Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/j/o/s/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles//j/o/s/Joseph-Armand_Bombardier_b11f.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Joseph-Armand Bombardier - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Joseph-Armand Bombardier</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <div class="homonymie">Pour les articles <a href="../../../../articles/h/o/m/Aide%7EHomonymie_2a52.html" title="Aide:Homonymie">homonymes</a>, voir <a href="../../../../articles/b/o/m/Bombardier.html" title="Bombardier">Bombardier</a>. <a href="../../../../articles/d/i/s/Image%7EDisambig.svg_8f13.html" class="image" title="Disambig.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/7/72/Disambig.svg/20px-Disambig.svg.png" width="20" height="16" border="0" /></a></div>
<div style="float:right; padding: 0 0 0 1em;">
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#vie_et_mort"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">vie et mort</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Articles_connexes"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Articles connexes</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Lien_externe"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Lien externe</span></a></li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script></div>
<p><b>Joseph-Armand Bombardier</b> (<a href="../../../../articles/v/a/l/Valcourt_%28Qu%C3%A9bec%29_8a3b.html" title="Valcourt (Québec)">Valcourt</a>, <a href="../../../../articles/1/6/_/16_avril.html" title="16 avril">16</a>&#160;<a href="../../../../articles/a/v/r/Avril.html" title="Avril">avril</a>&#160;<a href="../../../../articles/1/9/0/1907.html" title="1907">1907</a> - <a href="../../../../articles/1/8/_/18_f%C3%A9vrier.html" title="18 février">18</a>&#160;<a href="../../../../articles/f/%C3%A9/v/F%C3%A9vrier.html" title="Février">février</a>&#160;<a href="../../../../articles/1/9/6/1964.html" title="1964">1964</a>) est un inventeur <a href="../../../../articles/q/u/%C3%A9/Qu%C3%A9bec.html" title="Québec">québécois</a>. Il a notamment conçu la <a href="../../../../articles/m/o/t/Motoneige.html" title="Motoneige">motoneige</a>.</p>
<p><a name="vie_et_mort" id="vie_et_mort"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph-Armand_Bombardier_b11f.html" title="Modifier la section&#160;: vie et mort">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">vie et mort</span></h2>
<p>Joseph-Armand Bombardier est né dans une grande famille dans la ville de <a href="../../../../articles/v/a/l/Valcourt.html" title="Valcourt">Valcourt</a>, <a href="../../../../articles/q/u/%C3%A9/Qu%C3%A9bec.html" title="Québec">Québec</a>. Ses frères l'ont aidé à diriger son entreprise, ce qui lui a laissé du temps pour se consacrer à d'autres innovations mécaniques.</p>
<p>Âgé de 19 ans, il ouvre son propre garage à <a href="../../../../articles/v/a/l/Valcourt.html" title="Valcourt">Valcourt</a>, où il réparait des voitures et vendait de l'essence durant les trois saisons chaudes du Québec. L'hiver, il pense à son projet de construire un véhicule capable de circuler sur la neige. Avant 1948, le <a href="../../../../articles/g/o/u/Gouvernement_du_Qu%C3%A9bec_e813.html" class="mw-redirect" title="Gouvernement du Québec">gouvernement du Québec</a> ne déneigeait pas les routes des petites villes. Les habitants devaient donc ranger leurs voitures. Les médecins de famille, ainsi que toutes les personnes qui devaient se déplacer rapidement, ne pouvaient pas se rendre facilement à destination. Pendant une tempête de neige, il perd son jeune fils, car il ne peut se rendre à l'hôpital avant que les conditions météo ne s'améliorent (la tempête durait depuis quelques jours). Ce triste événement le motive davantage à développer son rêve.</p>
