Samx Here
n1udSecurity


Server : Apache
System : Linux webd348.cluster026.gra.hosting.ovh.net 5.15.148-ovh-vps-grsec-zfs-classid #1 SMP Thu Feb 8 09:41:04 UTC 2024 x86_64
User : hednacluml ( 122243)
PHP Version : 8.3.9
Disable Function : _dyuweyrj4,_dyuweyrj4r,dl
Directory :  /home/hednacluml/encyclo/articles/œ/i/l/

Upload File :
current_dir [ Writeable ] document_root [ Writeable ]

 

Current File : /home/hednacluml/encyclo/articles//œ/i/l/Œil.html
<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1-transitional.dtd">
<html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml" xml:lang="fr" lang="fr" dir="ltr">
  <head>
    <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=UTF-8" />
	<!-- headlinks removed -->
	<link rel="shortcut icon" href="../../../../misc/favicon.ico"/>
    <title>Œil - Wikipédia</title>
    <style type="text/css">/*<![CDATA[*/ @import "../../../../skins/offline/main.css"; /*]]>*/</style>
    <link rel="stylesheet" type="text/css" media="print" href="../../../../skins/common/commonPrint.css" />
    <!--[if lt IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE50Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 5.5000]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE55Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE 6]><style type="text/css">@import "../../../../skins/monobook/IE60Fixes.css";</style><![endif]-->
    <!--[if IE]><script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/IEFixes.js"></script>
    <meta http-equiv="imagetoolbar" content="no" /><![endif]-->
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/common/wikibits.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/md5.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/utf8.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../skins/offline/lookup.js"></script>
    <script type="text/javascript" src="../../../../raw/gen.js"></script>        <style type="text/css">/*<![CDATA[*/
@import "../../../../raw/MediaWiki%7ECommon.css";
@import "../../../../raw/MediaWiki%7EMonobook.css";
@import "../../../../raw/gen.css";
/*]]>*/</style>          </head>
  <body
    class="ns-0">
    <div id="globalWrapper">
      <div id="column-content">
	<div id="content">
	  <a name="top" id="contentTop"></a>
	        <h1 class="firstHeading">Œil</h1>
	  <div id="bodyContent">
	    <h3 id="siteSub">Un article de Wikipédia, l'encyclopédie libre.</h3>
	    <div id="contentSub"></div>
	    	    	    <!-- start content -->
	    <div class="homonymie">Pour les articles <a href="../../../../articles/h/o/m/Aide%7EHomonymie_2a52.html" title="Aide:Homonymie">homonymes</a>, voir <a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il_%28homonymie%29.html" title="Œil (homonymie)">Œil (homonymie)</a>. <a href="../../../../articles/d/i/s/Image%7EDisambig.svg_8f13.html" class="image" title="Disambig.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/7/72/Disambig.svg/20px-Disambig.svg.png" width="20" height="16" border="0" /></a></div>
<p>L'<b>œil</b> (pluriel les <b>yeux</b>) est l'<a href="../../../../articles/o/r/g/Organe.html" title="Organe">organe</a> de la <a href="../../../../articles/v/i/s/Vision.html" title="Vision">vision</a> c'est-à-dire l'organe des <a href="../../../../articles/s/e/n/Sens_%28physiologie%29.html" title="Sens (physiologie)">sens</a> qui permet à un <a href="../../../../articles/a/n/i/Animal.html" title="Animal">animal</a> d'analyser la <a href="../../../../articles/l/u/m/Lumi%C3%A8re.html" title="Lumière">lumière</a> pour pouvoir interagir avec son environnement.</p>
<p>Dans le monde animal, il existe au moins quarante types d'organes visuels que l'on appelle <i>«&#160;yeux&#160;»</i>. Cette diversité pose la question de l'origine de la perception visuelle. Les yeux les plus simples sont tout juste capables de déceler la différence entre lumière et obscurité tandis que les yeux les plus complexes, comme l'œil humain, permettent de distinguer les <a href="../../../../articles/f/o/r/Forme.html" title="Forme">formes</a> et les <a href="../../../../articles/c/o/u/Couleur.html" title="Couleur">couleurs</a>.</p>
<p>L'un des grands objectifs de la <a href="../../../../articles/t/e/c/Technologie.html" title="Technologie">technologie</a> contemporaine est de parvenir à fabriquer des <i>«&#160;yeux <a href="../../../../articles/%C3%A9/l/e/%C3%89lectronique.html" title="Électronique">électroniques</a>&#160;»</i> capables d'égaler voire de dépasser les aptitudes des yeux qui existent dans le monde vivant pour, par exemple, remplacer l'œil d'une personne qui aurait eu un accident.</p>
<table id="toc" class="toc" summary="Sommaire">
<tr>
<td>
<div id="toctitle">
<h2>Sommaire</h2>
</div>
<ul>
<li class="toclevel-1"><a href="#L.27.C5.93il_humain"><span class="tocnumber">1</span> <span class="toctext">L'œil humain</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-2"><a href="#Anatomie_et_physiologie_oculaire"><span class="tocnumber">1.1</span> <span class="toctext">Anatomie et physiologie oculaire</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-3"><a href="#Partie_ant.C3.A9rieure"><span class="tocnumber">1.1.1</span> <span class="toctext">Partie antérieure</span></a></li>
<li class="toclevel-3"><a href="#Partie_post.C3.A9rieure"><span class="tocnumber">1.1.2</span> <span class="toctext">Partie postérieure</span></a></li>
<li class="toclevel-3"><a href="#Les_annexes_de_l.27.C5.93il"><span class="tocnumber">1.1.3</span> <span class="toctext">Les annexes de l'œil</span></a></li>
<li class="toclevel-3"><a href="#Les_r.C3.A9cepteurs_de_l.27.C5.93il"><span class="tocnumber">1.1.4</span> <span class="toctext">Les récepteurs de l'œil</span></a></li>
<li class="toclevel-3"><a href="#Les_tissus_de_l.27.C5.93il"><span class="tocnumber">1.1.5</span> <span class="toctext">Les tissus de l'œil</span></a></li>
</ul>
</li>
<li class="toclevel-2"><a href="#Pathologies_de_l.27.C5.93il"><span class="tocnumber">1.2</span> <span class="toctext">Pathologies de l'œil</span></a></li>
</ul>
</li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Fonctionnement_optique_de_l.27.C5.93il"><span class="tocnumber">2</span> <span class="toctext">Fonctionnement optique de l'œil</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Diversit.C3.A9_des_yeux"><span class="tocnumber">3</span> <span class="toctext">Diversité des yeux</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Th.C3.A9orie_sur_l.27.C3.A9volution_de_l.27.C5.93il"><span class="tocnumber">4</span> <span class="toctext">Théorie sur l'évolution de l'œil</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-2"><a href="#Couleur_de_l.27.C5.93il_humain"><span class="tocnumber">4.1</span> <span class="toctext">Couleur de l'œil humain</span></a></li>
</ul>
</li>
<li class="toclevel-1"><a href="#L.27.C5.93il_.C3.A9lectronique"><span class="tocnumber">5</span> <span class="toctext">L'œil électronique</span></a></li>
<li class="toclevel-1"><a href="#Voir_aussi"><span class="tocnumber">6</span> <span class="toctext">Voir aussi</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-2"><a href="#Liens_internes"><span class="tocnumber">6.1</span> <span class="toctext">Liens internes</span></a></li>
<li class="toclevel-2"><a href="#Liens_externes"><span class="tocnumber">6.2</span> <span class="toctext">Liens externes</span></a>
<ul>
<li class="toclevel-3"><a href="#M.C3.A9dias"><span class="tocnumber">6.2.1</span> <span class="toctext">Médias</span></a></li>
</ul>
</li>
<li class="toclevel-2"><a href="#Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"><span class="tocnumber">6.3</span> <span class="toctext">Notes et références</span></a></li>
</ul>
</li>
</ul>
</td>
</tr>
</table>
<script type="text/javascript">
//<![CDATA[
 if (window.showTocToggle) { var tocShowText = "afficher"; var tocHideText = "masquer"; showTocToggle(); } 
//]]>
</script>
<p><a name="L.27.C5.93il_humain" id="L.27.C5.93il_humain"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: L'œil humain">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">L'œil humain</span></h2>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/e/y/e/Image%7EEye_iris.jpg_cd13.html" class="image" title="Un œil humain"><img alt="Un œil humain" src="../../../../images/shared/thumb/6/65/Eye_iris.jpg/250px-Eye_iris.jpg" width="250" height="167" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/e/y/e/Image%7EEye_iris.jpg_cd13.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Un <b>œil</b> humain</div>
</div>
</div>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/c/o/u/Image%7ECoupe_oeil.jpg_1364.html" class="image" title="Œil humain."><img alt="Œil humain." src="../../../../images/shared/thumb/e/ee/Coupe_oeil.jpg/250px-Coupe_oeil.jpg" width="250" height="179" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/c/o/u/Image%7ECoupe_oeil.jpg_1364.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Œil humain.</div>
</div>
</div>
<p>L'œil s'adapte en premier lieu à la <a href="../../../../articles/l/u/m/Lumi%C3%A8re.html" title="Lumière">lumière</a> ambiante. L'homme peut ainsi percevoir avec une sensibilité équivalente en plein soleil ou sous la lumière de la pleine lune, soit avec une intensité lumineuse 10&#160;000 fois moindre. Une première adaptation provient de l'écartement de l'<a href="../../../../articles/i/r/i/Iris_%28anatomie%29.html" title="Iris (anatomie)">iris</a> qui en mode de nuit peut atteindre une ouverture maximale de <span style="whitespace:nowrap">7&#160;mm</span> pour des jeunes gens (maximum qui décroît à <span style="whitespace:nowrap">4&#160;mm</span> avec l'âge).</p>
<p><a name="Anatomie_et_physiologie_oculaire" id="Anatomie_et_physiologie_oculaire"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Anatomie et physiologie oculaire">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Anatomie et physiologie oculaire</span></h3>
<p>Comme chez la plupart des <a href="../../../../articles/m/a/m/Mammif%C3%A8re.html" title="Mammifère">mammifères</a>, <a href="../../../../articles/o/i/s/Oiseau.html" title="Oiseau">oiseaux</a>, <a href="../../../../articles/r/e/p/Reptiles.html" title="Reptiles">reptiles</a> et <a href="../../../../articles/p/o/i/Poisson.html" title="Poisson">poissons</a>, l'œil humain est constitué d'un <a href="../../../../articles/g/l/o/Globe_oculaire.html" title="Globe oculaire">globe oculaire</a>, formé de 3 enveloppes&#160;: la sclère, l'uvée, et la rétine (de dehors en dedans).</p>
<p><a name="Partie_ant.C3.A9rieure" id="Partie_ant.C3.A9rieure"></a></p>
<h4><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Partie antérieure">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Partie antérieure</span></h4>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/o/e/i/Image%7EOeil2.jpg_55ea.html" class="image" title="Schéma anatomique de l'œil humain."><img alt="Schéma anatomique de l'œil humain." src="../../../../images/local/thumb/9/96/Oeil2.jpg/250px-Oeil2.jpg" width="250" height="229" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/o/e/i/Image%7EOeil2.jpg_55ea.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Schéma anatomique de l'œil humain.</div>
</div>
</div>
<ul>
<li>la <a href="../../../../articles/c/o/r/Corn%C3%A9e.html" title="Cornée">cornée</a>, partie antérieure du globe oculaire, c'est une lentille transparente dont le rôle est de capter et de focaliser la lumière sur le cristallin.</li>
<li>l'<a href="../../../../articles/h/u/m/Humeur_aqueuse.html" title="Humeur aqueuse">humeur aqueuse</a>, située entre la face postérieure de la cornée en avant et la face antérieure du cristallin en arrière.</li>
<li>l'<a href="../../../../articles/u/v/%C3%A9/Uv%C3%A9e.html" title="Uvée">uvée</a>, composée de l'<a href="../../../../articles/i/r/i/Iris_%28anatomie%29.html" title="Iris (anatomie)">iris</a> (permettant la modification de la luminosité entrante), de la <a href="../../../../articles/c/h/o/Choro%C3%AFde.html" title="Choroïde">choroïde</a> et du <a href="../../../../articles/c/o/r/Corps_ciliaire.html" title="Corps ciliaire">corps ciliaire</a>&#160;;</li>
<li>la <a href="../../../../articles/p/u/p/Pupille.html" title="Pupille">pupille</a> est le trou situé au centre de l'<a href="../../../../articles/i/r/i/Iris_%28anatomie%29.html" title="Iris (anatomie)">iris</a>;</li>
<li>le <a href="../../../../articles/c/r/i/Cristallin.html" title="Cristallin">cristallin</a>, lentille biologique servant à l'<a href="../../../../articles/a/c/c/Accommodation.html" title="Accommodation">accommodation</a> ("mise au point" sur l'objet à visualiser permettant d'obtenir d'un point objet un point image focal sur la rétine) est relié aux corps ciliaires par l'intermédiaire de la zonule&#160;;</li>
