Server : Apache System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64 User : hednacluml ( 122243) PHP Version : 8.3.9 Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl Directory : /home/hednacluml/encyclo/articles/c/27/e/ |
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd"> <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr"> <head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" /> <!-- headlinks removed --> <link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/> <title>C'est un rempart que notre Dieu - Wikipédia</title> <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style> <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" /> <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]--> <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]--> <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]--> <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script> <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]--> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script> <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script> <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css"; @import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css"; @import "../../../../raw/gen.css"; /*]]>*/</style> </head> <body class="ns-0"> <div id="globalWrapper"> <div id="column-content"> <div id="content"> <a name="top" id="contentTop"></a> <h1 class="firstHeading">C'est un rempart que notre Dieu</h1> <div id="bodyContent"> <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3> <div id="contentSub"></div> <!-- start content --> <div class="plainlinks bandeau-niveau-ebauche bandeau"> <table style="background-color:transparent"> <tr> <td class="bandeau-icone"> <div style="text-align:center;white-space:nowrap"><span style="white-space:nowrap;word-spacing:5px"><a href="../../../../articles/m/u/s/Image%7EMusical_note_nicu_bucule_01.svg_249a.html" class="image" title="Musical note nicu bucule 01.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/9/96/Musical_note_nicu_bucule_01.svg/35px-Musical_note_nicu_bucule_01.svg.png" width="35" height="35" border="0" /></a> <a href="../../../../articles/p/_/r/Image%7EP_religion_world.svg_3ad0.html" class="image" title="P religion world.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/2/28/P_religion_world.svg/39px-P_religion_world.svg.png" width="39" height="35" border="0" /></a></span></div> </td> <td> <div class="bandeau-titre"><strong>Cet article est une <a href="../../../../articles/%C3%A9/b/a/Aide%7E%C3%89bauche_a94d.html" title="Aide:Ébauche">ébauche</a> concernant la <a href="../../../../articles/m/u/s/Musique.html" title="Musique">musique</a> et la <a href="../../../../articles/r/e/l/Religion.html" title="Religion">religion</a>.</strong></div> <div class="bandeau-texte">Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant. <b>(<a href="../../../../articles/c/o/m/Aide%7EComment_modifier_une_page_32be.html" title="Aide:Comment modifier une page">Comment ?</a>)</b>.</div> </td> </tr> </table> </div> <div class="thumb tright"> <div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/l/u/t/Image%7ELuther%27s_Ein_Feste_Burg.jpg_43cb.html" class="image" title="Ein' feste Burg avec la signature de Luther."><img alt="Ein' feste Burg avec la signature de Luther." src="../../../../images/shared/thumb/b/b0/Luther's_Ein_Feste_Burg.jpg/250px-Luther's_Ein_Feste_Burg.jpg" width="250" height="215" border="0" class="thumbimage" /></a> <div class="thumbcaption"> <div class="magnify"><a href="../../../../articles/l/u/t/Image%7ELuther%27s_Ein_Feste_Burg.jpg_43cb.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div> <i>Ein' feste Burg</i> avec la signature de Luther.