<p>Bombardier a appris la plupart des choses par lui-même, en lisant, en prenant des notes, et en réparant ce qu'il pouvait. Il a l'ambition de faire de l'hiver une saison où il est aussi facile de se déplacer que pendant les trois autres saisons. Durant l'hiver <a href="../../../../articles/1/9/3/1936.html" title="1936">1936</a>-<a href="../../../../articles/1/9/3/1937.html" title="1937">1937</a>, il vend ses premières <a href="../../../../articles/a/u/t/Autoneige.html" title="Autoneige">autoneiges</a> B7 (B pour Bombardier et 7 pour sept passagers). Le B7 utilise son brevet du <a href="../../../../articles/b/a/r/Barbotin.html" title="Barbotin">barbotin</a>-<a href="../../../../articles/c/h/e/Chenille_%28moteur%29.html" title="Chenille (moteur)">chenille</a> (<a href="../../../../articles/1/9/3/1937.html" title="1937">1937</a>), un engrenage recouvert de caoutchouc et des chenilles sur les roues arrière. C'est ce système de traction partiellement en caoutchouc qui rend instantanément tous les véhicules de Bombardier hautement plus efficaces sur neige que tous les autres véhicules à chenilles de métal pouvant être inventés à l'époque. Le B7 est un succès, mais ce n'est pas assez pour l'inventeur.</p>
<p>En cherchant à perfectionner le B7, il remarque qu'il y a de la neige qui s'accumule dans les roues. En <a href="../../../../articles/1/9/4/1940.html" title="1940">1940</a>, il vend des B7 à roues pleines. En <a href="../../../../articles/1/9/3/1939.html" title="1939">1939</a>, l'usine de Valcourt ne suffit plus à répondre à la demande. Une nouvelle usine est construite en <a href="../../../../articles/1/9/4/1940.html" title="1940">1940</a>, elle a une capacité de 200 véhicules par année. En <a href="../../../../articles/1/9/4/1941.html" title="1941">1941</a>, Bombardier met au point l'autoneige B12, qui peut transporter jusqu'à 12 personnes. Les demandes grandissantes seront freinées du fait de l'entrée en <a href="../../../../articles/s/e/c/Seconde_Guerre_mondiale_4a81.html" title="Seconde Guerre mondiale">guerre</a> du Canada. Par contre, plus tard durant la guerre, Bombardier, ayant offert ses services au ministère des Munitions et des Approvisionnements, est appelé à fabriquer des véhicules militaires pour l'armée canadienne et ses alliées.</p>
<p>Il s'installe alors dans une usine préexistante de Montréal pour répondre spécifiquement à cette demande, puis la quitte à la fin de la guerre. Pendant cette période, l'usine de Valcourt produit les pièces pour l'usine de Montréal, ainsi que quelques autoneiges <span class="citation">«&#160;civiles&#160;»</span>, ce qui aide les employés de sa région natale à survivre. Plus de 1&#160;900 véhicules chenillés destinés à des fins militaires seront produits, d’après des concepts de Bombardier, entre <a href="../../../../articles/1/9/4/1942.html" title="1942">1942</a> et <a href="../../../../articles/1/9/4/1946.html" title="1946">1946</a>.</p>
<p>Le gouvernement du Québec décide de déneiger les routes en <a href="../../../../articles/1/9/4/1948.html" title="1948">1948</a> et Bombardier perd beaucoup de clients locaux. Il se diversifie en fabriquant des véhicules tous-terrains. Le <i><a href="../../../../articles/m/u/s/Muskeg_%28v%C3%A9hicule%29.html" title="Muskeg (véhicule)">Muskeg</a></i>, véhicule créé pour l'industrie forestière et minière, en est un bon exemple.</p>