</ul>
<p><a name="Partie_post.C3.A9rieure" id="Partie_post.C3.A9rieure"></a></p>
<h4><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Partie postérieure">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Partie postérieure</span></h4>
<ul>
<li>la <a href="../../../../articles/r/%C3%A9/t/R%C3%A9tine.html" title="Rétine">rétine</a>, membrane regroupant des cellules nerveuses <a href="../../../../articles/p/h/o/Photor%C3%A9cepteur_%28biologie%29.html" title="Photorécepteur (biologie)">photoréceptrices</a> appelées <a href="../../../../articles/c/%C3%B4/n/C%C3%B4ne_%28biologie%29.html" title="Cône (biologie)">cônes</a> et <a href="../../../../articles/b/%C3%A2/t/B%C3%A2tonnet.html" title="Bâtonnet">bâtonnets</a>, servant à la transformation de l'<a href="../../../../articles/o/n/d/Onde_%C3%A9lectromagn%C3%A9tique.html" title="Onde électromagnétique">onde électromagnétique</a> en impulsions électriques, pour traitement des images par le système nerveux&#160;;</li>
<li>la choroïde, membrane nourricière de la rétine et véritable «&#160;éponge vasculaire&#160;» qui tapisse la face interne de l'oeil.</li>
<li>la <a href="../../../../articles/s/c/l/Scl%C3%A8re.html" title="Sclère">sclère</a>.</li>
<li>le <a href="../../../../articles/c/o/r/Corps_vitr%C3%A9.html" title="Corps vitré">corps vitré</a>.</li>
</ul>
<p><a name="Les_annexes_de_l.27.C5.93il" id="Les_annexes_de_l.27.C5.93il"></a></p>
<h4><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Les annexes de l'œil">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Les annexes de l'œil</span></h4>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/l/a/t/Image%7ELateral_orbit_anatomy_2.jpg_bc9d.html" class="image" title="Anatomie latérale de l'œil"><img alt="Anatomie latérale de l'œil" src="../../../../images/shared/thumb/0/07/Lateral_orbit_anatomy_2.jpg/250px-Lateral_orbit_anatomy_2.jpg" width="250" height="163" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/l/a/t/Image%7ELateral_orbit_anatomy_2.jpg_bc9d.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Anatomie latérale de l'œil</div>
</div>
</div>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/e/y/e/Image%7EEye_orbit_anatomy_anterior2.jpg_3a25.html" class="image" title="Muscles de l'œil"><img alt="Muscles de l'œil" src="../../../../images/shared/thumb/8/87/Eye_orbit_anatomy_anterior2.jpg/250px-Eye_orbit_anatomy_anterior2.jpg" width="250" height="164" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/e/y/e/Image%7EEye_orbit_anatomy_anterior2.jpg_3a25.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Muscles de l'œil</div>
</div>
</div>
<p>Il y en a quatre&#160;:</p>
<ol>
<li>L'orbite, cavité osseuse, recouverte d'une membrane fibro-élastique (la périorbite). Rôle de protection.</li>
<li>Les <a href="../../../../articles/m/u/s/Muscle.html" title="Muscle">muscles</a> oculomoteurs, rôle de déplacement. Au nombre de 6 chez l'<a href="../../../../articles/h/o/m/Homo_sapiens.html" title="Homo sapiens">humain</a>&#160;:
<ol>
<li>4 muscles droits&#160;: droit supérieur, droit inférieur, droit interne (ou médial) et droit externe (ou latéral)&#160;;</li>
<li>2 muscles obliques&#160;: grand oblique (ou oblique supérieur) et petit oblique (ou oblique inférieur)</li>
</ol>
</li>
<li>La <a href="../../../../articles/p/a/u/Paupi%C3%A8re.html" title="Paupière">paupière</a>, <a href="../../../../articles/m/e/m/Membrane_%28biologie%29.html" title="Membrane (biologie)">membrane</a> permettant une isolation plus ou moins importante du <a href="../../../../articles/r/a/y/Rayonnement_%C3%A9lectromagn%C3%A9tique.html" title="Rayonnement électromagnétique">rayonnement électromagnétique</a>, l'étalement du film de larmes et la protection de la cornée.</li>
<li>La <a href="../../../../articles/g/l/a/Glandes_lacrymales.html" title="Glandes lacrymales">glande lacrymale</a>&#160;: située en haut et en dehors, elle secrète <span style="whitespace:nowrap">40&#160;%</span> de nos larmes, le reste étant sécrété par des glandes accessoires.</li>
</ol>
<p><a name="Les_r.C3.A9cepteurs_de_l.27.C5.93il" id="Les_r.C3.A9cepteurs_de_l.27.C5.93il"></a></p>
<h4><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Les récepteurs de l'œil">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Les récepteurs de l'œil</span></h4>
<p>Les récepteurs de l'œil servent à décomposer les informations lumineuses en signaux <a href="../../../../articles/%C3%A9/l/e/%C3%89lectricit%C3%A9.html" title="Électricité">électriques</a> qui seront envoyés au <a href="../../../../articles/n/e/r/Nerf_optique.html" title="Nerf optique">nerf optique</a>.</p>
<ul>
<li>Chez l'homme, il existe 3 types de <a href="../../../../articles/c/%C3%B4/n/C%C3%B4ne_%28biologie%29.html" title="Cône (biologie)">cônes</a> (<a href="../../../../articles/r/o/u/Rouge.html" title="Rouge">rouge</a>, <a href="../../../../articles/v/e/r/Vert.html" title="Vert">vert</a>, <a href="../../../../articles/b/l/e/Bleu.html" title="Bleu">bleu</a>) servant à décomposer la lumière en <a href="../../../../articles/c/o/u/Couleur.html" title="Couleur">couleurs</a>. Ils sont au nombre de quatre chez certains reptiles et oiseaux. Ceux-ci peuvent détecter l'ultraviolet et leurs cônes ne détectent pas tout à fait les mêmes couleurs.</li>
<li>Les <a href="../../../../articles/b/%C3%A2/t/B%C3%A2tonnet.html" title="Bâtonnet">bâtonnets</a> limités à la lumière, plus rapides et plus sensibles que les cônes.</li>
</ul>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:302px;"><a href="../../../../articles/e/y/e/Image%7EEye-diagram_no_circles_border.svg_5e3e.html" class="image" title="1. chambre postérieure (remplie d'humeur vitrée), 2. ora serrata, 3. muscle cilliaire, 4. ligament suspenseur, 5. canal de Schlemm, 6. pupille, 7. chambre antérieure (remplie d'humeur aqueuse), 8. cornée, 9. iris, 10. cristallin cortical, 11. noyau du cristallin, 12. corps cilliaire, 13. conjonctive, 14. muscle oblique inférieur, 15. muscle droit inférieur, 16. muscle droit médian, 17. veines et artères rétinales, 18. papille optique ou point aveugle, 19. lame criblée, 20. artère  rétinale centrale, 21. veine  rétinale centrale, 22. nerf optique, 23. veine vortiqueuse, 24. conjonctif, 25. macula, 26. fovéa, 27. sclère, 28. choroïde, 29. muscle droit supérieur, 30. rétine."><img alt="1. chambre postérieure (remplie d'humeur vitrée), 2. ora serrata, 3. muscle cilliaire, 4. ligament suspenseur, 5. canal de Schlemm, 6. pupille, 7. chambre antérieure (remplie d'humeur aqueuse), 8. cornée, 9. iris, 10. cristallin cortical, 11. noyau du cristallin, 12. corps cilliaire, 13. conjonctive, 14. muscle oblique inférieur, 15. muscle droit inférieur, 16. muscle droit médian, 17. veines et artères rétinales, 18. papille optique ou point aveugle, 19. lame criblée, 20. artère  rétinale centrale, 21. veine  rétinale centrale, 22. nerf optique, 23. veine vortiqueuse, 24. conjonctif, 25. macula, 26. fovéa, 27. sclère, 28. choroïde, 29. muscle droit supérieur, 30. rétine." src="../../../../images/shared/thumb/e/e8/Eye-diagram_no_circles_border.svg/300px-Eye-diagram_no_circles_border.svg.png" width="300" height="293" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/e/y/e/Image%7EEye-diagram_no_circles_border.svg_5e3e.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
<small>1. chambre postérieure (remplie d'<a href="../../../../articles/c/o/r/Corps_vitr%C3%A9.html" title="Corps vitré">humeur vitrée</a>), 2. ora serrata, 3. muscle cilliaire, 4. ligament suspenseur, 5. canal de Schlemm, 6. <a href="../../../../articles/p/u/p/Pupille.html" title="Pupille">pupille</a>, 7. chambre antérieure (remplie d'<a href="../../../../articles/h/u/m/Humeur_aqueuse.html" title="Humeur aqueuse">humeur aqueuse</a>), 8. <a href="../../../../articles/c/o/r/Corn%C3%A9e_%28anatomie%29.html" class="mw-redirect" title="Cornée (anatomie)">cornée</a>, 9. <a href="../../../../articles/i/r/i/Iris_%28anatomie%29.html" title="Iris (anatomie)">iris</a>, 10. <a href="../../../../articles/c/r/i/Cristallin.html" title="Cristallin">cristallin</a> cortical, 11. noyau du cristallin, 12. <a href="../../../../articles/c/o/r/Corps_ciliaire.html" title="Corps ciliaire">corps cilliaire</a>, 13. conjonctive, 14. muscle oblique inférieur, 15. muscle droit inférieur, 16. muscle droit médian, 17. veines et artères rétinales, 18. papille optique ou <a href="../../../../articles/p/o/i/Point_aveugle.html" title="Point aveugle">point aveugle</a>, 19. lame criblée, 20. artère rétinale centrale, 21. veine rétinale centrale, 22. nerf optique, 23. veine vortiqueuse, 24. conjonctif, 25. <a href="../../../../articles/m/a/c/Macula.html" title="Macula">macula</a>, 26. <a href="../../../../articles/f/o/v/Fov%C3%A9a.html" title="Fovéa">fovéa</a>, 27. <a href="../../../../articles/s/c/l/Scl%C3%A8re.html" title="Sclère">sclère</a>, 28. <a href="../../../../articles/c/h/o/Choro%C3%AFde.html" title="Choroïde">choroïde</a>, 29. muscle droit supérieur, 30. <a href="../../../../articles/r/%C3%A9/t/R%C3%A9tine.html" title="Rétine">rétine</a></small>.</div>
</div>
</div>
<p><a name="Les_tissus_de_l.27.C5.93il" id="Les_tissus_de_l.27.C5.93il"></a></p>
<h4><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Les tissus de l'œil">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Les tissus de l'œil</span></h4>
<p>Comme chez la plupart des <a href="../../../../articles/m/a/m/Mammif%C3%A8re.html" title="Mammifère">mammifères</a>, <a href="../../../../articles/o/i/s/Oiseau.html" title="Oiseau">oiseaux</a>, <a href="../../../../articles/r/e/p/Reptiles.html" title="Reptiles">reptiles</a> et <a href="../../../../articles/p/o/i/Poisson.html" title="Poisson">poissons</a>, l'œil humain est constitué d'un <a href="../../../../articles/g/l/o/Globe_oculaire.html" title="Globe oculaire">globe oculaire</a>, comportant&#160;:</p>
<ul>
<li>la <a href="../../../../articles/c/o/r/Corn%C3%A9e.html" title="Cornée">cornée</a>, partie antérieure du globe oculaire, lentille transparente, elle est le hublot de l'œil</li>
<li>la <a href="../../../../articles/s/c/l/Scl%C3%A8re.html" title="Sclère">sclère</a> ou <i>sclérotique</i>.</li>
</ul>
<p><a name="Pathologies_de_l.27.C5.93il" id="Pathologies_de_l.27.C5.93il"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Pathologies de l'œil">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Pathologies de l'œil</span></h3>
<p>L'<a href="../../../../articles/o/p/h/Ophtalmologie.html" title="Ophtalmologie">ophtalmologie</a> est la science qui étudie l'œil. Toutes les parties de l'œil peuvent être touchées&#160;:</p>
<ul>
<li>Muscles oculomoteurs&#160;: <a href="../../../../articles/d/i/p/Diplopie.html" title="Diplopie">Diplopie</a>, parésie ou paralysie des muscles.</li>
<li>Orbite&#160;: <a href="../../../../articles/%C3%A9/n/o/%C3%89nophtalmie.html" title="Énophtalmie">énophtalmie</a>, <a href="../../../../articles/e/x/o/Exophtalmie.html" title="Exophtalmie">exophtalmie</a> etc.</li>
<li>Paupière&#160;: <a href="../../../../articles/p/t/o/Ptosis.html" title="Ptosis">ptosis</a>, <a href="../../../../articles/e/c/t/Ectropion.html" title="Ectropion">ectropion</a>, <a href="../../../../articles/e/n/t/Entropion.html" title="Entropion">entropion</a>, <a href="../../../../articles/o/r/g/Orgelet_%28m%C3%A9decine%29.html" title="Orgelet (médecine)">orgelet</a>, <a href="../../../../articles/b/l/%C3%A9/Bl%C3%A9pharite.html" title="Blépharite">blépharite</a>, <a href="../../../../articles/t/u/m/Tumeur.html" title="Tumeur">tumeur</a>, <a href="../../../../articles/l/a/g/Lagophtalmie.html" title="Lagophtalmie">lagophtalmie</a>, <a href="../../../../articles/d/i/s/Distichiasis.html" title="Distichiasis">distichiasis</a>, <a href="../../../../articles/c/h/a/Chalazion.html" title="Chalazion">chalazion</a>, etc.</li>
<li>Appareil lacrymal&#160;: <a href="../../../../articles/d/a/c/Dacryoad%C3%A9nite.html" title="Dacryoadénite">dacryoadénite</a>, canaliculite, <a href="../../../../articles/d/a/c/Dacryocystite.html" title="Dacryocystite">dacryocystite</a> etc.</li>
<li>Conjonctive&#160;: <a href="../../../../articles/c/o/n/Conjonctivite.html" title="Conjonctivite">conjonctivite</a> (bactérienne, fongique, parasitaire ou virale), <a href="../../../../articles/p/i/n/Pingu%C3%A9cula.html" title="Pinguécula">pinguécula</a>, <a href="../../../../articles/p/t/%C3%A9/Pt%C3%A9rygion.html" title="Ptérygion">ptérygion</a> etc.</li>
<li>Sclère&#160;: <a href="../../../../articles/s/c/l/Scl%C3%A9rite.html" title="Sclérite">sclérite</a>, scléromalacie perforante ou non, sclère bleue etc.</li>
<li>Cornée&#160;: <a href="../../../../articles/k/%C3%A9/r/K%C3%A9ratite.html" title="Kératite">kératite</a> (bactérienne, fongique, parasitaire ou virale), <a href="../../../../articles/k/%C3%A9/r/K%C3%A9ratoc%C3%B4ne.html" title="Kératocône">kératocône</a>, <a href="../../../../articles/g/%C3%A9/r/G%C3%A9rontoxon.html" title="Gérontoxon">gérontoxon</a> etc.</li>
<li>Uvée&#160;: <a href="../../../../articles/u/v/%C3%A9/Uv%C3%A9ite.html" title="Uvéite">uvéite</a>, <a href="../../../../articles/c/o/l/Colobome.html" title="Colobome">colobome</a> etc.</li>
<li>Pupille&#160;: fixe, en <a href="../../../../articles/m/y/d/Mydriase.html" title="Mydriase">mydriase</a> (dilatée), en <a href="../../../../articles/m/y/o/Myosis.html" title="Myosis">myosis</a> (contractée), irrégulière (dont l'origine est souvent une inflammation de l'iris passée ou présente)</li>
<li>Cristallin&#160;: <a href="../../../../articles/c/a/t/Cataracte_%28maladie%29.html" title="Cataracte (maladie)">cataracte</a>, <a href="../../../../articles/e/c/t/Ectopie.html" title="Ectopie">ectopie</a>, <a href="../../../../articles/m/y/o/Myopie.html" title="Myopie">myopie</a>, <a href="../../../../articles/a/p/h/Aphakie.html" title="Aphakie">aphakie</a>, <a href="../../../../articles/p/r/e/Presbytie.html" title="Presbytie">presbytie</a> etc.</li>
<li>Vitré&#160;: hémorragie, décollement etc.</li>
<li>Rétine&#160;: déchirure, <a href="../../../../articles/d/%C3%A9/c/D%C3%A9collement_de_r%C3%A9tine.html" title="Décollement de rétine">décollement</a>, <a href="../../../../articles/o/c/c/Occlusion_de_l%27art%C3%A8re_centrale_de_la_r%C3%A9tine.html" title="Occlusion de l'artère centrale de la rétine">occlusion artérielle</a> ou veineuse, dégénérescences (<a href="../../../../articles/d/%C3%A9/g/D%C3%A9g%C3%A9n%C3%A9rescence_maculaire_li%C3%A9e_%C3%A0_l%27%C3%A2ge.html" title="Dégénérescence maculaire liée à l'âge">dégénérescence maculaire liée à l'âge</a>), rétinite (<a href="../../../../articles/r/%C3%A9/t/R%C3%A9tinite_pigmentaire.html" title="Rétinite pigmentaire">rétinite pigmentaire</a>) etc.</li>
<li>Nerf optique&#160;: névrite optique, œdème papillaire, <a href="../../../../articles/g/l/a/Glaucome.html" title="Glaucome">glaucome</a></li>
<li><a href="../../../../articles/s/t/r/Strabisme.html" title="Strabisme">Strabisme</a></li>
</ul>
<p><a name="Fonctionnement_optique_de_l.27.C5.93il" id="Fonctionnement_optique_de_l.27.C5.93il"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Fonctionnement optique de l'œil">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Fonctionnement optique de l'œil</span></h2>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/m/o/d/Image%7EModele_optique_oeil.svg_3aef.html" class="image" title="Modèle optique de l'œil"><img alt="Modèle optique de l'œil" src="../../../../images/local/thumb/9/9d/Modele_optique_oeil.svg/250px-Modele_optique_oeil.svg.png" width="250" height="177" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/m/o/d/Image%7EModele_optique_oeil.svg_3aef.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Modèle optique de l'œil</div>
</div>
</div>
<p>La première modélisation de l'œil, dit "œil réduit" consiste à le considérer comme un <a href="../../../../articles/d/i/o/Dioptre.html" title="Dioptre">dioptre</a> sphérique, muni d'un diaphragme et permettant de se placer dans les <a href="../../../../articles/a/p/p/Approximation_de_Gauss_1504.html" title="Approximation de Gauss">conditions de Gauss</a> permettant le <a href="../../../../articles/s/t/i/Stigmatisme.html" title="Stigmatisme">stigmatisme</a> approché. Ce modèle permet de comprendre la formation des images sur la rétine et l'effet de la courbure (modifiée par le cristallin) pour l'<a href="../../../../articles/a/c/c/Accommodation.html" title="Accommodation">accommodation</a>.</p>
<p>Le modèle pratique utilisé dans des activités expérimentales consiste à modéliser la rétine par un écran plat (feuille blanche) et le cristallin par une <a href="../../../../articles/l/e/n/Lentille_optique.html" title="Lentille optique">lentille convergente</a>.</p>
<p>Dans certains dispositifs didactiques la lentille est une lentille souple constituée d'une membrane plastique que l'on peut remplir plus ou moins avec de l'eau. On peut ainsi montrer l'<a href="../../../../articles/a/c/c/Accommodation.html" title="Accommodation">accommodation</a> et aborder les notions de <i><a href="../../../../articles/p/u/n/Punctum_proximum.html" title="Punctum proximum">punctum proximum</a></i> et de <i><a href="../../../../articles/p/u/n/Punctum_remotum.html" title="Punctum remotum">punctum remotum</a></i>.</p>
<p>L'utilisation d'une lentille en verre, permet de modéliser l'œil normal (<a href="../../../../articles/e/m/m/Emm%C3%A9tropie.html" title="Emmétropie">emmétrope</a>, vision nette à l'infini sans accommodation) puis, en modifiant la distance écran-lentille, de modéliser la <a href="../../../../articles/m/y/o/Myopie.html" title="Myopie">myopie</a> (écran trop éloigné) et l'<a href="../../../../articles/h/y/p/Hyperm%C3%A9tropie.html" title="Hypermétropie">hypermétropie</a> (écran trop près), avec la possibilité ensuite d'ajouter une lentille correctrice pour modéliser les <a href="../../../../articles/l/u/n/Lunettes_de_vue.html" title="Lunettes de vue">lunettes de vue</a>.</p>
<p>Abordons quelques données optiques (moyennes) de l'œil&#160;:</p>
<table class="wikitable">
<tr>
<th>Structures</th>
<th>Rayon de courbure antérieur</th>
<th>Rayon de courbure postérieur</th>
<th>Indice de réfraction</th>
</tr>
<tr>
<td>cornée</td>
<td><span style="whitespace:nowrap">7,8&#160;mm</span></td>
<td><span style="whitespace:nowrap">6,8&#160;mm</span></td>
<td>1,377</td>
</tr>
<tr bgcolor="#F5F5F5">
<td>humeur aqueuse</td>
<td>-</td>
<td>-</td>
<td>1,337</td>
</tr>
<tr>
<td>cristallin</td>
<td><span style="whitespace:nowrap">10&#160;mm</span></td>
<td><span style="whitespace:nowrap">6&#160;mm</span></td>
<td>1,413</td>
</tr>
<tr bgcolor="#F5F5F5">
<td>humeur vitrée</td>
<td>-</td>
<td>-</td>
<td>1,337</td>
</tr>
</table>
<p>L'œil peut être réduit à un système centré dont les caractéristiques suivent&#160;:</p>
<ul>
<li>distance focale image&#160;: +<span style="whitespace:nowrap">22&#160;mm</span></li>
<li>distance focale objet&#160;: -<span style="whitespace:nowrap">17&#160;mm</span></li>
<li>distance (foyer objet → face antérieure de la cornée)&#160;: +<span style="whitespace:nowrap">15&#160;mm</span>
<ul>
<li>donc distance (face antérieure de la cornée → plans principaux)&#160;: +<span style="whitespace:nowrap">2&#160;mm</span></li>
<li>donc distance (face antérieure de la cornée → rétine)&#160;: +<span style="whitespace:nowrap">24&#160;mm</span></li>
</ul>
</li>
<li>rayon de courbure&#160;: +<span style="whitespace:nowrap">6&#160;mm</span></li>
<li>puissance&#160;: D = +60 δ</li>
<li>indice de réfraction&#160;: n = 1,337</li>
<li>accommodation&#160;: AC = 6,667</li>
<li>minimum séparable&#160;: αmin = 1'</li>
</ul>
<p><a name="Diversit.C3.A9_des_yeux" id="Diversit.C3.A9_des_yeux"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Diversité des yeux">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Diversité des yeux</span></h2>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/f/a/c/Image%7EFacettenaugen_Fliege.jpg_da8d.html" class="image" title="Les yeux composés d'une mouche"><img alt="Les yeux composés d'une mouche" src="../../../../images/shared/thumb/9/9a/Facettenaugen_Fliege.jpg/250px-Facettenaugen_Fliege.jpg" width="250" height="167" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/f/a/c/Image%7EFacettenaugen_Fliege.jpg_da8d.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Les <a href="../../../../articles/y/e/u/Yeux_compos%C3%A9s.html" class="mw-redirect" title="Yeux composés">yeux composés</a> d'une <a href="../../../../articles/m/o/u/Mouche.html" title="Mouche">mouche</a></div>
</div>
</div>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:182px;"><a href="../../../../articles/s/i/a/Image%7ESiamese_cat_reclining.jpg_f068.html" class="image" title="Yeux de chat"><img alt="Yeux de chat" src="../../../../images/shared/thumb/9/95/Siamese_cat_reclining.jpg/180px-Siamese_cat_reclining.jpg" width="180" height="240" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/s/i/a/Image%7ESiamese_cat_reclining.jpg_f068.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
<b>Yeux</b> de chat</div>
</div>
</div>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/c/r/o/Image%7ECrocodile_marin_Thoiry_19801.jpg_e8f5.html" class="image" title="Un œil de crocodile"><img alt="Un œil de crocodile" src="../../../../images/shared/thumb/0/0a/Crocodile_marin_Thoiry_19801.jpg/250px-Crocodile_marin_Thoiry_19801.jpg" width="250" height="187" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/c/r/o/Image%7ECrocodile_marin_Thoiry_19801.jpg_e8f5.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Un <b>œil</b> de <a href="../../../../articles/c/r/o/Crocodile.html" class="mw-redirect" title="Crocodile">crocodile</a></div>
</div>
</div>
<p>L'œil des <a href="../../../../articles/v/e/r/Vert%C3%A9br%C3%A9s.html" title="Vertébrés">vertébrés</a>, dont l'<a href="../../../../articles/%C3%AA/t/r/%C3%8Atre_humain.html" class="mw-redirect" title="Être humain">être humain</a>, est constitué d'un <a href="../../../../articles/g/l/o/Globe_oculaire.html" title="Globe oculaire">globe oculaire</a> tapissé à l'intérieur par la <a href="../../../../articles/r/%C3%A9/t/R%C3%A9tine.html" title="Rétine">rétine</a> qui capte les rayons lumineux entrant par un orifice situé en avant du globe oculaire. Le <a href="../../../../articles/c/r/i/Cristallin.html" title="Cristallin">cristallin</a> que traversent les rayons lumineux en entrant dans le globe oculaire est une <a href="../../../../articles/l/e/n/Lentille_optique.html" title="Lentille optique">lentille</a> transparente qui permet d'<a href="../../../../articles/a/c/c/Accommodation.html" title="Accommodation">accommoder</a> afin d'obtenir une image nette sur la rétine. Contrairement aux <a href="../../../../articles/v/e/r/Vert%C3%A9br%C3%A9s.html" title="Vertébrés">vertébrés</a>, les <a href="../../../../articles/i/n/s/Insecte.html" title="Insecte">insectes</a> et plus généralement de nombreux <a href="../../../../articles/a/r/t/Arthropode.html" title="Arthropode">arthropodes</a> possèdent des paires d'<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il_compos%C3%A9.html" title="Œil composé">yeux composés</a> constitués chacun d'un ensemble compact de récepteurs sensoriels appelés <a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il_compos%C3%A9.html" title="Œil composé">ommatidies</a> qui décomposent l'image en une sorte de <a href="../../../../articles/m/o/s/Mosa%C3%AFque_%28art%29.html" title="Mosaïque (art)">mosaïque</a> dont chaque morceau est analysé par un unique <a href="../../../../articles/p/h/o/Photor%C3%A9cepteur_%28biologie%29.html" title="Photorécepteur (biologie)">photorécepteur</a>.</p>
<p>Chez les <a href="../../../../articles/p/r/%C3%A9/Pr%C3%A9dateur.html" title="Prédateur">prédateurs</a> comme les <a href="../../../../articles/c/h/a/Chat.html" title="Chat">chats</a> ou les <a href="../../../../articles/r/a/p/Rapace.html" title="Rapace">rapaces</a>, les yeux sont placés l'un à côté de l'autre ce qui permet, en vision binoculaire, de mieux <a href="../../../../articles/p/e/r/Perception.html" title="Perception">percevoir</a> les distances des <a href="../../../../articles/p/r/o/Proie.html" title="Proie">proies</a> situées en face d'eux&#160;; à l'inverse, les yeux d'autres animaux comme les <a href="../../../../articles/l/a/p/Lapin.html" title="Lapin">lapins</a> ou les <a href="../../../../articles/s/o/u/Souris.html" title="Souris">souris</a> sont généralement placés de part et d'autre de la tête ce qui permet de couvrir un plus grand <a href="../../../../articles/c/h/a/Champ_visuel.html" title="Champ visuel">champ visuel</a> et de mieux détecter la présence d'un danger dans l'environnement.</p>
<p>Les <a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il_compos%C3%A9.html" title="Œil composé">yeux composés</a> des <a href="../../../../articles/a/r/t/Arthropode.html" title="Arthropode">arthropodes</a> (notamment chez les insectes et les crustacés) sont constitués d'un ensemble de <a href="../../../../articles/p/h/o/Photor%C3%A9cepteur_%28biologie%29.html" title="Photorécepteur (biologie)">récepteurs</a> (jusqu'à 30&#160;000 chez certains <a href="../../../../articles/c/o/l/Coleoptera.html" title="Coleoptera">coléoptères</a>) sensibles à la <a href="../../../../articles/l/u/m/Lumi%C3%A8re.html" title="Lumière">lumière</a> qui sont appelés des <a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il_compos%C3%A9.html" title="Œil composé">ommatidies</a>. On appelle plus vulgairement l'œil composé&#160;: <i>œil à facettes</i>. Pour les <a href="../../../../articles/c/o/p/Copepoda.html" title="Copepoda">copépodes</a> il y a, dans la plupart des cas, un œil impair, médian, qui correspond à l'œil de la larve Nauplius. Il est alors couramment appelé <i>œil nauplien</i>.</p>
<p>Chez la plupart des <a href="../../../../articles/v/e/r/Vert%C3%A9br%C3%A9s.html" title="Vertébrés">vertébrés</a> et certains <a href="../../../../articles/m/o/l/Mollusca.html" title="Mollusca">mollusques</a> (les <a href="../../../../articles/p/i/e/Pieuvre.html" title="Pieuvre">pieuvres</a> entre autres), l'œil consiste en la projection de l'image sur un tissu photosensible&#160;: la <a href="../../../../articles/r/%C3%A9/t/R%C3%A9tine.html" title="Rétine">rétine</a>. Celle-ci détecte la lumière et l'information est transmise au <a href="../../../../articles/c/e/r/Cerveau.html" title="Cerveau">cerveau</a> par le <a href="../../../../articles/n/e/r/Nerf_optique.html" title="Nerf optique">nerf optique</a>. L'œil est généralement de forme à peu près sphérique, et rempli d'un <a href="../../../../articles/g/e/l/Gel.html" title="Gel">gel</a> transparent appelé <a href="../../../../articles/c/o/r/Corps_vitr%C3%A9.html" title="Corps vitré">humeur vitrée</a>. L'œil dispose souvent d'une lentille convergente et d'un muscle obturateur, l'<a href="../../../../articles/i/r/i/Iris_%28anatomie%29.html" title="Iris (anatomie)">iris</a>, qui contrôle le niveau de lumière qui pénètre dans l'œil. Bien que les yeux des vertébrés et des <a href="../../../../articles/c/e/p/Cephalopoda.html" title="Cephalopoda">céphalopodes</a> semblent identiques en fonction et en forme une fois la <a href="../../../../articles/m/o/r/Morphogen%C3%A8se.html" title="Morphogenèse">morphogenèse</a> achevée, l'étude <a href="../../../../articles/e/m/b/Embryologie.html" title="Embryologie">embryologique</a> montre que si l'organe visuel des vertébrés provient de la <a href="../../../../articles/d/i/f/Diff%C3%A9renciation_cellulaire.html" title="Différenciation cellulaire">différenciation</a> de cellules du cerveau, celui des mollusques provient de la différenciation de cellules de la <a href="../../../../articles/p/e/a/Peau.html" title="Peau">peau</a>. On cite ce cas comme exemple d'<a href="../../../../articles/c/o/n/Convergence_%C3%A9volutive.html" title="Convergence évolutive">évolution convergente</a>.</p>
<p>Certains mammifères comme le <a href="../../../../articles/c/h/a/Chat.html" title="Chat">chat</a> ou certains <a href="../../../../articles/r/a/p/Rapace.html" title="Rapace">rapaces</a> nocturnes sont <a href="../../../../articles/n/y/c/Nyctalopie.html" title="Nyctalopie">nyctalopes</a>. La bande <a href="../../../../articles/s/p/e/Spectre_%C3%A9lectromagn%C3%A9tique.html" title="Spectre électromagnétique">spectrale</a> visible varie selon les espèces. Ainsi certains <a href="../../../../articles/o/i/s/Oiseau.html" title="Oiseau">oiseaux</a> (<a href="../../../../articles/t/r/o/Trochilidae.html" title="Trochilidae">oiseaux-mouches</a>, <a href="../../../../articles/h/i/r/Hirondelle.html" title="Hirondelle">hirondelles</a>, <a href="../../../../articles/c/o/l/Columba_%28ornithologie%29.html" title="Columba (ornithologie)">pigeons</a>...), <a href="../../../../articles/a/r/t/Arthropode.html" title="Arthropode">arthropodes</a> (<a href="../../../../articles/p/a/l/Palinuridae.html" title="Palinuridae">langoustes</a>, <a href="../../../../articles/a/p/i/Apis_%28genre%29.html" title="Apis (genre)">abeilles</a>...), <a href="../../../../articles/r/e/p/Reptiles.html" title="Reptiles">reptiles</a> (<a href="../../../../articles/g/e/k/Gekkonidae.html" title="Gekkonidae">gecko</a>, <a href="../../../../articles/t/e/s/Testudines.html" title="Testudines">tortue</a>...) et <a href="../../../../articles/p/o/i/Poisson.html" title="Poisson">poissons</a> (<a href="../../../../articles/t/r/u/Truite.html" title="Truite">truite</a>...) semblent voir les rayons <a href="../../../../articles/u/l/t/Ultraviolet.html" title="Ultraviolet">ultraviolets</a>.</p>
<p>Certains <a href="../../../../articles/s/e/r/Serpent.html" title="Serpent">serpents</a> "voient" dans l'<a href="../../../../articles/i/n/f/Infrarouge.html" title="Infrarouge">infrarouge</a> mais grâce à leurs <a href="../../../../articles/f/o/s/Fossette.html" title="Fossette">fossettes</a>. La vision des couleurs diffère aussi selon les espèces ou les individus.</p>
<p>La <a href="../../../../articles/s/t/o/Stomatopoda.html" title="Stomatopoda">crevette-mante</a> est réputée avoir l'œil le plus complexe du règne animal.</p>
<p><a name="Th.C3.A9orie_sur_l.27.C3.A9volution_de_l.27.C5.93il" id="Th.C3.A9orie_sur_l.27.C3.A9volution_de_l.27.C5.93il"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Théorie sur l'évolution de l'œil">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Théorie sur l'évolution de l'œil</span></h2>
<div class="thumb tright">
<div class="thumbinner" style="width:252px;"><a href="../../../../articles/d/i/a/Image%7EDiagram_of_eye_evolution-fr.svg_a2ab.html" class="image" title="Modèle théorique sur l'évolution de l'œil de vertébrés"><img alt="Modèle théorique sur l'évolution de l'œil de vertébrés" src="../../../../images/shared/thumb/e/e3/Diagram_of_eye_evolution-fr.svg/250px-Diagram_of_eye_evolution-fr.svg.png" width="250" height="349" border="0" class="thumbimage" /></a>
<div class="thumbcaption">
<div class="magnify"><a href="../../../../articles/d/i/a/Image%7EDiagram_of_eye_evolution-fr.svg_a2ab.html" class="internal" title="Agrandir"><img src="../../../../skins/common/images/magnify-clip.png" width="15" height="11" alt="" /></a></div>
Modèle théorique sur l'évolution de l'œil de <a href="../../../../articles/v/e/r/Vert%C3%A9br%C3%A9.html" class="mw-redirect" title="Vertébré">vertébrés</a></div>
</div>
</div>
<p>Durant longtemps, on a pensé que les différentes formes de yeux s'étaient développées d'une façon indépendante à partir d'espèces d'origines diverses (on parle de développement <a href="../../../../articles/p/a/r/Paraphylie.html" title="Paraphylie">Paraphylétique</a>). Cependant la découverte de l'existence d'un gène commun au règne animal contrôlant le développement des yeux, fait plutôt penser à une origine commune (on parle de développement <a href="../../../../articles/m/o/n/Monophylie.html" title="Monophylie">monophylétique</a>). Il semble donc que la diversité de forme et de structure soit le fruit de séries d'<a href="../../../../articles/%C3%A9/v/o/%C3%89volution_%28biologie%29.html" title="Évolution (biologie)">évolutions</a> dues à la <a href="../../../../articles/s/%C3%A9/l/S%C3%A9lection_naturelle.html" title="Sélection naturelle">sélection naturelle</a>. Ce mécanisme d'évolution a donc été source de controverse entre les évolutionnistes et les <a href="../../../../articles/c/r/%C3%A9/Cr%C3%A9ationnisme.html" title="Créationnisme">créationnistes</a>.</p>
<p>La diversité des organismes et des types de vision est, comme le soulignait déjà <a href="../../../../articles/c/h/a/Charles_Darwin_74f3.html" title="Charles Darwin">Charles Darwin</a> dans <i>L'Origine des espèces</i>, un défi intellectuel pour les partisans de l'évolution. Pourtant, il existe des points communs dans le fonctionnement des yeux des diverses espèces.</p>
<p>Par exemple, il existe des similitudes dans la façon dont les stimuli visuels sont transmis des récepteurs au système nerveux central. Ces similitudes sont très nombreuses chez les <a href="../../../../articles/a/m/n/Amniota.html" title="Amniota">amniotes</a>. L'œil ancestral de ces animaux dériverait d'espèces de l'ordre des <i>Captorhinida</i> disparus il y a 300 millions d'années<sup id="cite_ref-0" class="reference"><a href="#cite_note-0" title=""><span class="cite_crochet">[</span>1<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>.</p>
<p><a name="Couleur_de_l.27.C5.93il_humain" id="Couleur_de_l.27.C5.93il_humain"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Couleur de l'œil humain">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Couleur de l'œil humain</span></h3>
<div class="detail"><span><a href="../../../../articles/s/e/a/Image%7ESearchtool-80%25.png_e347.html" class="image" title="Icône de détail"><img alt="Icône de détail" src="../../../../images/shared/thumb/1/1a/Searchtool-80%.png/15px-Searchtool-80%.png" width="15" height="15" border="0" /></a> <span>Article détaillé&#160;: <a href="../../../../articles/c/o/u/Couleur_des_yeux.html" title="Couleur des yeux">Couleur des yeux</a>.</span></span></div>
<p>Une <a href="../../../../articles/m/u/t/Mutation_%28g%C3%A9n%C3%A9tique%29.html" title="Mutation (génétique)">mutation génétique</a> du <a href="../../../../articles/g/%C3%A8/n/G%C3%A8ne.html" title="Gène">gène</a> <i>OCA2</i>, porté par le chromosome 15 serait responsable de la couleur bleue des yeux et date d’environ 8000 ans<sup id="cite_ref-1" class="reference"><a href="#cite_note-1" title=""><span class="cite_crochet">[</span>2<span class="cite_crochet">]</span></a></sup>. Elle serait dûe à un ancêtre commun unique et a perduré.</p>
<p><i>OCA2</i> code pour la <a href="../../../../articles/p/r/o/Prot%C3%A9ine.html" title="Protéine">protéine</a> P qui est impliquée dans la production de <a href="../../../../articles/m/%C3%A9/l/M%C3%A9lanine.html" title="Mélanine">mélanine</a>, le <a href="../../../../articles/p/i/g/Pigment.html" title="Pigment">pigment</a> qui colore les cheveux, la peau et les yeux. La mutation n’est pas directement située sur <i>OCA2</i> mais sur un gène adjacent qui n’annihile pas totalement son activité mais limite son champ d’action en réduisant la production de mélanine dans l’iris. Lorsque le gène est totalement désactivé, le corps ne secrète plus du tout de mélanine&#160;: c’est l’<a href="../../../../articles/a/l/b/Albinisme.html" title="Albinisme">albinisme</a>.</p>
<p><a name="L.27.C5.93il_.C3.A9lectronique" id="L.27.C5.93il_.C3.A9lectronique"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: L'œil électronique">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">L'œil électronique</span></h2>
<p>Dans les dispositifs <a href="../../../../articles/%C3%A9/l/e/%C3%89lectronique.html" title="Électronique">électroniques</a> visant à restaurer une vision déficiente, 8 systèmes sont à l'étude. Ils dépendent du niveau de l'œil que l'on veut substituer&#160;:</p>
<ul>
<li>soit la "rétine". Ce sont des plaques contenant des milliers, voire des millions de <a href="../../../../articles/s/e/m/Semi-conducteur.html" title="Semi-conducteur">semi-conducteurs</a>, qui vont permettre de transformer la lumière en signal électrique.</li>
</ul>
<p>Le signal sera ensuite transmis aux fibres visuelles encore en vigueur.</p>
<ul>
<li>soit le "nerveux optique".</li>
<li>soit le "cortex optimum cérébral". L'image est enregistrée par une caméra DIVx, transformée en signaux électriques par DSP, transmis à des électrodes en cuivre pur qui simulent le cortex visuel <a href="../../../../articles/o/s/_/Os_occipital.html" title="Os occipital">occipital</a>.</li>
</ul>
<p><a name="Voir_aussi" id="Voir_aussi"></a></p>
<h2><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Voir aussi">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Voir aussi</span></h2>
<div class="noprint" style="clear:right;float:right;margin:1em;margin-right:0;width:250px;border:solid #AAAAAA 1px;background:#F9F9F9;padding:4px;font-size:90%;text-align:left">
<p>Pages sur ce thème sur les projets Wikimedia&#160;:</p>
<table rules="none" border="0" cellspacing="0" cellpadding="2" style="border:none;background:transparent" class="plainlinks">
<tr>
<td>
<div style="position:relative;width:25px;height:34px;z-index:2;overflow:hidden"><a href="../../../../articles/c/o/m/Image%7ECommons-logo.svg_62a0.html" class="image" title="Commons-logo.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/25px-Commons-logo.svg.png" width="25" height="34" border="0" /></a>
<div class="nodeco" style="position:absolute;top:0;left:0;padding-top:3px;z-index:3"><a href="http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Eyes" class="extiw" title="commons:Category:Eyes"><span style="float:left;width:25px;height:34px;font-size:34px;line-height:34px;word-spacing:25px;cursor:pointer">&#160; &#160;</span></a></div>
</div>
</td>
<td><i><b><a href="http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Eyes?uselang=fr" class="external text" title="http://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Eyes?uselang=fr" rel="nofollow">Ressources multimédia</a></b></i> sur <a href="../../../../articles/w/i/k/Wikimedia_Commons_7b57.html" title="Wikimedia Commons">Commons</a>.</td>
</tr>
<tr>
<td>
<div style="position:relative;width:25px;height:25px;z-index:2;overflow:hidden"><a href="../../../../articles/w/i/k/Image%7EWiktprintable_without_text.svg_71de.html" class="image" title="Wiktprintable without text.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/9/9f/Wiktprintable_without_text.svg/25px-Wiktprintable_without_text.svg.png" width="25" height="24" border="0" /></a>
<div class="nodeco" style="position:absolute;top:0;left:0;padding-top:3px;z-index:3"><a href="http://fr.wiktionary.org/wiki/%C5%93il" class="extiw" title="wikt:œil"><span style="float:left;width:25px;height:25px;font-size:25px;line-height:25px;word-spacing:25px;cursor:pointer">&#160; &#160;</span></a></div>
</div>
</td>
<td><i><b><a href="http://fr.wiktionary.org/wiki/%C5%93il" class="extiw" title="wikt:œil">Définition</a></b></i> sur <a href="../../../../articles/w/i/k/Wiktionnaire.html" title="Wiktionnaire">Wiktionnaire</a>.</td>
</tr>
<tr>
<td>
<div style="position:relative;width:25px;height:30px;z-index:2;overflow:hidden;"><a href="../../../../articles/w/i/k/Image%7EWikiquote-logo.svg_6594.html" class="image" title="Wikiquote-logo.svg"><img alt="" src="../../../../images/shared/thumb/f/fa/Wikiquote-logo.svg/25px-Wikiquote-logo.svg.png" width="25" height="30" border="0" /></a>
<div class="nodeco" style="position:absolute;top:0;left:0;padding-top:3px;z-index:3;"><a href="http://fr.wikiquote.org/wiki/%C5%92il" class="extiw" title="q:Œil"><span style="float:left;width:25px;height:30px;font-size:30px;line-height:30px;word-spacing:25px;cursor:pointer">&#160; &#160;</span></a></div>
</div>
</td>
<td><i><b><a href="http://fr.wikiquote.org/wiki/%C5%92il" class="extiw" title="q:Œil">Citations</a></b></i> sur <a href="../../../../articles/w/i/k/Wikiquote.html" title="Wikiquote">Wikiquote</a>.</td>
</tr>
</table>
</div>
<p><a name="Liens_internes" id="Liens_internes"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Liens internes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Liens internes</span></h3>
<ul>
<li><a href="../../../../articles/c/h/i/Chirurgie_oculaire.html" title="Chirurgie oculaire">Chirurgie oculaire</a></li>
<li><a href="../../../../articles/o/p/h/Ophtalmologie.html" title="Ophtalmologie">Ophtalmologie</a></li>
<li><a href="../../../../articles/p/e/r/Perspective_%28perception_visuelle%29.html" title="Perspective (perception visuelle)">Perspective visuelle</a></li>
<li><a href="../../../../articles/p/r/%C3%A9/Pr%C3%A9caution_en_cas_de_blessure_%C3%A0_l%27%C5%93il.html" title="Précaution en cas de blessure à l'œil">Précaution en cas de blessure à l'œil</a></li>
<li><a href="../../../../articles/v/i/s/Vision_des_oiseaux.html" title="Vision des oiseaux">Vision des oiseaux</a>, <a href="../../../../articles/a/n/n/Anneau_scl%C3%A9rotique.html" title="Anneau sclérotique">Anneau sclérotique</a></li>
</ul>
<p><a name="Liens_externes" id="Liens_externes"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Liens externes">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Liens externes</span></h3>
<ul>
<li><a href="http://www.snof.org/" class="external autonumber" title="http://www.snof.org/" rel="nofollow">[1]</a>(site très complet du Syndicat National des Ophtalmologistes de France)</li>
<li><a href="http://www.univ-st-etienne.fr/saintoph/finit/ophtarc/anatapl.html" class="external autonumber" title="http://www.univ-st-etienne.fr/saintoph/finit/ophtarc/anatapl.html" rel="nofollow">[2]</a></li>
<li><span style="cursor:help;font-family:monospace;font-weight:bold;font-size:small" title="Langue&#160;: français">(fr)</span> <a href="http://culturesciencesphysique.ens-lyon.fr/XML/db/csphysique/metadata/LOM_CSP_DefautsOeil.xml" class="external text" title="http://culturesciencesphysique.ens-lyon.fr/XML/db/csphysique/metadata/LOM_CSP_DefautsOeil.xml" rel="nofollow"><b>Les défauts de la vision</b></a> et <a href="http://culturesciencesphysique.ens-lyon.fr/XML/db/csphysique/metadata/LOM_CSP_Oeil.xml" class="external text" title="http://culturesciencesphysique.ens-lyon.fr/XML/db/csphysique/metadata/LOM_CSP_Oeil.xml" rel="nofollow"><b>Quelques expériences pour mettre en évidence les propriétés de l'œil</b></a> du site CultureSciences-Physique de l'ENS Lyon</li>
</ul>
<p><a name="M.C3.A9dias" id="M.C3.A9dias"></a></p>
<h4><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Médias">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Médias</span></h4>
<ul>
<li><a href="http://www.biologieenflash.net/animation.php?ref=bio-0029-2" class="external text" title="http://www.biologieenflash.net/animation.php?ref=bio-0029-2" rel="nofollow">Schéma descriptif</a> de l'œil humain (animation <a href="../../../../articles/a/d/o/Adobe_Flash_4bba.html" title="Adobe Flash">flash</a>).</li>
</ul>
<p><a name="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences" id="Notes_et_r.C3.A9f.C3.A9rences"></a></p>
<h3><span class="editsection">[<a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html" title="Modifier la section&#160;: Notes et références">modifier</a>]</span> <span class="mw-headline">Notes et références</span></h3>
<div class="references-small" style="column-count:1; -moz-column-count:1; -webkit-column-count:1;">
<div style="font-size: 85%">
<ol class="references">
<li id="cite_note-0"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-0" title="">↑</a></span> Carroll, R.L. (1988). Vertebrate paleontology and evolution. New York: Freeman.</li>
<li id="cite_note-1"><span class="renvois_vers_le_texte"><a href="#cite_ref-1" title="">↑</a></span> Eiberg H, Troelsen J, Nielsen M, Mikkelsen A, Mengel-From J, Kjaer KW, Hansen L, <a href="http://www.springerlink.com/content/2045q6234h66p744/?p=4b382b4ca49d4773b2745e19cc65ee8a&amp;pi=13" class="external text" title="http://www.springerlink.com/content/2045q6234h66p744/?p=4b382b4ca49d4773b2745e19cc65ee8a&amp;pi=13" rel="nofollow"><i>Blue eye color in humans may be caused by a perfectly associated founder mutation in a regulatory element located within the HERC2 gene inhibiting OCA2 expression</i></a>, Hum Genet, 2008 Jan 3</li>
</ol>
</div>
</div>
<p><br clear="all" /></p>
<table style="margin:0 auto;" align="center" width="75%" class="toccolours">
<tr>
<td align="center" style="background:#ccccff"><b><a href="../../../../articles/s/y/s/Syst%C3%A8me_sensoriel.html" title="Système sensoriel">Système sensoriel</a> - <a href="../../../../articles/s/y/s/Syst%C3%A8me_visuel.html" title="Système visuel">Système visuel</a></b></td>
</tr>
<tr>
<td align="center">
<p><strong class="selflink">Œil</strong> - <a href="../../../../articles/n/e/r/Nerf_optique.html" title="Nerf optique">Nerf optique</a> - <a href="../../../../articles/c/h/i/Chiasme_optique.html" class="mw-redirect" title="Chiasme optique">chiasme optique</a> - <a href="../../../../articles/t/r/a/Tractus_optique.html" class="mw-redirect" title="Tractus optique">tractus optique</a> - <a href="../../../../articles/c/o/r/Corps_genouill%C3%A9_lat%C3%A9ral.html" class="mw-redirect" title="Corps genouillé latéral">corps genouillé latéral</a> - <a href="../../../../articles/r/a/d/Radiation_optique.html" title="Radiation optique">radiation optique</a> - <a href="../../../../articles/c/o/r/Cortex_visuel.html" title="Cortex visuel">cortex visuel</a></p>
</td>
</tr>
</table>
<p><br clear="all" /></p>
<table style="margin:0 auto; text-align:center" cellspacing="0" align="center" width="75%" class="toccolours">
<tr style="background:#ccccff">
<td width="100%"><b><a href="../../../../articles/s/y/s/Syst%C3%A8me_sensoriel.html" title="Système sensoriel">Système sensoriel</a> - <a href="../../../../articles/s/y/s/Syst%C3%A8me_visuel.html" title="Système visuel">Système visuel</a> - <strong class="selflink">Œil</strong></b></td>
</tr>
<tr>
<td colspan="2">
<p><a href="../../../../articles/r/%C3%A9/t/R%C3%A9tine.html" title="Rétine">Rétine</a> - <a href="../../../../articles/c/o/r/Corn%C3%A9e_%28anatomie%29.html" class="mw-redirect" title="Cornée (anatomie)">Cornée</a> - <a href="../../../../articles/i/r/i/Iris_%28anatomie%29.html" title="Iris (anatomie)">Iris</a> - <a href="../../../../articles/p/u/p/Pupille.html" title="Pupille">Pupille</a> - <a href="../../../../articles/c/r/i/Cristallin.html" title="Cristallin">Cristallin</a> - <a href="../../../../articles/m/a/c/Macula.html" title="Macula">Macula</a> - <a href="../../../../articles/s/c/l/Scl%C3%A8re.html" title="Sclère">Sclère</a> - <a href="../../../../articles/f/o/v/Fov%C3%A9a.html" title="Fovéa">Fovéa</a> - <a href="../../../../articles/p/o/i/Point_aveugle.html" title="Point aveugle">Point aveugle</a> - <a href="../../../../articles/c/o/r/Corps_vitr%C3%A9.html" title="Corps vitré">Corps vitré</a> - <a href="../../../../articles/h/u/m/Humeur_aqueuse.html" title="Humeur aqueuse">Humeur aqueuse</a> - <a href="../../../../articles/l/i/q/Liquide_lacrymal.html" title="Liquide lacrymal">Liquide lacrymal</a> - <a href="../../../../articles/c/h/o/Choro%C3%AFde.html" title="Choroïde">Choroïde</a> - <a href="../../../../articles/c/o/r/Corps_ciliaire.html" title="Corps ciliaire">Corps ciliaire</a> - <a href="../../../../articles/c/o/n/Conjonctive.html" title="Conjonctive">Conjonctive</a> - Structure d'angle - <i><a href="../../../../articles/t/a/p/Tapetum_lucidum.html" title="Tapetum lucidum">Tapetum lucidum</a></i></p>
</td>
</tr>
</table>
<table class="navbox collapsible noprint autocollapse" style="margin:auto;">
<tr>
<th colspan="2" style="text-align:center;">
<div style="float:left; width:6em; text-align:left">
<div class="noprint plainlinksneverexpand" style="background-color:transparent; padding:0; font-size:xx-small; color:#000000; white-space:nowrap;"><a href="../../../../articles/m/%C3%A9/t/Mod%C3%A8le%7EM%C3%A9ta_palette_de_navigation_Documentation_241a.html" title="Modèle:Méta palette de navigation/Documentation"><span title="Voir ce modèle.">v</span></a>&#160;· <a href="../../../../articles/m/%C3%A9/t/Discussion_Mod%C3%A8le%7EM%C3%A9ta_palette_de_navigation_Documentation_f1a2.html" class="mw-redirect" title="Discussion Modèle:Méta palette de navigation/Documentation"><span style="color:#002bb8;" title="Discussion sur ce modèle.">d</span></a>&#160;· <a href="http://fr.wikipedia.org../../../../articles/m/%C3%A9/t/Mod%C3%A8le%7EM%C3%A9ta_palette_de_navigation_Documentation_241a.html" class="external text" title="http://fr.wikipedia.org../../../../articles/m/%C3%A9/t/Mod%C3%A8le%7EM%C3%A9ta_palette_de_navigation_Documentation_241a.html" rel="nofollow"><span title="Modifier ce modèle. Merci de prévisualiser avant de sauvegarder.">m</span></a></div>
</div>
<span style="font-size:110%">Maladie de l'<strong class="selflink">œil</strong> et de ses annexes</span></th>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="vertical-align:middle;"><a href="../../../../articles/g/l/o/Globe_oculaire.html" title="Globe oculaire">Globe oculaire</a></td>
<td class="list" style="background:#E5E5E5" colspan="1"><i>Trouble de la vision</i>&#160;: <a href="../../../../articles/m/y/o/Myopie.html" title="Myopie">Myopie</a> -<a href="../../../../articles/h/y/p/Hyperm%C3%A9tropie.html" title="Hypermétropie">Hypermétropie</a> -<a href="../../../../articles/a/s/t/Astigmatisme.html" title="Astigmatisme">Astigmatisme</a> -<a href="../../../../articles/p/r/e/Presbytie.html" title="Presbytie">Presbytie</a> -Anisométropie<br />
<p><i>Motricité</i>: <a href="../../../../articles/s/t/r/Strabisme.html" title="Strabisme">Strabisme</a> -<a href="../../../../articles/n/y/s/Nystagmus.html" title="Nystagmus">Nystagmus</a><br /></p>
<a href="../../../../articles/e/x/o/Exophtalmie.html" title="Exophtalmie">Exophtalmie</a> -<a href="../../../../articles/%C3%A9/n/o/%C3%89nophtalmie.html" title="Énophtalmie">Énophtalmie</a> -<a href="../../../../articles/c/r/i/Cristallin.html" title="Cristallin">Aphakie</a> -<a href="../../../../articles/d/i/p/Diplopie.html" title="Diplopie">Diplopie</a></td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="vertical-align:middle;"><a href="../../../../articles/p/a/u/Paupi%C3%A8re.html" title="Paupière">Paupières</a></td>
<td class="list even" style="" colspan="1"><i>Motricité</i>: <a href="../../../../articles/b/l/%C3%A9/Bl%C3%A9pharospasme.html" title="Blépharospasme">Blépharospasme</a> -<a href="../../../../articles/p/t/o/Ptosis.html" title="Ptosis">Ptosis</a><br />
<i>Inflammation/Infection</i>&#160;: <a href="../../../../articles/c/h/a/Chalazion.html" title="Chalazion">Chalazion</a> -<a href="../../../../articles/o/r/g/Orgelet.html" title="Orgelet">Orgelet</a> -<a href="../../../../articles/b/l/%C3%A9/Bl%C3%A9pharite.html" title="Blépharite">Blépharite</a><br />
<a href="../../../../articles/e/c/t/Ectropion.html" title="Ectropion">Ectropion</a> -<a href="../../../../articles/e/n/t/Entropion.html" title="Entropion">Entropion</a> -<a href="../../../../articles/x/a/n/Xanthelasma.html" title="Xanthelasma">Xanthelasma</a> -<a href="../../../../articles/l/a/g/Lagophtalmie.html" title="Lagophtalmie">Lagophtalmie</a> -<a href="../../../../articles/d/i/s/Distichiasis.html" title="Distichiasis">Distichiasis</a></td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="vertical-align:middle;"><a href="../../../../articles/r/%C3%A9/t/R%C3%A9tine.html" title="Rétine">Atteinte rétinienne</a></td>
<td class="list" style="background:#E5E5E5" colspan="1"><a href="../../../../articles/d/%C3%A9/c/D%C3%A9collement_de_r%C3%A9tine.html" title="Décollement de rétine">Décollement de rétine</a> -<a href="../../../../articles/h/%C3%A9/m/H%C3%A9morragie_r%C3%A9tinienne.html" title="Hémorragie rétinienne">Hémorragie rétinienne</a><br />
Rétinopathie hypertensive -Rétinopathie diabètique -œdème maculaire -<a href="../../../../articles/p/h/o/Phosph%C3%A8ne.html" title="Phosphène">Phosphène</a><br />
<a href="../../../../articles/d/%C3%A9/g/D%C3%A9g%C3%A9n%C3%A9rescence_maculaire_li%C3%A9e_%C3%A0_l%27%C3%A2ge.html" title="Dégénérescence maculaire liée à l'âge">Dégénérescence maculaire liée à l'âge</a> - <a href="../../../../articles/o/c/c/Occlusion_de_l%27art%C3%A8re_centrale_de_la_r%C3%A9tine.html" title="Occlusion de l'artère centrale de la rétine">Occlusion artérielle</a> et veineuse</td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="vertical-align:middle;">Atteinte dégénérative</td>
<td class="list even" style="" colspan="1">Corps flottant dans le vitré -<a href="../../../../articles/c/a/t/Cataracte_%28maladie%29.html" title="Cataracte (maladie)">cataracte</a> -<a href="../../../../articles/s/y/n/Syndrome_de_Goujerot-Sj%C3%B6gren_e4a5.html" title="Syndrome de Goujerot-Sjögren">Syndrome de Goujerot-Sjögren</a></td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="vertical-align:middle;">Atteinte du <a href="../../../../articles/n/e/r/Nerf_optique.html" title="Nerf optique">nerf optique</a> et de la <a href="../../../../articles/c/h/o/Choro%C3%AFde.html" title="Choroïde">choroïde</a></td>
<td class="list" style="background:#E5E5E5" colspan="1">Névrite optique rétrobulbaire&#160;:&#160;<a href="../../../../articles/c/h/i/Chiasma_optique.html" title="Chiasma optique">chiasma optique</a><br />
<a href="../../../../articles/r/%C3%A9/t/R%C3%A9tinoblastome.html" title="Rétinoblastome">Rétinoblastome</a> -<a href="../../../../articles/g/l/a/Glaucome.html" title="Glaucome">Glaucome</a></td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="vertical-align:middle;">Maladies héréditaires</td>
<td class="list even" style="" colspan="1"><a href="../../../../articles/r/%C3%A9/t/R%C3%A9tinite_pigmentaire.html" title="Rétinite pigmentaire">Rétinite pigmentaire</a> -<a href="../../../../articles/n/e/u/Neuropathie_optique_de_Leber_e5a0.html" title="Neuropathie optique de Leber">Neuropathie optique de Leber</a>&#160;-<a href="../../../../articles/a/m/a/Amaurose_cong%C3%A9nitale_de_Leber_e70b.html" title="Amaurose congénitale de Leber">Amaurose congénitale de Leber</a><br /></td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="vertical-align:middle;">Maladies infectieuses et inflammatoires</td>
<td class="list" style="background:#E5E5E5" colspan="1"><a href="../../../../articles/c/o/n/Conjonctivite.html" title="Conjonctivite">Conjonctivite</a> -<a href="../../../../articles/k/%C3%A9/r/K%C3%A9ratite.html" title="Kératite">Kératite</a> -<a href="../../../../articles/s/c/l/Scl%C3%A9rite.html" title="Sclérite">Sclérite</a> - <a href="../../../../articles/u/v/%C3%A9/Uv%C3%A9ite.html" title="Uvéite">Uvéite</a> -<a href="../../../../articles/t/r/a/Trachome.html" title="Trachome">Trachome</a> -Iridocyclite</td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="vertical-align:middle;">Dyschromatopsie</td>
<td class="list even" style="" colspan="1"><a href="../../../../articles/d/a/l/Daltonisme.html" title="Daltonisme">Daltonisme</a> - <a href="../../../../articles/x/a/n/Xanthopsie.html" title="Xanthopsie">Xanthopsie</a></td>
</tr>
<tr>
<td class="group" style="vertical-align:middle;">Autres</td>
<td class="list" style="background:#E5E5E5" colspan="1"><a href="../../../../articles/m/y/d/Mydriase.html" title="Mydriase">Mydriase</a> -<a href="../../../../articles/m/y/o/Myosis.html" title="Myosis">Myosis</a> -<a href="../../../../articles/h/%C3%A9/m/H%C3%A9mianopsie.html" title="Hémianopsie">Hémianopsie</a> -<a href="../../../../articles/c/%C3%A9/c/C%C3%A9cit%C3%A9.html" title="Cécité">Cécité</a></td>
</tr>
<tr>
<td class="below" style="background:#ccccff;" colspan="2"><strong class="selflink">Anatomie de l'œil</strong> - <a href="../../../../articles/o/r/b/Orbite.html" title="Orbite">Orbite</a> - <a href="../../../../articles/c/r/i/Cristallin.html" title="Cristallin">Cristallin</a> - <a href="../../../../articles/f/o/n/Fond_d%27%C5%93il.html" title="Fond d'œil">Fond d'œil</a></td>
</tr>
</table>
<ul id="bandeau-portail" class="bandeau-portail">
<li><span class="bandeau-portail-element"><span class="bandeau-portail-icone"><a href="../../../../articles/s/t/a/Image%7EStar_of_life2.svg_5979.html" class="image" title="Icône du portail de la médecine"><img alt="Icône du portail de la médecine" src="../../../../images/shared/thumb/5/5b/Star_of_life2.svg/24px-Star_of_life2.svg.png" width="24" height="24" border="0" /></a></span> <span class="bandeau-portail-texte"><a href="../../../../articles/m/%C3%A9/d/Portail%7EM%C3%A9decine_5a54.html" title="Portail:Médecine">Portail de la médecine</a></span></span></li>
</ul>
<p><span id="ADQ-interwiki-an" style="display:none;" class="AdQ"></span></p>


<!-- 
NewPP limit report
Preprocessor node count: 1061/1000000
Post-expand include size: 18450/2048000 bytes
Template argument size: 4226/2048000 bytes
Expensive parser function count: 1/500
-->
<div class="printfooter">
</div>
	    <div id="catlinks"><div id='catlinks' class='catlinks'><div id="mw-normal-catlinks"><a href="../../../../articles/a/c/c/Cat%C3%A9gorie%7EAccueil_1aae.html" title="Catégorie:Accueil">Catégorie</a>&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/Cat%C3%A9gorie%7E%C5%92il_2ef6.html" title="Catégorie:Œil">Œil</a></span></div><div id="mw-hidden-catlinks" class="mw-hidden-cats-hidden">Catégorie cachée&nbsp;:&#32;<span dir='ltr'><a href="../../../../articles/p/o/r/Cat%C3%A9gorie%7EPortail%7EM%C3%A9decine_Articles_li%C3%A9s_5fb8.html" title="Catégorie:Portail:Médecine/Articles liés">Portail:Médecine/Articles liés</a></span></div></div></div>	    <!-- end content -->
	    <div class="visualClear"></div>
	  </div>
	</div>
      </div>
      <div id="column-one">
	<div id="p-cactions" class="portlet">
	  <h5>Views</h5>
	  <ul>
	    <li id="ca-nstab-main"
	       class="selected"	       ><a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/%C5%92il.html">Article</a></li><li id="ca-talk"
	       	       ><a href="../../../../articles/%C5%93/i/l/Discuter%7E%C5%92il_d3cd.html">Discussion</a></li><li id="ca-current"
	       	       ><a href="http://fr.wikipedia.org/wiki/%C5%92il">Version actuelle</a></li>	  </ul>
	</div>
	<div class="portlet" id="p-logo">
	  <a style="background-image: url(../../../../misc/Wiki.png);"
	    href="../../../../index.html"
	    title="Accueil"></a>
	</div>
	<script type="text/javascript"> if (window.isMSIE55) fixalpha(); </script>
		<div class='portlet' id='p-navigation'>
	  <h5>Navigation</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-mainpage"><a href="../../../../index.html">Accueil</a></li>
	     	      <li id="n-thema"><a href="../../../../articles/a/c/c/Portail%7EAccueil_bcc9.html">Portails thématiques</a></li>
	     	      <li id="n-alphindex"><a href="../../../../articles/t/o/u/Special%7EToutes_les_pages_fabc.html">Index alphabétique</a></li>
	     	      <li id="n-randompage"><a href="../../../../articles/p/a/g/Special%7EPage_au_hasard_9c81.html">Un article au hasard</a></li>
	     	      <li id="n-contact"><a href="../../../../articles/c/o/n/Wikip%C3%A9dia%7EContact_929e.html">Contacter Wikipédia</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div class='portlet' id='p-Contribuer'>
	  <h5>Contribuer</h5>
	  <div class='pBody'>
	    <ul>
	    	      <li id="n-help"><a href="../../../../articles/s/o/m/Aide%7ESommaire_c9f0.html">Aide</a></li>
	     	      <li id="n-portal"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_5272.html">Communauté</a></li>
	     	      <li id="n-recentchanges"><a href="../../../../articles/m/o/d/Special%7EModifications_r%C3%A9centes_b222.html">Modifications récentes</a></li>
	     	      <li id="n-aboutwp"><a href="../../../../articles/a/c/c/Wikip%C3%A9dia%7EAccueil_des_nouveaux_arrivants_0784.html">Accueil des nouveaux arrivants</a></li>
	     	      <li id="n-sitesupport"><a href="http://meta.wikimedia.org/wiki/Faire_un_don:_explication">Faire un don</a></li>
	     	    </ul>
	  </div>
	</div>
		<div id="p-search" class="portlet">
	  <h5><label for="searchInput">Rechercher</label></h5>
	  <div id="searchBody" class="pBody">
	    <form action="javascript:goToStatic(3)" id="searchform"><div>
	      <input id="searchInput" name="search" type="text"
	        accesskey="C" value="" />
	      <input type='submit' name="go" class="searchButton" id="searchGoButton"
	        value="Aller" />
	    </div></form>
	  </div>
	</div>
	<div id="p-lang" class="portlet">
	  <h5>Autres langues</h5>
	  <div class="pBody">
	    <ul>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../af/articles/o/o/g/Oog.html">Afrikaans</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../an/articles/g/%C3%BC/e/G%C3%BCello.html">Aragonés</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ang/articles/%C4%93/a/g/%C4%92age.html">Anglo-Saxon</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ar/articles/%D8%B9/%D9%8A/%D9%86/%D8%B9%D9%8A%D9%86.html">العربية</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../arc/articles/%DC%A5/%DC%9D/%DC%A2/%DC%A5%DC%9D%DC%A2%DC%90.html">ܐܪܡܝܐ</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ast/articles/g/%C3%BC/e/G%C3%BCeyu.html">Asturianu</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ay/articles/n/a/y/Nayra.html">Aymar</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../az/articles/g/%C3%B6/z/G%C3%B6z.html">Azərbaycan</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../bat-smg/articles/a/k/i/Akis.html">Žemaitėška</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../bg/articles/%D0%BE/%D0%BA/%D0%BE/%D0%9E%D0%BA%D0%BE.html">Български</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../br/articles/l/a/g/Lagad.html">Brezhoneg</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../bs/articles/o/k/o/Oko.html">Bosanski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ca/articles/u/l/l/Ull.html">Català</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../cdo/articles/m/%C4%95/%CC%A4/M%C4%95%CC%A4k-ci%C5%AD.html">Mìng-dĕ̤ng-ngṳ̄</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../cs/articles/o/k/o/Oko.html">Česky</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../cy/articles/l/l/y/Llygad.html">Cymraeg</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../da/articles/%C3%B8/j/e/%C3%98je.html">Dansk</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../de/articles/a/u/g/Auge.html">Deutsch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../diq/articles/%C3%A7/%C4%B1/m/%C3%87%C4%B1m.html">Zazaki</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../el/articles/%CE%BC/%CE%AC/%CF%84/%CE%9C%CE%AC%CF%84%CE%B9.html">Ελληνικά</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../en/articles/e/y/e/Eye.html">English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../eo/articles/o/k/u/Okulo.html">Esperanto</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../es/articles/o/j/o/Ojo.html">Español</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../et/articles/s/i/l/Silm.html">Eesti</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../eu/articles/b/e/g/Begi.html">Euskara</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../fa/articles/%DA%86/%D8%B4/%D9%85/%DA%86%D8%B4%D9%85.html">فارسی</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../fi/articles/s/i/l/Silm%C3%A4.html">Suomi</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../fiu-vro/articles/s/i/l/Silm.html">Võro</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../fy/articles/e/a/c/Each.html">Frysk</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../gl/articles/o/l/l/Ollo.html">Galego</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../gn/articles/t/e/s/Tesa.html">Avañe'ẽ</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../he/articles/%D7%A2/%D7%99/%D7%9F/%D7%A2%D7%99%D7%9F.html">עברית</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../hi/articles/%E0%A4%86/%E0%A4%82/%E0%A4%96/%E0%A4%86%E0%A4%82%E0%A4%96.html">हिन्दी</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../hr/articles/o/k/o/Oko.html">Hrvatski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../hu/articles/s/z/e/Szem.html">Magyar</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../id/articles/m/a/t/Mata.html">Bahasa Indonesia</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ig/articles/a/n/y/Anya.html">Igbo</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../io/articles/o/k/u/Okulo.html">Ido</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../is/articles/a/u/g/Auga.html">Íslenska</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../it/articles/o/c/c/Occhio.html">Italiano</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../iu/articles/%E1%90%83/%E1%94%A8/2F/%E1%90%83%E1%94%A8_iji_8305.html">ᐃᓄᒃᑎᑐᑦ/inuktitut</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ja/articles/%E7%9B%AE/_/_/%E7%9B%AE.html">日本語</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ka/articles/%E1%83%97/%E1%83%95/%E1%83%90/%E1%83%97%E1%83%95%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98.html">ქართული</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ko/articles/%EB%88%88/_/%28/%EB%88%88_%28%EB%8F%99%EB%AC%BC%29.html">한국어</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ku/articles/%C3%A7/a/v/%C3%87av.html">Kurdî / كوردی</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../la/articles/o/c/u/Oculus.html">Latina</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../lb/articles/a/_/%28/A_%28S%C3%ABnnesorgan%29_a1df.html">Lëtzebuergesch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ln/articles/l/%C7%90/s/L%C7%90so.html">Lingála</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../lt/articles/a/k/i/Akis.html">Lietuvių</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../mk/articles/%D0%BE/%D0%BA/%D0%BE/%D0%9E%D0%BA%D0%BE.html">Македонски</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../mn/articles/%D0%BD/%D2%AF/%D0%B4/%D0%9D%D2%AF%D0%B4.html">Монгол</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ms/articles/m/a/t/Mata.html">Bahasa Melayu</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../nah/articles/%C4%AB/x/t/%C4%AAxtelolohtli.html">Nahuatl</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../nl/articles/o/o/g/Oog_%28anatomie%29.html">Nederlands</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../nn/articles/a/u/g/Auga.html">‪Norsk (nynorsk)‬</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../no/articles/%C3%B8/y/e/%C3%98ye.html">‪Norsk (bokmål)‬</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../nrm/articles/y/i/_/Yi.html">Nouormand</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../os/articles/%D1%86/%C3%A6/%D1%81/%D0%A6%C3%A6%D1%81%D1%82.html">Иронау</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pag/articles/m/a/t/Mata.html">Pangasinan</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pam/articles/m/a/t/Mata.html">Kapampangan</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pdc/articles/a/a/g/Aag.html">Deitsch</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pl/articles/o/k/o/Oko.html">Polski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../pt/articles/o/l/h/Olho.html">Português</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../qu/articles/%C3%B1/a/w/%C3%91awi.html">Runa Simi</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ro/articles/o/c/h/Ochi.html">Română</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ru/articles/%D0%B3/%D0%BB/%D0%B0/%D0%93%D0%BB%D0%B0%D0%B7.html">Русский</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../scn/articles/o/c/c/Occhiu.html">Sicilianu</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../se/articles/%C4%8D/a/l/%C4%8Calbmi.html">Sámegiella</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sh/articles/o/k/o/Oko.html">Srpskohrvatski / Српскохрватски</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../simple/articles/e/y/e/Eye.html">Simple English</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sk/articles/o/k/o/Oko.html">Slovenčina</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sl/articles/o/k/o/Oko.html">Slovenščina</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sq/articles/s/y/r/Syri.html">Shqip</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sr/articles/%D0%BE/%D0%BA/%D0%BE/%D0%9E%D0%BA%D0%BE.html">Српски / Srpski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../su/articles/p/a/n/Panon.html">Basa Sunda</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../sv/articles/%C3%B6/g/a/%C3%96ga.html">Svenska</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../szl/articles/%C5%9B/l/y/%C5%9Alypje.html">Ślůnski</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ta/articles/%E0%AE%95/%E0%AE%A3/%E0%AF%8D/%E0%AE%95%E0%AE%A3%E0%AF%8D.html">தமிழ்</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../th/articles/%E0%B8%95/%E0%B8%B2/_/%E0%B8%95%E0%B8%B2.html">ไทย</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../tl/articles/m/a/t/Mata.html">Tagalog</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../tr/articles/g/%C3%B6/z/G%C3%B6z_%28organ%29.html">Türkçe</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../uk/articles/%D0%BE/%D0%BA/%D0%BE/%D0%9E%D0%BA%D0%BE.html">Українська</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../ur/articles/%D8%A2/%D9%86/%DA%A9/%D8%A2%D9%86%DA%A9%DA%BE.html">اردو</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../vi/articles/m/%E1%BA%AF/t/M%E1%BA%AFt.html">Tiếng Việt</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../yi/articles/%D7%90/%D7%95/%D7%99/%D7%90%D7%95%D7%99%D7%92.html">ייִדיש</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../yo/articles/o/j/%C3%BA/Oj%C3%BA.html">Yorùbá</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../zh/articles/%E7%9C%BC/_/_/%E7%9C%BC.html">中文</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../zh-min-nan/articles/b/a/%CC%8D/Ba%CC%8Dk-chiu.html">Bân-lâm-gú</a>
	      </li>
	      	      <li>
	      <a href="../../../../../zh-yue/articles/%E7%9C%BC/_/_/%E7%9C%BC.html">粵語</a>
	      </li>
	      	    </ul>
	  </div>
	</div>
	      </div><!-- end of the left (by default at least) column -->
      <div class="visualClear"></div>
      <div id="footer">
    <div id="f-poweredbyico"><a href="http://www.mediawiki.org/"><img src="../../../../skins/common/images/poweredby_mediawiki_88x31.png" alt="Powered by MediaWiki" /></a></div>	<div id="f-copyrightico"><a href="http://wikimediafoundation.org/"><img src="../../../../misc/wikimedia-button.png" border="0" alt="Wikimedia Foundation"/></a></div>	<ul id="f-list">
	  	  	  <li id="f-credits">Cette page a été modifiée pour la dernière fois le 13 juin 2008 à 16:46 par Utilisateur <a href="../../../../articles/t/x/i/Utilisateur%7ETXiKiBoT_cfd6.html" title="Utilisateur:TXiKiBoT">TXiKiBoT</a>. Basé sur le travail de Utilisateur(s) <a href="../../../../articles/i/d/i/Utilisateur%7EIdioma-bot_01e9.html" title="Utilisateur:Idioma-bot">Idioma-bot</a>, <a href="../../../../articles/d/u/m/Utilisateur%7EDumZiBoT_1015.html" title="Utilisateur:DumZiBoT">DumZiBoT</a>, <a href="../../../../articles/p/l/a/Utilisateur%7EPlaytime_9f86.html" title="Utilisateur:Playtime">Playtime</a>, <a href="../../../../articles/t/e/j/Utilisateur%7ETejgad_d64d.html" title="Utilisateur:Tejgad">Tejgad</a>, <a href="../../../../articles/m/r/o/Utilisateur%7EMro_51aa.html" title="Utilisateur:Mro">Mro</a>, <a href="../../../../articles/k/e/l/Utilisateur%7EKelson_c689.html" title="Utilisateur:Kelson">Kelson</a>, <a href="../../../../articles/e/p/s/Utilisateur%7EEpsilon0_f2e4.html" title="Utilisateur:Epsilon0">Epsilon0</a>, <a href="../../../../articles/s/a/l/Utilisateur%7ESalebot_560c.html" title="Utilisateur:Salebot">Salebot</a>, <a href="../../../../articles/a/l/l/Utilisateur%7EAlleborgoBot_c888.html" title="Utilisateur:AlleborgoBot">AlleborgoBot</a>, <a href="../../../../articles/v/i/n/Utilisateur%7EVincnet_5010.html" title="Utilisateur:Vincnet">Vincnet</a>, <a href="../../../../articles/b/o/t/Utilisateur%7EBOTarate_7ade.html" title="Utilisateur:BOTarate">BOTarate</a>, <a href="../../../../articles/s/h/a/Utilisateur%7EShawn_5b60.html" title="Utilisateur:Shawn">Shawn</a>, <a href="../../../../articles/n/g/u/Utilisateur%7ENguyenld_073f.html" title="Utilisateur:Nguyenld">Nguyenld</a>, Chimera1, <a href="../../../../articles/h/e/l/Utilisateur%7EHelleborus_2b55.html" title="Utilisateur:Helleborus">Helleborus</a>, <a href="../../../../articles/m/i/n/Utilisateur%7EMinamoto_3bbc.html" title="Utilisateur:Minamoto">Minamoto</a>, <a href="../../../../articles/e/y/o/Utilisateur%7EEyOne_a7d0.html" title="Utilisateur:EyOne">EyOne</a>, <a href="../../../../articles/d/o/c/Utilisateur%7EDocteurCosmos_10cb.html" title="Utilisateur:DocteurCosmos">DocteurCosmos</a>, <a href="../../../../articles/b/a/d/Utilisateur%7EBadmood_4dbf.html" title="Utilisateur:Badmood">Badmood</a>, <a href="../../../../articles/g/a/r/Utilisateur%7EGarfieldairlines_5e06.html" title="Utilisateur:Garfieldairlines">Garfieldairlines</a>, <a href="../../../../articles/g/y/l/Utilisateur%7EGyld_bec4.html" title="Utilisateur:Gyld">Gyld</a>, <a href="../../../../articles/r/e/i/Utilisateur%7ERei-bot_2ad1.html" title="Utilisateur:Rei-bot">Rei-bot</a>, <a href="../../../../articles/d/h/a/Utilisateur%7EDhatier_2c62.html" title="Utilisateur:Dhatier">Dhatier</a>, <a href="../../../../articles/a/b/r/Utilisateur%7EAbrahami_9aba.html" title="Utilisateur:Abrahami">Abrahami</a>, <a href="../../../../articles/s/i/e/Utilisateur%7ESieBot_a9a8.html" title="Utilisateur:SieBot">SieBot</a>, <a href="../../../../articles/p/i/x/Utilisateur%7EPixelBot_d78c.html" title="Utilisateur:PixelBot">PixelBot</a>, <a href="../../../../articles/p/i/p/Utilisateur%7EPipepBot_2d31.html" title="Utilisateur:PipepBot">PipepBot</a>, <a href="../../../../articles/b/e/n/Utilisateur%7EBenoniBot_40ff.html" title="Utilisateur:BenoniBot">BenoniBot</a>, <a href="../../../../articles/p/c/o/Utilisateur%7EPcorpet_80fc.html" title="Utilisateur:Pcorpet">Pcorpet</a>, <a href="../../../../articles/e/r/i/Utilisateur%7EEric.dane_0894.html" title="Utilisateur:Eric.dane">Eric.dane</a>, <a href="../../../../articles/g/e/d/Utilisateur%7EGede_b26f.html" title="Utilisateur:Gede">Gede</a>, <a href="../../../../articles/g/r/i/Utilisateur%7EGrimlock_0cc0.html" title="Utilisateur:Grimlock">Grimlock</a>, <a href="../../../../articles/p/u/f/Utilisateur%7EPuff_1c70.html" title="Utilisateur:Puff">Puff</a>, <a href="../../../../articles/g/r/o/Utilisateur%7EGrook_Da_Oger_3394.html" title="Utilisateur:Grook Da Oger">Grook Da Oger</a>, <a href="../../../../articles/i/a/l/Utilisateur%7EIAlex_938a.html" title="Utilisateur:IAlex">IAlex</a>, <a href="../../../../articles/k/o/r/Utilisateur%7EKorg_74f4.html" title="Utilisateur:Korg">Korg</a>, <a href="../../../../articles/m/a/t/Utilisateur%7EMattaku_2229.html" title="Utilisateur:Mattaku">Mattaku</a>, <a href="../../../../articles/y/a/k/Utilisateur%7EYakafaucon_82cf.html" title="Utilisateur:Yakafaucon">Yakafaucon</a>, <a href="../../../../articles/-/3D/e/Utilisateur%7E-%3DEl_Pingu%3D-_2ba9.html" title="Utilisateur:-=El Pingu=-">-=El Pingu=-</a>, <a href="../../../../articles/t/o/o/Utilisateur%7ETooony_3017.html" title="Utilisateur:Tooony">Tooony</a>, <a href="../../../../articles/m/m/e/Utilisateur%7EMmenal_a86b.html" title="Utilisateur:Mmenal">Mmenal</a>, <a href="../../../../articles/c/h/m/Utilisateur%7EChmlal_b002.html" title="Utilisateur:Chmlal">Chmlal</a>, <a href="../../../../articles/l/e/-/Utilisateur%7ELE-CONSPIRATEUR_aca9.html" title="Utilisateur:LE-CONSPIRATEUR">LE-CONSPIRATEUR</a>, <a href="../../../../articles/r/a/w/Utilisateur%7ERawet05_f33b.html" title="Utilisateur:Rawet05">Rawet05</a>, <a href="../../../../articles/n/r/o/Utilisateur%7ENro_35f7.html" title="Utilisateur:Nro">Nro</a>, <a href="../../../../articles/o/x/o/Utilisateur%7EOxo_5a74.html" title="Utilisateur:Oxo">Oxo</a>, <a href="../../../../articles/k/r/o/Utilisateur%7EKropotkine_113_e773.html" title="Utilisateur:Kropotkine 113">Kropotkine 113</a>, <a href="../../../../articles/m/-/l/Utilisateur%7EM-le-mot-dit_5b07.html" title="Utilisateur:M-le-mot-dit">M-le-mot-dit</a>, Yoann cormier, <a href="../../../../articles/e/r/a/Utilisateur%7EErabot_61a5.html" title="Utilisateur:Erabot">Erabot</a>, <a href="../../../../articles/k/i/m/Utilisateur%7EKimdime69_a77c.html" title="Utilisateur:Kimdime69">Kimdime69</a>, <a href="../../../../articles/l/e/a/Utilisateur%7ELeag_bdb3.html" title="Utilisateur:Leag">Leag</a>, <a href="../../../../articles/p/o/p/Utilisateur%7EPoppy_9da9.html" title="Utilisateur:Poppy">Poppy</a>, <a href="../../../../articles/f/l/u/Utilisateur%7EFluti_ce73.html" title="Utilisateur:Fluti">Fluti</a>, <a href="../../../../articles/k/n/d/Utilisateur%7EKndiaye_97cb.html" title="Utilisateur:Kndiaye">Kndiaye</a>, <a href="../../../../articles/m/i/c/Utilisateur%7EMichelet_954d.html" title="Utilisateur:Michelet">Michelet</a>, <a href="../../../../articles/l/y/o/Utilisateur%7ELyonart_d6ba.html" title="Utilisateur:Lyonart">Lyonart</a>, <a href="../../../../articles/e/f/f/Utilisateur%7EEffco_09ee.html" title="Utilisateur:Effco">Effco</a>, <a href="../../../../articles/i/p/_/Utilisateur%7EIP_84.5_d34e.html" title="Utilisateur:IP 84.5">IP 84.5</a>, <a href="../../../../articles/j/m/s/Utilisateur%7EJmskobalt_086f.html" title="Utilisateur:Jmskobalt">Jmskobalt</a>, <a href="../../../../articles/n/o/n/Utilisateur%7ENono64_a899.html" title="Utilisateur:Nono64">Nono64</a>, Tagar95, Abdelkrim.tahani, <a href="../../../../articles/u/r/h/Utilisateur%7EUrhixidur_75b0.html" title="Utilisateur:Urhixidur">Urhixidur</a>, <a href="../../../../articles/r/o/m/Utilisateur%7ERomanc19s_7e10.html" title="Utilisateur:Romanc19s">Romanc19s</a>, <a href="../../../../articles/s/c/l/Utilisateur%7EScls19fr_1f3d.html" title="Utilisateur:Scls19fr">Scls19fr</a>, <a href="../../../../articles/a/l/a/Utilisateur%7EAlain.lerille_2925.html" title="Utilisateur:Alain.lerille">Alain.lerille</a>, <a href="../../../../articles/r/_/_/Utilisateur%7ER_5161.html" title="Utilisateur:R">R</a>, <a href="../../../../articles/a/m/a/Utilisateur%7EAmaraBot_b9f9.html" title="Utilisateur:AmaraBot">AmaraBot</a>, <a href="../../../../articles/j/b/_/Utilisateur%7EJB_4299.html" title="Utilisateur:JB">JB</a>, Glafleur, <a href="../../../../articles/r/o/b/Utilisateur%7ERobotQuistnix_d78e.html" title="Utilisateur:RobotQuistnix">RobotQuistnix</a>, <a href="../../../../articles/a/i/b/Utilisateur%7EAibot_a883.html" title="Utilisateur:Aibot">Aibot</a>, <a href="../../../../articles/s/a/s/Utilisateur%7ESashatoBot_387e.html" title="Utilisateur:SashatoBot">SashatoBot</a>, <a href="../../../../articles/d/o/d/Utilisateur%7EDodekBot_bc21.html" title="Utilisateur:DodekBot">DodekBot</a>, <a href="../../../../articles/t/h/i/Utilisateur%7EThijs%21bot_c2d6.html" title="Utilisateur:Thijs!bot">Thijs!bot</a>, <a href="../../../../articles/e/r/i/Utilisateur%7EEric.LEWIN_0285.html" title="Utilisateur:Eric.LEWIN">Eric.LEWIN</a>, <a href="../../../../articles/f/l/a/Utilisateur%7EFlaBot_bc06.html" title="Utilisateur:FlaBot">FlaBot</a>, <a href="../../../../articles/r/o/b/Utilisateur%7ERobbot_646e.html" title="Utilisateur:Robbot">Robbot</a>, <a href="../../../../articles/h/e/x/Utilisateur%7EHexasoft_a53d.html" title="Utilisateur:Hexasoft">Hexasoft</a>, <a href="../../../../articles/h/u/z/Utilisateur%7EHuzzlet_the_bot_4d41.html" title="Utilisateur:Huzzlet the bot">Huzzlet the bot</a>, <a href="../../../../articles/p/l/d/Utilisateur%7EPld_11ee.html" title="Utilisateur:Pld">Pld</a>, <a href="../../../../articles/t/i/b/Utilisateur%7ETibauk_5d6f.html" title="Utilisateur:Tibauk">Tibauk</a>, <a href="../../../../articles/b/e/t/Utilisateur%7EBetBot_fca9.html" title="Utilisateur:BetBot">BetBot</a>, <a href="../../../../articles/o/b/l/Utilisateur%7EOblic_33fa.html" title="Utilisateur:Oblic">Oblic</a>, <a href="../../../../articles/r/e/e/Utilisateur%7EReelax_b08f.html" title="Utilisateur:Reelax">Reelax</a>, <a href="../../../../articles/b/o/u/Utilisateur%7EBouette_f89a.html" title="Utilisateur:Bouette">Bouette</a>, <a href="../../../../articles/l/g/d/Utilisateur%7ELgd_1504.html" title="Utilisateur:Lgd">Lgd</a>, <a href="../../../../articles/j/a/n/Utilisateur%7EJAnDbot_ea65.html" title="Utilisateur:JAnDbot">JAnDbot</a>, <a href="../../../../articles/p/a/d/Utilisateur%7EPadawane_c6b6.html" title="Utilisateur:Padawane">Padawane</a>, <a href="../../../../articles/1/6/40/Utilisateur%7E16%40r.html" title="Utilisateur:16@r">16@r</a>, <a href="../../../../articles/b/o/b/Utilisateur%7EBob08_5a46.html" title="Utilisateur:Bob08">Bob08</a>, <a href="../../../../articles/g/i/l/Utilisateur%7EGillesC_4b5f.html" title="Utilisateur:GillesC">GillesC</a>, <a href="../../../../articles/y/g/a/Utilisateur%7EYgavet_2dd1.html" title="Utilisateur:Ygavet">Ygavet</a>, <a href="../../../../articles/d/b/f/Utilisateur%7EDbfls_e875.html" title="Utilisateur:Dbfls">Dbfls</a>, <a href="../../../../articles/p/l/y/Utilisateur%7EPlyd_8e91.html" title="Utilisateur:Plyd">Plyd</a>, <a href="../../../../articles/y/a/o/Utilisateur%7EYaouhPower_0411.html" title="Utilisateur:YaouhPower">YaouhPower</a>, <a href="../../../../articles/a/r/n/Utilisateur%7EArnavaz_4741.html" title="Utilisateur:Arnavaz">Arnavaz</a>, <a href="../../../../articles/c/d/e/Utilisateur%7ECdepoutre_8665.html" title="Utilisateur:Cdepoutre">Cdepoutre</a>, <a href="../../../../articles/i/n/i/Utilisateur%7EInisheer_5d71.html" title="Utilisateur:Inisheer">Inisheer</a>, <a href="../../../../articles/d/a/v/Utilisateur%7EDavid_Berardan_beca.html" title="Utilisateur:David Berardan">David Berardan</a>, <a href="../../../../articles/p/s/y/Utilisateur%7EPsychotic_d200.html" title="Utilisateur:Psychotic">Psychotic</a>, <a href="../../../../articles/t/o/t/Utilisateur%7ETotophe64_48df.html" title="Utilisateur:Totophe64">Totophe64</a>, <a href="../../../../articles/e/d/u/Utilisateur%7EEDUCA33E_3425.html" title="Utilisateur:EDUCA33E">EDUCA33E</a>, <a href="../../../../articles/s/o/p/Utilisateur%7ESophocle_a19e.html" title="Utilisateur:Sophocle">Sophocle</a>, <a href="../../../../articles/r/a/z/Utilisateur%7ERaziel_6f2c.html" title="Utilisateur:Raziel">Raziel</a>, <a href="../../../../articles/a/r/c/Utilisateur%7EArchibald_3a3d.html" title="Utilisateur:Archibald">Archibald</a>, <a href="../../../../articles/m/r/_/Utilisateur%7EMr_H._7d58.html" title="Utilisateur:Mr H.">Mr H.</a>, <a href="../../../../articles/m/e/d/Utilisateur%7EMeduz_dea1.html" title="Utilisateur:Meduz">Meduz</a>, <a href="../../../../articles/c/h/l/Utilisateur%7EChl_a171.html" title="Utilisateur:Chl">Chl</a>, <a href="../../../../articles/a/l/a/Utilisateur%7EAlain_r_98c0.html" title="Utilisateur:Alain r">Alain r</a>, <a href="../../../../articles/p/a/p/Utilisateur%7EPapy77_baad.html" title="Utilisateur:Papy77">Papy77</a>, <a href="../../../../articles/s/a/i/Utilisateur%7ESaihtam_1c37.html" title="Utilisateur:Saihtam">Saihtam</a>, <a href="../../../../articles/j/e/a/Utilisateur%7EJeanot_3404.html" title="Utilisateur:Jeanot">Jeanot</a>, <a href="../../../../articles/p/-/e/Utilisateur%7EP-e_4cce.html" title="Utilisateur:P-e">P-e</a>, <a href="../../../../articles/n/e/u/Utilisateur%7ENeuceu_d755.html" title="Utilisateur:Neuceu">Neuceu</a>, <a href="../../../../articles/c/d/a/Utilisateur%7ECdang_59c5.html" title="Utilisateur:Cdang">Cdang</a>, <a href="../../../../articles/e/r/a/Utilisateur%7EErasmus_dad3.html" title="Utilisateur:Erasmus">Erasmus</a>, <a href="../../../../articles/s/e/l/Utilisateur%7ESelphy_c6b4.html" title="Utilisateur:Selphy">Selphy</a>, <a href="../../../../articles/y/u/g/Utilisateur%7EYug_9310.html" title="Utilisateur:Yug">Yug</a>, <a href="../../../../articles/z/i/m/Utilisateur%7EZimm_1d9f.html" title="Utilisateur:Zimm">Zimm</a>, <a href="../../../../articles/g/l/o/Utilisateur%7EGloumouth1_db7c.html" title="Utilisateur:Gloumouth1">Gloumouth1</a>, <a href="../../../../articles/d/i/a/Utilisateur%7EDiamondDave_9fa1.html" title="Utilisateur:DiamondDave">DiamondDave</a>, <a href="../../../../articles/m/i/s/Utilisateur%7EMisterMatt_Bot_f0f9.html" title="Utilisateur:MisterMatt Bot">MisterMatt Bot</a>, <a href="../../../../articles/m/e/d/Utilisateur%7EMedBot_8f10.html" title="Utilisateur:MedBot">MedBot</a>, <a href="../../../../articles/f/o/e/Utilisateur%7EFoeNyx_899c.html" title="Utilisateur:FoeNyx">FoeNyx</a>, <a href="../../../../articles/h/a/s/Utilisateur%7EHasharBot_01f0.html" title="Utilisateur:HasharBot">HasharBot</a>, <a href="../../../../articles/b/e/r/Utilisateur%7EBernard_D%C3%A9ry_b1d5.html" title="Utilisateur:Bernard Déry">Bernard Déry</a>, <a href="../../../../articles/x/m/l/Utilisateur%7EXmlizer_b1f6.html" title="Utilisateur:Xmlizer">Xmlizer</a>, <a href="../../../../articles/t/i/e/Utilisateur%7ETieum_6508.html" title="Utilisateur:Tieum">Tieum</a>, <a href="../../../../articles/f/r/a/Utilisateur%7EFrancois_Trazzi_4ef3.html" title="Utilisateur:Francois Trazzi">Francois Trazzi</a>, <a href="../../../../articles/p/a/p/Utilisateur%7EPapillus_a449.html" title="Utilisateur:Papillus">Papillus</a>, <a href="../../../../articles/s/y/m/Utilisateur%7ESymac_5bb3.html" title="Utilisateur:Symac">Symac</a>, <a href="../../../../articles/m/a/r/Utilisateur%7EMarc_Mongenet_f355.html" title="Utilisateur:Marc Mongenet">Marc Mongenet</a>, <a href="../../../../articles/e/s/p/Utilisateur%7EEsperanto72_ba45.html" title="Utilisateur:Esperanto72">Esperanto72</a>, <a href="../../../../articles/p/h/e/Utilisateur%7EPhe_0278.html" title="Utilisateur:Phe">Phe</a>, <a href="../../../../articles/m/e/d/Utilisateur%7EMed_63f8.html" title="Utilisateur:Med">Med</a>, <a href="../../../../articles/r/e/n/Utilisateur%7ERenato_Caniatti_0a2d.html" title="Utilisateur:Renato Caniatti">Renato Caniatti</a>, <a href="../../../../articles/k/h/a/Utilisateur%7EKhaalif_5692.html" title="Utilisateur:Khaalif">Khaalif</a>, <a href="../../../../articles/v/a/r/Utilisateur%7EVargenau_72c1.html" title="Utilisateur:Vargenau">Vargenau</a>, <a href="../../../../articles/s/h/a/Utilisateur%7EShakti_dfa7.html" title="Utilisateur:Shakti">Shakti</a>, <a href="../../../../articles/c/o/n/Utilisateur%7EConorta_3a61.html" title="Utilisateur:Conorta">Conorta</a>, <a href="../../../../articles/p/o/p/Utilisateur%7EPopolon_c02a.html" title="Utilisateur:Popolon">Popolon</a>, <a href="../../../../articles/p/l/o/Utilisateur%7EPloum%27s_bb7f.html" title="Utilisateur:Ploum's">Ploum's</a>, <a href="../../../../articles/t/a/r/Utilisateur%7ETarquin_4a34.html" title="Utilisateur:Tarquin">Tarquin</a>, <a href="../../../../articles/n/a/t/Utilisateur%7ENataraja_6089.html" title="Utilisateur:Nataraja">Nataraja</a>, <a href="../../../../articles/q/u/e/Utilisateur%7EQuetzalc_db67.html" title="Utilisateur:Quetzalc">Quetzalc</a>, <a href="../../../../articles/t/r/e/Utilisateur%7ETreanna_4f24.html" title="Utilisateur:Treanna">Treanna</a>, <a href="../../../../articles/v/i/n/Utilisateur%7EVincent_Ramos_f0a3.html" title="Utilisateur:Vincent Ramos">Vincent Ramos</a>, <a href="../../../../articles/h/%C3%A9/m/Utilisateur%7EH%C3%A9mant_4178.html" title="Utilisateur:Hémant">Hémant</a>, <a href="../../../../articles/h/a/s/Utilisateur%7EHashar_d19a.html" title="Utilisateur:Hashar">Hashar</a>, <a href="../../../../articles/s/k/e/Utilisateur%7ESke_f3d6.html" title="Utilisateur:Ske">Ske</a> et <a href="../../../../articles/h/e/m/Utilisateur%7EHemmer_ebdf.html" title="Utilisateur:Hemmer">Hemmer</a> et Utilisateur(s) non enregistré(s) de Wikipédia.</li>	  <li id="f-copyright"><span style="white-space:normal"><a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Droit_d'auteur" title="Droit d'auteur">Droit d'auteur</a> : Tous les textes sont disponibles sous les termes de la <a class="internal" href="http://fr.wikipedia.org/wiki/Wikip%C3%A9dia:Licence_de_documentation_libre_GNU" title="GFDL">licence de documentation libre GNU</a> (GFDL).<br/>
Wikipedia® est une marque déposée de la <a href="http://wikimediafoundation.org/wiki/Accueil" title="Wikimedia Foundation">Wikimedia Foundation, Inc.</a>, organisation de bienfaisance régie par le paragraphe <a class="internal" href="http://en.wikipedia.org/wiki/501(c)" title="501(c)">501(c)(3)</a> du code fiscal des États-Unis.</span><br/></li>	  <li id="f-about"><a href="../../../../articles/%C3%A0/_/p/Wikip%C3%A9dia%7E%C3%80_propos_5de1.html" title="Wikipédia:À propos">À propos de Wikipédia</a></li>	  <li id="f-disclaimer"><a href="../../../../articles/a/v/e/Wikip%C3%A9dia%7EAvertissements_g%C3%A9n%C3%A9raux_fef1.html" title="Wikipédia:Avertissements généraux">Avertissements</a></li>	  	</ul>
      </div>
    </div>
  </body>
</html>

SAMX