</div> </div> </div> <p><i><b>C'est un rempart que notre Dieu</b></i> (en <a href="../../../../articles/a/l/l/Allemand.html" title="Allemand">allemand</a>, <i>Ein' feste Burg ist unser Gott</i>) est le plus connu des <a href="../../../../articles/c/a/n/Cantique.html" title="Cantique">cantiques</a> de <a href="../../../../articles/m/a/r/Martin_Luther_b8dd.html" title="Martin Luther">Martin Luther</a>. Il en a composé les paroles et la musique entre 1527 et 1529. Écrit originairement en <a href="../../../../articles/a/l/l/Allemand.html" title="Allemand">allemand</a>, il a été depuis traduit en beaucoup d'autres langues. Ses paroles sont essentiellement une paraphrase du <a href="../../../../articles/l/i/v/Livre_des_Psaumes_c24a.html" title="Livre des Psaumes">Psaume</a> 46. C'est un des hymnes les plus aimé des traditions <a href="../../../../articles/l/u/t/Luth%C3%A9ranisme.html" title="Luthéranisme">luthériennes</a> et <a href="../../../../articles/p/r/o/Protestant.html" class="mw-redirect" title="Protestant">protestantes</a>. Il est parfois appellé « L'<a href="../../../../articles/h/y/m/Hymne.html" title="Hymne">hymne</a> de bataille de la <a href="../../../../articles/r/%C3%A9/f/R%C3%A9forme_protestante.html" title="Réforme protestante">Réforme protestante</a> » car il a eu pour effet d'augmenter l'adhésion à la cause des Réformateurs du <a href="../../../../articles/x/v/i/XVIe_si%C3%A8cle_d8b7.html" title="XVIe siècle"><span class="romain" title="Nombre écrit en chiffres romains">XVI</span><sup class="exposant">e</sup> siècle</a>.</p> <p>Selon la tradition, le roi <a href="../../../../articles/g/u/s/Gustave_II_Adolphe_de_Su%C3%A8de_ae27.html" title="Gustave II Adolphe de Suède">Gustave II Adolphe</a> de <a href="../../../../articles/s/u/%C3%A8/Su%C3%A8de.html" title="Suède">Suède</a> l'a fait jouer avant l'entrée des forces d'une bataille pendant la <a href="../../../../articles/g/u/e/Guerre_de_Trente_Ans_f49b.html" title="Guerre de Trente Ans">guerre de Trente Ans</a>. Quelques siècles plus tard, la chanson deviendra également un hymne des premiers mouvements <a href="../../../../articles/s/o/c/Socialisme.html" title="Socialisme">socialistes</a> suédois.</p> <p>Bien que quelques <a href="../../../../articles/m/u/s/Musicologie.html" title="Musicologie">musicologues</a> du <a href="../../../../articles/x/i/x/XIXe_si%C3%A8cle_ab42.html" title="XIXe siècle"><span class="romain" title="Nombre écrit en chiffres romains">XIX</span><sup class="exposant">e</sup> siècle</a> aient contesté la réclamation que Luther a écrit la musique de l'hymne, cette opinion a été renversée par une recherche plus récente ; c'est maintenant la vue de consensus des experts musicaux que Luther a en effet composé l'air célèbre, en plus de ses paroles.</p> <dl> <dd> <div class="thumb tright"> <div class="thumbinner" style="width:252px;"> <div id="ogg_player_15" style="width: 250px;"> <div><button onclick="wgOggPlayer.init(false, {"id": "ogg_player_15", "videoUrl": "http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/45/Ein%27_Feste_Burg.ogg", "width": 250, "height": 0, "length": 160, "linkUrl": "../../../../articles/e/i/n/Image%7EEin%27_Feste_Burg.ogg_2a0c.html", "isVideo": false});" style="width: 250px; text-align: center" title="Lire le son"><img src="../../../../extensions/OggHandler/play.png" width="22" height="22" alt="Lire le son" /></button></div> <div><a href="../../../../articles/e/i/n/Image%7EEin%27_Feste_Burg.ogg_2a0c.html" class="image" title="À propos de ce fichier"><img src="../../../../extensions/OggHandler/info.png" width="22" height="22" alt="Ecouter: Ein feste Burg ist unser Gott" /></a></div> </div> <div class="thumbcaption"> <div class="magnify"><a href="../../../../articles/e/i/n/Image%7EEin%27_Feste_Burg.ogg_2a0c.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div> Ecouter: <i>Ein feste Burg ist unser Gott</i></div> </div> </div> </dd> </dl> <table id="toc" class="toc" summary="Sommaire"> <tr> <td> <div id="toctitle"> <h2>Sommaire</h2> </div> <ul> <li class="toclevel-1"><a href="#Arrangements"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">Arrangements</span></a></li> <li class="toclevel-1"><a href="#Paroles"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Paroles</span></a> <ul> <li class="toclevel-2"><a href="#Paroles_originales_.28en_allemand.29"><span class="tocnumber">2.1</span> <span class="toctext">Paroles originales (en allemand)</span></a></li> </ul> </li> <li class="toclevel-1"><a href="#Lien_externe"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Lien externe</span></a></li> </ul> </td> </tr> </table> <script type="text/javascript"> //<![CDATA[ if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } //]]> </script> <p><a name="Arrangements" id="Arrangements"></a></p> <h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/c/27/e/C%27est_un_rempart_que_notre_Dieu_93c8.html" title="Modifier la section : Arrangements">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Arrangements</span></h2> <p>L'air a été employé par de nombreux compositeurs, y compris <a href="../../../../articles/j/o/h/Johann_Sebastian_Bach_d0b5.html" title="Johann Sebastian Bach">Johann Sebastian Bach</a>, comme source pour sa <i>cantate BWV 80</i>. Deux arrangements en ont été fait dans le <i>Choralgesänge</i> (Hymnes chorales) de Bach. <a href="../../../../articles/f/e/l/Felix_Mendelssohn_Bartholdy_f6b3.html" title="Felix Mendelssohn Bartholdy">Felix Mendelssohn Bartholdy</a> l'a employé comme thème pour le quatrième et dernier mouvement de sa <a href="../../../../articles/s/y/m/Symphonie_n%C2%B0_5_de_Mendelssohn_Bartholdy_16fa.html" title="Symphonie n° 5 de Mendelssohn Bartholdy">Symphonie n° 5</a> (1830), qu'il a appelé <i>Réformation</i> en l'honneur de la Réforme protestante commencée par Luther. <a href="../../../../articles/g/i/a/Giacomo_Meyerbeer_7d78.html" title="Giacomo Meyerbeer">Giacomo Meyerbeer</a> l'a employé dans son grand opéra, <i>Les Huguenots</i> (1836), et <a href="../../../../articles/r/i/c/Richard_Wagner_c988.html" title="Richard Wagner">Richard Wagner</a> l'a utilisé comme "motif" dans son <i>Kaisermarsch</i> (Marche de l'empereur), qui a été composé pour commémorer le retour de <a href="../../../../articles/g/u/i/Guillaume_Ier_d%27Allemagne_e672.html" title="Guillaume Ier d'Allemagne">Guillaume Ier</a> de la <a href="../../../../articles/g/u/e/Guerre_franco-allemande_de_1870.html" title="Guerre franco-allemande de 1870">guerre franco-allemande</a> en 1871.</p> <p>Plus récemment, en 2007 <a href="../../../../articles/b/r/a/Bradley_Joseph_35ad.html" title="Bradley Joseph">Bradley Joseph</a> en a arrangé une version instrumentale pour son album, <i>Hymns and Spiritual Songs</i>.</p> <p><a name="Paroles" id="Paroles"></a></p> <h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/c/27/e/C%27est_un_rempart_que_notre_Dieu_93c8.html" title="Modifier la section : Paroles">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Paroles</span></h2> <p><a name="Paroles_originales_.28en_allemand.29" id="Paroles_originales_.28en_allemand.29"></a></p> <h4><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/c/27/e/C%27est_un_rempart_que_notre_Dieu_93c8.html" title="Modifier la section : Paroles originales (en allemand)">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Paroles originales (en allemand)</span></h4> <table style="margin-right: 5px;"> <tr> <td>1. Ein' feste Burg ist unser Gott,<br /> Ein' gute Wehr und Waffen;<br /> Er hilft uns frei aus aller Not,<br /> Die uns jetzt hat betroffen.<br /> Der alt' böse Feind,<br /> Mit Ernst er's jetzt meint,<br /> Groß' Macht und viel List<br /> Sein' grausam' Rüstung ist,<br /> Auf Erd' ist nicht seins Gleichen.</td> <td>3. Und wenn die Welt voll Teufel wär'<br /> Und wollt' uns gar verschlingen,<br /> So fürchten wir uns nicht so sehr,<br /> Es soll uns doch gelingen.<br /> Der Fürst dieser Welt,<br /> Wie sau'r er sich stellt,<br /> Tut er uns doch nicht,<br /> Das macht, er ist gericht't,<br /> Ein Wörtlein kann ihn fällen.</td> </tr> <tr> <td> <p>2. Mit unsrer Macht ist nichts getan,<br /> Wir sind gar bald verloren;<br /> Es streit't für uns der rechte Mann,<br /> Den Gott hat selbst erkoren.<br /> Fragst du, wer der ist?<br /> Er heißt Jesus Christ,<br /> Der Herr Zebaoth,<br /> Und ist kein andrer Gott,<br /> Das Feld muss er behalten.|| 4. Das Wort sie sollen lassen stahn<br /> Und kein'n Dank dazu haben;<br /> Er ist bei uns wohl auf dem Plan<br /> Mit seinem Geist und Gaben.<br /> Nehmen sie dein Leib,<br /> Gut, Ehr', Kind und Weib:<br /> Lass fahren dahin,<br /> Sie haben's kein'n Gewinn,<br /> Das Reich muss uns doch bleiben.</p> </td> </tr> </table> <p><a name="Lien_externe" id="Lien_externe"></a></p> <h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/c/27/e/C%27est_un_rempart_que_notre_Dieu_93c8.html" title="Modifier la section : Lien externe">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Lien externe</span></h2> <ul> <li><a href="http://www.chants-protestants.com/index.php?option=com_content&task=view&id=351&Itemid=2" class="external text" title="http://www.chants-protestants.com/index.php?option=com_content&task=view&id=351&Itemid=2" rel="nofollow">Site avec deux versions françaises</a></li> </ul> <ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail"> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/j/e/a/Image%7EJean_Calvin.png_0bb9.html" class="image" title="Icône du portail du protestantisme"><img alt="Icône du portail du protestantisme" src="../../../../images/shared/thumb/4/44/Jean_Calvin.png/20px-Jean_Calvin.png" width="20" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/p/r/o/Portail%7EProtestantisme_936d.html" title="Portail:Protestantisme">Portail du protestantisme</a></span></span></li> <li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/v/i/o/Image%7EViola_d%27amore2.png_9338.html" class="image" title="Icône du portail de la musique classique"><img alt="Icône du portail de la musique classique" src="../../../../images/shared/thumb/b/bd/Viola_d'amore2.png/30px-Viola_d'amore2.png" width="30" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/m/u/s/Portail%7EMusique_classique_3859.html" title="Portail:Musique classique">Portail de la musique classique</a></span></span></li> </ul> <!-- NewPP limit report Preprocessor node count: 572/1000000 Post-expand include size: 7051/2048000 bytes Template argument size: 1287/2048000 bytes Expensive parser function count: 3/500 --> <div class="printfooter"> </div> <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégories</a> : <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/m/u/s/Cat%C3%A9gorie%7EMusique_classique_sacr%C3%A9e_c147.html" title="Catégorie:Musique classique sacrée">Musique classique sacrée</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/l/u/t/Cat%C3%A9gorie%7ELuth%C3%A9ranisme_ab7b.html" title="Catégorie:Luthéranisme">Luthéranisme</a></span></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-cats-hidden">Catégories cachées : <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/w/i/k/Cat%C3%A9gorie%7EWikip%C3%A9dia%7E%C3%A9bauche_musique_f55e.html" title="Catégorie:Wikipédia:ébauche musique">Wikipédia:ébauche musique</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/w/i/k/Cat%C3%A9gorie%7EWikip%C3%A9dia%7E%C3%A9bauche_religion_215d.html" title="Catégorie:Wikipédia:ébauche religion">Wikipédia:ébauche religion</a></span> | <span dir='ltr'><a href="../../../../articles/p/o/r/Cat%C3%A9gorie%7EPortail%7EMusique_Articles_li%C3%A9s_8f6c.html" title="Catégorie:Portail:Musique/Articles liés">Portail:Musique/Articles liés</a></span></div></div></div> <!-- end content --> <div class="visualClear"></div> </div> </div> </div> <div id="column-one"> <div id="p-cactions" class="portlet"> <h5>Views</h5> <ul> <li id="ca-nstab-main" class="selected" ><a href="../../../../articles/c/27/e/C%27est_un_rempart_que_notre_Dieu_93c8.html">Article</a></li><li id="ca-talk" class="new" ><a href="../../../../articles/c/27/e/Discuter%7EC%27est_un_rempart_que_notre_Dieu_ca18.html">Discussion</a></li><li id="ca-current" ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/C%27est_un_rempart_que_notre_Dieu">Version actuelle</a></li> </ul> </div> <div class="portlet" id="p-logo"> <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);" href="../../../../index.html" title="Accueil"></a> </div> <script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script> <div class='portlet' id='p-navigation'> <h5>Navigation</h5> <div class='pBody'> <ul> <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li> <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li> <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li> <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li> <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li> </ul> </div> </div> <div class='portlet' id='p-Contribuer'> <h5>Contribuer</h5> <div class='pBody'> <ul> <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li> <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li> <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li> <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li> <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li> </ul> </div> </div> <div id="p-search" class="portlet"> <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5> <div id="searchBody" class="pBody"> <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div> <input id="searchInput" name="search" type="text" accesskey="C" value="" /> <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton" value="Aller" /> </div></form> </div> </div> <div id="p-lang" class="portlet"> <h5>Autres langues</h5> <div class="pBody"> <ul> <li> <a href="../../../../../cs/articles/h/r/a/Hrad_p%C5%99epevn%C3%BD_jest_P%C3%A1n_B%C5%AFh_n%C3%A1%C5%A1_3133.html">Česky</a> </li> <li> <a href="../../../../../de/articles/e/i/n/Ein_feste_Burg_ist_unser_Gott_4523.html">Deutsch</a> </li> <li> <a href="../../../../../el/articles/%CE%B8/%CE%B5/%CF%8C/%CE%98%CE%B5%CF%8C%CF%82_%CF%84%CE%BF_%CE%A6%CF%81%CE%BF%CF%8D%CF%81%CE%B9%CE%BF%CE%BD_%CE%97%CE%BC%CF%8E%CE%BD_08f0.html">Ελληνικά</a> </li> <li> <a href="../../../../../en/articles/a/_/m/A_Mighty_Fortress_Is_Our_God_90d0.html">English</a> </li> <li> <a href="../../../../../fi/articles/j/u/m/Jumala_ompi_linnamme.html">Suomi</a> </li> <li> <a href="../../../../../hu/articles/e/r/%C5%91/Er%C5%91s_v%C3%A1r_a_mi_Isten%C3%BCnk_8066.html">Magyar</a> </li> <li> <a href="../../../../../nl/articles/e/i/n/Ein_feste_Burg_ist_unser_Gott_4523.html">Nederlands</a> </li> <li> <a href="../../../../../pl/articles/w/a/r/Warownym_grodem_jest_nasz_B%C3%B3g_e2cd.html">Polski</a> </li> <li> <a href="../../../../../pt/articles/e/i/n/Ein_feste_Burg_ist_unser_Gott_4523.html">Português</a> </li> <li> <a href="../../../../../sv/articles/v/%C3%A5/r/V%C3%A5r_Gud_%C3%A4r_oss_en_v%C3%A4ldig_borg_6bf7.html">Svenska</a> </li> <li> <a href="../../../../../vi/articles/c/h/%C3%BA/Ch%C3%BAa_v%E1%BB%91n_B%E1%BB%A9c_th%C3%A0nh_Ki%C3%AAn_c%E1%BB%91_a1c1.html">Tiếng Việt</a> </li> </ul> </div> </div> </div><!-- end of the left (by default at least) column --> <div class="visualClear"></div> <div id="footer"> <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div> <div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div> <ul id="f-list"> <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 4 avril 2008 à 19:55 par Utilisateur <a href="../../../../articles/a/l/e/Utilisateur%7EAlecs.bot_6f7d.html" title="Utilisateur:Alecs.bot">Alecs.bot</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/d/u/m/Utilisateur%7EDumZiBoT_1015.html" title="Utilisateur:DumZiBoT">DumZiBoT</a>, <a href="../../../../articles/h/2/o/Utilisateur%7EH2O_e144.html" title="Utilisateur:H2O">H2O</a>, <a href="../../../../articles/j/e/a/Utilisateur%7EJean-Christophe_BENOIST_81f0.html" title="Utilisateur:Jean-Christophe BENOIST">Jean-Christophe BENOIST</a>, <a href="../../../../articles/f/u/n/Utilisateur%7EFunnyhat_0aac.html" title="Utilisateur:Funnyhat">Funnyhat</a>, <a href="../../../../articles/a/d/m/Utilisateur%7EADM_83cf.html" title="Utilisateur:ADM">ADM</a> et <a href="../../../../articles/m/u/a/Utilisateur%7EMuad_2b30.html" title="Utilisateur:Muad">Muad</a> et Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia.</li> <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/> Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li> <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li> <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li> </ul> </div> </div> </body> </html>