<p>Insatisfait des fournisseurs de caoutchouc pour le <i>Muskeg</i>, Bombardier commence à fabriquer ses propres chenilles. Ce qui rend possible la production de petites <a href="../../../../articles/m/o/t/Motoneige.html" title="Motoneige">motoneiges</a> pour une ou deux personnes. Lorsque des petits moteurs fiables (mais surtout légers) à <a href="../../../../articles/c/y/c/Cycle_%C3%A0_deux_temps.html" title="Cycle à deux temps">deux temps</a> apparaissent dans les <a href="../../../../articles/a/n/n/Ann%C3%A9es_1950.html" title="Années 1950">années 1950</a>, Bombardier a enfin tout le matériel nécessaire pour ces petites <a href="../../../../articles/m/o/t/Motoneige.html" title="Motoneige">motoneiges</a> dont il rêvait depuis longtemps. Le premier prototype apparaît en <a href="../../../../articles/1/9/5/1958.html" title="1958">1958</a>, et la production débute en <a href="../../../../articles/1/9/5/1959.html" title="1959">1959</a>. Il vend peu dans les premiers temps, environ 200 unités par année, mais lorsqu'il meurt en <a href="../../../../articles/1/9/6/1964.html" title="1964">1964</a>, les ventes sont de 8&#160;200 unités par année.</p>
<p><b>== Honneurs ==</b></p>
<ul>
<li>Un boulevard de <a href="../../../../articles/m/o/n/Montr%C3%A9al.html" title="Montréal">Montréal</a> s'appelle boulevard Armand-Bombardier.</li>
<li>Le 11 septembre 1971, un musée est inauguré en son honneur dans son village natal de Valcourt.</li>
<li>Au début des années 1990, Joseph-Armand Bombardier est élu au Panthéon de la science du Canada.</li>
<li>Le 26 mai 1995, deux timbres représentant des véhicules de Joseph-Armand Bombardier sont émis par Postes Canada.</li>
<li>Le 17 mars 2000, le gouvernement du Canada a émis un <a href="../../../../articles/t/i/m/Timbre-poste.html" class="mw-redirect" title="Timbre-poste">timbre-poste</a> en l'honneur de Joseph-Armand Bombardier.</li>
<li>Le 28 septembre 2004, l'<a href="../../../../articles/a/u/t/Autoroute_55.html" title="Autoroute 55">autoroute 55</a> devient l'autoroute Joseph-Armand-Bombardier.</li>
</ul>
<p><a name="Articles_connexes" id="Articles_connexes"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph-Armand_Bombardier_b11f.html" title="Modifier la section&#160;: Articles connexes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Articles connexes</span></h2>
<ul>
<li><a href="../../../../articles/b/o/m/Bombardier_%28constructeur%29.html" class="mw-redirect" title="Bombardier (constructeur)">Bombardier (constructeur)</a>.</li>
<li><a href="../../../../articles/b/o/m/Bombardier_Produits_r%C3%A9cr%C3%A9atifs_a716.html" title="Bombardier Produits récréatifs">Bombardier Produits récréatifs</a>, qui fabrique maintenant les motoneiges de marque Ski-doo.</li>
<li><a href="../../../../articles/p/r/i/Prix_Joseph-Armand-Bombardier_5685.html" title="Prix Joseph-Armand-Bombardier">Prix Joseph-Armand-Bombardier</a></li>
</ul>
<p><a name="Lien_externe" id="Lien_externe"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph-Armand_Bombardier_b11f.html" title="Modifier la section&#160;: Lien externe">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Lien externe</span></h2>
<ul>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: français">(fr)</span> <span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: anglais">(en)</span> <a href="http://www.museebombardier.com/entrance.htm" class="external text" title="http://www.museebombardier.com/entrance.htm" rel="nofollow">Musée J. Armand Bombardier</a> ou <a href="http://www.fjab.qc.ca" class="external text" title="http://www.fjab.qc.ca" rel="nofollow">Musée J. Armand Bombardier</a></li>
</ul>
<ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail">
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/f/l/a/Image%7EFlag_of_Quebec.svg_d7f2.html" class="image" title="Icône du portail du Québec"><img alt="Icône du portail du Québec" src="../../../../images/shared/thumb/5/5f/Flag_of_Quebec.svg/36px-Flag_of_Quebec.svg.png" width="36" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/q/u/%C3%A9/Portail%7EQu%C3%A9bec_3afb.html" title="Portail:Québec">Portail du Québec</a></span></span></li>
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/f/l/a/Image%7EFlag_of_Canada.svg_0783.html" class="image" title="Icône du portail du Canada"><img alt="Icône du portail du Canada" src="../../../../images/shared/thumb/c/cf/Flag_of_Canada.svg/48px-Flag_of_Canada.svg.png" width="48" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/c/a/n/Portail%7ECanada_7cef.html" title="Portail:Canada">Portail du Canada</a></span></span></li>
</ul>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 279/1000000
Post-expand include size: 3032/2048000 bytes
Template argument size: 333/2048000 bytes
Expensive parser function count: 2/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/i/n/v/Cat%C3%A9gorie%7EInventeur_qu%C3%A9b%C3%A9cois_8ac0.html" title="Catégorie:Inventeur québécois">Inventeur québécois</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/n/a/i/Cat%C3%A9gorie%7ENaissance_en_1907_6292.html" title="Catégorie:Naissance en 1907">Naissance en 1907</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/d/%C3%A9/c/Cat%C3%A9gorie%7ED%C3%A9c%C3%A8s_en_1964_5ea3.html" title="Catégorie:Décès en 1964">Décès en 1964</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/p/e/r/Cat%C3%A9gorie%7EPersonnalit%C3%A9_des_transports_17e6.html" title="Catégorie:Personnalité des transports">Personnalité des transports</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/j/o/s/Joseph-Armand_Bombardier_b11f.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/j/o/s/Discuter%7EJoseph-Armand_Bombardier_4687.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Joseph-Armand_Bombardier">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	<div id="p-lang" class="portlet">
	  <h5>Autres langues</h5>
	  <div class="pBody">
	    <ul>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../cs/articles/j/o/s/Joseph-Armand_Bombardier_b11f.html">Česky</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../de/articles/j/o/s/Joseph-Armand_Bombardier_b11f.html">Deutsch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../en/articles/j/o/s/Joseph-Armand_Bombardier_b11f.html">English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sk/articles/j/o/s/Joseph-Armand_Bombardier_b11f.html">Slovenčina</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sl/articles/j/o/s/Joseph-Armand_Bombardier_b11f.html">Slovenščina</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../vi/articles/j/o/s/Joseph-Armand_Bombardier_b11f.html">Tiếng Việt</a>
	      </li>
	      	    </ul>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 21 avril 2008 à 13:05 par Utilisateur <a href="../../../../articles/v/o/l/Utilisateur%7EVolkovBot_0e6c.html" title="Utilisateur:VolkovBot">VolkovBot</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/g/r/o/Utilisateur%7EGrook_Da_Oger_3394.html" title="Utilisateur:Grook Da Oger">Grook Da Oger</a>, <a href="../../../../articles/g/a/r/Utilisateur%7EGarfieldairlines_5e06.html" title="Utilisateur:Garfieldairlines">Garfieldairlines</a>, <a href="../../../../articles/b/a/d/Utilisateur%7EBadmood_4dbf.html" title="Utilisateur:Badmood">Badmood</a>, <a href="../../../../articles/s/a/l/Utilisateur%7ESalebot_560c.html" title="Utilisateur:Salebot">Salebot</a>, <a href="../../../../articles/l/e/_/Utilisateur%7ELe_Pied-bot_aba6.html" title="Utilisateur:Le Pied-bot">Le Pied-bot</a>, <a href="../../../../articles/n/a/n/Utilisateur%7ENanoxyde_724c.html" title="Utilisateur:Nanoxyde">Nanoxyde</a>, Nene1023, <a href="../../../../articles/a/l/e/Utilisateur%7EAlecs.bot_6f7d.html" title="Utilisateur:Alecs.bot">Alecs.bot</a>, <a href="../../../../articles/b/o/u/Utilisateur%7EBouchecl_2f85.html" title="Utilisateur:Bouchecl">Bouchecl</a>, <a href="../../../../articles/m/a/t/Utilisateur%7EMathieu.Sebulke_e9c2.html" title="Utilisateur:Mathieu.Sebulke">Mathieu.Sebulke</a>, <a href="../../../../articles/c/h/i/Utilisateur%7EChicobot_8e22.html" title="Utilisateur:Chicobot">Chicobot</a>, <a href="../../../../articles/p/i/e/Utilisateur%7EPierre_cb_364d.html" title="Utilisateur:Pierre cb">Pierre cb</a>, <a href="../../../../articles/i/a/l/Utilisateur%7EIAlex_938a.html" title="Utilisateur:IAlex">IAlex</a>, <a href="../../../../articles/p/-/e/Utilisateur%7EP-e_4cce.html" title="Utilisateur:P-e">P-e</a>, <a href="../../../../articles/t/i/c/Utilisateur%7ETiChou_3a5f.html" title="Utilisateur:TiChou">TiChou</a>, <a href="../../../../articles/b/e/n/Utilisateur%7EBenjiBot_8d76.html" title="Utilisateur:BenjiBot">BenjiBot</a>, <a href="../../../../articles/a/l/a/Utilisateur%7EAlain83_6cda.html" title="Utilisateur:Alain83">Alain83</a>, <a href="../../../../articles/c/o/m/Utilisateur%7EComplex_%28de%29_a671.html" title="Utilisateur:Complex (de)">Complex (de)</a>, <a href="../../../../articles/c/l/e/Utilisateur%7EClem23_8653.html" title="Utilisateur:Clem23">Clem23</a>, <a href="../../../../articles/l/u/d/Utilisateur%7ELUDOVIC_b12a.html" title="Utilisateur:LUDOVIC">LUDOVIC</a>, PapisteWikipédien, <a href="../../../../articles/s/h/e/Utilisateur%7ESherbrooke_9f52.html" title="Utilisateur:Sherbrooke">Sherbrooke</a>, <a href="../../../../articles/q/q/n/Utilisateur%7EQqn_5fe1.html" title="Utilisateur:Qqn">Qqn</a>, <a href="../../../../articles/p/a/s/Utilisateur%7EPasdideedenom_1c89.html" title="Utilisateur:Pasdideedenom">Pasdideedenom</a>, Fred99, <a href="../../../../articles/n/e/u/Utilisateur%7ENeuceu_d755.html" title="Utilisateur:Neuceu">Neuceu</a>, <a href="../../../../articles/c/h/r/Utilisateur%7EChris-13_9f4e.html" title="Utilisateur:Chris-13">Chris-13</a>, <a href="../../../../articles/b/b/u/Utilisateur%7EBbullot_8fb0.html" title="Utilisateur:Bbullot">Bbullot</a>, <a href="../../../../articles/g/e/n/Utilisateur%7EGene.arboit_710a.html" title="Utilisateur:Gene.arboit">Gene.arboit</a>, <a href="../../../../articles/m/r/_/Utilisateur%7EMr_Patate_9773.html" title="Utilisateur:Mr Patate">Mr Patate</a>, <a href="../../../../articles/f/r/a/Utilisateur%7EFralambert_70c3.html" title="Utilisateur:Fralambert">Fralambert</a>, <a href="../../../../articles/j/e/f/Utilisateur%7EJef-Infojef_b31d.html" title="Utilisateur:Jef-Infojef">Jef-Infojef</a>, <a href="../../../../articles/y/u/r/Utilisateur%7EYurikBot_0f63.html" title="Utilisateur:YurikBot">YurikBot</a>, <a href="../../../../articles/i/n/s/Utilisateur%7EInso_7e49.html" title="Utilisateur:Inso">Inso</a>, <a href="../../../../articles/a/l/p/Utilisateur%7EAlphaBot_27bc.html" title="Utilisateur:AlphaBot">AlphaBot</a>, <a href="../../../../articles/r/y/o/Utilisateur%7ERyo_c25f.html" title="Utilisateur:Ryo">Ryo</a>, <a href="../../../../articles/c/h/r/Utilisateur%7EChris93_f10d.html" title="Utilisateur:Chris93">Chris93</a> et <a href="../../../../articles/a/3/_/Utilisateur%7EA3_nm_d91b.html" title="Utilisateur:A3 nm">A3 nm</a> et Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX