux et monarchistes. En 1799, il est emprisonné plusieurs mois pour avoir imprimé un écrit anti bonapartiste. Il publie en 1803 son poème <i>Le Printemps d’un proscrit</i>. Rallié à l’Empire par raison, il donne des gages en publiant en 1810 le <i>Treizième chant de l’Énéide ou le Mariage d’Énée et de Lavinie</i>, qui célèbre le mariage de l’Empereur, ainsi que des vers dithyrambiques sur la naissance du <a href="../../../../articles/n/a/p/Napol%C3%A9on_II_e988.html" title="Napoléon II">roi de Rome</a>.</p>
<p>Il découvre les <a href="../../../../articles/c/r/o/Croisades.html" title="Croisades">croisades</a> lors qu’il lui est demandé en 1805 de préfacer <i>Mathilde ou Mémoires tirés de l'histoire des croisades</i> de <a href="../../../../articles/s/o/p/Sophie_Cottin_807d.html" title="Sophie Cottin">Mme Cottin</a>. Il donne alors son <i>Tableau historique des trois premières croisades</i> , prélude à son œuvre monumentale, <i>Histoire des <a href="../../../../articles/c/r/o/Croisades.html" title="Croisades">Croisades</a></i>, parue en sept volumes entre 1812 et 1822 et dont une édition est illustrée par <a href="../../../../articles/g/u/s/Gustave_Dor%C3%A9_6054.html" title="Gustave Doré">Gustave Doré</a>.</p>
<p>À partir de 1806, il publie avec son frère la <i><a href="../../../../articles/b/i/o/R%C3%A9f%C3%A9rence%7EBiographie_universelle_ancienne_et_moderne_%7E_histoire_par_ordre_alphab%C3%A9tique_de_la_vie_publique_et_priv%C3%A9e_de_tous_les_hommes_%28Michaud%29_c2f7.html" title="Référence:Biographie universelle ancienne et moderne : histoire par ordre alphabétique de la vie publique et privée de tous les hommes (Michaud)">Biographie universelle</a></i>, rééditée en 45 volumes de 1845 à 1862. Il est décoré de la <a href="../../../../articles/l/%C3%A9/g/L%C3%A9gion_d%E2%80%99honneur.html" class="mw-redirect" title="Légion d’honneur">légion d’honneur</a> en 1812 et il est élu membre de l'<a href="../../../../articles/a/c/a/Acad%C3%A9mie_fran%C3%A7aise.html" title="Académie française">Académie française</a> le 5 août 1813. Au retour des Bourbons, il redevient royaliste et obtient le poste de lecteur du Roi avec un traitement de 1&#160;000 livres. Pendant les <a href="../../../../articles/c/e/n/Cent-Jours_9cb0.html" title="Cent-Jours">Cent-Jours</a>, il s’oppose à Napoléon et écrit le pamphlet <i>Histoire des quinze semaines ou le dernier séjour de Bonaparte</i>.</p>
<p>Il est élu le 22 mai 1815 député de l’<a href="../../../../articles/a/i/n/Ain_%28d%C3%A9partement%29.html" title="Ain (département)">Ain</a> et siège dans la majorité ultra-royaliste jusqu’en 1816. Ses opinions politiques n’évolueront plus. Il défendra le cumul des traitements au moins pour les gens de lettres. En 1817, il devient rédacteur en chef de <i>La Quotidienne</i> et le reste jusqu'à sa mort. Il y engage <a href="../../../../articles/p/i/e/Pierre-S%C3%A9bastien_Laurentie_dab9.html" title="Pierre-Sébastien Laurentie">Pierre-Sébastien Laurentie</a> et aura une grande influence sur sa pensée. En 1820, il engage comme collaborateur <a href="../../../../articles/j/e/a/Jean-Joseph-Fran%C3%A7ois_Poujoulat_9e8f.html" title="Jean-Joseph-François Poujoulat">Jean-Joseph-François Poujoulat</a> pour l’aider à la rédaction de la bibliothèque des Croisades. La même année, il est élu membre effectif résidant de l'<a href="../../../../articles/a/c/a/Acad%C3%A9mie_de_Savoie_0920.html" title="Académie de Savoie">Académie de Savoie</a>, lors de sa création. En 1827, sous le ministère <a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph_de_Vill%C3%A8le_b86c.html" title="Joseph de Villèle">Villèle</a>, il perd son poste de lecteur du Roi pour avoir défendu la liberté de la presse dans son journal et à l’Académie.</p>
<p>En mai 1830, à 63 ans, il entreprend avec Poujoulat un voyage en Orient qui les mène en <a href="../../../../articles/g/r/%C3%A8/Gr%C3%A8ce.html" title="Grèce">Grèce</a>, <a href="../../../../articles/c/o/n/Constantinople.html" title="Constantinople">Constantinople</a> et à <a href="../../../../articles/j/%C3%A9/r/J%C3%A9rusalem.html" title="Jérusalem">Jérusalem</a>. Poujoulat rentre seul à Paris par la Syrie et Michaud se rend en Egypte. En mai 1831, ils publient ensemble l’échange de leurs lettres dans <i>Correspondance d’Orient</i> (7 volumes). Rentré en France, il s’installe à Passy, où il est très entouré et exerce une influence intellectuelle importante sur les auteurs de l’époque, dont <a href="../../../../articles/c/h/a/Charles_Augustin_Sainte-Beuve_4190.html" title="Charles Augustin Sainte-Beuve">Sainte-Beuve</a> qui dit de lui&#160;: «&#160;Ceux qui l’ont vu à Passy, dans ses dernières années, savent combien il était resté aimable, indulgent, bon et malin, accueillant pour l’esprit de quelque part qu’il vînt. Dès qu’il en reconnaissait dans quelqu’un, fût-ce d’un bord même opposé, l’épigramme cessait à l’instant sur ses lèvres&#160;; il avait de l’amitié pour l’esprit. S’il avait de l’amitié de l’esprit c’est qu’il en avait lui-même à revendre.&#160;»</p>
<p>Homme aux opinions politiques fluctuantes, ce qui fit le bonheur de ses détracteurs, il prétendait avoir été emprisonné onze fois et condamné à mort deux fois. Son esprit a été célébré tant par <a href="../../../../articles/p/i/e/Pierre_Flourens_8e8e.html" title="Pierre Flourens">Pierre Flourens</a>, son successeur à l’Académie française, que par <a href="../../../../articles/f/r/a/Fran%C3%A7ois-Auguste_Mignet_07eb.html" title="François-Auguste Mignet">François-Auguste Mignet</a> qui le reçut. <a href="../../../../articles/h/e/n/Henry_Bordeaux_c639.html" title="Henry Bordeaux">Henry Bordeaux</a> a dit de lui&#160;: «&#160;Cet homme de courage et d’esprit n’est ennuyeux qu’en vers.&#160;» Les femmes jouèrent aussi un grand rôle dans sa vie, et lorsqu’il s’embarqua pour son voyage en Orient, pour le dissuader, on lui fit remarquer outre son âge qu’il était marié, il répondit&#160;: «&#160;Si peu&#160;!&#160;» mais il fut toujours galant.</p>
<p><br /></p>
<p><a name="Citations.7FUNIQ53e20c4d3e495b4-nowiki-00001B01-QINU.7F1.7FUNIQ53e20c4d3e495b4-nowiki-00001B02-QINU.7F" id="Citations.7FUNIQ53e20c4d3e495b4-nowiki-00001B01-QINU.7F1.7FUNIQ53e20c4d3e495b4-nowiki-00001B02-QINU.7F"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph-Fran%C3%A7ois_Michaud_1fa4.html" title="Modifier la section&#160;: Citations[1]">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Citations<sup id="cite_ref-0" class="reference"><a href="#cite_note-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup></span></h2>
<div class="noprint" style="clear:right; float:right;margin:0 0 1em 1em;width:250px;border:solid #AAAAAA 1px;background:#f9f9f9;padding:4px;font-size:90%;text-align:left;">
<div style="float:left;"><a href="../../../../articles/w/i/k/Image%7EWikiquote-logo.svg_6594.html" class="image" title="Wikiquote-logo.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/50px-Wikiquote-logo.svg.png" width="50" height="59" border="0" /></a></div>
<div style="margin-left:60px;">Voir aussi sur <a href="../../../../articles/w/i/k/Wikiquote.html" title="Wikiquote">Wikiquote</a> les <b><a href="http://fr.wikiquote.org/wiki/Joseph-Fran%C3%A7ois_Michaud" class="extiw" title="q:Joseph-François_Michaud">citations «&#160; Joseph-François Michaud&#160;»</a></b>.</div>
</div>
<ul>
<li>«&#160;Lorsqu’on a combattu longtemps un ennemi que l’on ne peut vaincre ni détruire, il faut faire la paix et s’arranger pour vivre avec lui&#160;».</li>
<li>«&#160;Mon esprit est comme mon amitié je n’en ai pas pour tout le monde&#160;»</li>
<li>A <a href="../../../../articles/m/a/d/Madame_de_Sta%C3%ABl_5b2b.html" class="mw-redirect" title="Madame de Staël">Madame de Staël</a> qu’il avait vivement attaquée&#160;: «&#160;La mêlée est toujours confuse et comme Diomède, j’ai eu le malheur dans la nuit de blesser une déesse&#160;».</li>
<li>Invité à présenter au roi, le dernier volume de son Histoire des Croisades, il fut questionné sur la manière dont cela s’était passé, il répondit&#160;: «&#160;Il m’a presque parlé&#160;».</li>
</ul>
<div class="noprint wikilien_alternatif" style="clear:right; float:right;margin:0 0 1em 1em;width:250px;border:solid #AAAAAA 1px; background:#f9f9f9;padding:0px;font-size:90%;text-align:left;">
<table cellpadding="2" cellspacing="0" style="background-color:transparent">
<tr valign="middle">
<td style="line-height:50px;vertical-align:middle;position:relative" align="center" valign="middle">
<div style="position: relative;"><a href="http://fr.wikisource.org/wiki/Accueil" title="s:Accueil"><img alt="s:Accueil" src="../../../../images/shared/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/50px-Wikisource-logo.svg.png" width="50" height="52" border="0" /></a></div>
</td>
<td valign="middle">
<p>Voir sur <a href="../../../../articles/w/i/k/Wikisource.html" title="Wikisource">Wikisource</a>&#160;: <b><a href="http://fr.wikisource.org/wiki/Joseph-Fran%C3%A7ois_Michaud" class="extiw" title="s:Joseph-François_Michaud">Joseph-François Michaud</a></b>.</p>
</td>
</tr>
</table>
</div>
<p><a name="Principales_publications" id="Principales_publications"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph-Fran%C3%A7ois_Michaud_1fa4.html" title="Modifier la section&#160;: Principales publications">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Principales publications</span></h2>
<ul>
<li><i>Histoire des progrès et de la chûte de l'empire de <a href="../../../../articles/m/y/s/Mysore.html" title="Mysore">Mysore</a>, sous les règnes d'<a href="../../../../articles/h/a/i/Haidar_Al%C3%AE_76af.html" title="Haidar Alî">Hyder-Aly</a> et <a href="../../../../articles/t/i/p/Tip%C3%BB_S%C3%A2hib_62cd.html" title="Tipû Sâhib">Tippoo-Saïb</a></i> (2 volumes, 1801)</li>
<li><i>Le Printemps d'un proscrit, poème en 3 chants, suivi de plusieurs lettres à M. Delille sur la pitié</i> (1803) <small><a href="http://visualiseur.bnf.fr/Visualiseur?Destination=Gallica&amp;O=NUMM-89070" class="external text" title="http://visualiseur.bnf.fr/Visualiseur?Destination=Gallica&amp;O=NUMM-89070" rel="nofollow">Texte en ligne</a></small></li>
<li><i>Biographie moderne, ou Dictionnaire biographique de tous les hommes morts et vivants qui ont marqué à la fin du <span class="romain" title="Nombre&#160;écrit en chiffres romains">XVIII</span><sup class="exposant">e</sup>&#160;siècle et au commencement de celui-ci</i> (4 volumes, en collaboration, 1806)</li>
<li><i>Histoire des <a href="../../../../articles/c/r/o/Croisades.html" title="Croisades">Croisades</a></i> (7 volumes, 1812-22) <small><a href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k294192.pdf" class="external text" title="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k294192.pdf" rel="nofollow">Texte en ligne 1</a> <a href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k294208.pdf" class="external text" title="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k294208.pdf" rel="nofollow">2</a> <a href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k29421m.pdf" class="external text" title="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k29421m.pdf" rel="nofollow">3</a></small></li>
<li><i>Histoire des quinze semaines, ou le Dernier règne de Bonaparte</i> (1815)</li>
<li><i>Bibliothèque des croisades</i> (4 volumes, 1829)</li>
<li><i>Correspondance d'Orient, 1830-1831</i> (7 volumes, en collaboration avec Poujoulat, 1833-35) <small><a href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k201527j.pdf" class="external text" title="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k201527j.pdf" rel="nofollow">Texte en ligne 1</a> <a href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k201528x.pdf" class="external text" title="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k201528x.pdf" rel="nofollow">2</a> <a href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k2015299.pdf" class="external text" title="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k2015299.pdf" rel="nofollow">3</a> <a href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k2015307.pdf" class="external text" title="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k2015307.pdf" rel="nofollow">4</a> <a href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k2015299.pdf" class="external text" title="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k2015299.pdf" rel="nofollow">5</a> <a href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k201531m.pdf" class="external text" title="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k201531m.pdf" rel="nofollow">6</a> <a href="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k201533c.pdf" class="external text" title="http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k201533c.pdf" rel="nofollow">7</a></small></li>
<li><i>Nouvelle Collection de Mémoires pour servir à l'histoire de France depuis le XIII<sup class="exposant">e</sup> siècle jusqu’à nos jours</i> (32 volumes, en collaboration, 1836-39)</li>
<li><i>Veillées de famille, contes instructifs et proverbes moraux en français, en italien, en anglais, et en allemand. Ouvrage nouveau à l'usage de l'enfance et de la jeunesse de tous les pays</i> (avec <a href="../../../../articles/c/h/a/Charles_Nodier_c73a.html" title="Charles Nodier">Charles Nodier</a>, 1837)</li>
</ul>
<p><a name="Bibliographie" id="Bibliographie"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph-Fran%C3%A7ois_Michaud_1fa4.html" title="Modifier la section&#160;: Bibliographie">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Bibliographie</span></h2>
<div class="noprint" style="clear:right;float:right;margin:1em;margin-right:0;width:250px;border:solid #AAAAAA 1px;background:#F9F9F9;padding:4px;font-size:90%;text-align:left">
<p>Pages sur ce thème sur les projets Wikimedia&#160;:</p>
<table rules="none" border="0" cellspacing="0" cellpadding="2" style="border:none;background:transparent" class="plainlinks">
<tr>
<td>
<div style="position:relative;width:25px;height:28px;z-index:2;overflow:hidden"><a href="../../../../articles/w/i/k/Image%7EWikisource-logo.svg_9d35.html" class="image" title="Wikisource-logo.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/4/4c/Wikisource-logo.svg/25px-Wikisource-logo.svg.png" width="25" height="26" border="0" /></a>
<div class="nodeco" style="position:absolute;top:0;left:0;padding-top:3px;z-index:3"><a href="http://fr.wikisource.org/wiki/Joseph-Fran%C3%A7ois_Michaud" class="extiw" title="s:Joseph-François_Michaud"><span style="float:left;width:25px;height:28px;font-size:28px;line-height:28px;word-spacing:25px;cursor:pointer">&#160; &#160;</span></a></div>
</div>
</td>
<td><i><b><a href="http://fr.wikisource.org/wiki/Joseph-Fran%C3%A7ois_Michaud" class="extiw" title="s:Joseph-François_Michaud">Textes</a></b></i> sur <a href="../../../../articles/w/i/k/Wikisource.html" title="Wikisource">Wikisource</a>.</td>
</tr>
<tr>
<td>
<div style="position:relative;width:25px;height:30px;z-index:2;overflow:hidden;"><a href="../../../../articles/w/i/k/Image%7EWikiquote-logo.svg_6594.html" class="image" title="Wikiquote-logo.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/25px-Wikiquote-logo.svg.png" width="25" height="30" border="0" /></a>
<div class="nodeco" style="position:absolute;top:0;left:0;padding-top:3px;z-index:3;"><a href="http://fr.wikiquote.org/wiki/Joseph-Fran%C3%A7ois_Michaud" class="extiw" title="q:Joseph-François_Michaud"><span style="float:left;width:25px;height:30px;font-size:30px;line-height:30px;word-spacing:25px;cursor:pointer">&#160; &#160;</span></a></div>
</div>
</td>
<td><i><b><a href="http://fr.wikiquote.org/wiki/Joseph-Fran%C3%A7ois_Michaud" class="extiw" title="q:Joseph-François_Michaud">Citations</a></b></i> sur <a href="../../../../articles/w/i/k/Wikiquote.html" title="Wikiquote">Wikiquote</a>.</td>
</tr>
</table>
</div>
<ul>
<li><a href="../../../../articles/m/a/t/Mathieu-Guillaume-Th%C3%A9r%C3%A8se_Villenave_f941.html" title="Mathieu-Guillaume-Thérèse Villenave">Mathieu-Guillaume-Thérèse Villenave</a>, <i>Notice historique sur Joseph Michaud, de l'Académie française</i>, Paris, 1840, 8.</li>
<li>
<div style="font-size: 85%"></div>
</li>
</ul>
<ol class="references">
<li id="cite_note-0"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-0" title="">↑</a></span> cité par Henry Bordeaux dans Savoie Librairie Arthème Fayard 1943 p. 417 et seq. Mchaud , historien des Croisades</li>
</ol>
<p><a name="Liens_externes" id="Liens_externes"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph-Fran%C3%A7ois_Michaud_1fa4.html" title="Modifier la section&#160;: Liens externes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Liens externes</span></h2>
<ul>
<li><a href="http://www.academie-francaise.fr/immortels/base/academiciens/fiche.asp?param=324" class="external text" title="http://www.academie-francaise.fr/immortels/base/academiciens/fiche.asp?param=324" rel="nofollow">Notice biographique de l'Académie française</a></li>
<li><a href="http://www.academiesavoie.org/seances_2000_2005/resume%20fevrier.htm" class="external text" title="http://www.academiesavoie.org/seances_2000_2005/resume%20fevrier.htm" rel="nofollow">Notice biographique de l'Académie de Savoie</a></li>
<li><a href="http://www.assemblee-nationale.fr/histoire/biographies/1789-1889/Tome_4/MEYNARD_MIGEON.pdf" class="external text" title="http://www.assemblee-nationale.fr/histoire/biographies/1789-1889/Tome_4/MEYNARD_MIGEON.pdf" rel="nofollow">Notice biographique de l'Assemblée nationale</a></li>
</ul>
<p><br clear="all" /></p>
<table align="center" cellpadding="2" width="100%" border="0" style="border: 1px solid #999">
<tr>
<td width="33%" align="center" bgcolor="#F2FFE5">Précédé par<br />
<b><a href="../../../../articles/j/e/a/Jean-Fran%C3%A7ois_Cailhava_de_L%27Estandoux_1741.html" title="Jean-François Cailhava de L'Estandoux">Jean-François Cailhava de L'Estandoux</a></b></td>
<td width="33%" align="center" bgcolor="#FFFFFF"><b><a href="../../../../articles/l/i/s/Liste_des_membres_de_l%27Acad%C3%A9mie_fran%C3%A7aise_par_fauteuil_7b5c.html#Fauteuil_29" title="Liste des membres de l'Académie française par fauteuil">Fauteuil 29 de l’Académie française<br />
1813-1839</a></b></td>
<td width="33%" align="center" bgcolor="#F2FFE5">Suivi par<br />
<b><a href="../../../../articles/m/a/r/Marie-Jean-Pierre_Flourens_3883.html" class="mw-redirect" title="Marie-Jean-Pierre Flourens">Marie-Jean-Pierre Flourens</a></b></td>
</tr>
</table>
<ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail">
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/b/l/a/Image%7EBlason_duche_fr_Savoie.svg_4c00.html" class="image" title="Icône du portail de la Savoie"><img alt="Icône du portail de la Savoie" src="../../../../images/shared/thumb/3/33/Blason_duche_fr_Savoie.svg/22px-Blason_duche_fr_Savoie.svg.png" width="22" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/s/a/v/Portail%7ESavoie_97c8.html" title="Portail:Savoie">Portail de la Savoie</a></span></span></li>
</ul>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 292/1000000
Post-expand include size: 6026/2048000 bytes
Template argument size: 701/2048000 bytes
Expensive parser function count: 0/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/a/c/a/Cat%C3%A9gorie%7EAcad%C3%A9mie_des_inscriptions_et_belles-lettres_d1c4.html" title="Catégorie:Académie des inscriptions et belles-lettres">Académie des inscriptions et belles-lettres</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/h/i/s/Cat%C3%A9gorie%7EHistorien_fran%C3%A7ais_384b.html" title="Catégorie:Historien français">Historien français</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/p/e/r/Cat%C3%A9gorie%7EPersonnalit%C3%A9_de_la_Savoie_a05b.html" title="Catégorie:Personnalité de la Savoie">Personnalité de la Savoie</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/j/o/u/Cat%C3%A9gorie%7EJournaliste_fran%C3%A7ais_350a.html" title="Catégorie:Journaliste français">Journaliste français</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/d/%C3%A9/p/Cat%C3%A9gorie%7ED%C3%A9put%C3%A9_de_la_Restauration_7818.html" title="Catégorie:Député de la Restauration">Député de la Restauration</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/m/e/m/Cat%C3%A9gorie%7EMembre_de_l%27Acad%C3%A9mie_fran%C3%A7aise_3083.html" title="Catégorie:Membre de l'Académie française">Membre de l'Académie française</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/n/a/i/Cat%C3%A9gorie%7ENaissance_en_1767_1b8d.html" title="Catégorie:Naissance en 1767">Naissance en 1767</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/d/%C3%A9/c/Cat%C3%A9gorie%7ED%C3%A9c%C3%A8s_en_1839_b133.html" title="Catégorie:Décès en 1839">Décès en 1839</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph-Fran%C3%A7ois_Michaud_1fa4.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/j/o/s/Discuter%7EJoseph-Fran%C3%A7ois_Michaud_6b99.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Joseph-Fran%C3%A7ois_Michaud">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	<div id="p-lang" class="portlet">
	  <h5>Autres langues</h5>
	  <div class="pBody">
	    <ul>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../de/articles/j/o/s/Joseph_Fran%C3%A7ois_Michaud_d901.html">Deutsch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../en/articles/j/o/s/Joseph_Fran%C3%A7ois_Michaud_d901.html">English</a>
	      </li>
	      	    </ul>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 1 juin 2008 à 18:51 par Utilisateur <a href="../../../../articles/a/r/s/Utilisateur%7EArsene_lapin_aa4f.html" title="Utilisateur:Arsene lapin">Arsene lapin</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/m/u/_/Utilisateur%7EMu_fdae.html" title="Utilisateur:Mu">Mu</a>, <a href="../../../../articles/l/o/u/Utilisateur%7ELouis-garden_07d1.html" title="Utilisateur:Louis-garden">Louis-garden</a>, <a href="../../../../articles/t/o/u/Utilisateur%7EToutoune25_ba45.html" title="Utilisateur:Toutoune25">Toutoune25</a>, <a href="../../../../articles/q/u/i/Utilisateur%7EQuito_a873.html" title="Utilisateur:Quito">Quito</a>, <a href="../../../../articles/p/i/b/Utilisateur%7EPibewiki_6f02.html" title="Utilisateur:Pibewiki">Pibewiki</a>, <a href="../../../../articles/b/-/n/Utilisateur%7EB-noa_06ba.html" title="Utilisateur:B-noa">B-noa</a>, <a href="../../../../articles/m/m/b/Utilisateur%7EMMBot_510c.html" title="Utilisateur:MMBot">MMBot</a>, <a href="../../../../articles/x/a/v/Utilisateur%7EXavier_M._021b.html" title="Utilisateur:Xavier M.">Xavier M.</a>, <a href="../../../../articles/a/l/e/Utilisateur%7EAlecs.y_6240.html" title="Utilisateur:Alecs.y">Alecs.y</a>, <a href="../../../../articles/r/h/i/Utilisateur%7ERhizome_5756.html" title="Utilisateur:Rhizome">Rhizome</a>, <a href="../../../../articles/r/e/m/Utilisateur%7ERemi_Mathis_4ae5.html" title="Utilisateur:Remi Mathis">Remi Mathis</a>, <a href="../../../../articles/p/r/o/Utilisateur%7EProbot_1ba4.html" title="Utilisateur:Probot">Probot</a>, <a href="../../../../articles/b/r/o/Utilisateur%7EBrozouf_f26f.html" title="Utilisateur:Brozouf">Brozouf</a>, <a href="../../../../articles/c/r/_/Utilisateur%7ECR_f961.html" title="Utilisateur:CR">CR</a>, <a href="../../../../articles/g/i/l/Utilisateur%7EGillesC_4b5f.html" title="Utilisateur:GillesC">GillesC</a> et <a href="../../../../articles/e/s/k/Utilisateur%7EEskimbot_5ab8.html" title="Utilisateur:Eskimbot">Eskimbot</a> et Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX